Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Opryszczkowe zapalenie rogówki

Streszczenie

  • Definicja: zapalenieZapalenie rogówki i  spojówek spowodowane zakażeniem wirusem herpesHerpes simplex (HSV-1).
  • Epidemiologia: Najczęstszą formą jest zapalenie rogówki. Zapadalność wynosi 10 na 100. 000 rocznie.
  • Objawy: najczNajczęściej jednostronne. Objawy toZwykle ból, łzawienie, wranadwrażliwość na światło, kurczskurcz powieki.
  • Obraz kliniczny: charakterystyczneCharakterystyczne zmiany w  rogówce przypo zabarwieniu fluoreceinfluoresceiną. Często upośledzone widzenie.
  • Diagnostyka: barwienieCharakterystyczny obraz po zabarwieniu fluoresceiną prowadzi do uzyskania kolorowego zabarwienia rogówki; odpowiedni wykaz (okulista).
  • Leczenie: W zależności od grozległębokoości zapalenia leki przeciwwirusowe stosowane miejscowo lub ogólnoustrojowo.

Informacje ogólne

Definicja

  • Zapalenie rogówki wywołane przez wirus Herpes simplex, w tym ubytki zrębu (wrzody)
  • Zapalenie rogówki i  spojówek wywołane przez wirusa herpesHerpes simplex (HSV-1 lub HSV-2) może występujepować  jako chorobazakażenie noworodków,noworodkowe pierwotnapierwotne lub nawracającace.
  • Oczne manifestacje HSV są rzróżnenicowane i  obejmują zapalenie powiek, niedrożność kanalików łzowych, zapalenie spojówek, powikłania rogówkowe, zapalenie tęczówki  oraz zapalenie siatkówki (martwica siatkówki).

Epidemiologia

  • Zapalenie rogówki wywołane przez Herpes simplex jest najczęstszą postaciprzyczyną zapalenia rogówki.
  • Jest najczęstszą przyczyną ślepoty rogówkowej w  świecie zachodnim.1
  • Zapadalność
    • ok.około 12 nowych przypadków na 100. 000 osób w  roku2-3  
    • Globalna zapadalność wynosi prawdopodobnie 1,5 mln. przypadków zachorowań rocznie i  daje ok. 40  000 nowych przypadków jednoocznego obniżenia ostrości widzenia lub ślepoty rocznie.
  • Zapalenie rogówki wywołane przez HSV-1 zwykle występuje jednostronnie.4
  • Zakażenie pierwotne kontraa nawroty
    • Pierwotne zakażenie wirusem często następuje już w  dzieciństwie
    • Zakażenie HSV-1 występuje endemicznie. Co najmniej 90% osób w  średnim wieku ma przeciwciała.5
    • Większość zakażeń oczu ma charakter endogennych nawrotów. Mniej niż 5% pierwotnych zakażeń dotyczymanifestuje oczusię zajęciem narządu wzroku.1

Etiologia i  patogeneza

  • Wirus Herpes simplex typu I  (HSV-1)
    • Przypuszczalnie dla przebiegu choroby mają znacznie podtypy o  różnej wirulencji.
    • Może być równierwywołana takż spowodowanae przez HSV-2.4

Patofizjologia

  • Nabłonkowe zapalenie rogówki jest wynikiem produktywnej,namnażania litycznej infekcji wirusowejwirusa w  komórkach nabłonka rogówki.
  • Inne oczne manifestacje zakażenia HSV mogą obejmować zapalenie powiek, niedrożność kanalików łzowych, zapalenie spojówek, zapalenie błony naczyniowej i  zapalenie siatkówki.
  • Inokulacja pierwotna odbywa się bezpośrednio w  rogówce poprzez transmisję kropelkową lub przez przeniesienie z  pobliskich zmian chorobowych (np. opryszczka wargowa)
  • Nawrót jest zwykle wywoływany przez transport aksonalny kuwirusa przodowibytującego zew zwoju trójdzielnegojdzielnym.6
  • Takie same mechanizmy immunologiczne i  patofizjologiczne jak w  przypadku opryszczki wargowej.
  • W  klasyfikacji zapalenia rogówki wywołanego przez Herpes simplex pojawiają wyróżniamy się takie określenia jakpostaci: dendrytyczne lub dyskowatetarczowate zapalenie rogówki; według amerykańskiejklasyfikacji pracy przeglądowej właściwsza jest klasyfikacja choroby opartaopartej na kryteriach anatomicznych wyróżniamy natomiast:
    • nabłonkowe zapalenie rogówki (dendrytyczne zapalenie rogówki; geograficzne zapalenie rogówki)
      • zapalenie w  górnej warstwie rogówki
    • zrębowe zapalenie rogówki (tarczowate zapalenie rogówki, śródmiąższowe zapalenie rogówki, martwicze zapalenie rogówki)
      • zapalenie w  środkowej warstwie zrębowej rogówki
      • Uważa się, że zrębowe zapalenie rogówki i  zapalenie tęczówki wywołane są przez połączenie infekcji wirusowej i  mechanizmów immunologicznych.
      • Dochodzi do neowaskularyzacji rogówki, co prowadzi donastępnie zmętnienia i  upośledzenia ostrości wzrokuwidzenia. Procesy te mediowane  mediowane  przez cytokiny.6
      • ZZrębowe zapalenie rogówki jest czynnikiem ryzyka nawrotów choroby, ryzyko względne wynosi 10,0.7

Czynniki predysponujące

  • PogorszonyPogorszenie stanstanu ogólnylnego
  • Cukrzyca
  • ŚwiatNarażenie na działoanie ultrafioletoweUV
  • Uraz
  • soczewkiSoczewki kontaktowe
  • Stres psychiczny
  • Miesiączka
  • Immunosupresja miejscowa lub ogólnoustrojowa
  • HIV i  AIDS
  • Gorączka
  • Wiek, płeć, pochodzenie etniczne i  wcześniejsza nieocznainna chorobalokalizacja infekcji HSV nie wiążą się ze zwiększonym ryzykiem nawrotu.7

ICD-10

  • H19.1 Zapalenie rogówki lub zapalenie rogówki i  spojówek wywołane przez wirus opryszczki

Diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

  • Typowe dendrytyczne lub geograficzne owrzodzenia na rogówce

Diagnostyka różnicowa4

  • Inne wirusowe zapalenie rogówki (wirus Varicella zoster, wirus Epsteina-Barr, adenowirusy, CMV, odra, świnka)
  • Bakteryjne zapalenie rogówki (chlamydia u kobiet/mężczyznchlamydie)
  • Zapalenie rogówki wywołane przez Acanthamoeba
  • Zapalenie rogówki spowodowane narażeniem na działanie substancji chemicznych
  • Zapalenie rogówki spowodowane chorobami autoimmunologicznymi
  • Polekowe zapalenie rogówki (amiodaron, miejscowo stosowane beta-blokery)  

Wywiad lekarski

  • Najczęściej jednostronne dolegliwości, ostry początek objawów, zwykle jednostronne dolegliwości
  • Ból, ale może być o łagodnyagodnym nasileniu ze względu na zmniejszoną wrażliwość rogówki.
  • WraNadwrażliwość na światło
  • RozmyteZamglone widzenie
  • Łzawienie
  • KurczSkurcz powiek
  • Upośledzenie ostrości widzenia w  przypadku zmian centralnych
  • Możliwe zmiany typowe dla opryszczki w  innych miejscach (jama ustna, narządy płciowe)4
  • Cechy innych chorób zakaźnych (odra,  świnka).
  • StatusKonieczne szczepieniasprawdzenie statusu szczepień obowiązkowych i zalecanych

Badanie przedmiotowe (w  gabinecie okulistycznym)

  • Przekrwienie spojówki
  • Osłabione czucie w obrębie rogówkiwkowe
  • Barwienie fluoresceiną
    • w  przypadku dendrytycznego zapalenia rogówki charakterystyczna struktura rozgałęzionego drzewa na zmianach rogówki
    • w  przypadku tarczowatego zapalenia rogówki mętny, dyskowaty obszar w  zrębie rogówki   
  • Często ograniczona obniżona zdolnoostrość widzenia
  • W  przypadku zajęcia tęczówki może dojść do wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego.

Wskazania do skierowania do specjalisty/szpitala

  • ZawszeW zgłaszajkażdym sięprzypadku dokonsultacja okulistyokulistyczna
  • W  przypadku podejrzenia głębokiego bakteryjnego zapalenia rogówki pilne skierowanie do kliniki okulistycznej.

TerapiaLeczenie

Cele terapiileczenia

  • Zatrzymanie infekcjireplikacji wirusowej w rogówcewirusa
  • Łagodzenie stanówstanu zapalnych
  • Złagodzeniezapalnego, bólu
  • Skrócenie czasu trwania choroby
  • Zapobieganie nawrotom i późnym skutkom choroby powikłaniom

Ogólne informacje o terapiileczeniu

  • Leczenie powinienw zawszekażym prowadziprzypadku powinno być okulistaprzeprowadzone przez okulistę.
  • Ogólnoustrojowy lek wirostatyczny oraz ewent. takżeprzeciwwirusowy miejscowy w  postaci żelu do rogówki lub kropli do oczu (acyklowir, gancyklowir, triflurydyna) i ewen. ewentualnie oczyszczenie jako leczenie wstępne (miejscowe ograniczenie wirusa)8
  • Miejscowe kortykosteroidyglikokortykosteroidy zmniejszają szkodliwy efektstan zapalny, ale zwiększają skłonnozdolność do replikacji wirusówwirusa i  mogą prowadzić do perforacji rogówki.
    • Przeciwwskazaneprzeciwwskazane w  nabłonkowym zapaleniu rogówki.

Farmakoterapia (zalecenia okulisty)  

Nabłonkowe zapalenie rogówki

  • Miejscowe lub doustne leczenie przeciwwirusowe (acyklowir, gancyklowir, triflurydyna) w  dawkach terapeutycznych. KortykosteroidyGlikokortykosteroidy są przeciwwskazane.4
    • Triflurydyna 1% krople do oczu do chorego oka co 3 godziny przez 7 dni. Pod warunkiem wygojenia owrzodzenia maks. przez kolejne 14 dni w zmniejszonej dawce.
    • Gancyklowir 0,15% żel do oczu 1  kropla 5 x/d razy na dobę do chorego oka do czasu wygojenia się owrzodzenia; następnie 1 kropla 3 x/d razy na dobę przez 7  dni
    • Acyklowir 400  mg 3-5 x/d razy na dobę lub walacyklowir 500  mg 2 x/d razy na dobę, każdorazowo przez 7-10  dni; w  przypadku nawrotów powyżej 4  tygodni
    • Famcyklowir posiadajest w  Europie dopuszczeniedopuszczony tylko dow leczenia leczeniu półpaśca ocznego oraz opryszczki narządów płciowych. W  USA jest jednym z  zalecanych leków. W Poslce niedostępny.

Zrębowe zapalenie rogówki (śródmiąższowe zapalenie rogówki, tarczowate zapalenie rogówki)

  • Miejscowy sterydglikokortykosteroid oraz ogólnoustrojowy lek wirusostatycznprzeciwwirusowy przez co najmniej 10  tygodni. Dawkowanie leków powinno być indywidualnie dostosowane w  zależności od rozległości owrzodzeń nabłonka.
  • Bez owrzodzenia nabłonka: doustnedoustny leczenielek przeciwwirusowe przeciwwirusowy plus miejscowe kortykosteroidyglikokortykosteroidy4
    • kortykosteroidglikokortykosteroid miejscowy 1% 6  do 8  razy dziennie przez ponad 10 tygodni plus acyklowir 400  mg 5 x/d razy na dobę przez co najmniej 3  tygodnie
  • Z owrzodzeniem nabłonka: doustnadoustny terapialek przeciwwirusowaprzeciwwirusowy plus w dawce terapeutycznej plus miejscowe lub ogólnoustrojowe kortykosteroidyglikokortykosteroidy
    • kortykosteroidglikokortykosteroid miejscowy 1% 2  razy dziennie plus
    • acyklowir 400  mg 5/d razy na dobę lub walacyklowir 1  g 3/d razy na dobę każdorazowo przez 7-10  dni
    • DoustneDawka leczeniedoustnego przeciwwirusoweleku przeciwwirusowego jest indywidualnie obniżanezmniejszana do dawki profilaktycznej po 7-10 dniach i  kontynuowana aż do momentu, kiedy choroba będzie już kontrolowana.
  • Proces gojenia powinien być monitorowany i udokumentowany przez okulistę przy użyciu lampy szczelinowej.
  • W  jednym z  ostatnich badań opisano zastosowaniekorzyści takrolizmusuz jakozastosowania przydatnetakrolimusu, ale nie został on jeszcze dopuszczony w leczeniudo leczenia zapalenia rogówki wywołanego przez wirusa Herpes simplex.9

Inne możliwości leczenia

Chirurgia

  • Keratoplastyka/przeszczep rogówki w  przypadku dużychbliznowacenia bliznrogówki/ograniczeniaupośledzenia widzenia
    • Wskazane dopiero po kilkumiesięcznym okresie nieaktywnościremisjii zakażenia opryszczkąHSV.
  • Przeżycie i czynności funkcja przeszczepu rogówki po pooperacyjnymprzebytym leczeniu przeciwwirusowym i immunosupresyjnym są porównywalne z  przeszczepami o  normalnym ryzyku.10
  • Nawrót HSV w  przeszczepie rogówki ma decydujący wpływ na przeżycie przeszczepionej rogówki.
    • Leczenie przeciwwirusowe wiąże się z  lepszym rokowaniem11, ale dowodów na to jest niewiele.
    • Zalecane jest profilaktyczne leczenie acyklowirem przez 1  rok w  zależności od częstości nawrotów.

Zapobieganie

  • Acyklowir doustnie
    • Dawkowaniedawkowanie: 800 mg/ 3 x dziennierazy na dobę, następnie 400 mg/ 2 x dziennierazy na dobę przez co najmniej 1 rok4
    • Leczenie acyklowirem doustnie przez 12 miesięcy po epizodzie nabłonkowego lub zrębowego zapalenia rogówki powodowało mniejszą liczbę nawrotów po 1  roku w  porównaniu z  placebo. Efekt był najlepszy u  pacjentów po leczeniu z  powodu zrębowego zapalenia rogówki.12-13
    • Krótkotrwałe leczenie (przeztrwające tygodnie) nie działa zapobiegawczo.

Przebieg, powikłania i  rokowanie

Przebieg

  • Z  powodu słabego unaczynienia rogówki czas trwania leczenia jest dłuższy niż np. w  przypadku opryszczceopryszczki wargowej.
  • W  przypadku powierzchownego zapalenia rogówki
    • W  jednym z  badań samoistne wyleczenie wystąpiło u  osób zdrowych immunologicznie kompetentnych w  ciągu 1-2  tygodni, po 1  tygodniu u  89%, a po 2  tygodniach u  99%.14
    • Jeśli odpowiedź immunologiczna jest słaba, przebieg może być przewlekły i związany z dużymi uszkodzeniamipowikłany.
  • W  przypadku zrębowego zapalenia rogówki
  • Po zakażeniu pierwotnym wirus utrzymuje się w  zwoju trójdzielnym.
  • PacjenciU pacjentów z  ciężkimi chorobami autoimmunologicznymi (np. B. SLE) lub niedoborami odporności (np. AIDS) mogą doświadczyć ciężkich powikłanychprzebieg zakażeń oka wywołanych przez wirusa Herpes simplex jest zwykle powikłany, ciężki, prowadzący do poważnych, trwałych następstw.15

Powikłania

  • Nawroty
    • W badaniu kontrolnym ryzykoRyzyko nawrotu po epizodzie wynosiło 10% po 1  roku, 23% po 2  latach i  50% po 10  latach.5,16
    • Ryzyko rośnie również wraz z  liczbą wcześniejszych epizodów7, dotyczy to zarówno zakażeń nabłonkowych, jak i  zrębowych.
  • pogorszenieUpośledzenie widzenia, ślepota
    • przetrwałe zmętnienie rogówki, rozwój ślepoty rogówkowej, zwłaszcza przy nawrotowym przebiegu17
  • Zrębowe/śródmiąższowe zapalenie rogówki lub zapalenie tęczówki
    • Występuje u  około 25% po przejściuprzebyciu nabłonkowego zapalenia rogówki.
    • Zrębowe zapalenie rogówki może prowadzić do bliznowacenia, destrukcji tkanek, nowotworów naczyniowychneowaskularyzacji, jaskry i przetrwa trwałych ubytków nabłonka rogówki.

Rokowanie

  • W  ciągu 2  lat u 1 na/3 3 osoby dotknięte chorobąpacjentów wystąpi nawrót choroby.
  • Może powodować owrzodzenie rogówki i  ślepotę rogówkową.
  • Nabłonkowe zapalenie rogówki
    • Zazwyczajzazwyczaj leczy sięwyleczenie bez konsekwencjitrwałych następstw.
    • Wyleczenie jest możliwe bez interwencji terapeutycznejleczenia, ale zwykle wydłuża to czas trwania choroby.8
  • Zrębowe zapalenie rogówki
    • Zwykle goi sięwyleczenie bez konsekwencjipowikłań, ale choroba może to trwać od kilku tygodni do miesięcy.
    • W  pojedynczych przypadkach może wystąpić trwałe upośledzenie wzroku, ewentualnie ślepota.

Dalsze postępowanie

  • KontrolaKontrole u  okulisty

Informacje dla pacjentów

O  czym należy poinformować pacjentów?

  • HigienaPrzestrzeganie higieny rąk
  • W  przypadku pogorszenia ostrości widzenia, natychmiastowa pilna wizyta u  okulisty
  • W  przypadku leczenia profilaktycznego i  upośledzonej czynności nerek przedyskutować kontrole laboratoryjne (ocena czynności nerek; morfologia krwi)
  • Możliwe interakcje leków przeciwwirusowych z  innymi przyjmowanymi lekami
  • W  przypadku podejrzenia nawrotu choroby po opryszczkowymprzebyciu zapaleniuopryszczkowego zapalenia rogówki w  wywiadzie - wskazana konsultacja okulistyczna
  • Użytkownicy soczewek kontaktowych z  opryszczką wargową powinni zachować ścisłszczególną ostrożność, aby nie zanieczyścić soczewek kontaktowych wirusem HSV: Przed założeniem soczewek kontaktowych należy dokładnie umyć ręce i  użyć świeżego ręcznika.

Informacje dla pacjentów w  Deximed

Ilustracje

Dendrytyczne zapalenie rogówki. potwierdzenie uszkodzeń rogówki po zabarwieniu fluoresceiną
Dendrytyczne zapalenie rogówki - potwierdzenie uszkodzenia rogówki po zabarwieniu fluoresceiną

Źródła

Piśmiennictwo

  1. Farooq AV, Shukla D. Herpes simplex epithelial and stromal keratitis: an epidemiologic update. Surv Ophthalmol 2012; 57: 448-62. pmid:22542912.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22542912-herpes-simplex-epithelial-and-stromal-keratitis-an-epidemiologic-update/?from_single_result=22542912%5Buid%5D" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22542912-herpes-simplex-epithelial-and-stromal-keratitis-an-epidemiologic-update/?from_single_result=22542912%5Buid%5D" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  2. Young RC, Hodge DO, Liesegang TJ, Baratz KH. Incidence, recurrence, and outcomes of herpes simplex virus eye disease in Olmsted County, Minnesota, 1976-2007: the effect of oral antiviral prophylaxis. Arch Ophthalmol 2010; 128: 1178. pmid:20837803.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20837803-incidence-recurrence-and-outcomes-of-herpes-simplex-virus-eye-disease-in-olmsted-county-minnesota-1976-2007-the-effect-of-oral-antiviral-prophylaxis/?from_single_result=20837803%5Buid%5D" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20837803-incidence-recurrence-and-outcomes-of-herpes-simplex-virus-eye-disease-in-olmsted-county-minnesota-1976-2007-the-effect-of-oral-antiviral-prophylaxis/?from_single_result=20837803%5Buid%5D" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  3. Labetoulle M, Auquier P, Conrad H, et al. Incidence of herpes simplex virus keratitis in France. Ophthalmology 2005; 112: 888. pmid:15878072  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15878072-incidence-of-herpes-simplex-virus-keratitis-in-france/?from_single_result=15878072%5Buid%5D" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15878072-incidence-of-herpes-simplex-virus-keratitis-in-france/?from_single_result=15878072%5Buid%5D" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  4. White ML Chodosh J. Herpes Simplex Virus Keratitis: A Treatment Guideline - 2014. American Academy of Ophthalmology. AAO Compendium of Evidence-Based Eye Care, June 2014 www.aao.org
  5. Liesegang TJ. Herpes simplex virus epidemiology and ocular importance. Cornea 2001; 20: 1. pmid:11188989.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11188989-herpes-simplex-virus-epidemiology-and-ocular-importance/?from_single_result=11188989%5Buid%5D" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11188989-herpes-simplex-virus-epidemiology-and-ocular-importance/?from_single_result=11188989%5Buid%5D" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  6. Kaye S, Choudary A. Herpes simplex keratitis. Prog Retin Eye Res 2006; 25: 355-80.  https://doi.org/10.1016/j.preteyeres.2006.05.001" href="https://doi.org/10.1016/j.preteyeres.2006.05.001" target="_blank">doi.org
  7. Herpetic Eye Disease Study Group. Predictors of recurrent herpes simplex virus keratitis. Cornea 2001; 20: 123-8. PubMed
  8. Wilhelmus KR. Antiviral treatment and other therapeutic interventions for herpes simplex virus epithelial keratitis. Cochrane Database of Systematic Reviews 2015. doi:10.1002/14651858.CD002898.pub5  https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD002898.pub5/full" href="https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD002898.pub5/full" target="_blank">www.cochranelibrary.com
  9. Akbari M1, Soltani Moghadam R, Elmi R, Nosrati A, Taghiabadi E, Aghdami N. Topical Tacrolimus as an adjunct to Conventional Therapy for Stromal Herpetic Keratitis: a Randomized Clinical Trial.. J Ophthalmic Vis Res. 2019; 14(4): 400-411. doi:10.18502/jovr.v14i4.5437  http://dx.doi.org/10.18502/jovr.v14i4.5437" href="http://dx.doi.org/10.18502/jovr.v14i4.5437" target="_blank">DOI
  10. Maier AK, Ozlügedik S, Rottler J, et al. Efficacy of postoperative immunosuppression after keratoplasty in herpetic keratitis. Cornea 2011; 30: 1398-405. doi:10.1097/ICO.0b013e31821e65b3.  https://insights.ovid.com/article/00003226-201112000-00020" href="https://insights.ovid.com/article/00003226-201112000-00020" target="_blank">insights.ovid.com
  11. Garcia DD, Farjo Q, Musch DC, Sugar A. Effect of prophylactic oral acyclovir after penetrating keratoplasty for herpes simplex keratitis. Cornea 2007; 26: 930-4. pmid:17721290.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17721290-effect-of-prophylactic-oral-acyclovir-after-penetrating-keratoplasty-for-herpes-simplex-keratitis/?from_single_result=17721290%5Buid%5D" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17721290-effect-of-prophylactic-oral-acyclovir-after-penetrating-keratoplasty-for-herpes-simplex-keratitis/?from_single_result=17721290%5Buid%5D" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  12. Oral acyclovir for herpes simplex virus eye disease: effect on prevention of epithelial keratitis and stromal keratitis. Herpetic Eye Disease Study Group. Arch Ophthalmol. 2000;118(8):1030–1036.  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10922194" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10922194" target="_blank">www.ncbi.nlm.nih.gov
  13. Uchoa UB, Rezende RA, Carrasco MA, Rapuano CJ, Laibson PR, Cohen EJ. Long-term acyclovir use to prevent recurrent ocular herpes simplex virus infection. Arch Ophthalmol. 2003;121(12):1702–1704. doi:10.1001/archopht.121.12.1702.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14662588-long-term-acyclovir-use-to-prevent-recurrent-ocular-herpes-simplex-virus-infection/?from_single_result=14662588%5Buid%5D" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14662588-long-term-acyclovir-use-to-prevent-recurrent-ocular-herpes-simplex-virus-infection/?from_single_result=14662588%5Buid%5D" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  14. The Herpetic Eye Disease Study Group. A controlled trial of oral acyclovir for the prevention of stromal keratitis or iritis in patients with herpes simplex virus epithelial keratitis. The Epithelial Keratitis Trial. Arch Ophthalmol 1997; 115: 703-12. PubMed
  15. Li TH, Lai CC, Wang WH, et al. Risk of severe herpes simplex virus infection in systemic lupus erythematosus: analysis of epidemiology and risk factors analysis in Taiwan. Ann Rheum Dis. 2019;78(7):941–946. doi:10.1136/annrheumdis-2018-214844.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30954968-risk-of-severe-herpes-simplex-virus-infection-in-systemic-lupus-erythematosus-analysis-of-epidemiology-and-risk-factors-analysis-in-taiwan/" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30954968-risk-of-severe-herpes-simplex-virus-infection-in-systemic-lupus-erythematosus-analysis-of-epidemiology-and-risk-factors-analysis-in-taiwan/" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  16. Stanzel TP, Diaz JD, Mather R, et al. The epidemiology of herpes simplex virus eye disease in Northern California. Ophthalmic Epidemiol 2014; 21: 370. pmid:25299934.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25299934-the-epidemiology-of-herpes-simplex-virus-eye-disease-in-northern-california/?from_single_result=25299934%5Buid%5D" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25299934-the-epidemiology-of-herpes-simplex-virus-eye-disease-in-northern-california/?from_single_result=25299934%5Buid%5D" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  17. Harris KD. Herpes Simplex Virus Keratitis. Home Healthc Now. 2019;37(5):281–284. doi:10.1097/NHH.0000000000000791.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31483360-herpes-simplex-virus-keratitis/" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31483360-herpes-simplex-virus-keratitis/" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov

Autorzy

  • Natalia Jagiełła, lekarz, Praktyka Grupowa Lekarzy Rodzinnych w Krakowie (recenzent)
  • Adam Windak, Prof dr hab. n. med., specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie (redaktor)
  • Marlies Karsch-Völk, drDr n. med., lekarz rodzinny, Monachium
  • Gesa Hansen-Prenz, Dr n. med. Gesa Hansen-Prenz, lekarz rodzinny, Buchholz w Nordheide
H191
Herpes; f73 annan infektion/inflammation i öga; keratitt, herpes simplex; Keratitis, Herpes simplex; Herpes-simplex-Keratitis
KeratokonjunktivitisZapalenie rogówki i spojówek; Herpes simplex; Herpes-simplex-VirusWirus 1opryszczki zwykłej; HSV 1; HSV 2; Herpes-InfektionZakażenie opryszczką; Zapalenie rogówki; Keratitis; HornhautentzündungDendrytyczne zapalenie rogówki; KeratitisTarczowate dendriticazapalenie rogówki; EpithelialeZapalenie Keratitis;rogówki Stromalemiąższowe Keratitis; Interstitielle Keratitis; Keratitis disciformis; Disziforme Keratitistarczowate; Herpeskeratitis; Herpes Keratokonjunktivitis; Korneale Erblindung
Opryszczkowe zapalenie rogówki
document-disease document-nav document-tools document-theme
Definicja:zapalenie Zapalenie rogówki i  spojówek spowodowane zakażeniem wirusem herpesHerpes simplex (HSV-1). Epidemiologia: Najczęstszą formą jest zapalenie rogówki. Zapadalność wynosi 10 na 100. 000 rocznie.
Medibas Polska (staging)
Opryszczkowe zapalenie rogówki
/link/f9bb9675363c438fb47ab89a4d873a67.aspx
/link/f9bb9675363c438fb47ab89a4d873a67.aspx
opryszczkowe-zapalenie-rogowki
SiteDisease
Opryszczkowe zapalenie rogówki
K.Reinhardt@gesinform.de
Kmail#stina.Reinhardt@gesinformbaranowska@gmail.decom
pl
pl
pl