Co to jest ostre zapalenie kaletki maziowej w stawie barkowym?
Definicja
Kaletka maziowa znajduje się w miejscu, gdzie ścięgno ociera się o kość, więzadła lub inne ścięgna, a także pomiędzy skórą a występami kostnymi. Jej zadaniem jest zapobiegać podrażnieniom i umożliwiać gładkie przesuwanie się względem siebie różnych struktur leżących wokół stawu. Bark posiada kilka kaletek maziowych.
Niekiedy w kaletkach barkowych pojawia się stan zapalny. W terminologii medycznej nazywa się to bursitis. Wówczas kaletka wypełnia się płynem, pojawia się obrzęk i ból.
Ostre zapalenie kaletki w stawie barkowym jest bardzo bolesne i wiąże się ze znacznym zaburzeniem czynnościowym.
Objawy
Ból w obrębie barku pojawia się w ciągu 2–3 dni. Jego następstwem jest ograniczenie ruchomości ramienia. Niekiedy ból może być obecny również w spoczynku lub w czasie snu. Czasami jest tak silny, że nie można spać. Chorzy mają trudności na przykład przy zakładaniu ubrania. Może pojawić się obrzęk stawu ramiennego.
Przyczyny
Ostre zapalenie kaletki maziowej w stawie barkowym często występuje na skutek przeciążenia, na przykład pracy ponad głową lub rzucania. Może też towarzyszyć urazom ścięgien w obrębie barku. Do zapalenia kaletki mogą również prowadzić choroby reumatyczne.
Częstość występowania
Zapalenie kaletki maziowej jest częstą przyczyną bólu barku.
Badania
- Wywiad chorobowy (anamneza) pacjenta kieruje podejrzenie na rozpoznanie.
- Podczas badania lekarz obejrzy kończynę górną i bark. Zbada palpacyjnie oba stawy barkowe i oceni ich ruchomość.
- Ewentualne zakażenia bakteryjne i choroby reumatyczne można wykluczyć dzięki badaniom krwi.
- Aby potwierdzić rozpoznanie, lekarz może ostrzyknąć środkiem miejscowo znieczulającym chory bark. Ustąpienie bólu potwierdza wówczas diagnozę.
Badania obrazowe
- Badaniem ultrasonograficznym można uwidocznić stan zapalny i obrzęk powodowany wysiękiem płynu w kaletce maziowej.
- Inne choroby barku można wykluczyć za pomocą badań obrazowych, takich jak RTG lub rezonans magnetyczny (RM).
Leczenie
- Celem leczenia jest złagodzenie bólu i przywrócenie ruchomości w chorym stawie.
- W pierwszym okresie choroby należy oszczędzać bark i schładzać go zimnymi okładami.
Leki
- Aby złagodzić ból i zmniejszyć stan zapalny, można przyjmować leki z grupy NLPZ. Leki te można również stosować miejscowo (np. żel z diklofenakiem).
- Iniekcje z glikokortykosteroidów podawane do zmienionej zapalnie kaletki przynoszą znaczną ulgę w ciągu pierwszych 6–8 tygodni leczenia.
Fizjoterapia
- Celem fizjoterapii jest uzyskanie prawidłowego ustawienia głowy kości ramiennej w panewce stawu, co wyeliminuje potencjalny ucisk kaletki maziowej.
- Dla poprawy ruchomości stawu barkowego zalecane są ćwiczenia z wykorzystaniem elastycznych taśm oporowych Thera-Band.
Operacja
- Jeśli inne środki nie przynoszą rezultatu, można rozważyć operacyjne usunięcie zmienionej chorobowo kaletki.
Rokowanie
Przy odpowiednim oszczędzaniu barku ostre zapalenie kaletki maziowej zazwyczaj goi się w ciągu kilku tygodni.
Jeśli nie zaprzestanie się wykonywania czynności i prac powodujących ból barku, objawy mogą się nasilić i przejść w przewlekłe zapalenie kaletki maziowej.
Dodatkowe informacje
- Przewlekłe zapalenie kaletki maziowej
- Ostre zapalenie kaletki maziowej w stawie barkowym – Informacje dla personelu medycznego
Ilustracje
Autor
- Martina Bujard, dziennikarz naukowy, Wiesbaden