Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Zapalenie kaletki maziowej wyrostka łokciowego

Streszczenie

  • Definicja: zapalenie Zapalenie kaletki maziowej łokcia., Możenajczęściej byćna spowodowaneskutek infekcjąprzewlekłych bakteryjną kaletki (septyczne zapalenie kaletki)mikrourazów.
  • Częstość występowania: najcz Najczęstsze zapalenie kaletki maziowej u  ludzi., w 1/3 przypadków septycznaseptyczne, 2/3 aseptyczne.
  • Objawy: obrz Obrzęk i ból łokcia, często bolesny.
  • WynikiBadanie badaniafizykalne: Obrzęk, w tkliwość palpacyjna, czasem zaczerwienienie okolicy wyrostka łokciowego. W przypadku septycznego zapalenia kaletki maziowej zmianaprzerwanie ciągłości skórnary częstomoże stanowić miejscewrota przedostawania siwniknię cia bakterii.
  • Diagnostyka: Rozpoznanie objawyopiera klinicznesię na obrazie klinicznym, ewentualnieprzydatna punkcjamoże i pobraniebyć próbkiultrasonografia. W przypadku septycznego zapalenia kaletki - posiew płynu uzyskanego z punkcji kaletki, badania krwi (parametry stanu zapalnego).
  • Leczenie: W w przypadku aseptycznego zapalenia kaletki maziowej leczenie zachowawcze z  oszczędzaniem. W  razie niepowodzenia leczenia usunięcie kaletki. W  przypadku septycznego zapalenia kaletki maziowej wczesne wdrożenie antybiotykoterapii.

Informacje ogólne

Definicja

  • Zapalenie kaletki maziowej wyrostka łokciowego to zapalenie kaletki łokcia.
  • Klasyfikacja1
    • ostre vslub przewlekłe
    • aseptyczne vslub septyczne (infekcja bakteryjna kaletki maziowej)

Częstość występowania

  • Najczęstsze zapalenie kaletki maziowej u  ludzi1
  • Zapadalność w  skali roku co najmniej 10: przypadków na 100  000 osób2
  • Stosunek liczby mężczyzn do liczby kobiet 4:12
  • ApogeumSzczyt występowania w  wieku około 40–60 lat2
  • Około 1/3 przypadków septyczna, 2/3 aseptyczne2

Anatomia kliniczna

  • Kaletka maziowa wyrostka łokciowego (bursa olecrani) wykształca się u  dzieci w  wieku od 7. do 10. latroku życia i  jest umiejscowiona powierzchownie na ścięgnie mięśnia trójgłowego ramienia.
  • Kaletka pełni rolę warstwy ślizgowej między wyrostkiem łokciowym a  pokrywającą go skórą.

Etiologia i  patogeneza

  • Powierzchowna lokalizacja kaletki jest czynnikiem predysponującym do bezpośredniego urazu, przewlekłego ucisku lub septycznego zapalenia spowodowanego wnikaniem bakterii przez uszkodzeniauszkodzoną skóryrę.
  • UrazyOstre bezpośrednieurazowe/krwotoczne zapalenie kaletki
    • typowo uderzenie łokciem w  twarde podłoże
  • Przewlekły ucisk
    • podczas ciągłego wspierania się na łokciach, np.:
      • warunkowane zawodowo (osoby montujące wykładziny podłogowe, hydraulicy, kreślarze, osoby przewlekle dializowane)
      • podczas czytania („łokieć studenta”)
      • w  niektórych sportach (zapasy)
  • Zapalenie septyczne
    • bezpośrednie zakażenie bakteriami wnikającymi przez zmianę skórną
      • w  około 85% przypadków gronkowiec złocisty3
    • rozprzestrzenianie z  krwią (rzadko)
  • Wtórnie zapalenie kaletki maziowej może wystąpić w  chorobach układowych, np. dnie moczanowej lub reumatoidalnym zapaleniu stawów.

ICPC-2

  • L87 Zapalenie kaletki maziowej / zapalenie ścięgien / zapalenie błony maziowej, bliżej nieokreślone

ICD-10

  • M70.2 Zapalenie kaletki maziowej wyrostka łokciowego

Diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

  • Bardzo zróżnicowany obraz kliniczny, od bezbolesnego obrzęku do przebiegu septycznego z bardzo objawami złym samopoczuciemogólnymi
  • Rozróżnienie między septycznym i  aseptycznym zapaleniem kaletki jest dokonywane na podstawie obrazu klinicznego, badań krwi i  punkcji kaletki z  analizą aspiratu.2.
  • Uwaga: w W przypadku jednoznacznego obrazu klinicznego aseptycznego zapalenia kaletki można zrezygnować z  punkcji (ryzyko infekcji jatrogennej), i a badania krwi! nie są wymagane.

Diagnostyka różnicowa

Wywiad lekarski

  • Obrzęk często ma charakter ostry lub podostry.
  • Podczas gdy septycznemu zapaleniu kaletki zazwyczaj towarzyszy ból, aseptyczne, przewlekłe zapalenie kaletki jest zwykle bezbolesne.1.
  • Pacjenta należy zapytać o urazy, obciążenia zawodowe lub sportowe oraz wcześniejsze choroby (reumatyzm? dna moczanowa?).

Badanie przedmiotowe

  • We wszystkich postaciach zapalenia kaletki widoczny jest obrzęk nad wyrostkiem łokciowym.
  • W  przewlekłym zapaleniu kaletki czasami można w  niej wyczuć zmiany przypominające ziarna ryżu.
  • Za septycznym zapaleniem kaletki maziowej przemawiają2:
    • temperatura ciała >>37,8°C
    • różnica temperatury ponad kaletką wprzy porównaniu stron >>2,2°C
    • uszkodzenia skóry nad kaletką maziową (jako miejsce wnikania patogenów)

Badania uzupełniające w  ramach podstawowej opieki zdrowotnej

Badania laboratoryjne

  • W  septycznym zapaleniu kaletki maziowej podwyższone wartości parametrów zapalnychstanu zapalnego

Diagnostyka specjalistyczna

Punkcja kaletki maziowej w  sterylnych warunkach

  • Może być wykonywana również w gabinecie lekarza podstawowej opieki zdrowotnej dysponującego odpowiednim doświadczeniem i sterylnym pokojem zabiegowym.
  • Złoty standard diagnostyczny
    • WskazaniaBadanie makroskopowe aspiratu wskazuje na etiologię obecne już w badaniu makroskopowym.
      • krwotoczne: urazowe zapalenie kaletki
      • ropne, mętne: septyczne zapalenie kaletki maziowej
    • Cytoza  cytoza 
      • >>3000 leukocytów/mikrolitrmcl w  septycznym zapaleniu kaletki maziowej
    • badanie mikrobiologiczne w  celu określenia patogenu i  testowania jego oporności
  • Jednocześnie odbarczenie kaletki, a  tym samym złagodzenie dolegliwości bólowych

PrześwietlenieBadanie rentgenowskie

  • ZdjW przypadku przebytego urazu wykonuje się zdjęcie rentgenowskie stawu łokciowego w  dwóch standardowych projekcjach (przednio-tylnej i  bocznej) w  celu wykluczenia współistniejących urazów kostnych.

  Badanie USG

  • Badanie ultrasonograficzne (USG) może pomóc w różnicowaniu między zapaleniem kaletki maziowej a zapaleniem skóry i tkanki podskórnej (cellulitis)4
  • Określenie objętości kaletki, wyraźnie powiększonej w  przypadku jej zapalenia45
  • Objawami zapalenia są np. proliferacja błony maziowej lub znacznie zwiększony przepływ krwi.45.

RM

  • W  diagnostyce odgrywa rolę jedynie podrzędną.
    • Wykorzystywanywykorzystywany do wykluczenia zapalenia kości i  szpiku w  przypadku nasilonych objawów septycznego zapalenia kaletki maziowej lub do planowania zabiegu chirurgicznego

  Wskazania do skierowania do specjalisty/szpitala

  • Skierowanie do specjalisty
    • w  przypadku niewystarczającegowskazań doświadczenia w wykonywaniu punkcji kaletki lub braku sterylnego pokoju zabiegowego
    • w  przypadku dolegliwości opornych na leczenie
  • Skierowanie do szpitala
    • w  przypadku septycznego podejrzeniazapalenia infekcjikaletki układowejo dużym nasileniu

Leczenie

Cele leczenia

  • Łagodzenie dolegliwości bólowych.
  • Zapobieganie układowejuogólnionej infekcji w  septycznym zapaleniu kaletki maziowej poprzez wczesne podanie antybiotyków.

Ogólne informacje o  leczeniu

  • Rozróżnienie między septycznym a  aseptycznym zapaleniem kaletki jest kluczowe dla wyboru metody leczenia i dobrego rokowania.

Leczenie septycznegoaseptycznego zapalenia kaletki maziowej

  • Procedura zachowawcza zgodna ze schematem PRICE
    • ProtectionProtection (ochrona)
      • krótkotrwałe unieruchomienie np. w  szynie ramiennej (<1 tydzień)> 
    • RestRest (odpoczynek)
      • Unikanieunikanie obciążania stawu łokciowego
    • IceIce (lód)
      • regularne schchładzanieodzenie
    • CompressionCompression (ucisk)
      • opatrunek uciskowy w  przypadku obrzęku
    • ElevationElevation (uniesienie)
      • Uniesienieuniesienie bolącego łokcia
  • W  razie potrzeby leczenie przeciwbólowe NLPZ

Leczenie przewlekłego aseptycznego zapalenia kaletki maziowej

  • Jeśli leczenieLeczenie zachowawcze zawiedzie- okłady z lodu, uniesienie kończyny, modyfikacja aktywności, unikanie urazów
  • W większości przypadków punkcja w celunie obniżeniajest ciśnieniazalecana (jednoznaczny obraz kliniczny, a następniepełen opatrunekzakres uciskowyruchów, przezpoprawa 3po dni
  • Innileczeniu autorzy nie stwierdzili znaczących korzyści związanych z punkcją i zalecają samą terapię uciskową z krótkotrwałym stosowaniem NLPZzachowawczym).56.
  • Jako środek ostateczny chirurgiczne pełne usunięcie kaletki maziowej2

Leczenie po urazowym otwarciu kaletki maziowej

  • Całkowite usunięcie kaletki z oczyszczeniem rany i ochroną otaczających struktur w ciągu 12–72 godzin
  • Antybiotykoterapia w septycznym zapaleniu kaletki maziowej lub w przypadku silnie zanieczyszczonych ran

Leczenie septycznego zapalenie kaletki maziowej

  • Jeśli istnieje silne podejrzenie septycznego zapalenia powierzchownie położonej kaletki lub je potwierdzono, w czasie oczekiwania na wynik posiewu pacjent powinien rozpocząć Antybiotykoterapiaantybiotykoterapię.4
  • Należy zastosować antybiotyk skuteczny wobec Staphylococcus spp. i Streptococcus spp., np. penicylinąę oporną na penicylinazę lub cefalosporyną ę 1. generacji doustnie przez 2 tygodnie  
  • Możliwe schematy leczenia7
    • FlukloksacylinaI 1000 mg 1–1–1 (pacjenci >14. roku życia)
    • Cefaleksyna 500 mg 1–1–1 (pacjenci >14. roku życia)rzut
      • Uwaga:kloksacylina 0,5-1,0 g co 6 godzin
      • cefadroksyl 1,0 g na dobę w każdym przypadkudawkach należypodzielonych przestrzegaćco części12-24 charakterystyki produktu leczniczego dotyczących przeciwwskazań, doboru dawki oraz interakcji!godziny
    • DobórII antybiotykoterapiirzut
    • leczenie skorygowane zgodnie z dostępnym rezystogramem antybiogramem
  • W  przypadku infekcji układowej lub pacjentów z  obniżoną odpornością antybiotyki dożylne przez 7–10 dni, a  następnie antybiotyki podawane doustnie przez 2 tygodnie
  • W  miarę możliwości należy zrezygnować z  zabiegu chirurgicznego.2.
    • znacząco gorsze rezultaty niż leczenie zachowawcze68
    • Przyczyna zwiększone ryzyko powikłań (np. problemy z  gojeniem się ran) dotyczące tkanek zajętych ostrym zapaleniem
  • Wskazanie do chirurgicznego usunięcia kaletki maziowej
    • ogólnoustrojowe objawy zapalenia, sepsa
    • Martwicemartwica tkanek miękkich

Leczenie zapalenia kaletki maziowej w  chorobach reumatycznych

  • Optymalne leczenie choroby podstawowej
  • Poza tym postępowanie analogiczne jak w  przypadku ww. zaleceń leczniczych

Zapobieganie

  • Właściwe leczenie ran i  infekcji skóry w okolicy łokci może zapobiec infekcjom bakteryjnym.
  • Unikanie powtarzającego się ucisku za pomocą np. ochraniacza na łokieć

Przebieg, powikłania i  rokowanie

Przebieg

  • Aseptyczne zapalenie kaletki jest schorzeniem samoograniczającym się i  zwykle jestpoddaje poddawanesię leczeniu zachowawczemu.
  • Nawroty swystępują niestety zjawiskiem częstymsto.  
  • Nieleczone septyczne zapalenie kaletki maziowej może przejść w  zagrażającą życiu sepsę.

Powikłania

  • W  wyjątkowych przypadkach bakteryjnego zapalenia kaletki maziowej może dojść do sepsy lub bakteryjnego zapalenia stawów.
  • Powstawanie przetok
  • Nawroty
  • DefektyTrudno tkanek miękkich
  • Problemy z gojeniemgojące się ranrany
  • Infekcja jatrogenna spowodowana punkcją wykonaną w niesterylnych warunkach  

Rokowanie

  • Ogólnie dobre

Informacje dla pacjentów

O  czym należy poinformować pacjentów?

  • O wysokiej dużym częstościryzyku nawrotów
  • Natychmiastowa ponowna wizyta u  lekarza w  przypadku pojawienia się gorączki lub złego samopoczucia w  celu wykluczenia septycznego zapalenia kaletki maziowej

Informacje dla pacjentów w  Deximed

Ilustracje

Bursitt.jpg
Zapalenie kaletki maziowej wyrostka łokciowego

Źródła

Piśmiennictwo

  1. Reilly D, Kamineni S. Olecranon bursitis. J Shoulder Elbow Surg 2016; 25: 158-67.  https://link.springer.com/article/10.1007/s11678-016-0348-2" href="https://link.springer.com/article/10.1007/s11678-016-0348-2" target="_blank">link.springer.com
  2. Baumbach SF, Lobo CM, Badyine I et al. Prepatellar and olecranon bursitis: literature review and development of a treatment algorithm. Arch Orthop Trauma Surg 2014; 134: 359-70.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24305696/" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24305696/" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  3. Perez C, Huttner A, Assal M, et al. Infectious olecranon and patellar bursitis: short-course adjuvant antibiotic therapy is not a risk factor for recurrence in adult hospitalized patients. Journal of Antimicrobial Chemotherapy 2010; 65(5): 1008-14.  https://academic.oup.com/jac/article/65/5/1008/821273?login=true"
  4. Khodaee href="httpsM. Common superficial bursitis. Am Fam Physician 2017; 95 (4)://academic 224–231.oup (dostęp 23.com/jac/article/65/5/1008/821273?login=true"01.2024) target="_blank">academicwww.oupmp.compl
  5. Blankstein A, Ganel A, Givon U, et al. Ultrasonographic Findings in Patients with Olecranon Bursitis. Ultraschall Med 2006; 27(6): 568-71.  https://www.thieme-connect.com/products/ejournals/abstract/10.1055/s-2006-926569" href="https://www.thieme-connect.com/products/ejournals/abstract/10.1055/s-2006-926569" target="_blank">www.thieme-connect.com
  6. Kim JY, Chung SW, Kim JH, et al. A randomized trial among compression plus nonsteroidal antiinflammatory drugs, aspiration, and aspiration with steroid injection for nonseptic olecranon bursitis. Clin Orthop Relat Res. 2015 Oct 13.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26463567/" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26463567/" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  7. Dzierżanowska-Fangrat K. (red) Przewodnik Antybiotykoterapii 2023. Wydawnictwo α-medica press, Bielsko-Biała 2023
  8. Sayegh ET, Strauch RJ. Treatment of olecranon bursitis: A systematic review. Arch Orthop Trauma Surg 2014; 134(11): 1517-36.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25234151/" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25234151/" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov

Autorzy

  • Mateusz Szmidt, lekarz, specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku (recenzent)
  • Sławomir Chlabicz, Prof. dr hab. n. med., specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku (redaktor)
  • Lino Witte, drDr med., lekarz rezydent, medycyna wewnętrzna, Frankfurt
M702
bursitt
L87
SchleimbeutelentzündungZapalenie amkaletki Ellenbogenłokciowej; SchwellungObrzęk am Olekranonłokcia; OlekranonschwellungObrzęk wyrostka łokciowego; Bursa olecraniolecranon; StudentenellenbogenŁokieć studenta
Zapalenie kaletki maziowej wyrostka łokciowego
document-disease document-nav document-tools document-theme
Definicja: zapalenie Zapalenie kaletki maziowej łokcia., Możenajczęściej byćna spowodowaneskutek infekcjąprzewlekłych bakteryjną kaletki (septyczne zapalenie kaletki)mikrourazów. Częstość występowania: najcz Najczęstsze zapalenie kaletki maziowej u  ludzi., w 1/3 przypadków septycznaseptyczne, 2/3 aseptyczne.
Medibas Polska (staging)
Zapalenie kaletki maziowej wyrostka łokciowego
/link/824284803f45494380d17a8295d0aba3.aspx
/link/824284803f45494380d17a8295d0aba3.aspx
zapalenie-kaletki-maziowej-wyrostka-lokciowego
SiteDisease
Zapalenie kaletki maziowej wyrostka łokciowego
K.Reinhardt@gesinform.de
Klive.Reinhardt@gesinformcom#dr.dedabrowska@wp.pl
pl
pl
pl