Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Zakażenia układu moczowo-płciowego wywołane przez Chlamydiachlamydie u kobiet

Streszczenie

  • Definicja: Zakażenie przenoszone drogą płciową wywołane przez Chlamydia trachomatis.
  • Epidemiologia: Najczęściej występuje w  grupie wiekowej poniżej 25. roku życia. Szacunkowy wskaźnik chorobowości wynosi 4–5% u  aktywnych seksualnie młodych kobiet.
  • Objawy: Zakażenie jest często bezobjawowe i  dlatego niedostatecznie leczone. Może powodować nieznacznie zwiększoną ilość wydzieliny i  plamienie lub dyzurię bez częstego lub silnego parcia na mocz. W  niektórych przypadkach skąpoobjawowe zapalenie błony śluzowej macicy lub zapalenie przydatków.
  • WynikiBadanie fizykalne: W  zakażeniu objawowym zwykle wydzielina z  cewki moczowej lub pochwy. W  badaniu ginekologicznym lekko krwawiąca szyjka macicy pokryta śluzowo-ropną wydzieliną. Możliwa umiarkowana wrażliwość na palpację w  obszarze macicy i  przydatków w  przypadku zakażenia wstępującego.
  • Diagnostyka: Wykrywanie patogenu w  teście techniką NAAT (amplifikacji kwasów nukleinowych) w  wymazie z  szyjki macicy oraz, w  razie potrzeby, w  moczu. W  zakażeniu wstępującym poziom CRP może być podwyższony.
  • TerapiaLeczenie: Terapia doustna doksycykliną 100 mg 2 x 100 mg razy na dobę przez 7 dni lub azytromycyną 1,5  g jako dawka jednorazowajednorazowo.

Informacje ogólne

Definicja

Epidemiologia

  • Najczęstsze bakteryjne zakażenie przenoszone drogą płciową na świecie
  • Wywołane przez Chlamydiachlamydie zakażenia narządów płciowych dotyczą głównie kobiet między 16. a  19. rokiem życia oraz mężczyzn  między 20. a  24. rokiem życia.
  • Zapadalność
    • co roku do 400 niezdiagnozowanych nowych przypadków na 100  000 osób
  • Chorobowość
    • Szacunkowy wskaźnik chorobowości wynosi 4–5% u  aktywnych seksualnie młodych kobiet.

Etiologia i  patogeneza

  • Zakażenie wywołane przez Gram-ujemną bakterię Chlamydia trachomatis serotyp D–K
  • Serotypy C. trachomatis wywołują różne choroby:
    • Poszczególne serotypy D–K wywołują zakażenia układu moczowo-płciowego przenoszone drogą płciową (oraz sporadycznie zakażenia spojówki powieki), a  także zakażenia u  noworodków w  wyniku transmisji okołoporodowej.
    • Serotypy A–C powodują jaglicę, przewlekłą, nawracającą chorobę spojówki i  rogówki oka, powszechną w tropikach rejonach tropikalnych.
    • Serotypy L1, L2 i  L3 powodują ziarnicę weneryczną pachwin, zakażenie przenoszone drogą płciową, występujące głównie w tropikach rejonach tropikalnych.
  • Przeniesienie serotypów D–K i  L1–L3 jest możliwe tylko poprzez kontakt seksualny i  okołoporodowo. Rzadko występujące „basenowe zapalenie spojówek” jest raczej konsekwencją aktywności seksualnej niż przeniesienia przez wodę w  basenach.
  • Bakteria ta występuje wyłącznie wewnątrzkomórkowo i  zakaża przede wszystkim nabłonek walcowaty szyjki macicy, cewki moczowej i  odbytnicy.
  • U  kobiet do zakażenia dochodzi w  kanale szyjki macicy; niektóre kobiety z  niepowikłanym zakaźnym zapaleniem szyjki macicy już w  momencie rozpoznania mają zakażenie subkliniczne jajowodów.2.
  • Zakażenie
    • Zakażenie następuje wyłącznie poprzez kontakt seksualny; działania profilaktyczne są trudne, ponieważ zakażenie często przebiega bezobjawowo. Istotne jest zatem zidentyfikowanie źródła zakażenia.
    • Ryzyko zakażenia podczas stosunku seksualnego bez zabezpieczenia wynosi ok. 20% zarówno u  kobiet, jak i  mężczyzn.
    • Połowa zarażonych chlamydiami mężczyzn i  kobiet ma partnerów lub partnerki, u  których również występuje zakażenie Chlamydiachlamydią.
  • Okres inkubacji wynosi zwykle 7–21 dni.2.

Czynniki sprzyjająceryzyka

  • Brak stosowania prezerwatyw, niski status socjoekonomiczny, życiezamieszkiwanie w mieście dużych skupiskach miejskich i  częste zmiany partnerów zwiększają ryzyko zakażenia Chlamydiachlamydią.3.
  • Stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych wiąże się ze zwiększoną częstością występowania zakażeń wywołanych przez Chlamydiachlamydie, ale zmniejszonym ryzykiem powikłań związanych z  zakażeniem.

ICD-10

  • A56 Inne choroby przenoszone drogą płciową wywołane przez Chlamydiachlamydie
    • A56.0 Zakażenie dolnego odcinka układu moczowo-płciowego wywołane przez Chlamydia
    • A56.1 Zakażenie otrzewnej miednicy i  innych narządów układu moczowo-płciowego wywołane przez Chlamydia
    • A56.2 Zakażenie układu moczowo-płciowego wywołane przez Chlamydia, nieokreślone
    • A56.3 Zakażenie odbytu i  odbytnicy wywołane przez Chlamydia
    • A56.8 Zakażenie o  innym umiejscowieniu, przenoszone drogą płciową, wywołane przez Chlamydia

Diagnostyka

  • Zakażenia przebiegają zwykle bezobjawowo; wczesne wykrywanie (badanie przesiewowe) i  identyfikacja właściwego źródła zakażenia są zatem ważnymi środkami zapobiegania rozprzestrzenianiu się choroby.
  • W  przypadku dolegliwości ze strony układu moczowo-płciowego zawsze należy brać pod uwagę współjednoczasowe zakażenie Chlamydiachlamydiami i  innymi patogenami przenoszonymi drogą płciową.

Kryteria diagnostyczne

  • Podejrzenie kliniczne, patrz punkt  Wywiad lekarski.
  • Diagnostyka mikrobiologiczna nie jest w Polsce dostepna w praktyce lekarza rodzinnego.4
  • Złotym standardem jest metoda amplifikacji kwasów nukleinowych (NAAT).
    .
    • czułość ok. 90%, swoistość ok. 98%
    • pobieranie próbek w  celu wykrycia zakażeń układu moczowo-płciowego
      • wymaz z  kanału szyjki macicy w  ramach badania ginekologicznego
      • w celu zwiększenia czułości uzupełnione o  wymazy z  błony śluzowej pochwy i  przedsionka pochwy tą samą wymazówką
      • Próbki moczu charakteryzują się niższą czułością.
  • Posiew moczu na obecność Chlamydiachlamydii nie jest zalecany ze względu na niską czułość. Posiew jest zalecany w przypadku próbek, które mogą mieć znaczenie z prawnego punktu widzenia, ponieważ swoistość posiewu wynosi 100%, co oznacza, że wyniki fałszywie dodatnie nie występują.

Wskazania do wykonania testu na obecność Chlamydiachlamydii

  • Objawy przedmiotowe lub podmiotowe
    • objawy zapalenia cewki moczowej
    • dyzuria niespowodowana zakażeniem układu moczowego
    • u  młodych kobiet ze śluzowatoluzowo-ropną lub mętną wydzieliną z  szyjki macicy
    • podatna na uszkodzenia szyjka macicy
    • zwiększona ilość wydzieliny bez żadnej innej znanej przyczyny
    • u  kobiet z  objawami zapalenia przydatków
    • krwawienie międzymiesiączkowe lub inne zaburzenia krwawienia (również w  ramach doustnej antykoncepcji)
  • Testy należy zlecazalecać w  następujących przypadkach:
    • u  młodych kobiet po zmianie partnera
    • przed aborcją
    • u  kobiet w  ciąży zgodnie z  wytycznymi w  zakresie opieki prenatalnej
    • ryzyko lub obawa zakażenia
    • w  celu zidentyfikowania źródła zakażenia
  • Pobranie próbki najwcześniej 7 dni po narażeniu
    • Oznaczenia próbek pobranych wcześniej charakteryzującharakteryzuje się wysokim wskaźnikiem wyników fałszywie ujemnych.

Badania przesiewowe

  • RazZaleca się badanie przesiwowe w roku kierunku zakażeń chlamydiowych u kobiet aktywnych seksualnie w wieku poniżej 25 lat
    • Nadal nie ustalono, czy zalecenie dotyczące badań przesiewowych u kobiet niebędących w ciąży powinno być rozszerzone na inne grupy wiekowe.
  • kobiet w ciąży
  • Przed aborcją
    • Jeśli zakażenie nie jest leczone, po przerwaniu ciąży występuje znaczne ryzyko wystąpienia zapalenia narządów miednicy(pelvic inflammatory disease5, PID).
  • Cel badania przesiewowego
    • obniżenie ryzyka zakażenia
    • zmniejszenie częstości występowania powikłań, takich jak bezpłodność w wyniku zakażenia wywołanego przez Chlamydia

Diagnostyka różnicowa

Wywiad lekarski

  • Zakażenia układu moczowo-płciowego występują częściej u  młodszych dorosłych i  przy częstej zmianie partnerów.46.
  • Bezobjawowy przebieg u  60–90% zakażonych kobiet (w zależności od źródła zakażenia).
  • Również objawowe zakażenie wywołane przez Chlamydiachlamydie jest nie do odróżnienia od innych zakażeń układu moczowo-płciowego tylko na podstawie wywiadu lekarskiego.57.
  • Zapalenie szyjki macicy
    • śluzowatoluzowo-ropna i  mętna wydzielina z  pochwy
    • podatna na uszkodzenia (krwawiąca) szyjka macicy
  • Zapalenie cewki moczowej
    • dyzuria bez częstego ani silnego nagłego parcia na mocz
    • wydzielina z  cewki (przejrzysta, mętna lub ropna)
  • Ostre zapalenie przydatków
    • zwykle tylko umiarkowany dyskomfort
    • od braku objawów do silnego bólu brzucha z  wysoką gorączką; często także ból podczas stosunku płciowego, krwawienie po stosunku, miesiączka krwotoczna i  krwawienie międzymiesiączkowe
    • Objawy wydają się być podostre, zwykle występują podczas miesiączki lub w  ciągu pierwszych 2 tygodni cyklu.68.
    • W  rzadkich przypadkach dochodzi do zapalenia okołowątrobowego z  bólem w  prawym górnym kwadrancie brzucha.
  • Objawy mogą też pojawić się dopiero po długim, być może nawet wieloletnim okresie bezobjawowym. Nowo wykryta obecność Chlamydiachlamydii nie świadczy zatem o  zmianie partnera.

Czynniki ryzyka

  • Wiek poniżej 25 lat
  • Aktywność seksualna z  zakażonymi partnerami
  • Zmiana partnerów seksualnych
  • Partnerzy seksualni, którzy w  tym samym czasie mają innych partnerów seksualnych
  • Choroba przenoszona drogą płciową w  wywiadzie
  • Stosunek płciowy bez prezerwatywy

Diagnostyka specjalistyczna — badanie ginekologiczne

  • W  przypadku zakażenia objawowego głównie:
    • wydzielina z  cewki moczowej/pochwy
    • podatna na urazy szyjka macicy pokryta śluzowato-ropną wydzieliną
  • Zakażenie chlamydiami nie powoduje zapalenia pochwy.57.
  • Przy ostrym zapaleniu przydatków macica i  przydatki są często umiarkowanie wrażliwe na dotyk.

Badania uzupełniające

NAAT

  • ChlamydiaChlamydie wyrywawykrywa się metodz pomocą  NAAT; próbkę pobiera się najwcześniej 7 dni po ekspozycji.
  • Wymaz z  szyjki macicy i  cewki moczowej
    • Czułość wymazu z  szyjki macicy wynosi 90–95%.
    • Wymazówkę należy pocierać o  szyjkę macicy, pochwową część szyjki macicy, ścianę pochwy i  przedsionek pochwy.
  • Próbka moczu
    • W  przypadku próbki moczu należy zebrać 15–20  ml moczu z pierwszego początkowego strumienia.
    • Czas od ostatniej mikcji nie ma znaczenia.
    • Czułość jest nieco niższa niż w  przypadku wymazu: 85–95%.
    • Próbkę moczu można również wykorzystać do diagnostyki u  kobiet w  ciąży.79.

Szybkie testy

  • Są wyraźnie mniej miarodajne niż NAAT i  nie należy ich stosować.

Posiew

  • Nie jest już stosowany w  rutynowej diagnostyce.
  • Czas od pobrania próbki do wykonania posiewu nie może przekroczyć 1 dnia (maks. 2 dni). Jeśli transport próbki trwa dłużej niż jeden dzień, zalecana jest diagnostyka oparta na kwasach nukleinowychmolekularna.
  • W  przypadku posiewu swoistość wynosi 100%, a  czułość 80% (20% wyników fałszywie ujemnych).

PróbkiBadanie krwi

  • Rzadko przedstawiająprzedstawia szczególną wartość.
  • W  szczególności w PID wartośćstężenie CRP  może być podwyższonazwiększone, ale OB często jest jednak w  normie.

Wskazania do skierowania do specjalisty

  • LeczenieDiagnostykę i leczenie zwykle prowadzi lekarzginekolog-połoznik ginekologlub specjalista chorób zakaźnych.

Obowiązek zgłaszania

  • Zakażenie podlega zgłoszeniu do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarno-Epidemiologicznego.10

TerapiaLeczenie

Cele terapiileczenia

  • Zapobieganie rozprzestrzenianiuszerzeniu się zakażenia na układ moczowo-płciowy oraz profilaktyka powikłań, takich jak bezpłodność
  • UniknięcieZapobieganie przeniesieniaprzeniesieniu zakażenia na inne osoby

Ogólne informacje o terapii leczeniu

  • Antybiotykoterapia
  • Narażeni partnerzy powinni być leczeni niezależnie od wyniku badania laboratoryjnego

Zalecenia dla pacjentek

  • Środki zapobiegające zakażeniom, informowanie partnerów seksualnych

Farmakoterapia

  • 1. wybór:  doksycyklina: 100 mg 2 x 100 mg razy na dobę doustnie przez 7  dni
  • 2. wybór:lub azytromycyna 1,5 g1g doustnie jako dawka jednorazowajednorazowo
    • AzytromycynaW jest lekiem drugiego wyboru, ponieważ sprzyja rozwojowi oporności.
    • przypadku podejrzenia niedostatecznego przestrzegania zaleceń dotyczących stosowania doksycykliny, preferowana jest azytromycyna.
    • Powodem zmiany leczenia nawyboru azytromycynę mogąmoże być też reakcjereakcja fototoksycznefototoksyczna w leczeniu przebiegu leczenia doksycykliną.
  • 2. wybór: erytromycyna 500 mg 2 razy na dobę doustnie przez 7 dni lub lewofloksacyna 500 mg 2 razy na dobę przez 7 dniu lub ofloksacyna 200 mg 2 razy na dobę przez 7 dni
  • Kobiety w  ciąży i  karmiące piersią
    • 1. wybór:  azytromycyna 1  g lub 1,5 g jako dawka jednorazowajednorazowo (zastosowanie poza wskazaniami rejestracyjnymi w  ciąży i w czasie karmienia piersią - kategoria B)
    • 2. wybór:  erytromycyna: 500 mg 4 x 500 mg razy na dobę doustnie przez 7 dni  lub 2 x amoksycylina 500  mg przez3 14razy dni 
    • 3.na wybór: amoksycylina 3 x 500 mgdobę przez 7  dni5
    • Kobiety w  ciąży z  ostrym zakażeniem wstępującym powinny być leczone w  szpitalu.
  • Pacjentki niepowinny powinnipowstrzymać odbywaćsię od stosunków seksualnych w  okresie 7 dni od rozpoczęcia leczenia i  do zakończenia leczenia przez partnerów.68,811.
  • Leczenie zapalenia przydatków, zobacz artykuł  Zapalenie narządów miednicy (pelvic inflammatory disease — PID).

Partnerzy

  • W  przypadku wykrycia zakażenia należy przeprowadzić diagnostykę i terapię leczenie u  partnerów seksualnych przynajmniejco najmniej z  ostatnich 6 miesięcy. Partnerzy seksualni, których nie można przebadać, również powinni być leczeni.

Zapobieganie

  • Prezerwatywy chronią przed zakażeniem Chlamydiachlamydią. Ponadto młodym kobietom i  mężczyznom zaleca się wykonanie testu na obecność Chlamydiachlamydii przy każdej zmianie partnerapartnerów.
  • Rozpoznanie zakażenia i  identyfikacja źródła zakażenia są ważnymi działaniami profilaktycznymi, ponieważ zakażenie ma często przebieg bezobjawowy.
    • Obecnych i  byłych partnerów seksualnych należy zachęcać do poddania się badaniu.
    • Zakażeni partnerzy mogą następnie poinformować inne osoby, które mogą być częścią łańcucha zakażenia.
  • Nie wydaje się, aby irygacja pochwy lub prysznic miały działanie zapobiegające chorobom przenoszonym drogą płciową; mogą one nawet zwiększać ryzyko zakażenia.912.
  • Należy zwiększać świadomość zakażeń wywołanych przez Chlamydiachlamydie i  ich możliwych skutków poprzez szeroko zakrojone kampanie informacyjne w  grupach docelowych, w  szkolnej edukacji seksualnej oraz w  kręgach zawodowych.

Przebieg, powikłania i  rokowanie

Przebieg

  • Okres inkubacji wynosi 5–14 dni.
  • U  60–90% wszystkich kobiet zakażenie przebiega bezobjawowo.
  • Naturalny przebieg nieleczonego zakażenia nie jest w  pełni poznany, ale w  większości przypadków oczekuje się samoistnego wyzdrowienia w  ciągu od 1 roku do 2 lat.
  • U  kobiet może dojść do zajęcia szyjki macicy i/lub cewki moczowej; wówczas drobnoustroje mogą przełamać barierę szyjki macicy i  spowodować zapalenie błony śluzowej macicy, a  następnie zapalenie jajowodów.
  • U  poszczególnych osób zakażenie może przebiegać subklinicznie i  zaostrzyć się w  określonych warunkach, np. przy założeniu wkładki domacicznej, przy porodzie, poronieniu lub łyżeczkowaniu.
  • Doustne środki antykoncepcyjne wydają się zmniejszać powikłania zakażenia wywołanego przez Chlamydiachlamydie oraz nasilenie już zaistniałegoistniejącego ostrego zakażenia wstępującego.

Powikłania

  • Ostre zapalenie błony śluzowej macicy i  zapalenie przydatków
    • Uważa się, że zapalenie jajowodów występuje w  mniej niż 5% nieleczonych przypadków.
    • U  co najmniej 50% zakażonych rozwija się wstępującoce zapalenie błony śluzowej macicy, które może — ale nie musi — objawiać się lekkimniewielkim krwawieniem międzymiesiączkowym lub łagodnym dyskomfortem w  dolnej części jamy brzusznej.
  • Nieleczone zapalenie przydatków
    • Może uszkodzić zakończenia jajowodów (strzępki jajowodu) i  tym samym zwiększyć ryzyko ciąży pozamacicznej lub doprowadzić do bezpłodności. Nie ma jednak żadnychBrak badań prospektywnych potwierdzających, że zakażenie układu moczowo-płciowego wywołane przez Chlamydiachlamydie może być przyczyną niepłodności.
    • Może prowadzić do przewlekłego bólu podbrzusza.
    • Zwiększa również ryzyko wystąpienia zapalenia okołowątrobowego (zespół FitzaFitz-Hugha- i Curtisa).
  • Zakażenie w  czasie ciąży1013
  • Zakażenie
    • Może dojść do zakażenia partnerów, u  których może się rozwinąć zapalenie cewki moczowej, zapalenie najądrzy i  zapalenie odbytnicy.
  • Reaktywne zapalenie stawów

Rokowanie

  • Leczenie przynosi dobre efekty.
  • W  przypadku nieleczenia w  większości przypadków oczekuje się samoistnego wyzdrowienia w  ciągu od 1 roku do 2 lat.
  • U  10–40% nieleczonych kobiet mogą wystąpić zakażenia wstępujące.1114.
  • Mniej niż 5% nieleczonych zakażeń powoduje zapalenie przydatków.
  • Niedrożność jajowodów stwierdza się u  11% kobiet po pojedynczym epizodzie PID, a  ryzyko ciąży pozamacicznej  wzrasta sześcio- lub siedmiokrotnie.1215.
  • Według innegoinnych przeglądudoniesień, niepłodność występuje u  20% pacjentek z  PID, przewlekły ból w  miednicy u  18% z  nich, a  ciąża pozamaciczna u  9%.57.

Dalsze postępowanie

  • Należy obserwować przebieg kliniczny choroby.
    • Wszyscy partnerzy seksualni powinni zostać poinformowani i  w  miarę możliwości przebadani pod kątem Chlamydiazakażenia chlamydią.
    • Jeśli nie można wykonać testu: profilaktyka antybiotykowa w  przypadku podejrzenia.
  • Kontrola terapiileczenia tylko w  przypadku podejrzenia niepowodzenia terapii
    • Ma sens najwcześniej 6 tygodni po zakończeniu terapii, metodą NAAT.

Informacje dla pacjentów

O  czym należy poinformować pacjentki?

  • Ryzyko zakażenia
  • Identyfikacja źródła zakażenia
  • Ryzyko powikłań

Informacje dla pacjentów w  Deximed

Źródła

Piśmiennictwo

  1. Donovan B. Sexually transmissible infections other than HIV. Lancet 2004; 363: 545-56. PubMed
  2. Rompalo A. Genital tract chlamydia infection. BestPractice, last updated Feb 2019.  https://bestpractice.bmj.com/topics/en-us/52#referencePop1" href="https://bestpractice.bmj.com/topics/en-us/52#referencePop1" target="_blank">bestpractice.bmj.com
  3. Mishori R, McClaskey EL, Winklerprins VJ. Chlamydia trachomatis infections: screening, diagnosis, and management. Am Fam Physician 2012; 86: 1127-32. American Family Physician
  4. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 września 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz.U. 2013 poz. 1248, tekst jednolity z późn. zm) (dostęp 05.11.2023) isap.sejm.gov.pl
  5. Batycka-Baran, A. Zakażenia chlamydiowe przenoszone drogą płciową. W: Gajewski P, Jaeschke R (red.) Interna Szczeklika 2023. Medycyna Praktyczna, Kraków 2023 - e-dodatek. (dostęp 05.11.2023) www.mp.pl
  6. Chesson HW, Sternberg M, Leichliter JS, Aral SO. The distribution of chlamydia, gonorrhoea and syphilis cases across states and counties in the USA, 2007. Sex Transm Infect 2010; 86(suppl 3): iii52–iii57.  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21098057" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21098057" target="_blank">www.ncbi.nlm.nih.gov
  7. Miller KE. Diagnosis and treatment of Chlamydia trachomatis infection. Am Fam Physician 2006; 73: 1411-6. PubMed
  8. Sexually transmitted diseases treatment guidelines 2002. Centers for Disease Control and Prevention. MMWR Recomm Rep 2002; 51(RR-6): 1-78.  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12184549" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12184549" target="_blank">www.ncbi.nlm.nih.gov
  9. Roberts SW, Sheffield JS, McIntire DD, Alexander JM. Urine screening for Chlamydia trachomatis during pregnancy. Obstet Gynecol 2011; 117: 883-5. PubMed
  10. Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. 2008 nr 234 poz. 1570 z późn. Zm.), tekst jednolity Dz.U. 2023 poz. 1284. (dostęp 05.11.2023) isap.sejm.gov.pl
  11. Workowski KA, Berman S; Centers for Disease Control and Prevention. Sexually transmitted diseases treatment guidelines, 2010 published correction appears in MMWR Recomm Rep. 2011;60(1):18. MMWR Recomm Rep 2010; 59(RR-12): 1–110.  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21160459" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21160459" target="_blank">www.ncbi.nlm.nih.gov
  12. Tsai CS, Shepherd BE, Vermund SH. Does douching increase risk of sexually transmitted infections? A prospective study in high-risk adolescents. Am J Obstet Gynecol 2009; 200: 38. PubMed
  13. Horner PJ, Boag F. 2006 UK national guideline for the management of genital tract infection with Chlamydia trachomatis. London (UK): British Association of Sexual Health and HIV (BASHH); 2006. Accessed March 22, 2012. www.bashh.org
  14. Robert Koch-Institut (RKI). Chlamydia trachomatis – Laborsentinel. Epidemiologisches Bulletin 2013; 46: 469  http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=Epidemiologisches Bulletin [ta]+AND+46[vol]+AND+469[page]" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=Epidemiologisches Bulletin [ta]+AND+46[vol]+AND+469[page]" target="_blank">PubMed
  15. Westrom L, Bentsson LP, March PA. Incidence, trends, and risks of ectopic pregnancy in a population of women. BMJ 1981; 282: 15-18. British Medical Journal

AutorkiAutorzy

  • Marek Oleszczyk, Dr n. med., specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie (recenzent)
  • Adam Windak, Prof dr hab. n. med., specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie (redaktor)
  • Dr n. med., Thomas M. Heim, dziennikarz naukowy, Freiburg
  • Erika Baum, profProf. drDr n. med., profesor medycyny ogólnej, Philipps-Universität Marburg (recenzja)
  • Julia Trifyllis, drDr n. med., specjalista w  dziedzinie ginekologii i  położnictwa, Münster/W.
A56; A560; A561; A562; A563; A568
cervicitt; klamydia; fluor vaginalis; sos; salpingitt; pid; pid; salpingit; x74 inflammation i bäckenorgan hos kvinna; genitale chlamydieninfektion bei frauen; Chlamydieninfektion, genitale bei Frauen; genitale chlamydien-infektion bei frauen; Chlamydien-Infektion, genitale bei Frauen
Sexuell-übertragbareInfekcje Infektionprzenoszone drogą płciową; ChlamydienChlamydie; ClamydiaChlamydia trachomatis; ZervizitisZapalenie szyjki macicy; UrethritisZapalenie cewki moczowej; EndometritisZapalenie błony śluzowej macicy; AdnexitisZapalenie przydatków; ExtrauteringraviditätCiąża pozamaciczna; SterilitätSterylizacja; TubensterilitätPodwiązanie jajowodów; AsymptomatischerPrzebieg Verlauf; Urethraler Fluorbezobjawowy
Zakażenia układu moczowo-płciowego wywołane przez Chlamydiachlamydie u kobiet
document-disease document-nav document-tools document-theme
Definicja: Zakażenie przenoszone drogą płciową wywołane przez Chlamydia trachomatis. Epidemiologia: Najczęściej występuje w  grupie wiekowej poniżej 25. roku życia. Szacunkowy wskaźnik chorobowości wynosi 4–5% u  aktywnych seksualnie młodych kobiet.
Medibas Polska (staging)
Zakażenia układu moczowo-płciowego wywołane przez Chlamydiachlamydie u kobiet
/link/fca7c6e9a776491e95db769f7b9f5961.aspx
/link/fca7c6e9a776491e95db769f7b9f5961.aspx
zakazenia-ukladu-moczowo-plciowego-wywolane-przez-chlamydiachlamydie-u-kobiet
SiteDisease
Zakażenia układu moczowo-płciowego wywołane przez Chlamydiachlamydie u kobiet
K.Reinhardt@gesinform.de
Kmail#stina.Reinhardt@gesinformbaranowska@gmail.decom
pl
pl
pl