Choroby powiek

Informacje ogólne

Definicja

• Powieki należą do przydatków oka, których prawidłowaowe funkcjafunkcjonwanie jest warunkiem swobodnego widzenia oraz utrzymania struktury i  czynności układunarządu wzrokowegowzroku.
• Większość chorób powiek jest niegroźna, ale w  rzadkich przypadkach możliwe sjest wystąpienie nowotworynowotworów złośliweliwych.
• Ropowica oczodołu jest nagłym przypadkiem okulistycznym wymagającym hospitalizacji.

Epidemiologia

• Problemy z oczami narządem wzroku są przyczyną 2-3% wszystkich konsultacji u lekarza pierwszego kontaktu lub stawienia się w  szpitalnym oddziale ratunkowym.¹
  • Zapalenie powiek (zapalenie brzegu powieki) jest jedną z  najczęstszych przyczyn poszukiwania porady lekarskiej.²
• Najczęstsze zapalne guzy powiek to  jęczmyk (jęczmień)  oraz gradówka (chalazion).
• Zdecydowanie najczęstsząstszym "chorobą"schorzeniem powiek u > ponad 50% populacji jest zwiotczenie skóry powiek (blefarochalaza - spowodowane związanym z  wiekiem zwiotczeniem tkanki łącznej).³

Anatomia

• Powieki od zewnątrz pokryte są składajórą, pod którą znajduje się warstwa mięśniowa, a głębiej tarczka zbudowana z  tkanki skłącznej. Od strony gałki ocznej powieki pokryte są spojórnej,wką którapowiekową. zawieraZ równieżkrawędzi powiek wyrastają rzęsy, i wyspecjalizowanedo mieszków których uchodzą gruczoły (łzowe, łojowe (Zeissa) i  potowe (Molla).⁴

ICD-10

• H01 Inne stany zapalne powiek
  • H01.0 Zapalenie brzegów powiek
  • H01.1 Choroby skóry powiek pochodzenia niezakaźnego
  • H01.8 ChorobyInne, skóryokreślone zapalenia powiek pochodzenia niezakaźnego
  • H01.9 Zapalenie powiek, nieokreślone
• H02 Inne zaburzenia powiek
  • H02.0 Podwinięcie powieki i nieprawidłowy wzrost rzęs
  • H02.1 Wywinięcie powieki
  • H02.2 Niedomykalność szpary powiekowej
  • H02.3 Zwiotczenie skóry powiek
  • H02.4 Opadnięcie powieki
  • H02.5 Inne zaburzenia wywierające wpływ na czynność powiek
  • H02.6 Kępki żółte powiek
  • H02.7 Inne zmiany zwyrodnieniowe powiek i tkanek otaczających gałkę oczną
  • H02.8 Inne określone zaburzenia powiek
  • H02.9 Zaburzenia powiek, nieokreślone
• H03 Patologie powiek w przebiegu chorób sklasyfikowanych gdzie indziej
  • H03.0 Infestacja pasożytów do powiek w przebiegu chorób sklasyfikowanych gdzie indziej
  • H03.1 Zajęcie powiek w przebiegu chorób zakaźnych sklasyfikowanych gdzie indziej
  • H03.8 Zajęcie powiek w przebiegu innych chorób sklasyfikowanych gdzie indziej
• H05.0 Zapalenie ostre oczodołu (ropowica oczodołu)

Diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

• Wywiad lekarski i  badanie przedmiotowe ze szczegółowym oglądaniem i  ewent. badaniem palpacyjnym powiek

Algorytm diagnostyczny  

• Algorytm zaproponowany przez Carlisle i  wsp. do wykorzystania w  gabinecie lekarza rodzinnego w  diagnostyce różnicowej obrzęku czerwonejzaczerwienienia powieki. W  zależności od obecności poszczególnych objawów określa się najbardziej prawdopodobne rozpoznanie.
• Uraz penetrujący lub oftalmoplegia lub zaburzenia widzenia (np. podwójne widzenie)
  • nagłe przypadki w  okulistyce
• Powierzchowne procesyzmiany skórne
  • z pęcherzami: półpasiec oczny
  • uniesiona zmiana z  centralnym wgłębieniem i teleangiektazją teleangiektazjami: rak podstawnokomórkowy
  • rumieniowa, łuszcząca się blaszka: rak płaskonabłonkowy
  • towarzyszący rozległy obrzęk twarzy: obrzęk naczynioruchowy
  • płaski lub uniesiony, ostro zarysowany rumień: naczyniak
  • uniesiona, sucha blaszka: atopowe zapalenie skóry
  • podrażniona, rumieniowata skóra: kontaktowe zapalenie skóry
• rozwijajRozwijający się powoli bezbolesny wytrzeszcz (wypuklenie gałki ocznej) 
  • jednostronnie: guz; zalecane badania obrazowe
  • obustronnie: choroba Basedowa
• Rozległy obrzęk i  zaczerwienienie z  bólem i  ostrym początkiem
  • ropowica oczodołu
• ostroOstro zarysowanyodgraniczony obrzęk powieki
  • na brzegu powieki: jęczmyk (jęczmień)
  • raczejzwykle centralnielokalizacja w powiececentralna: gradówka

Diagnostyka różnicowa

• Z  wyjątkiem ropowicy oczodołu istnieją osobne, szczegółowe artykułuy na temat każdego obrazu klinicznego, powiązane w  algorytmie diagnostycznym.

 ropowica Ropowica oczodołu

• Zakażenie ropne tkanek oczodołu
• Obraz kliniczny
  • ciężki stan ogólny pacjenta, obraz kliniczny z wytrzeszczemobejmuje wytrzeszcz, zaczerwienieniemzaczerwienienie i  obrzękiemk powiek, chemoząę spojówek, często osłabieniemabienie ostrości wzroku
  • charakterystyczniecharakterystyczne ograniczonaograniczenie ruchomośćci gałek ocznych
• Diagnostyka
  • Wymazwymaz w  kierunku identyfikacji patogenu
  • Poszukiwanieposzukiwanie ogniska infekcji (ewent. TK oczodołu i  zatok przynosowych)
• TerapiaLeczenie
  • antybiotykoterapia przy ścisłej kontroli klinicznejstanu klinicznego
  • ewent. drenaż chirurgiczny w  przypadku ropnia

Informacje dla pacjentów

Informacje dla pacjentów w  Deximed

• Choroby powiek

Ilustracje

Rak podstawnokomórkowy powieki dolnej