Co to jest przewlekłe zapalenie kaletki maziowej w stawie barkowym?
Definicja
Choroba ta w terminologii medycznej określana jest mianem bursitis chronica. Chodzi w tym przypadku o takie zapalenie kaletki maziowej w barku, które utrzymuje się dłużej niż 6–12 tygodni. Kaletki maziowe leżą między ścięgnami a kośćmi. Gdy pojawia się stan zapalny, kaletki mogą obrzmiewać i powodować ból. Jest on jednak znacznie łagodniejszy niż w przypadku ostrego zapalenia kaletki maziowej.
Objawy
Ból występuje najczęściej w okolicy barku. Zwykle odczuwany jest tylko podczas czynności (zwłaszcza pracy ponad głową) i często występuje już długi czas. Objawy stopniowo nasilają się z upływem tygodni i miesięcy. Ruchomość stawu barkowego jest ograniczona, a w stawie ramiennym może wystąpić obrzęk.
Przyczyny
Choroba może pojawić się w efekcie przeciążenia spowodowanego długotrwałą pracą z ramionami uniesionymi powyżej głowy. Przewlekłe zapalenie kaletki maziowej może również wystąpić jako następstwo innej choroby barku (np. zapalenia ścięgna). Przewlekłe zapalenie kaletki często występuje razem z uszkodzeniem stożka rotatorów. Do zapalenia kaletki mogą też prowadzić choroby reumatyczne.
Jeśli staw barkowy nie jest wystarczająco oszczędzany, a choroba podstawowa nie jest odpowiednio leczona, zapalenie może przejść w stan przewlekły.
Częstość występowania
Przewlekłe zapalenie kaletki maziowej jest jedną z najczęstszych przyczyn bólu barku. Równie często dotyka mężczyzn, jak i kobiety.
Badania
- W postawieniu rozpoznania ważny jest opis objawów i czynników, które wywołały dolegliwości.
- Lekarz zbada palpacyjnie oba stawy barkowe i oceni ich ruchomość.
- Aby potwierdzić rozpoznanie, lekarz może dodatkowo ostrzyknąć bark środkiem miejscowo znieczulającym. Ustąpienie bólu po iniekcji potwierdza lokalizację procesu zapalnego w miejscu ostrzyknięcia.
- Ewentualne choroby reumatyczne można wykluczyć dzięki badaniom krwi.
Badania obrazowe
- Badaniem ultrasonograficznym można uwidocznić stan zapalny i obrzęk powodowany wysiękiem płynu w kaletce maziowej.
- Inne choroby barku można wykluczyć za pomocą badań obrazowych, takich jak RTG lub rezonans magnetyczny (RM).
Leczenie
- Leczenie ma na celu złagodzenie bólu i przywrócenie ruchomości w chorym stawie.
- W pierwszym okresie choroby należy oszczędzać bark i schładzać go zimnymi okładami.
Leki
- Można przyjmować tzw. niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), które mają działanie zarówno przeciwbólowe, jak i przeciwzapalne. Leki te można również stosować miejscowo (np. żel z diklofenakiem).
- Iniekcje z glikokortykosteroidów podawane do zmienionej zapalnie kaletki przynoszą znaczną ulgę w ciągu pierwszych 6–8 tygodni leczenia.
Fizjoterapia
- Celem fizjoterapii jest uzyskanie prawidłowego ustawienia głowy kości ramiennej w panewce stawu, co wyeliminuje potencjalny ucisk kaletki maziowej.
- Dla poprawy ruchomości stawu barkowego zalecane są ćwiczenia z wykorzystaniem elastycznych taśm oporowych Thera-Band.
Operacja
- Jeśli inne środki nie przynoszą rezultatu, można rozważyć operacyjne usunięcie zmienionej chorobowo kaletki.
Rokowanie
Objawy rozwijają się powoli i często utrzymują się latami. Większość pacjentów dobrze reaguje na leczenie.
Jeśli przewlekłe zapalenie kaletki w stawie barkowym występuje w związku z pracą zawodową, może być wówczas uznane jako choroba zawodowa.
Dodatkowe informacje
- Ostre zapalenie kaletki maziowej w stawie barkowym
- Przewlekłe zapalenie kaletki maziowej w stawie barkowym – Informacje dla personelu medycznego
Ilustracje
Autor
- Martina Bujard, dziennikarz naukowy, Wiesbaden