Co to jest entezopatia nadkłykci kości ramiennej?
Entezopatia nadkłykcia to bolesne schorzenie łokcia spowodowane przeciążeniem przyczepu ścięgna. Występuje w dwóch wariantach:
- W przypadku łokcia tenisisty ból jest zlokalizowany po stronie bocznej (zewnętrznej) stawu łokciowego.
FachowePrawidowe określenie medyczne tego schorzenia brzmiepicondylitisepicondylitis lateralis humeri. - W łokciu golfisty natomiast ból występuje po stronie przyśrodkowej (wewnętrznej) stawu łokciowego, a jego medyczna nazwa to epicondylitis medialis humeri.
Ból może pojawić się kilka dni po przeciążeniu w wyniku powtarzających się ruchów lub uprawiania sportu, np. gry w tenisa. Objawy zwykle przyjmują postać tępego bólu po jednej stronie łokcia, najczęściej po stronie bocznej. Chorzy często skarżą się na promieniowanie bólu do przedramienia i nadgarstka. Sprawność zajętej kończyny i ręki jest wówczas upośledzona, przykładowo utrudnione jest nalewanie napojów lub trzymanie przedmiotów.
Łokieć tenisisty jest bardzo częstym schorzeniem, natomiast łokieć golfisty występuje rzadziej. Choroba występuje najczęściej w grupie wiekowej 45–54 lat.
Przyczyna
Łokieć tenisisty jest spowodowany zmianami w obrębie ścięgien mięśni prostowników palców i/lub jego przyczepów. Zmiany lokalizują się z boku łokcia i tam też występuje ból.
Łokieć golfisty powodują z kolei zmiany w obrębie ścięgien mięśni zginaczy palców i/lub jego przyczepów. Stan zapalny lub zmiany ze zużycia lokalizują się po wewnętrznej stronie łokcia, tam też pojawia się ból.
Z reguły choroba dotyka kończynę dominującą. Dolegliwości pojawiają się zwykle po krótkim okresie intensywnego obciążania, przykładowo po wykonywaniu kończyną wielu ruchów skrętnych, np. podczas posługiwania się śrubokrętem. Inną aktywnością ruchową, która może skutkować tego rodzaju dolegliwościami jest na przykład przycinanie żywopłotu, malowanie, prace stolarskich i inne podobne prace. Posługiwanie się ciężkimi narzędziami i częste podnoszenie ciężarów również może być przyczyną dolegliwości. U większości osób z łokciem tenisisty lub golfisty dolegliwości nie są efektem gry w tenisa lub golfa. Regularna gra w tenisa lub golfa może tym niemniej zwiększać ryzyko wystąpienia tych entezopatii.
U niektórych pacjentów objawy rozwijają się stopniowo przez długi czas, u innych natomiast dolegliwości pojawiają się po krótkim przeciążeniu. Szczególnie narażone są osoby, które przez dłuższy czas wykonywały jednostronną pracę w niskiej temperaturze otoczenia.
Diagnostyka
Lekarz przeprowadzi szczegółowe badanie stawu łokciowego, ścięgien i ich przyczepów. Aby wykluczyć dolegliwości pochodzące od kręgosłupa szyjnego, lekarz zbada również ten odcinek kręgosłupa.
Badania laboratoryjne i obrazowe nie mają większego znaczenia przy ustalaniu rozpoznania.
Terapia
Na początku staraj się przede wszystkim unikać przez jakiś czas czynności i obciążeń, które powodują ból. Jeżeli podczas pracy zawodowej wykonujesz czynności obciążające łokieć, spróbuj zmienić pozycję ciała przy pracy lub wykonywać określone ruchów drugą ręką lubruchy drugą kończyną.
Przy ostrych objawach schładzaj bolące miejsce kilka razy dziennie przez 15–20 minut.
Leki o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym (NLPZ) w postaci tabletek lub maści mogą łagodzić objawy w ostrym okresie choroby, zwykle są jednak mało skuteczne w przypadku dolegliwości przewlekłych.
Leczeniem, które przynosi dobre efekty w tym schorzeniu, jest fizjoterapia obejmująca ćwiczenia rozciągające oraz ćwiczenia wzmacniające. Chodzi tutaj przede wszystkim o tzw. ćwiczenia ekscentryczne prostowników nadgarstka. Możesz poprosić fizjoterapeutów o zademonstrowanie odpowiednich ćwiczeń.
Iniekcje z glikokortykosteroidów mają krótkotrwałe działanie i na dłuższą metę są raczej szkodliwe. Dlatego nie można ich polecać.
Jeśli ból jest silny, można zastosować elastyczną opaskę w celu odciążenia stawu łokciowego. Ortezy stawu łokciowego redukują siły rozciągające działające na przyczepy ścięgien i w ten sposób zmniejszają dolegliwości bólowe.
Jeśli objawy utrzymują się dłużej niż 3–6 miesięcy i nie cofają się mimo stosowanego leczenia zachowawczego, w wyjątkowych przypadkach można rozważyć niewielki zabieg chirurgiczny polegający na przecięciu chorego ścięgna.
Rokowanie
Rokowanie jest zazwyczaj dobre. W ponad 90% przypadków dolegliwości ustępują w ciągu roku, niezależnie od leczenia.
Rokowanie jest najlepsze w przypadku objawów ostrych o wyraźnej przyczynie i szybko zastosowanego odciążenia lub innej terapii. Gdy przyczyna choroby nie jest jasna, leczenie rozpoczęto późno, a pacjent nadal wykonywał czynności pomimo bólu, dolegliwości mogą okazać się długotrwałe. W takich przypadkach prawdopodobnie najlepiej jest zachować aktywność i ruszać kończyną, unikając przy tym ruchów wywołujących ból. Dzięki operacji całkowite ustąpienie bólu uzyskuje się w 85% przypadków.
Aby zapobiec nawrotom konieczne jest unikanie czynności lub obciążeń, które wcześniej powodowały podobne dolegliwości.
Dodatkowe informacje
- Ćwiczenia rozciągające po urazach
- Trening siłowy po urazach
- Entezopatie nadkłykci kości ramiennej – Informacje dla personelu medycznego
Ilustracje


Autorzy
- Kalina van der Band, lekarz (recenzent)
- Martina Bujard, dziennikarz naukowy, Wiesbaden