Informacje ogólne
Definicja
- Podwyższony poziom trójglicerydów
. - Klasyfikacja hipertrójglicerydemii na podstawie stężenia trójglicerydów na czczo
12wynikiłagodnaw normiei <150 mg dl (><1,7 mmol l)>1,7 mmol>150 mg>umiarkowanie podwyższoneumiarkowana: 150–-1000–-11,4znacznie podwycięższoneka:>>1000>>11,4
Znaczenie w praktyce lekarza rodzinnego
- Znaczenie hipertrójglicerydemii w
:.- Niektóre towarzystwa lekarskie wskazują, że istnieje związek pomiędzy podwyższonym poziomem trójglicerydów a
23. - Inne dowodzą, że znaczenie trójglicerydów w
34 - Polskie wytyczne dotyczące zaburzeń lipidowych określają, że stężenie trójglicerydów ma zasadnicze znaczenie w ocenie ryzyka rezydualnego (resztkowego), ponieważ duże stężenie tych związków nawet przy stwierdzeniu docelowego stężenia LDL-cholesterolu istotnie i niezależnie zwiększa ryzyko sercowo-naczyniowe.5
- Niektóre towarzystwa lekarskie wskazują, że istnieje związek pomiędzy podwyższonym poziomem trójglicerydów a
- Wątpliwości nie budzi znaczenie umiarkowanie lub znacznie podwyższonego poziomu trójglicerydów w
Epidemiologia
- Hipertrójglicerydemia występuje u
ok.około 15–2030% pacjentów w15. - U
12. - U
ok.około 15% osób wynosi od 40012. - W
12.
Klasyfikacja zaburzeń metabolizmu lipidów
- Zaburzenia metabolizmu lipidów mogą być różnie klasyfikowane, co może być mylące, np:
- według etiologii:
postaciepostaci pierwotne/wtórne - według zmian w
- według zmian w
- klasyczna klasyfikacja wg Fredricksona (fenotypowy podział na pięć typów, uwzględniający również barwę surowicy i
- według etiologii:
- Klasyfikację w
:46:- hipercholesterolemia LDL (LDL↑)
hiperlipoproteinemiadyslipidemia aterogenna (hiperlipidemia mieszana) (LDL↑, trójglicerydy↑, HDL↓)- hipertrójglicerydemia (trójglicerydy↑, HDL↓)
- obniżony poziom cholesterolu HDL (HDL↓)
- podwyższony poziom lipoproteiny(a) (Lp(a)↑) z
Etiologia
Hipertrójglicerydemie pierwotne
- Pierwotna hipertrójglicerydemia może mieć charakter monogenowy lub poligenowy.
57. - Hipertrójglicerydemia ciężka
- chylomikronemia monogenowa (dawniej HLP typu
chylomikronaemiachylomikronemia wieloczynnikowa lub poligenowa (dawniej HLP typu
- chylomikronemia monogenowa (dawniej HLP typu
- Hipertrójglicerydemia łagodna — umiarkowana
- hipertrójglicerydemia wieloczynnikowa lub poligenowa (dawniej HLP typu
- dysbetalipoproteinemia (dawniej HLP typu
- hiperlipoproteinemia złożona (dawniej HLP typu
- hipertrójglicerydemia wieloczynnikowa lub poligenowa (dawniej HLP typu
Hipertrójglicerydemie wtórne
- Dieta o
cukruwęglowodanów - Otyłość
- Nadmierne spożywanie alkoholu
- Cukrzyca, zespół metaboliczny
- Niedoczynność tarczycy
- Choroby nerek (przewlekła choroba nerek, niewydolność nerek, zespół nerczycowy)
- Paraproteinemia
- Toczeń rumieniowaty układowy (TRU)
- Ciąża
- Leki (np. glikokortykosteroidy, estrogeny, tiazydy, tamoksyfen, substancje antyretrowirusowe, itp.)
Patogeneza
Ryzyko zaburzeń sercowo-naczyniowych
- We wcześniejszych badaniach wykazano związek pomiędzy podwyż
szonymiszonymlipoproteinamistężeniem lipoprotein o. - Mimo to nadal nie ustalono, jakie jest znaczenie samych trójglicerydów w
57. - Wpływ lipoprotein o
61.- Wzrost poziomu trójglicerydów nie musi przekładać się na wzrost liczby cząsteczek, ale ewentualnie tylko większą zawartość w
- Wzrost poziomu trójglicerydów nie musi przekładać się na wzrost liczby cząsteczek, ale ewentualnie tylko większą zawartość w
- Zgodnie z
- Oznaczanie apo B nie było jednak dotychczas powszechnie stosowane ze względu na brak badań interwencyjnych, wyższe koszty i
- Oznaczanie apo B nie było jednak dotychczas powszechnie stosowane ze względu na brak badań interwencyjnych, wyższe koszty i
- Istnieje jednak związek między niższym poziomem trójglicerydów a
78. - W
78,12-13 - W polskich wytycznych podkreślono, że hipertrójglicerydemia odzwierciedla zwiększone stężenie lipoprotein bogatych w trójglicerydy, w tym aterogennych, a więc prowadzących do chorób układu sercowo-naczyniowego, przewlekłego stanu zapalnego oraz wzrostu umieralności ogólnej.5
Ryzyko zapalenia trzustki
- Hipertrójglicerydemia powoduje
ok.około 1–10% przypadków ostrego zapalenia trzustki.57. - Znacznie zwiększone ryzyko występuje zwłaszcza jeżeli poziom trójglicerydów wynosi
>>100012. - Jednak przypadki zapalenia trzustki odnotowuje się już od poziomu trójglicerydów wynoszącego
ok.około 40061. - W
>>177057.
ICD-10
- E78 Zaburzenia metabolizmu lipoprotein i
- E78.1 Czysta hiperglicerydemia
- E78.2 Hiperlipidemia mieszana
- E78.3 Hiperchylomikronemia
- E78.4 Inne hiperlipidemie
- E78.5 Hiperlipidemia, nieokreślona
Diagnostyka
Kryteria diagnostyczne
- Hipertrójglicerydemia przy stężeniu na czczo
>>15061,814- w
915
- w
Wywiad lekarski
- Dodatni wywiad rodzinny w
- Wcześniejsze stany chorobowe powiązane ze zwiększonym ryzykiem wtórnej hipertrójglicerydemii (np. cukrzyca, choroby nerek, nadmierne spożywanie alkoholu)?
- Leki, które powodują podwyższenie poziomu trójglicerydów?
- Stan po ostrym zapaleniu trzustki?
Badanie przedmiotowe
- Wskaźnik masy ciała (
body mass index — BMI)- wzrost, masa ciała
- Skóra
- ewentualnie kępki żółte (
ksantelazmy)żółtaki,guzowateksantoma) - ksantelazma (xanthelasma) - żółtaki w typowej lokalizacji na powiekach
- obecność mnogich żółtaków określa się jako żółtakowatość (
ksantomyksantomatoza)
- ewentualnie kępki żółte (
- Objawy chorób sercowo-naczyniowych?
- Objawy ostrego zapalenia trzustki?
Badania laboratoryjne — lipidogram
- Lipidogram powinien obejmować następujące oznaczenia:
- cholesterol całkowity
- trójglicerydy
- cholesterol HDL
- cholesterol LDL
- Cholesterol LDL można mierzyć bezpośrednio lub wyliczyć za pomocą wzoru Friedewalda: LDL (mg/dl) =
Cholesterolcholesterol całkowity – HDL – (TG/5).lub LDL (mmol/l) = cholesterol całkowity - HDL - (TG/2,2) - Wzór Friedewalda zaniża poziom cholesterolu LDL, gdy poziom trójglicerydów jest wysoki.
- Cholesterol LDL można mierzyć bezpośrednio lub wyliczyć za pomocą wzoru Friedewalda: LDL (mg/dl) =
- Nie-HDL
Cholesterolcholesterol = "non-HDL cholesterol" (stężenie cholesterolu całkowitego minus cholesterol HDL)- Nie-HDL Cholesterol jest lepszym markerem aterogenności niż cholesterol LDL w
- Nie-HDL Cholesterol jest lepszym markerem aterogenności niż cholesterol LDL w
- lipoproteina (a) (jednokrotny pomiar, wykonywana w opiece specjalistycznej)
Oznaczać na czczo czy po posiłku?
- Wbrew wcześniejszym zaleceniom profil lipidowy można zasadniczo oznaczać również po posiłku.
915.- W
915.
- W
- Wartości oznaczone po posiłku i
Sytuacje, w których można wykonać oznaczenie po posiłku915
- Wyjściowy profil lipidowy pacjentów
- Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego
- Pacjenci z
- Starsi pacjenci
- Pacjenci przyjmujący stabilną farmakoterapię
- Preferencje pacjentów
Sytuacje, w których zaleca się wykonanie oznaczenia na czczo
- Poziom trójglicerydów po posiłku wynosi
>>440 - Rozpoznana hipertrójglicerydemia
- Stan po zapaleniu trzustki na tle hipertójglicerydemii
- Przed rozpoczęciem farmakoterapii, która może wywołać hipertrójglicerydemię.
- Jeśli inne oznaczenia wymagają pobrania próbki krwi na czczo (np. oznaczenie stężenia glukozy we krwi lub stężenia leków)
Znaczenie trójglicerydów w ocenie ryzyka sercowo-naczyniowego za pomocą kalkulatorów ryzyka
- Dostępne są różne skale i
- Istnieją kalkulatory ryzyka, które uwzględniają również poziom trójglicerydów, np. PROCAM score.
Wskazania do skierowania do specjalisty
- Zasadniczo diagnostyka i
terapialeczenie odbywa się w - W
TerapiaLeczenie
Cele terapiileczenia
- W
61. - Wynika to z faktu, że leczenie hipertrójglicerydemii wymaga
samodalszychw sobiebadańniei precyzyjnego określenia jej wpływaywu na zmniejszenie liczby zdarzeń sercowo-naczyniowych.1016.
Ogólne informacje o terapiileczeniu
- Leczenie obejmuje:
- zmianę stylu życia
- leczenie chorób podstawowych wywołujących
- farmakoterapię hiperlipidemii w
- w
Zmiana stylu życia
- Zasady zmiany stylu życia
61unormowanienormalizacja masy ciała (docelowa wartość BMI: 20–25- zdrowa dieta
wykluczeniegłówne znaczenie w leczeniu hipertrójglicerydemii17- Wykluczenie z
- spożywanie tylko niewielkiej ilości nasyconych kwasów tłuszczowych
- dieta śródziemnomorska
- całkowite wykluczenie lub spożywanie małej ilości alkoholu (ważne zwłaszcza w
- umiarkowana aktywność fizyczna kilka razy w
Rzuceniezaprzestanie palenia papierosów
leczenieLeczenie chorób podstawowych wywołujących wtórną hipertrójglicerydemię
- Przed rozpoczęciem
określonegoleczenia obniżającego poziom lipidów należy zawsze wziąć pod uwagę wtórną hiperlipoproteinemię. - Cukrzyca może być jedną z
- Jeśli poziom trójglicerydów jest bardzo wysoki, zawsze należy wykluczyć lub leczyć cukrzycę jako przyczynę.
- Wówczas priorytetem w leczeniu hipertrójglicerydemii jest dobra kontrola stężenia glukozy we krwi.
- Ważną rolę w
- Należy w
Farmakoterapia hiperlipidemii w zwiększonym ryzyku sercowo-naczyniowym
Statyny
Wskazanie do terapii statynami wynika przede wszystkim z ogólnego ryzyka sercowo-naczyniowego.TerapięLeczenie statynami należy zaproponować,jeślipobezwzględnewykonaniuryzykostratyfikacjizdarzeńryzyka sercowo-naczyniowych przekracza 20% w ciągu 10 lat.Farmakoterapię można rozważyć po indywidualnej konsultacji u pacjentów z bezwzględnym ryzykiem naczyniowym w zakresie 10–20% w ciągu 10 latnaczyniowego iznaczniezwiększonymokreśleniuryzykiemceluzwiązanymterapeutycznegoz wiekiemLDL-C.
- Szczegóły dotyczące terapii lekami obniżającymi poziom lipidów przedstawiono w
- Kontrowersje budzi strategia stałej dawki („
Firefire andForgetforget”) w
- Kontrowersje budzi strategia stałej dawki („
TerapiaLeczenie statynami obniża również poziom trójglicerydów ook.około 5–15% [REF Jacobsen A] 5–15 %.1118- Skojarzenie statyny z
- Ponadto w
stościej dochodzi do interakcji i
- Ponadto w
Fibraty
- Znaczące obniżenie poziomu trójglicerydów o
1219 - Głównym wskazaniem do zastosowania fibratu jest ciężka hipertrójglicerydemia i w tym przypadku są one lekami pierwszego wyboru.
- Według aktualnych danych nie ma jednak
możliwościwystarczającego potwierdzenia dla stosowania fibratów jako leku pierwszego wyboru ukierunkowanego na redukcję ryzyka sercowo-naczyniowego. - Fibraty można rozważyć jako alternatywną opcję leczenia w
- Fibraty należy rozważyć tylko przy stężeniu trójglicerydów
>>2,3>>200
- Fibraty należy rozważyć tylko przy stężeniu trójglicerydów
Kwasy tłuszczowe omega-3
- Istotne obniżenie poziomu trójglicerydów nawet o
61 Nie ma jednak jednoznacznych dowodów potwierdzających korzyKorzyści ze stosowania kwasów tłuszczowych omega-3 w1016- Można rozważyć dodanie kwasów omega-3 do statyny i fibratu u pacjentów z utrzymującą się hipertriglicerydemią (TG >200 mg/dl lub 2,3 mmol/l) pomimo leczenia terapią skojarzoną.5
Ukierunkowane leczenie ciężkiej hipertrójglicerydemii
- Bezwzględnym wskazaniem do skutecznego obniżenia stężenia trójglicerydów jest zapalenie trzustki w
- Leki, które można stosować w
- fibraty i/lub
- wysokie dawki kwasów tłuszczowych omega-3
- W
ostrymostrezapaleniuzapalenie trzustki udowodnionoewentualnieskutecznośćpodajeinfuzjisięheparyny,heparynęinfuzji insuliny, plazmaferezy i/lubinsulinę (aktywacja lipazy trzustkowej)LDL-aferezy. - Opcją leczenia ostrego zapalenia trzustki w
1219.
Zalecenia dotyczące zapobieganiu chorobom układu krążenia
Styl życia
- Wszystkich pacjentów należy zachęcać do regularnej aktywności fizycznej. Aktywność fizyczną lub sportową należy wybierać w
- Ćwiczenia o
- Liczy się każda regularna sesja umiarkowanych ćwiczeń fizycznych
umiarkowanejtakiej intensywności można oczekiwać już po 15 - Zaleca się również całkowite
rzuceniezaprzestanie palenia papierosów. - Dieta powinna być zróżnicowana i
zaleceniamizasadami diety śródziemnomorskiej. - Dieta powinna zawierać jak najmniej tłuszczów nasyconych. Należy je zastąpić jednonienasyconymi lub wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi.
- W
ramachtrakcie konsultacji należy zalecać ograniczenie lub zaprzestanie spożycia alkoholu.
Leki
- Przed rozpoczęciem
terapiileczeniaobniżajhipolipemizującej poziom lipidówcego należy rozważyć wtórną hiperlipoproteinemię. TerapięLeczenie statynami należy zaproponować,jeślipobezwzględnewykonaniuryzykostratyfikacjizdarzeńryzyka sercowo-naczyniowych przekracza 20% w ciągu 10 lat.Farmakoterapię można rozważyć po indywidualnej konsultacji u pacjentów z bezwzględnym ryzykiem naczyniowym w zakresie 10–20% w ciągu 10 latnaczyniowego iznaczniezwiększonymokreśleniuryzykiemceluzwiązanymterapeutycznegoz wiekiemLDL-C.
- W
stał„the lower, the better” oraz „the earlier, the better”, dobierająstandardowąc dawkę(w szczególnościlekudawkęhipolipemizującegosimwastatynyolubodpowiednimprawastatynypotencjale20–40 mg/d)redukcyjnym.Nie należy miareczkować dawki do określonej docelowej wartości cholesterolu LDL.5 - Fibraty należy rozważać
tylkow - Jeśli wskazane jest obniżenie stężenia
lipidtrójglicerydów, fibraty należy rozważyć tylko wtedy, gdy stężenie trójglicerydów>>200>>2,3, a poziomcholesterolu HDLwynosi<40 mg dl (><1 mmol l).>1 mmol>40 mg>. ZeTerapiawzględuskojarzonananp.brakstatynapotwierdzonych+korzyściezetyniblekjest zalecana u pacjentówinnychzniż statynyekstremalnym lubfibratybardzo(lekiwysokimjonowymienne, ezetymib, kwasy tłuszczowe omega-3) nie należy stosować, o ile nie występuje jawna chorobaryzykiem sercowo-naczyniowa lub rodzinna hipercholesterolemia.Nie zaleca się stosowania skojarzenia różnych leków obniżających poziom lipidównaczyniowym.
Przebieg, powikłania i rokowanie
Powikłania
Przebieg i rokowanie
- Przebieg i
- chorób podstawowych
- ogólnego ryzyka sercowo-naczyniowego; znaczenie trójglicerydów w
Informacje dla pacjentów
Informacje dla pacjentów w Deximed
Ilustracje


W ciężkiej hipertrójglicerydemii żółtaki mogą również występować żółtakinie (ksantomy)tylko typuna erupcyjnego.powiekach


Żółtakitakowatość (ksantomy) silnie erupcyjne należą do tej samej grupy co żółtaki erupcyjne, i ksantomatoza) również są związane z hipertrójglicerydemią.
Źródła
Wytyczne
- European Society of Cardiology (Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne) i European Atherosclerosis Society (Europejskie Towarzystwo Badań nad Miażdż
ycoweycą). Guidelines for the management of dyslipidaemias: lipid modification to reduce cardiovascular risk (Wytyczne ESC/EAS dotyczące postępowania wdyslipidemiidyslipidemiach:modyfikacjajakpoziomudziękilipidówleczeniuw celuzaburzeńzmniejszenialipidowychryzykaobniżyć ryzyko sercowo-naczyniowego‑naczyniowe). Stan z - Banach M, Burchardt P, Chlebus K. et al. Wytyczne PTL/KLRwP/PTK/PTDL/PTD/PTNT diagnostyki i leczenia zaburzeń lipidowych w Polsce 2021. Lekarz POZ 2021; 4 (Supl. 1/2021). termedia.pl
Piśmiennictwo
- European Society of Cardiology and European Atherosclerosis Society. Guidelines for the management of dyslipidaemias: lipid modification to reduce cardiovascular risk. Stand 2019. www.escardio.org
- Parhofer K, Laufs. The diagnosis and treatment of hypertriglyceridemia. Dtsch Arztebl Int 2019; 116: 825-832. doi:10.3238/arztebl.2019.0825
http://dx.doi.org/10.3238/arztebl.2019.0825" href="http://dx.doi.org/10.3238/arztebl.2019.0825" target="_blank">DOI - Virani S, Morris P, Agarwala A, et al. 2021 ACC Expert Consensus Decision Pathway on the Management of ASCVD Risk Reduction in Patients With Persistent Hypertriglyceridemia. J Am Coll Cardiol 2021. doi:10.1016/j.jacc.2021.06.011
http://dx.doi.org/10.1016/j.jacc.2021.06.011" href="http://dx.doi.org/10.1016/j.jacc.2021.06.011" target="_blank">DOI - Egidi G. Measuring Triglycerides is mostly not necessary. Dtsch Arztebl Int 2020; 117: 224. doi:10.3238/arztebl.2020.0224a DOI
- Banach
http:M, Burchardt P, Chlebus K. et al. Wytyczne PTL/KLRwP/dxPTK/PTDL/PTD/PTNT diagnostyki i leczenia zaburzeń lipidowych w Polsce 2021.doiLekarz POZ 2021; 4 (Supl.org1/102021).3238/arzteblwww.2020termedia.0224a" href="http://dx.doi.org/10.3238/arztebl.2020.0224a" target="_blank">DOIpl - Parhofer K. The treatment of disorders of lipid metabolism. Dtsch Arztebl Int 2016; 113: 261.268. doi:10.3238/arztebl.2016.0261
http://dx.doi.org/10.3238/arztebl.2016.0261" href="http://dx.doi.org/10.3238/arztebl.2016.0261" target="_blank">DOI - Laufs U, Parhofer K, Ginsberg H, et al. Clinical review on triglycerides. Eur Heart J 2020; 41: 99–109. doi:10.1093/eurheartj/ehz785
http://dx.doi.org/10.1093/eurheartj/ehz785" href="http://dx.doi.org/10.1093/eurheartj/ehz785" target="_blank">DOI European Society of Cardiology and European Atherosclerosis Society. Guidelines for the management of dyslipidaemias: lipid modification to reduce cardiovascular risk. Stand 2019.www.escardio.org- Toth P, Shah P, Lepor N. Targeting hypertriglyceridemia to mitigate cardiovascular risk: A review. American Journal of Preventive Cardiolog 2020; 3: 1-10. doi:10.1016/j.ajpc.2020.100086 DOI
- Nordestgaard
httpBG, Varbo A. Triglycerides and cardiovascular disease. Lancet 2014;384://dx626-35. doi.org/: 10.1016/jS0140-6736(14)61177-6 DOI - Kasai T, Miyauchi K, Yanagisawa N, et al.
ajpcMortality risk of triglyceride levels in patients with coronary artery disease.2020Heart 2013; 99: 22-29.100086"href="httppubmed.ncbi.nlm.nih.gov - Lee J, Chang P, Zhang Y, et al. Triglyceride and HDL-C Dyslipidemia and Risks of Coronary Heart Disease and Ischemic Stroke by Glycemic Dysregulation Status: The Strong Heart Study. Diabetes Care 2017; 40: 529-537. doi:10.2337/
/dxdc16-1958 DOI - Keech A, Simes R, Barter P, et al. Effects of long-term fenofibrate therapy on cardiovascular events in 9795 people with type 2 diabetes mellitus (the FIELD study): randomised controlled trial. Lancet 2005; 366: 1849-186. doi
.org/:10.1016/jS0140-6736(05)67667-2 DOI - Boden W, Probstfield J, Anderson T, et al.
ajpcNiacin in patients with low HDL cholesterol levels receiving intensive statin therapy.2020N Engl J Med 2011; 365: 2255-67.100086"target="_blank">doi:10.1056/NEJMoa1107579 DOI - Grundy S, Stone N, Bailey A, et al. AHA/ACC/AACVPR/AAPA/ABC/ACPM/ADA/AGS/APhA/ASPC/NLA/PCNA Guideline on the Management of Blood Cholesterol: A Report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Clinical Practice Guidelines. Circulation 2018; 139: e1082-e1143. doi:10.1161/CIR.0000000000000625
http://dx.doi.org/10.1161/CIR.0000000000000625" href="http://dx.doi.org/10.1161/CIR.0000000000000625" target="_blank">DOI - Nordestgaard B, Langsted A, Mora S, et al. Fasting is not routinely required for determination of a lipid profile: clinical and laboratory implications including flagging at desirable concentration cut-points—a joint consensus statement from the European Atherosclerosis Society and European Federation of Clinical Chemistry and Laboratory Medicine. Eur Heart J 2016; 37: 1944–1958. doi:10.1093/eurheartj/ehw152
http://dx.doi.org/10.1093/eurheartj/ehw152" href="http://dx.doi.org/10.1093/eurheartj/ehw152" target="_blank">DOI - Oh R, Trivette E, Westerfield K. Management of Hypertriglyceridemia: Common Questions and Answers. Am Fam Physician. 2020; 102: 347-354.
https://www.aafp.org/afp/2020/0915/p347.html" href="https://www.aafp.org/afp/2020/0915/p347.html" target="_blank">www.aafp.org - Dobrowolski P, Prejbisz A, Cybulska B. et al. Hipertriglicerydemia. W: Interna Szczeklika 2023, s. 173-74. Medycyna Praktyczna. Kraków, 2023
- Jacobsen A, Dufy E, Blumenthal R, et al. Clinical review on triglycerides. American College of Cardiology 2020. Zugriff 31.07.21
https://www.acc.org/latest-in-cardiology/articles/2020/03/03/15/08/clinical-review-on-triglycerides" href="https://www.acc.org/latest-in-cardiology/articles/2020/03/03/15/08/clinical-review-on-triglycerides" target="_blank">www.acc.org - Simha V. Management of hypertriglyceridemia. BMJ 2020; 371: m3109. doi:10.1136/bmj.m3109
http://dx.doi.org/10.1136/bmj.m3109" href="http://dx.doi.org/10.1136/bmj.m3109" target="_blank">DOI Nordestgaard BG, Varbo A. Triglycerides and cardiovascular disease. Lancet 2014;384:626-35. doi: 10.1016/S0140-6736(14)61177-6DOIKasai T, Miyauchi K, Yanagisawa N, et al. Mortality risk of triglyceride levels in patients with coronary artery disease. Heart 2013; 99: 22-29.pubmed.ncbi.nlm.nih.govLee J, Chang P, Zhang Y, et al. Triglyceride and HDL-C Dyslipidemia and Risks of Coronary Heart Disease and Ischemic Stroke by Glycemic Dysregulation Status: The Strong Heart Study. Diabetes Care 2017; 40: 529-537. doi:10.2337/dc16-1958DOIKeech A, Simes R, Barter P, et al. Effects of long-term fenofibrate therapy on cardiovascular events in 9795 people with type 2 diabetes mellitus (the FIELD study): randomised controlled trial. Lancet 2005; 366: 1849-186. doi:10.1016/S0140-6736(05)67667-2DOIBoden W, Probstfield J, Anderson T, et al. Niacin in patients with low HDL cholesterol levels receiving intensive statin therapy. N Engl J Med 2011; 365: 2255-67. doi:10.1056/NEJMoa1107579DOI
Autorzy
- Krzysztof Studziński, Dr n. med., specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie (recenzent)
- Tomasz Tomasik, Dr hab. n. med., Prof. UJ, specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie (redaktor)
- Michael Handke,
profProf. dr hab. n. med., specjalista chorób wewnętrznych, kardiologii i