Informacje ogólne
Definicja
- Synonimy: Coxitis
simplexfugax, coxitis simplex, serous coxitis, przemijające zapalenie błony maziowej, coxalgia fugax, przeziębienie bioder - Przemijający, bolesny wysięk w stawie biodrowym, zwykle po infekcji wirusowej1
Ściśle mówiąc, jestJest to objaw, a nie choroba.
Częstość występowania
- Ból biodra jest najczęstszym bólem stawu u dzieci i występuje z częstością 148:100 000.2
- Najczęstszą przyczyną ostrego, nieurazowego bólu biodra jest
coxitisprzemijające zapalenie stawu bodrowego (Coxitis fugax) występujące z częstością 76:100 000 dzieci.
- Najczęstszą przyczyną ostrego, nieurazowego bólu biodra jest
- Najczęściej występuje w wieku 3–8 lat i dwukrotnie częściej u chłopców niż u dziewcząt.3
Etiologia i patogeneza
- Przemijające zapalenie błony maziowej stawu biodrowego4
- Przyczyna nieznana, ale uważa się, że choroba ma podłoże parainfekcyjne.
- częste występowanie po zakażeniach wirusowych (zapalenie żołądka i jelit oraz zakażenia górnych dróg oddechowych)5
ICD-10
- M12.8 Inne określone artropatie niesklasyfikowane gdzie indziej
Diagnostyka
Kryteria diagnostyczne
- Rozpoznanie
coxitisCoxitis fugax często dopiero jest potwierdzone przez samoograniczający się przebieg. - USG wykazuje wysięk w stawie.
- Klinicznie stan ogólny jest dobry.
- W ostrym stanie choroby szczególnie ważne jest odróżnienie
jejod- badanie laboratoryjne w zakresie występowania parametrów stanu zapalnego
Diagnostyka różnicowa
- Jeśli występują objawy towarzyszące, takie jak złe samopoczucie, niedokrwistość, gorączka lub utrata masy ciała, należy rozważyć chorobę ogólnoustrojową.
- Uraz
- Hemartroza (krwawienie do stawu) z zaburzeniami krzepnięcia
- Zespół hipermobilności
- Różnica w
- Bakteryjne zapalenie stawów
- Choroba Perthesa (choroba Legga-Calvégo-Perthesa)
- Młodzieńcze zapalenie stawów
- Reaktywne zapalenie stawów
- Ostra gorączka reumatyczna
- Borelioza z
- Bakteryjne zapalenie kości i szpiku (
osteomyelitisOsteomyelitis) - Młodzieńcze złuszczenie głowy kości udowej (
epiphysiolysisEpiphysiolysis capitis femoris) - Choroba nowotworowa
Wywiad lekarski
- Często choroba zostaje wykryta, ponieważ dziecko kuleje i nie może oprzeć ciężaru ciała na jednej nodze.
- Zazwyczaj ból w jednym biodrze trwa przez okres krótszy niż 2 tygodnie.
- Ból może promieniować do uda i kolana.
- Około połowa pacjentów miała niedawno przebytą infekcję (wirusową) dróg oddechowych.5-6
Badanie przedmiotowe
- Stan ogólny jest dobry, zwykle nie występuje gorączka.
- Dziecko często spontanicznie zgina i rotuje biodro na zewnątrz do postawy ochronnej.
- Rozluźnienie torebki zmniejsza nacisk, a tym samym ból.
- Ograniczona ruchomość w biodrze u 2/3 pacjentów, szczególnie
wprzyabdukcjiodchyleniu kończyny dolnej od osi ciała i ruchu rotacyjnym.6
Badania uzupełniające w praktyce lekarza rodzinnego
- Wyniki badań laboratoryjnych w celu wykluczenia bakteryjnego zapalenia stawów
Diagnostyka specjalistyczna
- Badanie USG:
Wykrywalnywykrywalny wysięk w stawie- Jeśli nie ma poprawy klinicznej po 10–14 dniach, kontrolne badanie USG.
- W przypadku utrzymującego się wysięku wymagany jest
RMMRI (rezonans magnetyczny). - Jeżeli badanie USG stawu biodrowego jest
bez nieprawidprawidłowościowe, należy zbadać również staw kolanowy.
- Jeśli parametry
zapalnestanuwezapalnego w badaniu krwi są podwyższone, należy wykonać diagnostyczne nakłucie stawu w celu wykluczenia septycznego zapalenia stawów.
Wskazania do skierowania do specjalisty lub hospitalizacji
- Przy podejrzeniu bakteryjnego zapalenia stawów
- W przypadku przedłużającego się przebiegu (
>powyżej 2 tygodni) lub wątpliwości co do rozpoznania – skierowanie do specjalisty
Lista kontrolna dotycząca skierowania
Serous coxitis
- Cel skierowania
diagnostykaDiagnostyka? Leczenie? Inne?
wywiadWywiad lekarski- Początek: kiedy i jak? Uraz? Przeciążenie? Wcześniejsze choroby zakaźne? Rozwój/progresja?
- Gorączka? Ogólne złe samopoczucie? Ból w spoczynku? Ból w nocy?
- Inne istotne schorzenia?
- Regularnie przyjmowane leki?
- Badanie przedmiotowe
- Stan ogólny? Gorączka?
- Opis utykania dziecka. Niewłaściwe ustawienie biodra? Badanie ruchomości biernej i czynnej w stawie biodrowym: Ograniczenia?
- Badania uzupełniające
TerapiaLeczenie
Cele terapiileczenia
- Łagodzenie bólu
Ogólne informacje o terapiileczeniu
- Leczenie zachowawcze poprzez odciążanie, a w razie potrzeby NLPZ aż do ustąpienia objawów7-8
Przebieg, powikłania i rokowanie
Przebieg
Ustępuje samoistnie- Zwykle objawy ustępują samoistnie w ciągu 5–14 dni.1
.
Rokowanie
- Dobre, pełny powrót do zdrowia
- Mogą wystąpić nawroty o podobnie łagodnym przebiegu.9
- Niecałe 10% osób dotkniętych tą chorobą cierpi na jej nawrót.10
Dalsze postępowanie
- Kontrola u lekarza po ok. 2
- W przypadku utrzymywania się dolegliwości skierowanie do specjalisty w celu diagnostyki różnicowej.
Informacje dla pacjentów
Informacje dla pacjentów w Deximed
Ilustracje
Głowa kości udowej
Źródła
Piśmiennictwo
- Yagdiran A, Zarghooni K, Semler JO, et al. Hip Pain in Children. Dtsch Arztebl Int 2020; 117(5): 72-82.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7054595/#R1" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7054595/#R1" target="_blank">www.ncbi.nlm.nih.gov - Krul M, van der Wouden JC, Schellevis FG, et al. Acute non-traumatic hip pathology in children: incidence and presentation in family practice. Fam Pract 2010; 27(2): 166-70.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20026553/" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20026553/" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov - Fabry G. Clinical practice: the hip from birth to adolescence. Eur J Pediatr. 2010 Feb;169(2):143-8.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19727813" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19727813" target="_blank">www.ncbi.nlm.nih.gov - Whitelaw CC. Transient synovitis. Medscape, last updated Dec 20, 2018.
http://emedicine.medscape.com/article/1007186-overview" href="http://emedicine.medscape.com/article/1007186-overview" target="_blank">emedicine.medscape.com - Kastrissianakis K, Beattie TF. Transient synovitis of the hip: more evidence for a viral aetiology. Eur J Emerg Med. 2010 Oct. 17(5):270-3.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20523221" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20523221" target="_blank">www.ncbi.nlm.nih.gov - Houghton KM. Review for the generalist: evaluation of pediatric hip pain. Pediatr Rheumatol Online J. 2009 May 18. 7:10.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19450281" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19450281" target="_blank">www.ncbi.nlm.nih.gov - Kocher MS, Mandiga R, Zurakowski D, et al. Validation of a clinical prediction rule for the differentiation between septic arthritis and transient synovitis of the hip in children. J Bone Joint Surg Am. 2004 Aug. 86-A(8):1629-35.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15292409" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15292409" target="_blank">www.ncbi.nlm.nih.gov - Kermond S, Fink M, Graham K, et al. A randomized clinical trial: should the child with transient synovitis of the hip be treated with nonsteroidal anti-inflammatory drugs? Ann Emerg Med 2002; 40:294.
https://books.google.de/books?id=e2eMlwknpAIC&pg=PA382&lpg=PA382&dq=Kermond+S,+Fink+M,+Graham+K,+et+al.+A+randomized+clinical+trial:+should+the+child+with+transient+synovitis+of+the+hip+be+treated+with+nonsteroidal+anti-inflammatory+drugs?+Ann+Emerg+Med+2002;+40:294&source=bl&ots=jLq8sMxA1r&sig=RlUf0jY0HQJdIlo6lriXjmLE5Fk&hl=de&sa=X&ved=0ahUKEwjM35KKyqLZAhUFKFAKHWMpD0cQ6AEIJzAA#v=onepage&q=Kermond%20S%2C%20Fink%20M%2C%20Graham%20K%2C%20et%20al.%20A%20randomized%20clinical%20trial%3A%20should%20the%20child%20with%20transient%20synovitis%20of%20the%20hip%20be%20treated%20with%20nonsteroidal%20anti-inflammatory%20drugs%3F%20Ann%20Emerg%20Med%202002%3B%2040%3A294&f=false" href="https://books.google.de/books?id=e2eMlwknpAIC&pg=PA382&lpg=PA382&dq=Kermond+S,+Fink+M,+Graham+K,+et+al.+A+randomized+clinical+trial:+should+the+child+with+transient+synovitis+of+the+hip+be+treated+with+nonsteroidal+anti-inflammatory+drugs?+Ann+Emerg+Med+2002;+40:294&source=bl&ots=jLq8sMxA1r&sig=RlUf0jY0HQJdIlo6lriXjmLE5Fk&hl=de&sa=X&ved=0ahUKEwjM35KKyqLZAhUFKFAKHWMpD0cQ6AEIJzAA#v=onepage&q=Kermond%20S%2C%20Fink%20M%2C%20Graham%20K%2C%20et%20al.%20A%20randomized%20clinical%20trial%3A%20should%20the%20child%20with%20transient%20synovitis%20of%20the%20hip%20be%20treated%20with%20nonsteroidal%20anti-inflammatory%20drugs%3F%20Ann%20Emerg%20Med%202002%3B%2040%3A294&f=false" target="_blank">books.google.de - Uziel Y, Butbul-Aviel Y, Barash J, et al. Recurrent transient synovitis of the hip in childhood. Longterm outcome among 39 patients. J Rheumatol 2006; 33:810. PubMed
- Stobbe S, Pennekamp PH, Filler T, et al. Does coxitis fugax predispose for later Perthes' disease?--first results of an insurance data-based study. Z Orthop Unfall 2015; 153(1): 80(4).
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25723585/" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25723585/" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
Autorzy
- Paweł Lewek, Dr n. med., specjalista medycyny rodzinnej; Uniwersytet Medyczny w Łodzi (recenzent)
- Adam Windak, Prof dr hab. n. med., specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum (redaktor)
- Lino Witte, dr med., lekarz rezydent, medycyna wewnętrzna, Frankfurt