Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Alergiczne zapalenie spojówek

Streszczenie

  • Definicja: zapalenieZapalenie spojówek wywołanespowodowane alergenaminadwrażliwością na alergen.
  • Epidemiologia: naW całympopulacji ogólnej z częstoświeciecią dotyka 615-30 45%, w  tym ok. 30% dzieci.
  • Objawy: obustronnyObustronny świąd oczu z  zaczerwienieniem i zwiększonym nasilonym łzawieniem.
  • Obraz kliniczny: Obustronny obrzęk powiek, chemoza i  przekrwienie spojówki obustronnie.
  • Diagnostyka: rozpoznanie Rozpoznanie kliniczne na podstawie wywiadu lekarskiego i  badania przedmiotowego; ewent. identyfikacja alergenu poprzez testy skórne lub diagnostykęwykrywanie inswoistych vitroIgE przed planowaną immunoterapią swoistą dla alergenu (ASIT).
  • TerapiaLeczenie: Podstawą leczenia jest unikanie alergenów. Terapia stopniowana: działania ogólne, takie jak sztuczne łzy do wypłukiwania alergenów i zimne chłodne okłady. RozpoczęcieW farmakoterapiikolejnym etapie farmakoterapia lekami przeciwhistaminowymi i/lub stabilizującymi komórki tuczne. JePrzy braku skutecznośli to nie wystarczaci, skierowanie do specjalisty w  celu przepisanialeczenia miejscowychmiejscowymi glikokortykoidówglikokortykosteroidami lub rozpoczęcia ASIT.

Informacje ogólne

Definicja

  • zapalenieZapalenie spojówek wywołane alergenem
  • Podczas gdy ostre formy mogą być często leczone w  gabinecie lekarza ogólnegorodzinnego, postaci przewlekłe powinny być leczone (także) przez okulistę ze względu na potencjalne zagrożenie dla ostrości widzenia.
    • Dlatego też wW niniejszym artykule skupiono się głównie na postaciach ostrych.

Klasyfikacja

  • IstniejWyróżnia się następują dwie ostrece postaci choroby:
    • sezonoweostre alergiczne zapalenie spojówek   (acute allergic conjunctivitis - AAC)
    • okresowe alergiczne zapalenie spojówek (intermittent allergic conjunctivitis - IAC) 
    • caprzetrwałorocznee alergiczne zapalenie spojówek (perennial allergic conjunctivitis - PAC)
  • WyrSzczegóżnia się trzylne postaci przewlekłeego alergicznego zapalenia spojówek:
    • Conjunctivitisconjunctivitis vernalis (wiosenne zapalenie spojówek)
    • atopowe zapalenie rogówki i  spojówek
    • olbrzymiobrodawkowe zapalenie spojówek

Epidemiologia

  • Chorobowość form ostrych1-2
    • Na całym świecie alergiczne zapalenie spojówek dotyczy w różnym stopniu 6-30%W populacji ogólnej z częstością 15-45%, w tym ok. 30% dzieci.
  • RegionalneWystępowanie rozmieszczeniena ostrychświecie - postaci ostre
    • w klimacie umiarkowanym 90 % to postaci sezonowejokresowe
    • W klimacie tropikalnym częściej spotykana jest forma caprzetrwałorocznaa.
  • Wiosenne zapalenie spojówek
    • najczNajczęściej występuje u  chłopców w  1.  dekadzie życia.
    • mniej częste i  sezonowe w  klimacie umiarkowanym, częstsze i często całoroczne w  klimacie tropikalnym
  • Atopowe zapalenie rogówki i  spojówek
    • Problem dotyczyDotyczy 25-40% pacjentów z  atopowym zapaleniem skóry.
  • olbrzymiobrodawkoweOlbrzymiobrodawkowe zapalenie spojówek
    • Występowanie związane z soczewkami kontaktowymiużywaniem soczewek kontaktowych (ok. 10-15% pacjentów noszących soczewki)

Etiologia i  patogeneza

Etiologia

  • Istnieją dwie hipotezy dotyczące wzrostu liczbyczęstości występowania alergii w populacji:
    1. brak lub nieodpowiednia stymulacja układu odpornościowego we wczesnym dzieciństwie ("„hipoteza higieniczna"”)
    2. wpływ zanieczyszczeń antropogenicznych, zwłaszcza drobnocząsteczkowych zanieczyszczeń powietrza („hipoteza zanieczyszczeń”)
  • Zmiany klimatu sprzyjają alergicznemu nieżytowi nosa i  zapaleniu spojówek, ponieważ dłuższeej trwające lato z  wyższymi temperaturami powietrza powoduje wydłużenie okresu wegetatywnego, a co za tym idzie, pylenia.

Patogeneza w  ujęciu ogólnym

  • Reakcja alergiczna zawsze składa się z fazy wczesnej (uczulenia) i  fazy późnej (zapalenia).
  • Układ odpornościowy identyfikuje czynnik środowiskowy (alergen), który sam w sobie jest nieszkodliwy, jako substancję szkodliwą w momencie kontaktu, rozwija specyficzną reakcję i uruchamia kaskadę zapalną przy każdym kolejnympo kontakcie z odpowiednim czynnikiemktórym dochodzi do uwolnienia z komórek tucznych substancji (głównie histaminy) powodujących rozszerzenie i zwiększenie przepuszczalnośrodowiskowymci naczyń, a także napływ komórek zapalnych. Powtarzająca się ekspozycja na dany alergen doprowadza do powstania przewlekłego stanu zapalnego i uszkodzenia objętych nim tkanek.
  • Zobacz też artykuł Alergia jako choroba ogólnoustrojowa.

Patogeneza postaci ostrych

  • SezonoweOkresowe i ca przetrwałorocznee alergiczne zapalenie spojówek należy do alergii typu 1I z  uwalnianiem histaminy po degranulacji mastocytów pod wpływem IgE.
  • SezonoweOkresowe alergiczne zapalenie spojówek    
    • Typowymi czynnikami wyzwalającymi są pyłki traw, drzew i  zbóż, a  także występujące w naturze środowisku zarodniki pleśni.
    • często w połączeniu z  alergicznym nieżytem nosa
    • u  1/3  pacjentów jednakstwierdza specyficznesię jedynie miejscową produkcję specyficznych IgE wykrywane jest tylko miejscowo w  płynie łzowym, a nie ogólnoukładowo3
  • CaPrzetrwałorocznee alergiczne zapalenie spojówek   
    • Typowymi czynnikami wyzwalającymi są roztocza kurzu domowego, sierść zwierząt, owady i  pleśń domowa.
    • Ciągła ekspozycja na alergeny powoduje przewlekły stan zapalny w  wyniku stałej degranulacji mastocytów, możliwa jest też wzmożona rekrutacja eozynofilów.4

Patogeneza postaci przewlekłych

  • PostaciePostaci przewlekprzetrwałe, w  przeciwieństwie do postaci ostrych, mogą wiązać się również z  zajęciem rogówki, przez co są potencjalnie groźne dla wzroku.
  • Conjunctivitis vernalis (wiosenne zapalenie spojówek)5
    • Patogeneza pozostaje niejasna, przypuszczalnie występują zarówno IgE-zależne jak i IgE-niezależne zmiany immunologicznemechanizmy.
    • Obustronneobustronne, nawracające zapalenie spojówek występujące w epizodachepizodycznie, głównie wiosną.
    • typowe: olbrzymie brodawki (> >1  mm) w  okolicy tarczytarczki powieki, guzki w  obrębie rąbka (granica pomiędzy spojówką i  twardówką)
    •   Występuje przede wszystkim u  dzieci, zwłaszcza chłopców.
  • Atopowe zapalenie spojówek
    • związek z chorobą atopowatopią, zwłaszcza atopowym zapaleniem skóry
    • występowanie okresowo w pewnym momencie przebiegu choroby, niezależnie od stopnia ciężkości choroby skóry
    • wyraźny wyprysk powiek, sucha skóra wokół oczu
    • zapalenie powiek i  cebulek włosowych, zwykle z  postępującym unaczynieniem i  bliznowaceniem rogówki
    • przypuszczalnie alergia typu 4 IV (reakcja typu późnanego spowodowana uczulonymi limfocytami T)
  • olbrzymiobrodawkoweOlbrzymiobrodawkowe zapalenie spojówek
    • Soczewki kontaktowe mogą wywoływać specyficzne miejscowe reakcje immunologiczne ze względu na swój skład biochemiczny.
      • powoduje to powstawanie brodawek w  okolicy spojówki, zwłaszcza w górnej tarczy
    • nieco częstsze przy miękkich soczewkach kontaktowych niż przy twardych

Czynniki predysponujące

  • Czynniki predysponujące do wystąpienia alergii według wytycznych AWMF dotyczących profilaktyki alergenowej
  • Osoby z  predyspozycjami genetycznymi („dzieci z  grupy ryzyka”)
    • Przynajmniej jedno z  rodziców lub rodzeństwo cierpima na chorobę atopową.
  • U „ dzieci z „grupy ryzyka” istnieje zwiększone ryzyko alergii w  przypadku posiadania kota.
    • nieNie dotyczy psów w  gospodarstwie domowym.
  • Zwiększone BMI
  • Pleśń i  wilgoć w  domu
  • Narażenie na dym tytoniowy
  • Zanieczyszczenie powietrza, np. spaliny samochodowe
  • CesarskiePoród przez cesarskie cięcie
  • Działanie ochronne: karmienie piersią przez pierwsze 4  miesiące

ICD-10

  • H10.1 Ostre alergiczne zapalenie spojówek
  • H10.4 Przewlekłe zapalenie spojówek

Diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

Ostre alergiczne zapalenie spojówek

  • Obustronne objawy: (zaczerwienione oczy ze zwiększonym łzawieniem) zei swędzeniemświądem jako główną dolegliwością6
  • Typowy wywiad lekarski, często rozpoznana wcześniej u  pacjenta atopia6

Diagnostyka różnicowa

Wywiad lekarski

Postać ostra

  • Zawsze obustronne dolegliwości6
  • Wiodącym objawem jest silnesilny swędzenieświąd.
  • Wzmożone łzawienie
  • Zaczerwienione i  opuchnięte oczy
  • Sporadyczne uczucie ciała obcego pod powieką
  • Często związane z  objawami nosowymi - wyciek z nosa, świąd, blokada nosa (alergiczny nieżyt nosa)
  • Przeważnie sezonowe
  • Choroby atopowe w  wywiadzie?
  • Dotychczasowe leczenie?
    • Odpowiedodpowiedź na miejscowe leki przeciwhistaminowe świadcząca o genezie patogenezie alergicznej
  • Noszenie soczewek kontaktowych?
    • Czynnikczynnik ryzyka dlawystąpienia olbrzymiobrodawkowego zapalenia spojówek
  • UwagaUWAGA: Ból nietypowy, sugeruje zajęcie rogówki.

Badanie przedmiotowe

  • Systematyczna ocena twarzy, powiek i  spojówek w  dobrym świetle
  • Twarz
    • Stygmatystygmaty AZS, np. objaw Hertoghe'a (przerzedzenie bocznejzewnętrznej części brwi) lub hiperpigmentacja wokółoczna.
  • Powieki
  • Rogówki
    • Chemozachemoza (obrzęk spojówki)
    • Hiperemiahiperemia
    • Nadmiernenadmierne łzawienie (zwiększone wydzielanie łez)
      • UwagaUWAGA: Ropna wydzielina wskazuje na zakażenie bakteryjne!6
    • Zawsze wywijamynależy wywijać również górną powiekę (np. wacikamiprzy pomocy wacików) i oceniamy oceniać spojówki tarczy chrzęstnej.
      • UwagaUWAGA: powstawanie brodawek podtarczowych typowe dla postaci przewlekłych!  

Badania uzupełniające w  gabinecie lekarza rodzinnego

  • Zazwyczaj nie są wymagane, rozpoznanie kliniczne na podstawie typowego wywiadu i  obrazu klinicznego.

Diagnostyka specjalistyczna

  • W  cięższych przypadkach możliwe jest wykonanie testów alergicznych, aby zidentyfikować alergen i  w razie potrzeby rozpocząć immunoterapię swoistą dla danego alergenu  .
    • Testtest punktowy
    • specyficzne IgE w  surowicy w  przypadku ujemnego testu punktowego
      • UwagaUWAGA: często ujemne lub niejednoznaczne wyniki!
    • IgE w  filmie łzowym może pomóc wyjaśnić niektóre przypadki.  

Wskazania do skierowania do specjalisty

  • Skierowanie do gabinetu okulistycznego w  przypadku wystąpienia następujących objawów alarmowych (Sygnasygnały Ostrzegawczeostrzegawcze):
    • światłowstręt
    • lepka wydzielina w worku spojówkowym
    • ciężkie objawynasilenie objawów
    • jednostronne zaczerwienienie
    • długotrwałe stosowanie preparatów miejscowych bez poprawy
    • bólel
    • osłabionepogorszenie widzeniewidzenia
  • W  ciężkich objawach z  koniecznością zastosowania miejscowych glikokortykoidglikokortykosteroidów6
    • powinny być przepisywanezlecane wyłącznie przez okulistów
  • W  przypadku postaci przewlekprzetrwałych 
  • DoW celu rozpoczęcia immunoterapii swoistej dla alergenów 
    • w  przypadku nieadekwatnej odpowiedzi na leczenie farmakologiczne6 

TerapiaLeczenie

Cele terapiileczenia

  • Złagodzenie ostrych dolegliwości
  • Długotrwała profilaktyka

Ogólne informacje o terapiileczeniu

  • Schemat stopniowy w  zależności od nasilenia objawów
  • Leczenie często towarzyszących objawów nosowych opisano w  artykule Alergiczny nieżyt nosa.

Zalecenia dla pacjentów

Zmniejszenie/wyeliminowanie narażenia na alergeny

  • Noś duże okulary przeciwsłoneczne
  • Unikaj pocierania oczu6
  • W  przypadku alergii na zwierzęta należy unikaćunikaj kontaktu z odpowiednim wywołującym objawy gatunkiem zwierząt
  • W  dni o  szczególnie wysokim stężeniu pyłków należy pozostaćń w domu.
  • Nie należywieszaj wieszaćmokrej pościeli i  ubrań na zewnątrz do wyschnięcia w  sezonie pylenia.
  • Jeśli poziom pyłków jest wysoki, należy wziąćweź prysznic natychmiast po zajęciach na świeżym powietrzu.
  • TrzymaćZamknij okna zamknięte podczas podróży samochodem, gdy poziomstężenie pyłkalergenów jest wysokiwysokie
  • WybieraćWybieraj miejsca wypoczynku o  niskim stężeniu pyłków: góry, wybrzeże
  • Jeśli jesteś uczulonyuczulona/y na roztocza kurzu domowego, regularnie odkurzaj i  usuwaj dywany.
  • NaleUnikaj narażyenia unikaćna dymudym papierosowegopapierosowy 

Dalsze działania

  • ZimneChłodne okłady na oczy
  • Unikaj soczewek kontaktowych w  fazach ostrych objawów
  • (Schłodzone) sztuczne łzy, aby wypłukać alergeny – rób to jak najczęściej.
    • Stosowanależy stosować roztwory bez zawartości konserwantów i fosforanów

Farmakoterapia

Terapia stopniowana6

  • Łagodne objawy
  • Umiarkowane objawy
    • Lekami z  wyboru są miejscowe leki przeciwhistaminowe i/lub stabilizatory komórek tucznych, wzgl. preparaty o  działaniu zarówno przeciwhistaminowym, jak i  stabilizującym komórki tuczne (patrz preparaty złożone).
    • ewent. krótkotrwałe stosowanie doustnych leków przeciwhistaminowych
      • przydatne przy jednoczesnym alergicznym nieżycie nosa
      • Zalecazaleca się łączenie zez sztucznymipreparatami sztucznych łzamiez, ponieważ często współwystępuje suchość oczu
    • jako działanie przeciwzapalne ewentualnie miejscowe NLPZ
  • Ciężkie objawy
    • Skierowanieskierowanie do poradni okulistycznej
    • oprócz leków przeciwhistaminowych i/lub stabilizatorów komórek tucznych, krótkotrwałe stosowanie (1-2 tygodnie) miejscowych glikokortykoidglikokortykosteroidów
      • UwagaUWAGA: przepisywanie miejscowych glikokortykoidów tylko przez okulistę!
    • w  przypadku niewystarczającej odpowiedzi na farmakoterapię immunoterapia swoista dla alergenów

Miejscowe leki przeciwhistaminowe

  • Szybki początek działania z  czasem trwania działania 4-6 godzin i  zazwyczaj dobrą tolerancją
  • Na przykład: lewokabastynaazelastyna
  • Stosowanie Levocabastine: azelastyna 0,055% (krople do oczu)
    • od ukończonego 1 4. roku życia
    • 2x 2 razy dziennie 1  kropla do każdego oka
    • Zwizwiększenie dawki w  przypadku silniejszych dolegliwości do 1  kropli 4x 4 razy dziennie do każdego oka

Ogólnoustrojowe leki przeciwhistaminowe

  • rekomendowaneRekomendowane preparaty II generacji (hydrofilne, a  więc nieprzenikajnieprzechodzące przez barierę krew-mózg i , w  przeciwieństwie do I generacji, niebez działająania uspokajającosedatywnego)  
  • UwagaUWAGA: mogą zmniejszać produkcję łez i  prowadzić do wystąpienia suchości oczu!6
    • jednoczesne stosowanie sztucznych moMoże być pomocne jednoczesne stosowanie sztucznych łez.
  • Na przykład: loratadyna bilastyna
  • Stosowanie: Loratadyna 10bilastyna 20 mg (tabletki powlekane)
    • od 12. roku życia i > 30 kg masy ciała: 1 xraz dziennie 10 20 mg
    • od 26 lat i/lub u osób z masą ciała >20 kg: 1 raz dziennie 10 mg

Stabilizatory komórek tucznych

  • Zapobiegają degranulacji mastocytów i  tym samym uwalnianiu mediatorów prozapalnych.
  • Brak działania w  stanach ostrych, skuteczne tylko przy dłuższym i regularnym stosowaniu
  • Na przykład: lodoksamidkromoglikan sodu
  • Stosowanie: Lodoxamidekromoglikan 1 sodu 20 mg/ml (krople do oczu)
    • odpo 2. roku życia: 4 r.ż.:
    • 4x razy dziennie 1 kropla do każdego oka w  regularnych odstępach czasu
    • Odstodstęp od zastosowania innych kropli do oczu: 5  min.

Preparaty łączone

  • Działanie zarówno przeciwhistaminowe, jak i  stabilizujące komórki tuczne
  • Zaleta: szybkie działanie z  trwałym efektem
  • Na przykład: Ketotifenketotifen
  • Stosowanie: Ketotifenketotifen 0,25 mg/ml (krople do oczu)
    • od 3 r. roku ż.ycia:
    • 2x 2 razy dziennie 1  kropla do każdego oka

GlukokortykoidyGlikokortykosteroidy stosowane miejscowo

  • Powinny być przepisywane przez okulistów tylko w  ciężkich przypadkach.6
  • Dobra skuteczność, ale też potencjalne poważne działania niepożądane, takie jak wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego (uwagaUWAGA: jaskra!) i powstanie ryzyko powstania zaćmy6
  • Na przykład: Loteprednol krople do oczuloteprednol6
  • Stosowanie: Loteprednolloteprednol 0,5% (krople do oczu  ) 
    • zgodnie z  zaleceniami okulisty

Zakończenie terapii

  • Dopóki ekspozycja na alergen utrzymuje się, powinna być prowadzona również farmakoterapia.
    • Wyjątek: w  przypadku braku objawów przez co najmniej 48–72 godziny, można rozważyć zmniejszenie dawki lub próbę odstawienia leku.
  • Jeżeli możliwe jest unikanie alergenów (np. wakacje nad morzem, koniec sezonu pylenia), można również zakończyć lub przerwać farmakoterapię.

Immunoterapia swoista dla alergenów (alergen-specific immunotherapy – ASIT; odczulanie)

  • Patrz artykuł Swoista immunoterapia alergenowa .
  • Wskazania (powinny być spełnione wszystkie)   
    • Potwierdzeniepotwierdzenie uczuleniaalergii zależnenej od immunoglobuliny EIgE (najlepiej za pomocą testu skórnego i/lub diagnostyki in vitro) oraz wyraźny związek z  objawami klinicznymi (ewent. test prowokacji)
    • dostępność standaryzowanych lub wysokiej jakości ekstraktów alergenów
    • dowód skuteczności planowanego ASIT dla danego wskazania i  grupy wiekowej
    • abstynencja odeliminacja alergenów niemożliwa lub niewystarczająca
    • wiek pacjentów ≥ 5  lat
  • Postępowanie
    • immunoterapia podskórna lub podjęzykowa z  podawaniem ekstraktów alergenów w  dawkach wzrastających przez dłuższy czas
  • Immunoterapia podskórna (SCIT)
    • Skuteczność w  alergicznym zapaleniu błony śluzowej nosa i  spojówek związanym z  alergią na pyłki została bardzo dobrze udowodniona w  licznych badaniach w  odniesieniu do dorosłych oraz w  nielicznych badaniach w  odniesieniu do dzieci i  młodzieży.
    • Skuteczność w  leczeniu alergii na roztocza kurzu domowego została potwierdzona w kilku kontrolowanych badaniach w  odniesieniu do dorosłych, oraz niewielu w  odniesieniu do dzieci.
  • Immunoterapia podjęzykowa (SLIT)
    • SLIT wykazuje lepszy profil bezpieczeństwa niż SCIT w  odniesieniu do reakcji anafilaktycznych i  innych ciężkich reakcji ogólnoustrojowych.
    • Skuteczność została udowodniona w  alergicznym nieżycie nosa i  spojówek wywołanym przez pyłki traw i  drzew oraz w  alergii na roztocza kurzu domowego.

Kobiety w  ciąży i  karmiące piersią

  • Można przyjmowastosować miejscowomiejscowe leki przeciwhistaminowe, stabilizatory komórek tucznych i glikokortykoidy glikokortykosteroidy ze względu na niewielki stopień wchłaniania ogólnoustrojowego.
  • Loratadyna może być również przyjmowana jako ogólnoustrojowy lek przeciwhistaminowy.
  • Nie należy stosować ketotifenu (nawet w  postaci miejscowej).  

Zapobieganie

  • Zobacz także artykuł  Zapobieganie alergii
  • Unikaj palenia w  czasie ciąży.
  • Karmienie piersią wydaje się chronić przed rozwojem chorób atopowych, ale tylko u  dzieci z  dziedziczną predyspozycją.
  • Dodatkowe pokarmy należy wprowadzać po ukończeniu przez dziecko 4  miesięcy.
  • Matki dzieci z  predyspozycjami do alergii nie powinny w  pierwszych miesiącach karmienia piersią usuwać ze swojej diety silnych alergenów, takich jak mleko krowie, jaja i ryby.7
  • Rodziny ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia alergii nie powinny nabywać kotów.
  • NaleW pomieszczeniach należy unikać klimatwarunków w pomieszczeniach, które  sprzyjających rozwojowi pleśni (wysoka wilgotność, brak wentylacji).
  • Ze względu na sytuacjębrak badanąodpowiednich dowodów w dotychczas przeprowadzonych badaniach, nie można podać zaleceń dotyczących podawaniastosowania probiotyków.
  • U  dzieci istnieje bezpośredni związek między biernym paleniem, a  późniejszym rozwojem chorób alergicznych.

Przebieg, powikłania i  rokowanie

Przebieg

  • Alergia może rozwinąć się w  każdym wieku; z  reguły pojawia się w  wieku > >20  lat.
  • Zazwyczaj występują zaostrzenia sezonowe.6

Powikłania

  • Zajęcie rogówki w  przewlekłych przebiegach
  • "„Zmiana poziomu"” nasilenia alergii  i  przejście w  astmę oskrzelową
  • Negatywny wpływ na życie codzienne i  zawodowe

Rokowanie

  • Większość pacjentów dobrze odpowiada na leczenie farmakologiczne.6

Dalsze postępowanie

  • Jeśli objawy utrzymują się mimopomimo farmakoterapii (po 72 godzinach w  przypadku leków przeciwhistaminowych, po 1  tygodniu w  przypadku stabilizatorów komórek tucznych), konieczna jest ponowna konsultacja w  celu modyfikacji leczenia.

Informacje dla pacjentów

Informacje dla pacjentów w  Deximed

Ilustracje

Wiosenne zapalenie spojówek
Wiosenne zapalenie spojówek: brodawki po wewnętrznej stronie powieki górnej

Źródła

Piśmiennictwo

  • Bogacka E, Groblewska A. Alergiczne zapalenie spojówek. (dostęp 15.12.2023) mp.pl
  1. Granet D. Allergic rhinoconjunctivitis and differential diagnosis of the red eye. Allergy Asthma Proc 2008; 29: 565-74. PubMed
  2. Leonardi A, Castegnaro A, Valerio ALG, et al. Epidemiology of allergic conjunctivitis: clinical appearance and treatment patterns in a population-based study. Curr Opin Allergy Clin Immunol 2015; 15(5): 482-8.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26258920/" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26258920/" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  3. Leonardi A. Allergy and allergic mediators in tears. Exp Eye Res 2013; 117: 106-17.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23891862/" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23891862/" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  4. Ackerman S, Smith LM, Gomes PJ. Ocular itch associated with allergic conjunctivitis: latest evidence and clinical management. Ther Adv Chronic Dis 2016; 7(1): 52-67.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26770669/" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26770669/" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  5. Pleyer U, Leonardi A. Keratoconjunctivitis vernalis. Der Ophthalmologe 2015; 112: 177-92.  https://link.springer.com/article/10.1007/s00347-014-3184-z" href="https://link.springer.com/article/10.1007/s00347-014-3184-z" target="_blank">link.springer.com
  6. Sambursky R. Acute conjunctivitis. BestPractice BMJ. Last reviewed 29.09.2021. Letzter Zugriff 29.10.2021.  https://bestpractice.bmj.com/topics/en-gb/68" href="https://bestpractice.bmj.com/topics/en-gb/68" target="_blank">bestpractice.bmj.com
  7. Brozek JL, Bousquet J, Baena-Cagnani CE et al. Allergic Rhinitis and its Impact on Asthma (ARIA) guidelines: 2010 revision. J Allergy Clin Immunol 2010; 126: 466-76. pmid:20816182  http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=20816182[uid]" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=20816182[uid]" target="_blank">PubMed

Autorzy

  • DrNatalia Jagiełła, lekarz rezydent medycyny rodzinnej, Praktyka Grupowa Lekarzy Rodzinnych w Krakowie (recenzent)
  • Adam Windak, Prof. dr hab. n. med., specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie (redaktor)
  • Lino Witte, Dr n. med., lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, Frankfurt nad Menem
H101; H104
Pollenallergi; høysnue; konjunktivitt; Konjunktivitt, allergisk; Allergi; allergisk konjunktivitt; Konjunktivitis, allergische; allergische konjunktivitis
PollenallergieAlergia na pyłki; PollenPyłek kwiatowy; TierhaareSierść; AllergischeAlergiczny Rhinitisnieżyt nosa; AllergischeAlergiczne Rhinokonjunktivitiszapalenie spojówek; SaisonaleAlergiczny allergischenieżyt Konjunktivitisnosa i spojówek; SACSezonowe alergiczne zapalenie spojówek; PerennialeOkresowe allergischealergiczne Konjunktivitiszapalenie spojówek; PACCałoroczne alergiczne zapalenie spojówek; VernalePrzetrwałe Keratokonjunktivitisalergiczne zapalenie spojówek; GigantopapilläreWiosenne Konjunktivitiszapalenie rogówki i spojówek; FrühjahreskonjunktivitisOlbrzymiokomórkowe zapalenie spojówek; Olbrzymiobrodawkowe zapalenie spojówek; Wiosenne zapalenie spojówek
Alergiczne zapalenie spojówek
document-disease document-nav document-tools document-theme
Definicja:zapalenie Zapalenie spojówek wywołanespowodowane alergenaminadwrażliwością na alergen. Epidemiologia:na W całympopulacji ogólnej z częstoświeciecią dotyka 615-30 45%, w  tym ok. 30% dzieci. Objawy:obustronny świąd oczu z zaczerwienieniem i zwiększonym łzawieniem.
Medibas Polska (staging)
Alergiczne zapalenie spojówek
/link/2b67ceb338b14c42a697619bce9963e3.aspx
/link/2b67ceb338b14c42a697619bce9963e3.aspx
alergiczne-zapalenie-spojowek
SiteDisease
Alergiczne zapalenie spojówek
K.Reinhardt@gesinform.de
Kmail#stina.Reinhardt@gesinformbaranowska@gmail.decom
pl
pl
pl