Informacje ogólne
Definicja
PrzyciśniZespół objawów charakteryzujący sięcie/zderzeniestruktur wbólem tylnejprzestrzeniczęści stawupiszczelowegoskokowegopowodującepodczasograniczeniewymuszonego zgięcia podeszwowego,stopyczasem z ograniczeniem ruchomości w stawie.
Epidemiologia
- Częsty
obrazproblem kliniczny u tancerek/tancerzy baletowych oraz piłkarzy spowodowanypowtarzającympowtarzalnymsięruchem zgięciemciapodeszwowympodeszwowego
Etiologia i patogeneza
Mechaniczne ograniczenie grzbietowej części stawu skokowego skutkuje ograniczeniem zgięcia podeszwowego i bólem.PrzyczynaPrzyczyną możeleżebyćwpatologia różnychstrukturachstruktur:tkankatkanki miękkakkie:tkankazapaleniemaziowabłony maziowej,tkankazapaleniebliznowata, zerwane więzadła lubpochewki ścięgnagnistejzginaczy/strzamięśnia zginacza dłkoweugiego palucha, uszkodzenie torebki stawowej1- struktury kostne: osteofity, fragmenty złamań wygojone w nieprawidłowym ustawieniu, kość trójkątna (dodatkowa kość stopy grzbietowa w stosunku do kości skokowej), wyrostek Stieda (przedłużony guzek boczny kości skokowej), wyraźna deformacja Haglunda (grzbietowa ostroga piętowa), chondromatoza
- wolne ciała stawowe: chrzęstne, kostno-chrzęstne
.
ICD-10
- M24.87 Inne określone uszkodzenia stawu
niesklasyfikowane gdzie indziej (kostka i stopa)
Diagnostyka
Kryteria diagnostyczne
- Rozpoznanie stawia się głównie na podstawie wywiadu
lekarskiego,i badaniaklinicznego i wyników badań obrazowychprzedmiotowego.2
Diagnostyka różnicowa
- Podrażnienie/zapalenie mięśnia zginacza długiego palucha
- Uszkodzenie chrząstki w stawie skokowym
- Zespół cieśni stępu
- Kompleksowy zespół bólu regionalnego (zespół Sudecka)
- Złamanie stawu skokowego
Wywiad lekarski
Zazwyczaj pacjenciPacjenci — często młodzi i aktywni sportowo (piłka nożna, taniec, balet) — zgłaszają występujący od miesięcy ból w stawie skokowym, który pojawia się głównie wkońcowychskrajnympozycjachzakresieruchowychruchu, zwłaszcza pod obciążeniem.- Rodzaj ograniczenia ruchowego wskazuje na jego przyczynę:
- trwałe ograniczenie ruchowe w fazie końcowej: konflikt kostny
- czysto subiektywne
zjawiskauczucieuwięźnięciablokady: często w przypadkuuwięźnięciapatologii tkanek miękkich przerywaneprzerywanablokadyblokadastawówstawu: wolne ciała stawowe
Badanie kliniczneprzedmiotowe
- Badanie powinno obejmować ocenę czucia, ukrwienia, siły mięśniowej i zakresu ruchu.1
- Prowokacja bólu poprzez wymuszone zgięcie podeszwowe (test zgięcia podeszwowego)
zwykle zlokalizowanybólnatylnejgrzbietowejczęściprzestrzenistawustawowejskokowego spowodowany wymuszonym zgięciem podeszwowym- Ujemny wynik testu zmniejsza prawdopodobieństwo rozpoznania konfliktu tylnego stawu skokowego, jednak czułość i swoistość testu nie została dotychczas oceniona.1
Diagnostyka specjalistyczna
- RTG
- konwencjonalne zdjęcie rentgenowskie stawu skokowego górnego w projekcji przednio-tylnej oraz bocznej
:w celuwykrycia/wykluczeniaocenyprzyczynstrukturzwiązanych ze strukturami kostnymikostnych - USG (badanie stawu niedostępne w POZ)
- w celu
wykrycia/wykluczeniaocenyprzyczyn związanych z tkankątkanek miękkąkkich - Tomografia komputerowa (badanie niedostępne w POZ)
- W porównaniu do klasycznych radiogramów lepiej ocenia patologie struktur kostnych.1
- RM (badanie niedostępne w POZ)
bardzodobredobrze nadaje sinarzędzie dowykrywania przerostuoceny błony maziowej- Może również
pokazauwidocznić wolne ciała stawowe.
Wskazania do skierowania do specjalisty
- Jeśli leczenie zachowawcze jest nieskuteczne
(skierowanie do ortopedy na terapię iniekcyjną)lub jeśli przyczyna została wykryta pierwotnie w strukturach kostnych,(skierowaniepacjenta należy skierować dochirurga stopy)ortopedy.
TerapiaLeczenie
Cele terapiileczenia
- Łagodzenie bólu
- Osiągnięcie
odpowiedniegoprawidłowego zakresu ruchu w stawie skokowym.
Ogólne informacje o terapii leczeniu
- Szczególnie w przypadku konfliktu tkanek miękkich,
początkowoskutecznymskutecznąpostępowaniemterapięmożemogą zapewniabyćśrodkileczenie zachowawcze. - W przypadku
brakunieskutecznościpowodzenialeczenia zachowawczego lub pierwotnego wykrycia konfliktu kostnego, metodą z wyboru jest chirurgiczne usunięcie patologicznej strukturynaruszająceji zmienionej zapalnie błony maziowej.
Leczenie zachowawcze
PrzyczynoweDoprzypodstawowychprzewlekłejmetodniestabilnościleczeniastawówzachowawczego należą:
- odpoczynek
- modyfikacja aktywności
- niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ)
- fizjoterapia
- iniekcje
ze wzmocnieniem mięśni stabilizujących staw skokowy i harmonizacją sekwencji ruchówglikokortykosteroidu Objawowezastrzyki połączone z kortykosteroidem w niskiej dawce i miejscowo działającym środkiem przeciwbólowym
Leczenie chirurgiczne
- Standardowym postępowaniem jest zabieg artroskopowy.
- Usunięcie przyczyny mechanicznej (usunięcie wolnych ciał stawowych, zeszlifowanie
egzofitosteofitów) w połączeniu zkompleksowąsynowektomią, ponieważ zapalenie błony maziowej ma decydujący wpływ na powstawanie bólu.
Przebieg, powikłania i rokowanie
Rokowanie
- Rokowanie jest dobre, a powrót do uprawiania sportu jest zwykle możliwy szybko (w ciągu kilku tygodni).
Informacje dla pacjentów
Informacje dla pacjentów w Deximed
Ilustracje
Przyśrodkowy aparat więzadłowy stawu skokowego
Boczny aparat więzadłowy stawu skokowego
Kości stawu skokowego, odwidok z boku
Aparat więzadłowy stawu skokowego, widok od tyłu
Źródła
Piśmiennictwo
- Yasui Y, Hannon CP, Hurley E. et al. Posterior ankle impingement syndrome: A systematic four-stage approach. World J Orthop. 2016; 7(10): 657-663. www.ncbi.nlm.nih.gov
- Maquirriain J. Posterior ankle impingement syndrome. J Am Acad Orthop Surg. 2005; 13(6): 365-7171. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
Autorzy
- Mateusz Szmidt, lekarz, specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku (recenzent)
- Sławomir Chlabicz, Prof. dr hab. n. med., specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku (redaktor)
- Lino Witte,
drDr n. med., lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, Frankfurt nad Menem