Zespół przeciążaniaenia przyśrodkowej okolicy piszczeli
Streszczenie
Definicja: Kliniczny zespół bólowy wywołanydystalnej obciprzyśrodkowej okolicy podudzia, związany z przeciążeniem wzdłużkończyny dystalnegona tylno-przyśrodkowegoskutek brzegupowtarzanych koczynności piszczelowej.
Epidemiologia:JedenJedna z najczęstszych urazprzyczyn bówlu kończyny dolnej u biegaczy.
Objawy: Ból występuje na tylno-przyśrodkowym brzegu kości piszczelowej podczas wysiłku (np. biegu) i po nim.
WynikiBadanie badańfizykalne: Tkliwość uciskowa tylno-przyśrodkowego brzegu kości piszczelowej na odcinku ≥5 cm.
Diagnostyka: Rozpoznanie klinicznena podstawie objawów klinicznych. Badania obrazowe tylko w razie konieczności wykluczenia złamania niewydolnościowegozmęczeniowego piszczeli.
TerapiaLeczenie: Leczenie Terapia zachowawczazachowawcze, na początku schłodzenie i redukcja obciążenia. Następnie stopniowo ponownie wprowadza się obciążenie kończyny.
Informacje ogólne
Definicja
Synonimy: ból (przyśrodkowej) okolicy podudzi,podudzia ang. (shin splints)
Zespół określony jako:
bólzwiązany wywołanyz obciprzeciążeniem wzdłużból dystalnego tylno-przyśrodkowego brzegu kości piszczelowej oraz
obecność bólu w badaniu palpacyjnym na odcinku ≥5 cm
Epidemiologia
Jeden z najczęstszych urazów kończyny dolnej u biegaczy1
16% wszystkich urazów związanych z bieganiem wiąże się z zespołem przeciążaniaenia przyśrodkowej okolicy piszczeli.2.
Etiologia i patogeneza
Uznawany za kliniczny zespół bólowy, ponieważ nie mabrak jednoznacznych dowodów potwierdzających jakąkolwiek z teorii dotyczących przyczyn patologii.
Do niedawna postulowano, że przyczyną bólu jest zapalenie okostnej.1.
Najnowsze badania wskazują, że czynnikiem wyzwalającym jest reakcja kości na obciprzeciążenie.1.
Stwierdzono na przykładnp. zmniejszoną gęstość mineralizacji kości piszczelowej i mikropęknięcia, co świadczy o zaburzeniach czynności naprawczych tkanki kostnej.
OsiadanieObniżenie kości łódkowatej (Os naviculare) ≥10 mm w teście klinicznym znanym jako „navicular drop test”, podwaja ryzyko rozwoju zespołu przeciążaniaenia przyśrodkowej okolicy piszczeli.4.
Skrócenie/nadmierne napięcie mięśnia brzuchatego łydki (Mm. gastrocnemius), mięśnia płaszczkowatego (Mm. soleus) i mięśni podbicia stopy
ICD-10
M76.8 Inne entezopatie kończyny dolnej z wyłączeniem stopy
Diagnostyka
Kryteria diagnostyczne
Rozpoznanie kliniczne na podstawie wywiadu lekarskiego i badania klinicznegoprzedmiotowego
Przewlekły (wysiłkowy) zespół ciasnoty wysiprzedziałkowejów powięziowych
typowotypowe objawy:
odrdrętwienie, kłujący ból podczas ćwiczeń
skurcze i palący ból w tylnymtylnej przedzialeczęści podudzia
Wywiad lekarski
Główny objaw: ból wywołany obciążeniem wzdłuż 2/3 dystalnych części tylno-przyśrodkowego brzegu kości piszczelowej
Prowokacja bólu przez aktywność fizyczną (podczas lub po) i zmniejszenie bólu po odciążeniu
Częsta zmiana rodzaju treningu, zwiększenie intensywności aktywności lub zmiana obuwia sportowego w wywiadzie
Badanie kliniczneprzedmiotowe
Tkliwość uciskowa tylno-przyśrodkowego brzegu kości piszczelowej na odcinku ≥5 cm
Pacjenci zazwyczaj przeciągajwskazują palcamiwiekszy po większym obszarzeobszar, gdy są pytani o lokalizację bólu.1.
przy złamaniu zmęczeniowym zwykle bardziej miejscowa tkliwość (lokalizację da się wskazać palcem)
Nieprawidłowa pozycja stopy?
W miarę możliwości ocena butów do biegania: nieregularnie zużyta podeszwa (większe zużycie przyśrodkowe niż boczne) jest pośrednim objawem nadpronacji.
Navicular drop test - ocena obniżania kości łódkowatej. Znaczne obniżanie (≥10 mm) poziomu kości jest związane z nadpronacją stopy.
Zasadniczo zdjęcieRadiogramy nie jestsą konieczne.
tylkoMożna wykonać w przypadku podejrzenia złamania zmęczeniowego, jednak z uwagi na niedostateczną czułość radiogramu, konieczne może być wykonanie rezonansu magnetycznego (badanie niedostępne w POZ).
Wskazania do skierowania do specjalisty
W przypadku dolegliwości opornych na leczenie pomimo terapii zachowawczej — skierowanie do ortopedy
TerapiaLeczenie
Cele terapiileczenia
Złagodzenie dyskomfortu
Powrót do aktywności fizycznej bez bólu
Ogólne informacje o terapii leczeniu
Należy omówić z pacjentem oczekiwania codotyczące do terapiileczenia: zespół przeciążaniaenia przyśrodkowej okolicy piszczeli jest często dpowoduje przewlekłużeje utrzymuji nawracającymce się urazemdolegliwości, któregoa jego leczenie może trwać nawet 9–12 miesięcy.
Zaleca się stopniowe ponowne obciążanie kończyny.
Zalecenia dla pacjentów
UnikanieUnikać lub zmniejszaniezmniejszyć obciążeńintensywność aktywności powodujących ból, a w razie potrzeby przejście nawybrać alternatywne formy treningu.
odpowiedniedla pacjentów — zwłaszcza dla sportowców wytrzymałościowych, (np. kolarstwo).
Zmniejszać wysiłekintensywność aktywności, jeśli objawy są łagodne. ZrobiCzasowo zaprzestać przerwęaktywności, jeśli objawy są nasilone.
Podrażnione miejsce należy regularnie chłodzić.
Należy unikać biegania po twardych powierzchniach lub ograniczać je.
Buty do biegania
Główna zasada: należy wymienić buty do biegania na nową parę po pokonaniu dystansu 500 km.1.
Buty do biegania z dobrą amortyzacją mogą zmniejszyć dyskomfort lub zapobiec wystąpieniu tegochoroby, zespołu.a Nawrotom choroby motakżna równieże zapobiec stosując odpowiednie buty do bieganianawrotom.5.
Faza ostra
Odpoczynek od wysiłku i chłodzenie zajętego obszaru1,3
Chchłodzić 2–3 razy dziennie po 10 minut.
W przypadku bardzo silnego bólu nie do zniesienia można krótkotrwale stosować NLPZ.3.
Faza rehabilitacji
Zaleca się stopniowe obciążanie: dobrą strategią wydaje się być połączenie stopniowego obciążania piszczeli i wzmacniania zginaczy podeszwy (Mm. gastrocnemius, Mm. soleus).
Obie struktury uznaje się za istotne w sensie patogenetycznym (przeciążenie kości piszczelowej i/lub zapalenie Fasciapowięzi crurisgoleni), a stopniowe ich obciążanie przyniesieprzynosi dobre efekty.
Aby uniknąć nawrotów i kontuzji, ważne jest stopniowe zwiększanie obciążeniaintensywności o <10% tygodniowotreningów.
Z doświadczenia klinicznego wynika, że podczas aktywności fizycznej zaleca się nie przekraczać wyniku 2 w skali bólu 0–10.
Ortezy/wkładki
W przypadku nadpronacji pomocne mogą być wkładki, które wspierają łuk przyśrodkowy stopy.1.
Fizjoterapia
Ćwiczenia wskazane przez fizjoterapeutę, mające na celu zarówno wzmocnienie, jak i rozciągnięcieganie zginaczy podeszwowych1, mogą przyczynić się do wyleczenia choroby.
Pacjenci mogą również odnieść korzyści ze wzmocnienia mięśni bioder i tułowia.6-7.
UmożliwiaPoprawia to lepszą mechanikę biegu i zapobiega kontuzjom wynikającym z nadmiernego obciążenia kończyn dolnych.
Leczenie chirurgiczne
Niektórzy autorzy zalecają terapięleczenie chirurgicznąchirurgiczne po niepowodzeniu środkówleczenia zachowawczychzachowawczego stosowanychstosowanego przez 1 rok.3.
OperacjaZabieg chirurgiczny polega na wykonaniu nacięcia powięzi, samodzielnie lub w połączeniu z resekcją okostnej.
BrakujeBrak wysokiej jakości danych, aby zalecić takie postępowanie kliniczne.
Zapobieganie
Należy nosić dobre obuwie amortyzujące.
Buty do biegania powinny być regularnie wymieniane, jeśli pacjent dużo trenuje.
Jak najmniej treningów powinno odbywać się na twardych powierzchniach, takich jak np. asfalt.
W przypadku wystąpienia dyskomfortu, należy zmniejszyć intensywność treningu lub jego rodzaj.
Przebieg, powikłania i rokowanie
Przebieg
U większości pacjentów objawy ustępują po utrzymaniu odpoczynku i lub zmianie rodzaju treningu.
Niemniej jednak mogMogą pojawić się nawroty,przez co konieczne będwymagające dłuższeszych przerwyprzerw w treningach lub zmiana dyscypliny sportowej.
U niektórych pacjentów rozwijają się przewlekłe schorzenia, które uniemożliwiają im uprawianie sportu.
Powikłania
Przewlekły ból spowodowany niewystarczającą redukcją obciążenia lub zbyt szybkim wznowieniem/zwiększeniem aktywności sportowej
Rokowanie
Rokowanie jest ogólnie dobre, o ile pacjenci stosują się do planu terapiileczenia zachowawczejzachowawczego, ograniczają czynnoaktywności powodujące ból i noszą dostosowane buty/wkładki.
Rokowanie u pacjentów z dużą aktywnością sportową:
W przypadku zespołu przeciążaniaenia przyśrodkowej okolicy piszczeli utrzymującego się przez około 3 miesiące, musiczas minleczenia do osiąćgnięcia pełnego bezbolesnego obciążenia wynosi około 9–-12 miesięcy, zanim możliwe będzie bezbolesne, pełne obciążenie, licząc od rozpoczęcia leczenia.
Informacje dla pacjentów
O czym należy poinformować pacjentów?
Konieczne jest unikanie lub ograniczenie aktywności wyzwalających ból lub ograniczenie ich.
Gardner S. Shin Splints. Pedorthic Association of Canada Clinical Practice Guidelines (Second Edition) 2018. pedorthic.ca
Mulvad B, Nielsen RO, Lind M, et al. Diagnoses and time to recovery among injured recreational runners in the RUN CLEVER trial. PLoS ONE 2018; 13(10): e204742. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
Amin I, Moroz A. Medial Tibial Stress Syndrome. Musculoskeletal Sports and Spine Disorders: A Comprehensive Guide 2017. books.google.de
Winkelman ZK, Anderson D, Games KE, et al. Risk factors for medial tibial stress syndrome in active individuals: An evidence-based review. J Athl Train 2016; 51(12): 1049-52. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
Definicja: Kliniczny zespół bólowy wywołanydystalnej obciprzyśrodkowej okolicy podudzia, związany z przeciążeniem wzdłużkończyny dystalnegona tylno-przyśrodkowegoskutek brzegupowtarzanych koczynności piszczelowej. Epidemiologia: JedenJedna z najczęstszych urazprzyczyn bówlu kończyny dolnej u biegaczy.
Medibas Polska (staging)
Zespół przeciążaniaenia przyśrodkowej okolicy piszczeli