Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Nietrzymanie moczu u mężczyzn

Streszczenie

  • Definicja: mimowolna utrata moczu. Z  kliniczno-urologicznego punktu widzenia rozróżnia się różne typy nietrzymania moczu: wysiłkowe, z  naglącego parcia na pęcherz, mieszane, z  przepełnienia oraz odruchowe; w  przypadku neurogennych postaci nietrzymania moczu można wymienić: nadrdzeniową i rdzeniową nadreaktywność wypieracza (nietrzymanie odruchowe), dyssynergię wypieraczowo-zwieraczową i  zmniejszoną kurczliwość wypieracza oraz osłabienie napięcia zwieracza.
  • Częstość występowania: rzadko u  młodych mężczyzn; częstość występowania wzrasta wraz z  wiekiem. 2% osób w  wieku 45-64 lat cierpi na ciężkie nietrzymanie moczu, a  wśród osób powyżej 65 r.ż. odsetek ten się podwaja.
  • Objawy: powtarzająca się mimowolna utrata moczu, możliwe zaburzenia oddawania moczu i  dysfunkcja seksualna. Pogorszenie jakości życia, unikanie kontaktów społecznych, negatywny wpływ na życie seksualne.
  • WynikiBadanie badaniafizykalne: różniąne sięwyniki, w  zależności od rodzaju nietrzymania moczu. Zaleganie moczu? Kapanie moczu? Trudności przy oddawaniu moczu? Utrata moczu podczas kaszlu?
  • Diagnostyka: wywiad dotyczący oddawania moczu i kału stolca oraz stosunków seksualnych, stan ogólny, ocena narządów płciowych, badanie per rectum, badanie neurologiczne, dzienniczek mikcji, badania moczu i  krwi, ocena USG zalegania moczu w  pęcherzu; w razie potrzeby cystoskopia i  badanie urodynamiczne w  gabinecie urologicznym.
  • Leczenie: kluczowe znaczenie dla leczenia ma utrzymanie dobrej jakości życia ma kluczowe znaczenie dla leczenia. Samodzielne leczenie, ewentualnie w  połączeniu z  przyjmowaniem leków przeciwcholinergicznychantycholinergicznych. U  niektórych pacjentów istnieją wskazania do zabiegu chirurgicznego.

Informacje ogólne

Definicja

  • Problemy z  układem moczowym u  mężczyzn były kiedyw przeszłości nazywane „prostatyzmem”.
    • ToObecnie pojęcie to jest już rzadko używane na świecie. W  związku z  coraz lepszą znajomością fizjologii i  patofizjologii dolnych dróg moczowych, współcześnie używa się zbiorczego określenia - „objawy z  dolnego odcinka dróg moczowych” (Lower Urinary Tract Symptoms – LUTS).1.
  • Rozróżnia się dwie postaci LUTS:
    1. zaburzona funkcja transportowa, retencja (zaleganie) moczu (przeszkoda podpęcherzowa)
    2. zaburzona funkcja gromadzenia, nietrzymanie moczu (podrażnienie pęcherza moczowego)
  • Nietrzymanie moczu to mimowolny wyciek moczu w  chwili, gdy ciśnienie w  pęcherzu przekracza maksymalne ciśnienie w  cewce moczowej.

Klasyfikacja

  • Klasyfikacja pod względem objawów urologicznych
    • Nietrzymanienietrzymanie moczu z  naglącym parciem
    • Wysiwysiłkowe nietrzymanie moczu, trzy stopnie nasilenia zgodnie ze skalą Ingelmann-Sundberga:
      • Stopień 1: wyciek moczu podczas kaszlu, kichania, wysiłku i  śmiechu
      • Stopień 2: wyciek moczu podczas podnoszenia się, chodzenia i  wchodzenia po schodach
      • Stopień 3: wyciek moczu podczas stania, bez aktywności fizycznej
    • Mieszanemieszane nietrzymanie moczu (połączenie nietrzymania wysiłkowego i  nietrzymania z  naglącym parciem)
    • Odruchoweodruchowe nietrzymanie moczu (nadreaktywność wypieracza)
    • Nietrzymanienietrzymanie moczu z  przepełnienia (nietrzymanie moczu z przewlekłym zatrzymaniem moczu)
      • Pęcherza nie da się opróżnić lub nie można go opróżnić całkowicie.
      • Nocnenocne sączenie po oddaniu moczu
      • U u mężczyzn często z  powodu niedrożności odpływu moczu, w  szczególności w  przypadku przerostułagodnego rozrostu gruczołu krokowego (Benign Prostatic Hyperplasia - BPH)
  • Neurogenna dysfunkcja pęcherza moczowego, klasyfikacja według patomechanizmu nerwowo-mięśniowego
    • Nadreaktywnonadreaktywność wypieracza (odruchowe nietrzymanie moczu) nadrdzeniowa i  rdzeniowa
    • Dyssynergiadyssynergia wypieraczowo-zwieraczowa (nadaktywność wypieraczowo-zwieraczowa)
    • zmniejszona kurczliwość wypieracza
    • osłabienie napięcia zwieracza
  • Postaci szczególne
    • Nietrzymanienietrzymanie moczu wskutek tworzenia się wgłębień, np. uchyłków lub jam ropnia
    • Nietrzymanienietrzymanie moczu podczas śmiechu2
      • Mimowolne i  niepohamowane całkowite opróżnienie pęcherza wywołane śmiechem. Ta postać nietrzymania moczu tym się różni od wysiłkowego nietrzymania moczu tym, któreże może być również wywołane śmiechem, ale wiąże się tylko z  ograniczoną ilością wycieku moczu.
    • Nawracajnawracające nietrzymanie moczu (nawracające nietrzymanie moczu po chirurgicznym leczeniu nietrzymania moczu, ICD-10 N39.47!)
    • Pozacewkowepozacewkowe nietrzymanie moczu (wyciek moczu przez inne otwory niż zewnętrzne ujście cewki moczowej, np. przez przetoki; u  mężczyzn występuje rzadko)

Częstość występowania

  • Szacowana chorobowość nietrzymania moczu jest bardzo zróżnicowana.
  • Rzadko występuje u  młodych mężczyzn.
  • Chorobowość wzrasta odpo 60–65 r.roku życia. W  starszym wieku częstość występowania u  mężczyzn jest podobna jak u  kobiet. 
  • Częstość występowania LUTS w populacji polskich pacjentów wynosi 69,8% (mężczyźni 66,2%, kobiety 72,6%). Nie stwierdzono różnic w częstości występowania pomiędzy obszarami miejskimi i wiejskimi.3
  • Wskaźnik nietrzymania moczu wśród pacjentów placówek opiekuńczych wynosi ponad 50%.34.
  • Nietrzymanie moczu z naglącym parciem Najczęściej u  mężczyzn występuje nietrzymanie najczęściejmoczu z naglącym parciem.
  • Patrz Tabela Nietrzymanie moczu u  mężczyzn, chorobowość u  mężczyzn w  stosunku do ich wieku na podstawie wyników badań połączonych.
  • Amerykańskie badania pokazują, że 10,8% mężczyzn w  wieku powyżej 40 lat zauważyło plamy moczu na bieliźnie w  ciągu ostatniego roku45.
    • Codzienne nietrzymanie moczu zgłaszało 4,8% mężczyzn w  wieku 41–60 lat i  8,9% mężczyzn powyżej 60. roku życia.
    • 2% mężczyzn w  grupie wiekowej 45–64 lata i  4% mężczyzn powyżej 65 lat zgłaszało epizody nietrzymania moczu wymagające zmiany bielizny.
  • Wielu mężczyzn z  nietrzymaniem moczu ma pęcherz nadreaktywny wraz z  nietrzymaniem moczu z  naglącym parciem, niezależnie od tego, czy występuje przeszkoda podpęcherzowa.56.
  • Wysiłkowe nietrzymanie moczu występuje bardzo rzadko u  neurologicznie zdrowych mężczyzn.
    • Częstość występowania po radykalnej prostatektomii różni się w  zależności od definicji, metody oceny i  metody pobrania moczu67. i Wynosiwynosi ok. 1–40%.

Czynniki predysponujące5

ICD-10

  • N39 Inne choroby układu moczowego
  • N39.3 Wysiłkowe nietrzymanie moczu
  • N39.4 Inne określone nietrzymanie moczu
  • N39.40 Odruchowe nietrzymanie moczu
  • N39.41 Nietrzymanie moczu z  przepełnienia
  • N39.42 Nietrzymanie moczu z  naglącym parciem
  • N39.43 Pozacewkowe nietrzymanie moczu
  • N39.47! nawracajNawracające nietrzymanie moczu
  • N39.48 Inne określone nietrzymanie moczu
  • R32 Nietrzymanie moczu, nieokreślone
  • N31 Nerwowo-mięśniowa dysfunkcja pęcherza moczowego, niesklasyfikowana gdzie indziej
  • N31.0 Pęcherz moczowy neurogenny, niesklasyfikowany gdzie indziej
  • N31.1 Odruchowy pęchez moczowy neurogenny, niesklasyfikowany gdzie indziej
  • N31.2 Wiotki pęcherz moczowy neurogenny, niesklasyfikowany gdzie indziej
  • N31.8 Inna nerwowo-mięśniowa dysfunkcja pęcherza moczowego
  • N31.9 Nerwowo-mięśniowa dysfunkcja pęcherza moczowego, nieokreślona

Diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

  • Rozpoznanie następuje zasadniczo na podstawie wywiadu lekarskiego.

Wywiad lekarski

  • Rozróżnienie typu nietrzymania moczu, stopnia nasilenia, poziomu dyskomfortu i  innych dolegliwości związanych z  LUTS.
  • Wywiad dotyczący mikcji
    • częstość mikcji w  ciągu dnia/ w  nocy
    • objętość mikcji: czy istnieje konieczność używania wkładek/podpasek lub pieluch? Ile dziennie? Jaki rozmiar?
    • ilość i Cz częstość występowania epizodów nietrzymania moczu
    • postawa ciała podczas mikcji
    • trudności na początku oddawania moczu
    • jakość strumienia moczu
    • ciągła/przerywana mikcja
    • konieczność naciskania na jamę brzuszną
    • dysuria/alguria
    • Hematuriahematuria (krwiomocz)
  • Kiedy, w  jakiej sytuacji i  jak często dochodzi do utraty moczu?
  • Czynniki stymulujące diurezę?
    • przyjmowanie płynów i  oddawanie moczu
      • ilość i  czas picia – uwzględniając również czas snu
    • wywiad dotyczący przyjmowanych leków: diuretyki, inne leki o  działaniu moczopędnym?
    • zwrócić szczególną uwagę na kawę, alkohol i  inne używki moczopędne
  • Wywiad dotyczący stolca
    • częstotliwość wypróżnień
    • nietrzymanie kałustolca
    • rozmazywanie się stolca
    • Zaparciazaparcia
    • czy potrzeba wypróżnienia pojawia się wystarczająco wcześnie, aby zdążyć na czas do toalety?
    • konsystencja stolca
    • stolec smolisty
    • ból przy wypróżnianiu?
  • Dodatkowe informacje
    • zabiegi chirurgiczne
    • choroby urologiczne
    • choroby wcześniejsze i  współistniejące
    • przepuklina udowa lub przepuklina pachwinowa?
    • obrzęk kończyn dolnych?
    • wywiad dotyczący aktywności seksualnej
    • w  jaki sposób do tej pory leczono nietrzymanie moczu?
    • jakość życia, stres psychologiczny
    • zwłaszcza u  starszych mężczyzn – sprawność i  deficyty czynnościowe, np.:
      • mobilność, możliwość pójścia do toalety
      • Badaniebadanie przesiewowe funkcji poznawczych/demencji.
  • Kwestionariusze

Badanie przedmiotowe

  • Ogólny stan pacjenta
    • Badaniebadanie sprawności ruchowej i  poznawczej (starszych) pacjentów
    • otyłość?
  • Orientacyjne badanie neurologiczne
    • zaburzenia czucia w  dermatomach S2–S5 (obszar wewnętrznej strony uda)?
  • w W razie potrzeby Ocenaocena zewnętrznych narządów płciowych
    • oznaki atrofii
    • podrażnienia skóry, infekcje skóry
    • Przetokaprzetoka
  • Jama brzuszna
    • rozmiar pęcherza (rozciągnięcie pęcherza?)
    • opór (guz?)
    • blizny?
  • Badanie per rectum
    • napięcie, zdolność do kurczenia się i  rozluźniania zwieracza
    • obniżone napięcie zwieracza jako oznaki uszkodzenia nerwu w  obszarze zaopatrzenia S2–4
    • badanie palpacyjne bańki odbytnicy

Badania uzupełniające w praktyce lekarza rodzinnego

  • Dzienniczek mikcji. Najlepiej- najlepiej, gdy mikcje są zapisywane całodobowo przez 2–3 dni:
    • częstość mikcji
    • objętości mikcji
    • częstość wycieku moczu
    • uczucie parcia na pęcherz
    • użycie wkładki/podpaski higienicznej
    • spożywana ilość płynów
    • cykl sen-czuwanie
  • Badanie USG
    • Ocenaocena zalegania moczu zalecana jako metoda przesiewowa w  wykryciu dysfunkcji pęcherza moczowego
    • w  razie potrzeby służy do wyjaśnienia konkretnych kwestii, takich jak np.:
  • Wyniki badań laboratoryjnych
  • Badania opcjonalne
    • Próba wysiłkowa (próba kaszlowa)
    • Test wkładkowy
      • Polega na ważeniu mokrej pieluchy lub wkładki z  dnia lub z  nocy; suchą masę pieluchy/wkładki należy odjąć od otrzymanejotrzymanego masywyniku.

Diagnostyka specjalistyczna

  • Jeśli nie ma jednoznacznej przyczyny nietrzymania moczu lub jeśli pierwotne leczenie jest nieskuteczne, wskazana może być dalsza diagnostyka.
  • Badania urodynamiczne mogą być wskazane i  powinny być wykonane przed chirurgicznym leczeniem nietrzymania moczu oraz obowiązkowo przed ponownym zabiegiem tego rodzaju.
  • w W razie potrzeby cystoskopia

Wskazania do skierowania do specjalisty

  • Brak efektu działańania zastosowanych nieinwazyjnych metod u  zmotywowanych pacjentów
  • Podejrzenie lub manifestacja określonej choroby, np. choroba urologiczna lub neurologiczna ze wskazaniem do leczenia
  • Ciągły ból podczas oddawania moczu
  • Krwiomocz niezwiązany z  infekcją dróg moczowych.
  • Nietrzymanie moczu związane z  zabiegiem chirurgicznym lub radioterapią w  obrębie miednicy mniejszej
  • Pacjentów należy skierować do urologa z  powodu nietrzymania moczu z  przepełnienia z  dużą objętością moczu zalegającego lub gdy objawów nie można złagodzić lekiem przeciwcholinergicznymantycholinergicznym.78.

Diagnostyka różnicowa

Nietrzymanie moczu z  naglącym parciem

  • Przyczyny
    • idiopatyczne: nadreaktywność pęcherza moczowego
      • Wielu mężczyzn ma pierwotnie idiopatyczny pęcherz nadreaktywny.
      • Nawet jeśli współistniejąca niedrożność podpęcherzowa zostanie skorygowana, to tylko 35% pacjentów może zostać uwolnionych od objawów naglącego parcia.
      • Starsi mężczyźni często cierpią na zmiany zwyrodnieniowe mięśni pęcherza moczowego.
      • CzynnikiW psychologicznewielu wydają się odgrywaćprzypadkach kluczową rolę w wieluwydają przypadkachsie odgrywać czynniki psychologiczne.
    • jako objaw  chorób urologicznych, np.:
  • Patomechanizm: Nadreaktywność wypieracza często połączona z  nietrzymaniem moczu z  naglącym parciem i  wysiłkowym nietrzymaniem moczu
      • nietrzymanie moczu związane z  układem czuciowym: nadpobudliwość mięśni spowodowana miejscowym podrażnieniem (np. stan zapalny)
      • neurologiczne (motoryczne) nietrzymanie moczu z  naglącym parciem: w  większości przypadków utrata kontroli nad mięśniami (np. urazy rdzenia kręgowego)

Wysiłkowe nietrzymanie moczu

  • Ze względów anatomicznych występuje znacznie rzadziej u  mężczyzn niż u  kobiet.
  • Wysiłkowe nietrzymanie moczu może wystąpić również po przezcewkowej resekcji gruczołu krokowego (u  mniej niż 1% pacjentów).
  • Nietrzymanie moczu po prostatektomii jest najczęściej spowodowane bezpośrednim uszkodzeniem zewnętrznej części zwieracza cewki moczowej, ale może być również spowodowane neurogenną dysfunkcją pęcherza moczowego.67.
  • Osłabienie zwieracza można ewentualnie leczyć chirurgicznie.

Mieszane nietrzymanie moczu

Nietrzymanie moczu z  przepełnienia,

  • Zwykle spowodowane przewlekłym zatrzymaniem moczu.
  • Niekontrolowany wyciek moczu, gdy pęcherz jest pełny
    • możliwe ciągłe wyciekanie moczu
    • prawidPrawidłowe, dobrowolne opróżnienie pęcherza jest utrudnione lub niemożliwe.
  • Uczucie zalegania moczu, nawracające infekcje dróg moczowych
  • Możliwe przyczyny
    • Niedroniedrożność ujścia pęcherza moczowego spowodowana np. przerostem gruczołu krokowego
    • Dysfunkcjadysfunkcja ściany pęcherza, np. w  wyniku zmian zwyrodnieniowych
    • Zaburzeniazaburzenia metaboliczne, np. cukrzyca
    • neurogenne: zmniejszona kurczliwość wypieracza, na  przykład przy:
  • Diagnozę potwierdza zaleganiaZaleganie moczu w badaniu USG potwierdza rozpoznanie.

Odruchowe nietrzymanie moczu (ang. reflex incontinence)

  • Postać nietrzymania moczu wynikająca z  neurogennej nadreaktywności wypieracza lub hiperaktywności/dyssynergii wypieraczowo-zwieraczowej. Występuje częściowa lub całkowita utrata dobrowolnej kontroli nad opróżnianiem pęcherza.
  • Podtypy
    1. odruchowe nietrzymanie moczu (dyssynergia wypieraczowo-zwieraczowa)
      • Typowe sąjest często przerywane oddawanie moczu i  trudności z  rozpoczęciem oddawania moczu.
      • Przyczynowe uszkodzenie dróg nerwowych znajduje się na poziomie rdzenia kręgowego, tak, że połączenie między pęcherzem a  mózgiem jest zaburzone lub przerwane. Odruchowo zwiększa się napięcie mięśni wypieracza i  zwieracza.
      • Najczęstszą przyczyną dyssynergii wypieraczowo-zwieraczowej kręgosłupa jest całkowite uszkodzenie rdzenia kręgowego.
      • inne choroby z  częstą dyssynergią wypieraczowo-zwieraczową: zanik wieloukładowy (multiple system atrophy - MSA), stwardnienie rozsiane, wady wrodzone, jak przepuklina oponowo-rdzeniowa (myelomeningocele)
    2. nadrdzeniowe odruchowe nietrzymanie moczu (nadreaktywność wypieracza)

Pozacewkowe nietrzymanie moczu

  • Ciągła utrata moczu przez inne otwory niż zewnętrzne ujście cewki moczowej
  • Prawie zawsze jest wynikiem przetoki moczowodowej lub pęcherzowej.
  • Możliwe przyczyny:
    • zabiegi chirurgiczne
    • radioterapia
    • zapalenia
    • nowotwory
  • Kliniczne objawy przetoki lub badania obrazowe, w  tym endoskopia
  • Zwykle wymaga korekty chirurgicznej.
  • Rzadko u  mężczyzn

Leczenie

Cele terapiileczenia

  • Korekcja wycieku moczu
    • Złagodzenie dolegliwości związanych z  nietrzymaniem moczu.
    • Leczenie może znacząco przyczynić się do poprawy jakości życia osób dotkniętych chorobą.89.

Ogólne informacje o terapiileczeniu

  • Samodzielne leczenie, ewentualnie w  połączeniu z  przyjmowaniem leków przeciwcholinergicznychantycholinergicznych.
  • Leczenie zaparć
  • Ze względu na zwiększone ryzyko infekcji dróg moczowych: okresowe lub stałe cewnikowanie tylko w  uzasadnionych przypadkach, np. w  opornej na leczenie niewydolności wypieracza z  towarzyszącym zatrzymaniem moczu i  nietrzymaniem moczu z  przepełnienia

Zalecenia dla pacjentów

  • Ogólne porady dotyczące środków pomocniczych (podkładkipieluchomajtki, pieluchy anatomiczne dla dorosłych, majtki ochronne, ochraniaczewkładki urologiczne)
  • Trening pęcherza
  • Trening mięśni dna miednicy (lub zalecenie stosowania leków)
  • Ograniczenie przyjmowania płynów, jeśli jest wskazane
  • Ograniczenie spożycia alkoholu i  kofeiny

Farmakoterapia

Leczenie określonych postaci nietrzymania moczu

Nietrzymanie moczu z  naglącym parciem przy nadreaktywności pęcherza

  • Patrz odpowiedni artykuł.

Nietrzymanie moczu z  niedrożnością ujścia

  • Nietrzymanie moczu z  przepełnienia lub z  naglącym parciem
  • Może być konieczne przerywane lub ciągłe cewnikowanie w  celu zmniejszenia nacisku na pęcherz moczowy.
  • Jeśli przyczyną jest powiększenie gruczołu krokowego, leczenie jest przede wszystkim chirurgiczne.
    • Więcej informacji na temat skuteczności i  bezpieczeństwa leczenia chirurgicznego i  farmakologicznego LUTS w  przeroście gruczołu krokowego zawiera także Artykuartykuł Łagodny przerost gruczołu krokowego.
  • ZmniejszenieLeczenie oporufarmakologiczne jest zwykle niewystarczające, aby zmniejszyć opór ujścia przy oddawaniu moczu przy pomocy leków jest wtedy zwykle niewystarczające. JednakMożna jednak rozważyć leczenie selektywnym względem prostaty blokerem receptora alfa-1 można rozważyć w  następujących sytuacjach:
    • jeśli przyczyną obstrukcyjnego nietrzymania moczu jest nie tylko łagodny przerost gruczołu krokowego, ale także współistniejące czynniki zaburzające kurczliwość wypieracza, np.:
    • do wspomagania spontanicznego oddawania moczu w  ramach próby usunięcia cewnika po zacewnikowaniu z powodu zatrzymania moczu

Jatrogenne wysiłkowe nietrzymanie moczu910

  • Przyczyny
    • Głównymi przyczynami są radykalna prostatektomia i  radykalna radioterapia.
    • Rzeczywista częstość występowania po radykalnej prostatektomii jest nieznana; podawany odsetek wynosi 2–43%.
      • Rozbieżności wynikają z  różnych definicji, metod pobierania moczu i  badań kontrolnych.
    • Większość pacjentów po prostatektomii doświadcza przejściowego wysiłkowego nietrzymania moczu.
      • Rokowanie jest zwykle korzystne, jeśli nie ma uszkodzenia zwieracza.
    • Częstość występowania nietrzymania moczu po prostatektomii jest taka sama w  przypadku otwartych, konwencjonalnych zabiegów laparoskopowych, jak i  zabiegów laparoskopowych z  udziałem robota.1011.
  • Zapobieganie
    • środki przedoperacyjne
      • Instrukcji dotyczących treningu dna miednicy zazwyczaj udzielają fizjoterapeuci lub uroterapeuci. W  celu skrócenia okresu nietrzymania moczu po zabiegu, pacjentpacjenta jestmożna przygotowywanynauczyć dosamodzielnego samodzielnychwykonywania ćwiczeń mięśni dna miednicy (rola fizjo- i uroterapeutów).
      • Przedoperacyjny trening wspomagany biofeedbackiem może skrócić okres nietrzymania moczu.
  • Leczenie niechirurgiczne
    • pooperacyjna elektrostymulacja lub biofeedback
      • brak poprawy wyników w  porównaniu z  ćwiczeniami dna miednicy
      • Brakuje wiarygodnych dowodów na skuteczność treningu dna miednicy zarówno z  biofeedbackiem, jak i  bez niego oraz na skuteczność elektrostymulacji.1112.
    • Tymczasową alternatywą może być użycie zewnętrznego zacisku prąciowego.1112.
  • Chirurgia
    • Wskazanie
      • Interwencja chirurgiczna jest wskazana u  6–9% chorych.1213.
      • Operacja nie jest wskazana wcześniej niż 12  miesięcy po zabiegach innego rodzaju.
      • Zastosowany zabieg chirurgiczny zależy od stopnia nasilenia nietrzymania moczu oraz wiedzy i  doświadczenia urologicznegourologa. Postępowanie obejmuje różne zabiegi z  użyciem taśmy (sling)1314 oraz wszczepienie sztucznej protezy zwieracza.1415.
      • Wskaźnik powodzenia zabiegów z  użyciem taśmy wynosi 62–91%, a  sztucznej protezy zwieracza 59–90%.1415
    • Powikłania
      • Częste powikłania zabiegów z  użyciem taśmy obejmują przemijające ostre zatrzymanie moczu (0–15%), ból krocza/moszny, który zwykle ustępuje w  ciągu 3  miesięcy (16–72%), nadżerki cewki moczowej (0–2%), zakażenie taśmy lub krocza ( 2–12%) i  nowo powstałaą nadaktywność wypieracza (0–14%).
    • Sztuczna proteza zwieracza
      • Jest złotym standardem w  leczeniu ciężkiego nietrzymania moczu po radykalnej radioterapii.1415.
      • 50–75% pacjentów nie wymaga rewizji w  ciągu 5  lat, a  87–90% jestuważa bardzoleczenie zadowolonychza w pełni satysfakcjonujące.
      • W  dłuższej perspektywie sztuczna proteza zwieracza wymaga rewizji w  8–45% przypadków, a  usunięcia w  7–17%.

Nietrzymanie moczu z  przepełnienia przy osłabieniu wypieracza

  • Możliwe przyczynyPrzyczyny
  • Jeśli przyczyny nie można wyeliminować, można podjąć próbę stymulacji resztkowej czynności wypieracza lekami, ewentualnie w połączeniu z farmakoterapią lub chirurgicznym zmniejszeniem oporu ujścia.
    • do stymulacji wypieracza zaleca się:
      • ester choliny betanechol (4–8 xrazy 25 mg na dobę) - obecnie niedostępny w Polsce
      • inhibitor acetylocholinoesterazy bromek distygminy (5  mg na dobę)
    • częste działania niepożądane tej klasy substancji:

Neurogenne zaburzenia czynności pęcherza

  • Nadreaktywność wypieracza
    • Trening pęcherza
    • Leki przeciwmuskarynoweantymuskarynowe/antycholinergiczne (oksybutynina, propiweryna (obecnie niedostepna w Polsce), tolterodyna, fezoterodyna, chlorek trospiowy (obecnie niedostępny w Polsce), daryfenacyna, solifenacyna)
      • Próba leczenia przez co najmniej 4–6 tygodni i  co najmniej dwoma różnymi preparatami
      • Regularna ocena zalegania moczu podczas leczenia, przy pomocyużyciu USG lub przez cewnikowanie, w  celu wykrycia rozwoju hiporefleksji wypieracza.
      • W  przypadku zaburzeń czynności mózgu najlepiej stosować chlorek trospiowy lub leki antymuskarynowe selektywne wobec M3 (daryfenacyna, solifenacyna).
    • lub w  razie potrzeby zastosować zabiegi inwazyjne
      • Ciciągła stymulacja S3
      • Wstrzykniwstrzyknięcia toksyny botulinowej do wypieracza
      • Zabiegzabieg chirurgiczny: powiększenie pęcherza moczowego lub wstawka z  jelita krętego (ang. ileum conduit)
  • Dyssynergia wypieraczowo-zwieraczowa (nadaktywność wypieraczowo-zwieraczowa)
    • Wielokrotnewielokrotne jednorazowe cewnikowanie wykonane przez pacjenta lub opiekuna
      • ciągła ocena zalegania moczu i  w  razie potrzeby dostosowanie częstotliwości cewnikowania
    • Lekileki przeciwmuskarynowe (patrz: Nadreaktywność wypieracza)
    • lub w  razie potrzeby zastosować zabiegi inwazyjne
      • Wstrzykniwstrzyknięcia toksyny botulinowej do wypieracza
      • Stymulacjastymulacja korzeni przednich nerwów krzyżowych (SARS- sacral anterior roots stimulation - SARS) z  jednoczesną deaferentacją korzen tylnych nerwów krzyżowych (SARD): W w przypadku całkowitej paraplegii, która istniejetrwającej od co najmniej 1 rokurok, ale najlepiej nie dłużej niż 5 lat.
      • całkowita sfinkterotomia
      • Zabiegzabieg chirurgiczny: powiększenie pęcherza moczowego lub wstawka z  jelita krętego (ileum conduit)
  • Zmniejszona kurczliwość wypieracza (nietrzymanie moczu z  przepełnienia przy neurogennym osłabieniu wypieracza)
    • nadłonowe odprowadzenie moczu
    • farmakoterapia wspomagającąca farmakoterapię- omówionopatrz w rozdziale rozdział Nietrzymanie moczu z  przepełnienia przy osłabieniu wypieracza
    • w  razie potrzeby Ciciągła stymulacja S3
    • elektrostymulacja wewnątrzpęcherzowa
    • ewentualnie wielokrotne jednorazowe cewnikowanie przez pacjenta lub opiekuna
  • Osłabienie napięcia zwieracza
    • Treningtrening mięśni dna miednicy
    • Biofeedbackbiofeedback
    • Duloksetynaduloksetyna w  celu zwiększenia napięcia zwieracza?
      • Dowodydowody na skuteczność jak dotąd uzyskane tylko u  kobiet z  lekkim i  umiarkowanym nietrzymaniem moczu
    • lub w  razie potrzeby zastosować zabiegi inwazyjne
      • system sztucznego zwieracza
      • wstrzykujewstrzyknięcie się substancjesubstancji wypełniającecych, takietakich jak silikon, teflon, tłuszcz czy kolagen przezcewkowo pod zwieracz.

Informacje dla pacjentów

Informacje dla pacjentów w  Deximed

Ilustracje

Nerka − nadnercze − pęcherz moczowy − drogi moczoweNerka − nadnercze − pęcherz moczowy − drogi moczowe
Nerka − nadnercze − pęcherzUkład moczowy − drogi moczowe
Męskie narządy płciowe
Męskie narządy płciowe
Powiększenie gruczołu krokowego
Powiększenie gruczołu krokowego

Źródła

Wytyczne

  • Interdyscyplinarne wytyczne Polskiego Towarzystwa Uroginekologicznego odnośnie diagnostyki i leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu. (dostęp 14.10.2023) ptug.pl
  • Rekomendacje Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych w zakresie postępowania w zaburzeniach kontynencji 30 listopada 2017. (dostęp 14.10.2023) nipip.pl

Piśmiennictwo

  1. Abrams P, Chapple C, Khoury S, et al. Evaluation and treatment of lower urinary tract symptoms in older men. J Urol 2013; 189: S93-S101.  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23234640" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23234640" target="_blank">www.ncbi.nlm.nih.gov
  2. Fernandes L and Martin D. A case of the giggles: Diagnosis and management of giggle incontinence. Hum SCan Fam Physician. 2018; 64(6):445-447. PMID: 29898935 PubMed
  3. Przydacz httpM. et al. Prevalence and bother of lower urinary tract symptoms and overactive bladder in Poland, an Eastern European Study. Sci Rep. 2020 Nov 13;10(1)://www19819. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=29898935[uid]" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=29898935[uid]" target="_blank">PubMed
  4. Offermans et al. Prevalence of urinary incontinence and associated risk factors in nursing home residents: a systematic review. Neurourol Urodyn. 2009;28(4):288-94.  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19191259" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19191259" target="_blank">www.ncbi.nlm.nih.gov
  5. Shamliyan TA, Wyman JF, Ping R, et al. Male urinary incontinence: prevalence, risk factors, and preventive interventions. Rev Urol 2009; 11: 145-65. PubMed
  6. JY,Kim HW, Lee SJ, et al. Comparison of doxazosin with or without tolterodine in men with symptomatic bladder outlet obstruction and an overactive bladder. BJU Int 2004; 94: 817-20. PubMed
  7. Herschorn S, Bruschini H, Comiter C, et al. Surgical treatment of stress incontinence in men. Neurourol Urodyn 2010; 29: 179-90. PubMed
  8. McNaughton-Collins M, Barry MJ. Managing patients with lower urinary tract symptoms suggestive of benign prostatic hyperplasia. Am J Med 2005; 118: 1331-9. PubMed
  9. Lee SW, Doo SW, Yang WJ, Song YS. Importance of relieving the most bothersome symptom for improving quality of life in male patients with lower urinary tract symptoms. Urology 2012; 80: 684-7. PubMed
  10. Trost L, Elliott DS. Male stress urinary incontinence: a review of surgical treatment options and outcomes. Adv Urol 2012; 2012: 1-13.  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3356867/" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3356867/" target="_blank">www.ncbi.nlm.nih.gov
  11. Bettez M, Tu le M, Carlson K, et al. 2012 update: guidelines for adult urinary incontinence collaborative consensus document for the canadian urological association. Can Urol Assoc J 2012; 6: 354-63. PubMed
  12. Anderson CA, Omar MI, Campbell SE, et al. Conservative management for postprostatectomy urinary incontinence. Cochrane Database Syst Rev. 2015 Jan 20;1:CD001843. Cochrane (DOI)
  13. Bauer RM, Gozzi C, Hübner W, et al. Contemporary management of postprostatectomy incontinence. Eur Urol 2011; 59: 985-96. PubMed
  14. Welk BK, Herschorn S. The male sling for post-prostatectomy urinary incontinence: a review of contemporary sling designs and outcomes. BJU In 2012; 109: 328-44. PMID: 22004176  http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=22004176[uid]" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=22004176[uid]" target="_blank">PubMed
  15. Bauer RM, Bastian PJ, Gozzi C, Stief CG. Postprostatectomy incontinence: all about diagnosis and management. Eur Urol 2009; 55: 322-33.  http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=Eur Urol [ta]+AND+55[vol]+AND+322[page]" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=Eur Urol [ta]+AND+55[vol]+AND+322[page]" target="_blank">PubMed
  16. Schrӧder A. et al. European Association of Urology. Guidelines on urinary incontinence 2010.  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21130559" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21130559" target="_blank">www.ncbi.nlm.nih.gov
  17. Abrams P, Cardozo L, Fall M, Griffiths D, et al. The standardisation of terminology in lower urinary tract function: report from the standardisation sub-committee of the International Continence Society. Urology 2003; 61: 37-49. PubMed
  18. Irwin DE, Milsom I, Hunskaar S, et al. Population-based survey of urinary incontinence, overactive bladder, and other lower urinary tract symptoms in five countries: results of the EPIC study. Eur Urol 2006; 50: 1306-14. PubMed
  19. Offermans MP, Du Moulin MF, Hamers JP, et al. Prevalence of urinary incontinence and associated risk factors in nursing home residents: a systematic review. Neurourol Urodyn 2009; 28: 288-94. PubMed
  20. Irwin DE, Milsom I, Reilly K, Hunskaar S, et al. Overactive bladder is associated with erectile dysfunction and reduced sexual quality of life in men. J Sex Med 2008; 5: 2904-10. PubMed
  21. Kok ET, Schouten BW, Bohnen AM, et al. Risk factors for lower urinary tract symptoms suggestive of benign prostatic hyperplasia in a community based population of healthy aging men: the Krimpen Study. J Urol 2009; 181: 710-16. PubMed
  22. Parsons JK. Modifiable risk factors for benign prostatic hyperplasia and lower urinary tract symptoms: new approaches to old problems. J Urol 2007; 178: 395-401. PubMed
  23. Mutungi S, Parrish J, Maunder R et al. Is overactive bladder independently associated with anxiety? Int Urogynecol J 2019. Epub ahead of print PMID: 31302716  http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=31302716[uid]" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=31302716[uid]" target="_blank">PubMed
  24. Sanford MT, Rodriguez LV. The role of environmental stress on lower urinary tract symptoms. Curr Opin Urol 2017; 27(3): 268-273. PMID: 28376513  http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=28376513[uid]" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=28376513[uid]" target="_blank">PubMed
  25. Eden CG, Arora A, Hutton A. Cancer control, continence, and potency after laparoscopic radical prostatectomy beyond the learning and discovery curves. J Endourol 2011; 25: 815-9. PubMed
  26. Treiyer A, Anheuser P, Bütow Z, Steffens J. A single center prospective study: prediction of postoperative general quality of life, potency and continence after radical retropubic prostatectomy. J Urol 2011; 185: 1681-5. PubMed

Autorzy

  • Katarzyna Kosiek, Dr n. med., specjalista medycyny rodzinnej, Poradnia Lekarzy Rodzinnych w Łodzi(recenzent)
  • Tomasz Tomasik, Dr hab. n. med., Prof. UJ, specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie (redaktor)
  • Thomas M. Heim, dr n. med., dziennikarz naukowy, Freiburg
  • Michael Löber, dr med., specjalista chorób wewnętrznych w  podstawowej opiece zdrowotnej, Getynga (recenzja)
N31; N310; N311; N312; N318; N319; N39; N393; N394; N3940; N3941; N3942; N3943; N3947!; N3948; R32
urinlekkasje; inkontinens; inkontinens; urinläckage; harninkontinenz bei männern; Inkontinenz bei Männern
InkontinenzInkontynencja; HarninkontinenzNietrzymanie moczu u mężczyzn; InkontinenzNietrzymanie bei Männernmoczu; UnfreiwilligesNiemożność Wasserlassenutrzymania moczu; DranginkontinenzMimowolne oddawanie moczu; MischharninkontinenzNaglące nietrzymanie moczu; StressinkontinenzMieszane nietrzymanie moczu; BlaseWysiłkowe nietrzymanie moczu; UrinverlustPecherz moczowy; UrinretentionWyciek moczu; MiktionsbeschwerdenZatrzymanie moczu; UnfreiwilligeTrudności Blasenentleerungw oddawaniu moczu; MischinkontinenzMimowolne opróżnianie pęcherza; ReflexinkontinenzOdruchowe nietrzymanie moczu; UrinretentionNeurogenna dysfunkcja pęcherza; ÜberlaufinkontinenzPęcherz neuropatyczny; ÜberlaufblaseNadaktywność wypieracza; NeurogeneNadaktywność Blasenfunktionsstörungmięśnia wypieracza; neuropathischeNiekurczący Blasesię wypieracz; DetrusorhyperaktivitätPozacewkowe nietrzymanie moczu; Detrusor-Sphinkter-DyssynergieNietrzymanie moczu z przepełnienia; Detrusor-Sphinkter-HyperaktivitätNietrzymanie moczu podczas śmiechu; HypokontraktilerNawracające Detrusornietrzymanie moczu; HypoaktiverMocz Sphinkter; extraurethrale Inkontinenz; Inkontinenz durch Reservoirbildung; Lachinkontinenz; Rezidivinkontinenz; Restharnresztkowy
Nietrzymanie moczu u mężczyzn
document-disease document-nav document-tools document-theme
Definicja: mimowolna utrata moczu. Z  kliniczno-urologicznego punktu widzenia rozróżnia się różne typy nietrzymania moczu: wysiłkowe, z  naglącego parcia na pęcherz, mieszane, z  przepełnienia oraz odruchowe; w  przypadku neurogennych postaci nietrzymania moczu można wymienić: nadrdzeniową i rdzeniową nadreaktywność wypieracza (nietrzymanie odruchowe), dyssynergię wypieraczowo-zwieraczową i  zmniejszoną kurczliwość wypieracza oraz osłabienie napięcia zwieracza.
Medibas Polska (staging)
Nietrzymanie moczu u mężczyzn
/link/dd480ebbca7346ed9e7d470b6d502eae.aspx
/link/dd480ebbca7346ed9e7d470b6d502eae.aspx
nietrzymanie-moczu-u-mezczyzn
SiteDisease
Nietrzymanie moczu u mężczyzn
K.Reinhardt@gesinform.de
Kmail#stina.Reinhardt@gesinformbaranowska@gmail.decom
pl
pl
pl