Dysfunkcja stawu skroniowo-żuchwowego (DSSŻ)

Streszczenie

• Definicja: Dysfunkcja stawu skroniowo-żuchwowego (DSSŻ) odnosi się do dolegliwości i wyników, które wpływają na mięśnie związane z żuciauciem, stawy skroniowo-żuchwowe lub powiązaneokoliczne struktury tkankowe.
• Częstość występowania: Dolegliwości w obrębie stawu skroniowo-żuchwowego występujsą częstoste i są znacznie częstsześciej występują u kobiet.
• Objawy: Objawy mogą obejmować ostry, nawracający lub przewlekły ból szczękiżuchwy, ograniczoną lub bolesną ruchomość stawów, bóle głowy, ból szyi, klikanie w stawie i ból ucha.
• WynikiBadanie fizykalne: Możliwe wynikiwystępowanie kliniczne to klikanieklikania i trzaskanietrzaskania w stawie, ewentualnie. anomaliezaburzenia zgryzu, a także bóle w odpowiednich mięśniachniowe.
• Diagnostyka: Wskazane procedury diagnostyczne mogąMoże obejmować USG, TK, RM lub ortopantomogram.
• TerapiaLeczenie: Większość pacjentów zdrowiejepowraca samoistniedo zdrowia bez konieczności leczenia. Środki,Postępowanie któreterapeutyczne mogąobejmuje byćredukcję konieczne, to pokonaniepoziomu stresu, odpoczynekoszczędzanie szczękinarządu żucia, chłodzenieodne okłady, szynaszynę zgryzowazgryzową lub ortodoncjaleczenie ortodontyczne.

Informacje ogólne

Definicja

• Dysfunkcja stawu skroniowo-żuchwowego (DSSŻ; synonim: mioartropatia narządu żucia [masticatory myoarthropathy - MAP]), rozumie sięobejmuje szereg dolegliwości i dolegliwości, które wpływają na mięśnie żucia, stawy szczękowe lub powiązane struktury tkankowe.
• W DSSŻ dochodzi do zaburzeń relacji czynnościowych pomiędzy górną i dolną szczęką a żuchwą, co może wpływać na mięśnie żucia, głowę, szyję, w tym kręgosłup szyjny.
• DSSŻ jest podtypem dysfunkcji czaszkowo-żuchwowej (craniomandibular dysfunction - CMD), która jest specyficznym zaburzeniem czynnościowym i dotyczy mięśni narządu żucia, stawów skroniowo-żuchwowych i/lub zgryzu (położenie dolnego rzędu zębów w stosunku do górnego rzędu zębów z rozluźnionym zamknięcieciem szczęki w tzw.  końcowej pozycji zgryzowej).
• UwzględnienieStan zgryzu nie jest formalnie uwzględnionedniony w DSSŻ, co odróżnia jąten rodzaj dysfunkcji od CMD. Jednak terminy te są często używane w literaturze w sposób niekonsekwentny, a rozróżnienie między CMD i DSSŻ nie zawsze jest ściśle przestrzegane.

Częstość występowania

• Zaburzenia stawu skroniowo-żuchwowego są powszechne, często samoograniczające się^1-2 i są najczęstszą przyczyną przewlekłego bólu ustno-twarzowego.
• Pacjentkami są często młode kobiety.
• Szacuje się, że objawy CMD dotyczą co najmniej 20% populacji.
• Tylko około 5% osób, które mają jeden lub więcej objawów dysfunkcji skroniowo-żuchwowej szuka pomocy medycznej.³

Anatomia kliniczna

• Staw szczękowyskroniowo-żuchwowy jest utworzony z kłykcia żuchwy i dołu panewkowego kości skroniowej. Staw skroniowo-żuchwowyten zawiera krążek chrzęstny (discus articularis), który służy jako wyściółka między powierzchniami stawowymi.
• Kształt stawu umożliwia wykonywanie zarówno ruchów zawiasowych jak i ślizgowych.
• Połączone ruchy zawiasowe i ślizgowe, a także dyskkrążek w stawiestawowy, umożliwiają bezbolesne i efektywne żucie, połykanie i mówienie.
• Powierzchnie stawowe pokryte są tkanką łączną włóknistą., Ta tkanka łącznaktóra jest pozbawiona unaczynienia i nie jest unerwiona oraz ma większą odporność na zmiany zwyrodnieniowe i regeneracjwiększą zdolność regeneracji w porównaniu z innymi stawami maziówkowymi.
• Unerwiona jest maziowa torebka stawowa i otaczające ją mięśnie. Uważa się, że są one głównym źródłem bólu w zaburzeniach stawu skroniowo-żuchwowego.

Etiologia i  patogeneza

• Przyczyna DSSŻ, podobnie jak CMD, jest złożona i prawdopodobnie wieloczynnikowa.
• Mikro i makro urazy, parametry strukturalne i uwarunkowania konstytucjonalnerozwojowe (zaburzenia ortopedyczne w statyce i dynamice, wzrost czaszki) oraz parafunkcje (nienaturalne użycie aparatu żucia, takie jak zgrzytanie zębami, zaciskanie zębów [bruksizm]), a także problemy psychospołeczne i biologiczne, takie jak stres emocjonalny, lęk i depresja są oceniane jako czynniki ryzyka, wyzwalające lub podtrzymujące chorobędolegliwości.
• Na przykład wW przypadku bruksizmu typowe rytmiczne skurcze mięśni powodują mikrourazy i wywołują dolegliwości.
• Pierwotne choroby stawu skroniowo-żuchwowego, takie jak zapalenie torebki lub urazy, np. przyw chorobach reumatycznych i wtórnych zmianach patologicznych w stawach szczękowo-żuchwowych z przemieszczeniami dysku aż do artrozy, mogą być przyczyną DSSŻ. Przyczyną DSSŻ mogą być choroby reumatyczne oraz wtórne zmiany patologiczne w stawach skroniowo-żuchwowych z przemieszczeniami krążków, a nawet artrozą. 
• Zaburzenie czynnościowe często prowadzi do dyskoordynacji synergistycznych i antagonistycznych grup mięśni, co może wywołać bóle mięśni, zwiększone napięcie mięśni, zapalenie mięśni, miogelozęmiogelozy, hipertrofię i hipotrofię mięśni.
• U pacjentów z dysfunkcjami skroniowo-żuchwowymi, jako następstwo, mogą rozwinąć się zaburzenia czynnościowe w całym układzie mięśniowo-szkieletowym w ramach problemu łańcuchowego.

Najczęstsze zaburzenia

1. Ból narządu żucia
   • Najczęściej spotykane schorzenie u osób z dolegliwościami DSSŻ. Osoby chore mogą mieć ograniczenie funkcjonalne w stawie skroniowo-żuchwowym, ale bez szlifowaniazaburzeń morfologii stawu skroniowego.
   • Czynniki lokalnemiejscowe i ogólne, np. uraz, bruksizm, zaciskanieprzygryzanie języka, stanczynniki psychicznypsychospołeczne, sytuacja społeczna, czynniki genetyczne, stan zapalny lub współistniejąca choroba, mogą wywołać i lub, utrzymać lub zwiększyć ryzyko wystąpienia bólu mięśni żucia.  
   • Dotychczas nie wykazano jednoznacznego związku między wadami zgryzu a rozwojem DSSŻ, z wyjątkiem ostrej dysfunkcji zgryzu.  
2. Przemieszczenie krążka stawowego (dysku)
   • W typowej patologii krążek stawowy jest przesunięty do przodu i znajduje się przed główką stawową. Po otwarciu ust krążek wsuwa się z powrotem na miejsce z lekkim trzaskiem.
   • Podczas zamykania ust krążek przesuwa się do przodu, wdo nieprawidłoweowego położenie – dzieje się to zwykle bezgłośnie, bez trzasków.
   • Tak przemieszczony krążek, który pozostaje na przedniej części kłykcia, upośledza mechanikę stawu i może ograniczać ruchomość.
   • Dysfunkcja ta jest zwykle stabilna przez kilka lub kilkadziesiąt lat, bez progresji i powikłań.
3. Zapalenie stawów lub artroza
   • miejscowe zapalenie jako element choroby reumatycznej, np. po młodzieńczym reumatoidalnym zapaleniu stawów
   • zapalenie błony maziowej w ostrej fazie, w końcu zmiany zwyrodnieniowe, ewentualnie przebudowy, stwardnienia i nadżerki (diagnostyka przy pomocy TK lub RM)
   • Zmiany zwyrodnieniowe niezależne od chorób reumatycznych (artroza) występują częściej u osób starszych.
   • Chrupanie/trzaskanie w stawie może wskazywać na zmiany zwyrodnieniowe.

Czynniki predysponujące

• Wady zgryzu, urazy szczęki   
  • Tylko u kilku procent pacjentów z tymi czynnikami ryzyka rozwija się dysfunkcja stawu skroniowo-żuchwowego.
• Bruksizm i/lub zaciskanieprzygryzanie języka mogą przyczynić się do rozwoju DSSŻ.
• Reumatyczna choroba stawów
  • U dorosłych stwierdzono zwiększoną częstość występowania zmian w stawach skroniowo-żuchwowych wiele lat po porozpoznaniu młodzieńczymczego reumatoidalnymreumatoidalnego zapaleniuzapalenia stawów.⁴
• Lęk i depresja
  • Prowadzą do podwojenia ryzyka wystąpienia DSSŻ.⁵
• Nie są znane jednoznaczne czynniki, które wyjaśniają, dlaczego niektórzyre ludzieosoby mają większą skłonność do dolegliwości mięśniowo-powięziowych niż inniinne.

ICD-10

• K07.6 Zaburzenia stawu skroniowo-żuchwowego: dysfunkcja stawu skroniowo-żuchwowego (DSSŻ)

Diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

• Istnieją trzy główne czynniki:
  1. Ból szczęki i twarzy, ból szczękiżuchwy, który jest wyzwalany lub nasilany przez aktywny ruch szczękiżuchwy.
  2. chrupanie lub trzaskanie w stawie szczękowym
  3. Całkowite otwarcie ust może nie być możliwe.

Diagnostyka różnicowa

• Choroby przewodu słuchowego
  • Czyrakczyrak, zapalenie ucha zewnętrznego
• Choroby ucha środkowego
  • pęcherzowe zapalenie błony bębenkowej, zapalenie ucha środkowego, zapalenie wyrostka sutkowatego
• Choroby zębów
  • próchnica zębów, ropień zęba, wyrzynanie ząębów mądrości, choroby dziąsełprzyzębia
• Półpasiec i neuralgia popółpaścowa
• Nerwoból nerwu trójdzielnego
• Choroby zatok przynosowych
  • zapalenie zatok
• Choroby gardła, ślinianek, węzłów chłonnych
• Choroby kręgosłupa szyjnego i czaszki twarzowejtwarzoczaszki
  • Zespzespół bólowy kręgosłupa szyjnego, złamania kości jarzmowej, zespół fibromialgiifibromialgia
• Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic
• migrenaMigrena, klasterowy ból głowy, napięciowy ból głowy

Wywiad lekarski

• Należy zadawać pytania dotyczące lokalizacji bólu, jego jakościnasilenia, ilości,charakteru promieniowania bólu, rodzaju bólu, wyzwalaczy bólu lub środkczynników wyzwalających i zmniejszających ból.
• StanDolegliwości ten możemogą być szczególnie nieprzyjemnynieprzyjemne i prowadzić do obniżenia jakości życia, dlatego należy zadać pytania o wpływ bólu na samopoczucie.²
• Już na wczesnym etapie należy rozważyć możliwość wystąpienia czynnościowychciowego charakteru dolegliwości ciała.
  • Pacjentów należy pytać nie tylko o ich główne dolegliwości i innetowarzyszące dolegliwości, ale także o to, jak sobie z znimi radzą ze swoimi dolegliwościami i jak dolegliwości wpływają na ich codzienne życie.
• Typowe objawy to: ból szczęki, ograniczona lub bolesna ruchomość stawu, ból głowy, ból ucha, ból twarzy,  ból szyi lub sztywność, klikanie w stawie, a w niektórych przypadkach utrudnione otwieranie ust.^3,6
• Bóle
  • W przypadku przyczyn mięśniowo-powięziowych ból może nawracać.
  • W przypadku bruksizmu nocnego, objawy są często najbardziej nasilone rano.
  • Ból często promieniuje do lub przed uchem, do skroni, policzka lub wzdłuż dolnej szczęki.
• Problemy z ruchomością
  • Trzaskanietrzaskanie/chrupanie w stawie skroniowo-żuchwowym, epizodyczne lub stałe ograniczenie otwierania ust, objawy blokujograniczające otwieranie ust
  • Samo trzaskanie jest powszechne i nie jest wskaźnikiemwyznacznikiem przyszłegoych dyskomfortudolegliwości.⁷
• W przypadku zmian w chrząstce stawowej
  • często utrzymujący się ból i nasilenie przy ruchach stawu skroniowo-żuchwowego
• Interpretacja objawów
  • Przyjmuje się, że chrupanie w szczęce jest wyrazem zmian wewnątrzstawowych.
    • Jeśli dotyczy to stawu, często też ból jest wyraźniej zlokalizowany również w stawie.
  • Bóle głowy,  ból szyi lub bolesne ruchy szczęki wskazują na problem mięśniowy.
    • W przypadku przyczyn mięśniowych objawy bólowe są często bardziej rozsianenasilone w okolicy żuchwy.

Objawy towarzyszące

• Ból głowy
  
  • Ok.Około 80% pacjentów skarży się na bóle głowy, a 40% na bóle twarzy.
  • Ból często nasila się podczas otwierania i zamykania szczękiżuchwy.
  • ZimnaNiska pogoda lub powietrze z klimatyzatoratemperatura może zwiększynasilać skurcze mięśni i ból w twarzy.
• Ból ucha?
  • Niektóre osoby z DSSŻ mają bóle uszu, nawet jeśli nie ma oznak infekcji ucha.
  • Ból ucha jest zwykle opisywany jako zlokalizowany przed lub pod uchem.
• Zatkanie ucha
  • Około 1/3 pacjentów z DSSŻ ma wrażenie, że uchozatkania jest zablokowaneucha.
  • W samolocie, podczas startu i lądowania pacjenci zauważają trzeszczenia w swoim uszach/uchu (uszach) trzeszczący dźwięk. Objawy te są najczęściej spowodowane dysfunkcją przewodów sluchowych.
  • Uważa się, że pacjenci z DSSŻ mają nadaktywność (skurcze) mięśni potrzebnych do wentylacjiokolicy przewodów słuchowych.
• SzumSzumy usznyuszne
  
  • Stwierdzonestwierdzane u 1/3 pacjentów, przyczyna nieznana
  • U połowy osób dotkniętych tym problemem szumy uszne ustępują po skutecznym leczeniu DSSŻ.
• Zawroty głowy
  • Niektórzy pacjenci zgłaszają niejasne uczucie zawrotów głowy lub epizody utraty równowagi.
• Wielu pacjentów ma współistniejące skargi funkcjonalnedolegliwości, takie jak przewlekły ból głowy, ból szyi lub ból pleców, zespół jelita drażliwego, fibromialgia lub zespół przewlekłego zmęczenia.
• Stres, lęk i depresja mogą być czynnikami sprzyjającymi.⁸

Badanie przedmiotowe

Ocena

• Ucho, w tym badanie otoskopowe
  • Wykwity opryszczkowepęcherzykowe jako przejaw półpaśca?
  • zaczerwienionyZaczerwieniony przewód słuchowy zewnętrzny jako wskazanie objawe zapalenia ucha zewnętrznego, zaczerwieniona, wybrzuszona, prawdopodobnie perforowana błona bębenkowa, niekiedy z obecną perforacją w zapaleniu ucha środkowego?
• Gardło, w tym stan uzębienia
• Skóra, gruczoły ślinowelinianki
• KońcowaUstawienie pozycja zgryzowazgryzu
  • Anomalie w ustawieniu zębów lub szczęk mogą mieć znaczenie etiologiczne.

Palpacja i osłuchiwanie

• Ból nasilający się przy ucisku palca na staw przy otwartych ustach może świadczyć o zaburzeniach stawu skroniowo-żuchwowego.
• Palpacja i osłuchiwanie stawu podczas ruchu otwierania i zamykania ust może ujawnić ból lub dźwięki takie jak klikanie, trzeszczenie lub trzaskanie.
• Ruch kłykci jest najlepiej wyczuwalny poprzez umieszczenie małego palca w zewnętrznym przewodzie słuchowym i delikatny nacisk do przodu, podczas gdy pacjent porusza szczękżuchwą.
• Należy badać palpacyjnie aparat mięśnieni żucia (skroniowy, żwacz, przyśrodkowy i boczny mięsień skrzydłowy) oraz mięśnie szyjne i potyliczne, aby zlokalizować miejsca bólu i wykryć punkty spustowe.
• Tętnicę skroniową należy zbadać palpacyjnie, aby oceniwykluczyć diagnostykę różnicową olbrzymiokomórkowego zapaleniazapalenie tętnic.
• Badanie palpacyjne węzłów chłonnych szyjnych, podżuchwowych, okołousznych w celu wykrycia obrzęku węzłów chłonnychlimfadenopatii
• Palpacja punktów uciskowych trójkąta w celu ustalenia diagnostyki różnicowejnicowania z nerwobólulem nerwu trójdzielnego

Badanie czynnościowe

• Kręgosłup szyjny
• Ocena otwarcia ust
  • Czy ruch jest płynny i symetryczny?  
  • Pacjenci średniej wielkościbudowy mogą otworzyć usta na co najmniej 40 mm (mierzone między górnymi i dolnymi siekaczami centralnymiprzyśrodkowymi); odpowiada to około 3 palcom (wskazujący, środkowy, serdeczny) pacjenta jeden nad drugim.
  • Odchylenia boczne mogą być świadczyć o uszkodzeniu stawów.

Diagnostyka specjalistyczna

• Stomatologiczna diagnostyka funkcjonalna
  • Wewnwewnątrzustne i czynnościowe wyniki badań stawów skroniowo-żuchwowych, mięśni i obwodu, w razie potrzeby badania obrazowe
• Rezonans magnetyczny
  • najlepsza metoda do wykrywaniaoceny zmian w tkankach miękkich, takich jak zapalenie błony maziowej, wysięk w stawie (ze środkiem kontrastowym) lub przemieszczenie dysku (bez środka kontrastowego).
  • dopuszczalna dokładność wykrywaniawykrywanie lub wykluczaniawykluczanie przemieszczenia krążkaw międzykręgowegostawie, deformacji krążka międzykręgowego lub nieprawidłowości szkieletowych kłykcia żuchwy lub panewki kości skroniowej
  • Nie ma złotego standardu, dokładność zabiegu oceniana jest w stosunku do materiału biopsyjnego lub autopsyjnego.
• Badanie USG
  • zadowalająca dokładność w wykrywaniu przemieszczenia dysku (akceptowalna czułość), ale nie w jego wykluczaniu (niska swoistość), w porównaniu z RM
• Diagnostyka TK
  • odpowiednia do oceny struktur kostnych, tj. kłykci lub stawu skroniowo-żuchwowego (kości skroniowej)
• Ortopantomogram (OPG)
  • Daje dobry przegląd zębów i szczęk i jest ważnąnym procedurąnarzędziem diagnostycznądiagnostycznym dla dentyststomatologów w celu wyjaśnieniaprzebiegu diagnostyki różnicowej.
• Wstrzyknięcie diagnostyczne   
  • Wstrzykiwanie środków znieczulenia miejscowego w punkty spustowe mięśni żucia może dostarczyć przydatnych informacji, ale powinno być wykonywane przez specjalistów.⁹

Wskazania do skierowania do specjalisty

• WspółWskazana ocena stomatologiczna ioraz wewentualne razieleczenie potrzeby powinno mieć miejsce współleczeniespecjalistyczne.

TerapiaLeczenie

Cele terapiileczenia

• Zmniejszenie lub wyeliminowanie bólu i dyskomfortu w stawie
• Przywrócenie normalnej ruchomości w stawiestawu

Ogólne informacje o terapiileczeniu

• Samoistne uzdrowienieustąpienie dolegliwości
  • 5–10% pacjentów wymaga leczenia.⁹
  • U większości pacjentów objawy ustępują z czasem, z aktywną terapiąleczone lub bez niejnie.
  • JednoW jednym z badań wykazałowykazano, że u 50% osób cierpiących na tę chorobę nastąpiła poprawa po roku, a 85% nie miało objawów po 3 latach.¹⁰
• Zasadą jest stopniowe rejestrowanie róNależnych stanów patofizjologicznych w ramach diagnostyki funkcjonalnej,y wyjaśnianie ichnić pacjentowi przyczyny schorzenia i dokonany na tej podstawie dobór odpowiednich metod terapeutycznych.
• Dolegliwości czynnościowe czy organiczne?
  • Ważne jest, aby leczyć czynniki sprzyjające, takie jak stres, lęk, depresja lub zgrzytanie zębamibruksizm.
  • W przypadku dolegliwości funkcjonalnych należy początkowo uspokoić pacjenta empatycznie (bez bagatelizowania godolegliwości) i dokładnie doradzić. Należy dokonaróżnicować rozróżnieniadolegliwości odz choróbzaburzeniami lękowychkowymi.
  • W pierwszej kolejności należy udzielić porady zachęcającej do ogólnych zmian w stylu życia. Pomocna jest tutaj znajomość preferencji i charakterystyki pacjentów oraz doświadczeń, z którymi w przeszłości uzyskano pozytywne doświadczenia w porównywalnych sytuacjach.
  • Ponadto, jeśli to konieczne, warto umówić się na wizytę kontrolną za 2–4 tygodnie, z wyraźnym wskazaniem, że objawy prawdopodobnie ustąpią lub że początkowo nie ma powodu do zmartwień, jeśli będą się utrzymywać (uważna obserwacja).
  • Należy unikać jednostronnego poszukiwania podłoża dolegliwości w przyczynach psychospołecznegoecznych lub jednostronnego somatycznego przypisywania przyczynsomatycznych.
  •   Wypracować wspólnie z pacjentem osobiste, zrozumiałe, wieloczynnikowe modele wyjaśniające („i-i”), które jednocześnie pokazujwskażą możliweopcje rozwiązania,leczenia przede wszystkim możliwości zmianysamodzielnego przez same osoby dotknięte chorobą (np. np. ograniczenie zachowań przeciążających lub nadmiernie obciążających, zarządzanie konfliktami).
  • Korzystanie z przedstawienia „modeli błędnego koła” może być bardzo pomocne.
  • Ww dalszym procesie należy pracować nad oczekiwaniami i celami pacjenta, wzmacniać samoopiekę i poczucie własnej skuteczności oraz zachęcać do aktywności fizycznej.
  • Literatura samopomocy i grupy samopomocy mogzapewniają tu zapewnić aktywne wsparcie.
  • Należy rozważyć rozpoczęcie psychoterapii. W przypadku dolegliwości funkcjonalnych naukowo uzasadnione są: (poznawcza) terapia poznawczo-behawioralna, psychoterapia psychodynamiczna i hipnoterapia.
  • W razie potrzeby pomocne jest (częściowe) stacjonarne leczenie psychosomatyczne lub rehabilitacja.

Zalecenia dla pacjentów⁸

• Osoby dotknięte chorobąschorzeniem powinny być zachęcane do samodzielnej obserwacjisamoobserwacji: Czy można zidentyfikowapowiązać wzmocnienienasilenie związanedolegliwości ze stresem?
• mniejMniej intensywne obciążenieanie stawu skroniowo-żuchwowego i mięśni z nim związanych
  • utrzymanie ogólnej aktywności, ale zachowanie ostrożności w przypadku czynności, które wywołują lub nasilają objawy.
  • ćwiczenia relaksacyjne
  • identyfikacja czynników wyzwalających stres.
• W przypadku ostrychzaostrzenia dolegliwości
  • unikanie twardych, i ciągnwymagających sięintensywnego żucia potraw, ale po ustąpieniu bólu powrót do zwykłych nawyków żywieniowych.
  • Prpróba utrzymania normalnej aktywności szczękiżuchwy, aby utrzymać siłę mięśnie silne i elastyczne.ni
  • w zależności od tego, co działa lepiej zimne lub ciepłe okłady w zależności od odczuwanej ulgi

Farmakoterapia

• W zależności od przyczyny i towarzyszących okolicznodolegliwości przydatne mogą być różne rodzaje leków.
• Środki wywołujące uzależnienie (np. diazepam) z zasady nie powinny być stosowane.
• W przypadku choroby reumatycznej stawu skroniowo-żuchwowego wskazane może być ewentualnie leczenie DMARD (cytostatykami lub lekami immunosupresyjnymi).

Leki przeciwbólowe – krótkotrwałe stosowanie w przypadku ostrego bólu przez 1 tydzień

• Paracetamol
  • np. paracetamol 2 do 4 razy dziennie 500–1000 mg 2-4 razy na dobę w fazachokresach silnegonasilenia bólu
• NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne)
• np. naproksen 250 mg 3 xrazy 250na mgdobę przez 1 tydzień
• Miejscowe stosowanie leków z grupy NLPZ może być alternatywą dla przyjmowania doustnego.

Leki przeciwdepresyjne

• PrzepisywanieLeczenie powinno odbywabyć sięprzede zwszystkim umiaremzalecane w przypadku dolegliwości funkcjonalnych, a przede wszystkim towarzyszących problemów z nastrojem i snem, ma ograniczone znaczenie w przypadku dolegliwości wynikających jedynie z zaburzeń funkcjonalnych stawu.
• Często istnieje zwiększone ryzyko braku akceptacji i/lub tolerancji ze strony pacjenta.
  • SNRI, np. wenlafaksyna, duloksetyna: mają działanie przeciwdepresyjne, anksjolityczne i zwiększające popnapęd. Mechanizm działania zwiększające popęd jest nieco silniejsze niż w przypadku SSRI.
    • SNRI wydajdziałają sięrównież mieć łagodny mechanizm działania oddalający bprzeciwbóllowo.
  • SSRI, np. escitalopram, fluoksetyna, fluoksetyna, sertralina: mają działanie przeciwdepresyjne, anksjolityczne i zwiększające popnapęd. W porównaniu z trójcyklicznymi lekami przeciwdepresyjnymi mają korzystniejszy profil działań niepożądanych.
    • Istnieje bardzo mało dowodów na skuteczność w przypadku jedynie zaburzeń czynnościowych dolegliwości ciałastawu. Wydaje się, że mają łagodne działanie oddalające bprzeciwbóllowe.
• Inne leki przeciwdepresyjne, które można rozważyć, to:
  • trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne np. amitryptylina (szczególnie skuteczna w bólu neuropatycznym)
  • mirtazapina
  • opipramol
  • wyciąg z ziela dziurawca (uwaga: fotowrażliwość i interakcje!)
  • fitoterapia np. passiflora, lawenda, waleriana (mają raczej niewielkie działanie).

Inne terapie

• PrzydatnePIstotne może być wsprównoległe leczenie stomatologiczne:
  • leczenie wad zgryzu
  • Akrylowa szyna zgryzowa, którą pacjenci otrzymują od swojego dentysty, wydaje się pomagazmniejszać dolegliwości w wielu przypadkach.⁸. RównoważyKoryguje ona zgryz i zmniejsza lub zatrzymuje zgrzytanie zębami (bruksizm).
  • Jeśli zgryz jest nieprawidłowy, konieczne może być leczenie ortodontyczne zębów.^6,11
  • Związek pomiędzy wadami zgryzu a bólem szczękiżuchwy nie jest wystarczająco udokumentowany w badaniach.^12-13
• Zabiegi takie jak fizjoterapia, osteopatia, biofeedback czy kursy relaksacyjne mogą być stosowane zarówno jako terapie uzupełniającoce, alejak i przyczynowoprzyczynowe, w leczeniu objawów czynnościowych w obrębie zębów, mięśni i stawów szczękowychskroniowo-żuchwowych.
  • Ponieważ działanialeczenie fizjoterapeutyczne często prowadząprowadzi do szybkiej eliminacji bólu, ichjego zastosowanie należy rozważyć zwłaszczazarówno w terapii początkowej, aleka takrównieże w
     przebiegu przewlekłym.

Leczenie iniekcyjne

• KortyzonDostawowa wewnątrzstawowyiniekcja glikokortykosteroidów może być wskazanywskazana w przypadku przedłużających się dolegliwości, jeśli poprzedniawcześniejsze terapialeczenie nie przynosi efektu.¹⁴
  • PowinienNależy byją stosować podawany tylko w ciężkich ostrychpostaciach i zaostrzeniach lub gdy leczenie zachowawcze nie przyniosło rezultatów.¹²
  • Nie zaleca się wielokrotnych wstrzyknięć.
• Wstrzyknięcie toksyny botulinowej w punkty spustowe
  • W przewlekłym bruksizmie toksyna botulinowa może być stosowana do leczenia mięśniowo-powięziowych punktów spustowych.¹⁰
  • Wpływ na ból wydaje się być niewielki i przejściowy, a jakość istniejących badań jest niska.¹⁵
• WstrzyknięcieDostawowa iniekcja dekstrozy („proloterapia”)
  • W jednym z badań 3 zastrzykiiniekcje w odstępie 1 miesiąca wykazały dobry wpływ zarówno na poziom bóllu, jak i funkcjonowaniefunkcję szczękiżuchwy.¹⁶
  • Wstrzyknięcie powoduje miejscowe podrażnienie/proliferację komórek.

Leczenie chirurgiczne

• OstatecznyOstateczna środekmetoda leczenia
• OgólnieLeczenie rzecz biorąc, operacjaoperacyjne nie jest bardziej skutecznaskuteczne niż leczenie zachowawcze.
• Operacja moMoże być wskazanawskazane w wyjątkowych przypadkach uszkodzonej struktury stawu z powodu zmiany łąkotki lub artrozy.

Ostre zwichnięcie stawu skroniowo-żuchwowego

• Może powodować zablokowanie stawu skroniowo-żuchwowego w pozycji otwartej.
• Większość pacjentów z tym schorzeniem ma skłonność do nawracających objawów.
• StawZwichnięcie powinienpowinno być jak najszybciej zredukowany.
• Stawy należy zredukować bocznienastawione.
• Zalecenia dla pacjentów
  • Próba przesunięcia dolnej szczękiżuchwy w bok, z jednoczesnym szerokim otwarciem ust.
• RedukcjaNastawienie manualnamanualne według Hipokratesa (rękoczyn wewnątrzustny):
  • Ustabilizuj głowę osoby chorej za pomocą ręki, zagłówka lub opierając się o ścianę.
  • Włóż kciuk do ust pacjenta, a resztą palców sięgnij pod brodę. NoszenieZałożenie rękawiczek może uchronić przed urazami spowodowanymi ewentualnym ugryzieniem.
  • KciukKciukiem najpierwwywołaj naciska doogonowonacisk na zęby trzonowe ku dołowi, następnie pozostałeymi palcepalcami naciskająwywieraj grzbietowonacisk na bródkę ku górze.
  • Główkaowa stawowa dolnej szczękiżuchwy jest przesuwana w dół, co pozwala na wsunięcie jej do tyłu na miejsce.
  • ManualnaManualne redukcjanastawienie ostrego zwichnięcia może być początkowo wykonanawykonane bez leków.
  • Jeśli redukcjanastawienie jestjokazuje nieskutecznasię nieskuteczne, pacjenci powinni zostać jak najszybciej skierowani do kliniki chirurgii jamychirurgii ustnejszczękowej.

Przebieg i rokowanie

Przebieg

• Przebieg rzadko ma charakter progresywny.
• Na przebieg wpływają takie czynniki jak stres, zaburzenia lękkowe  oraz depresja.

Rokowanie

• U większości chorych objawy są przejściowe i ustępują samoistnie bez leczenia lub po zastosowaniu indywidualnych środkówmetod, takich jak informacja o obrazie klinicznym i przestrzeganie zaleceń dotyczących samodzielnego leczenia.
• Rokowanie zależy od przyczyny leżącej u podstaw choroby. W wielu przypadkach redukcja stresu lub oszczędzanie szczękiżuchwy może doprowadzić do poprawy w ciągu kilku dni.
• Im dłuższy czas trwania i im więcej (nieudanych) terapii, tym mniejsze prawdopodobieństwo, że przyszłe terapiekolejne pomogą.

Informacje dla pacjentów

Informacje dla pacjentów w  Deximed

• Dysfunkcja stawu szczękowego

Ilustracje

K076

Kjevedysfunksjonssyndrom; costens syndrom; temporomandibulær sykdom; TMD; TMJ; Temporomandibulær dysfunksjon; temporomandibulær dysfunksjon (tmd)

SchmerzenBól imstawu Kiefergelenkskroniow-żuchwowego; KiefergelenkschmerzenBól stawów szczęki; ChronischePrzewlekły Kieferschmerzenból szczęki; KieferschmerzenBól szczęki; BissanomalienNieprawidłowości zgryzu; MyoarthopathieZaburzenia desczynnościowe Kausystemsnarządu żucia; MAP; AnspannungNapięcie dermięśni Kaumuskulaturżwaczy; BruxismusBruksizm; ZähneknirschenZgrzytanie zębami; KopfschmerzenBól głowy; OhrenschmerzenBól uszu; BeißschieneAparat ortodontyczny; BeissschieneSzyna zgryzowa; Aufbissschiene;Dysfunkcja Aufbißschiene; Kieferdysfunktion; craniomandibuäre Dysfunktionczaszkowo-żuchwowa

Dysfunkcja stawu skroniowo-żuchwowego (DSSŻ)

document-disease document-nav document-tools document-theme

Definicja: Dysfunkcja stawu skroniowo-żuchwowego (DSSŻ) odnosi się do dolegliwości i wyników, które wpływają na mięśnie związane z żuciauciem, stawy skroniowo-żuchwowe lub powiązaneokoliczne struktury tkankowe.

Medibas Polska (staging)

Dysfunkcja stawu skroniowo-żuchwowego (DSSŻ)

/link/7ca42ddafc7846459b1b1b0946445f39.aspx

/link/7ca42ddafc7846459b1b1b0946445f39.aspx

dysfunkcja-stawu-skroniowo-zuchwowego-dssz

SiteDisease

Dysfunkcja stawu skroniowo-żuchwowego (DSSŻ)

K.Reinhardt@gesinform.de

Kmail#stina.Reinhardt@gesinformbaranowska@gmail.decom

pl

pl

pl