Suche zapalenie rogówki i spojówek

Streszczenie

• Definicja: zesp Zespół suchego oka ze stanem zapalnym powierzchni oka, etiologia wieloczynnikowa.
• Epidemiologia:  cz  Częste występowanie (15-17%), szczególnieczęściej u kobiet i  osób starszych.
• Objawy: sucho Suchość oczu, podrażnienie pieczenie oczu, uczucie ciała obcego, pieczenie oczu, światłowstręt, przejściowe zamglone widzenie.
• ObrazBadanie klinicznyfizykalne: ł Łagodne przekrwienie, nitkiobecnośc wydzieliny śluzuluzowej. Uszkodzenie rogówki.
• Diagnostyka: test Test Schirmera, Break-Up-Time (BUT).
• TerapiaLeczenie: sztuczne Sztuczne łzy (najważniejszepodstawa leczenia); ewent. omega-3, cyklosporyna, pilokarpina czylub tetracyklina.

Informacje ogólne

Definicja

• Synonimy: zespół suchego oka, "suche oko" i  keratitis sicca
• Zaburzenia filmu łzowego spowodowane zmniejszoną produkcją łez lub zwiększonym parowaniem płynu łzowego.
• Wieloczynnikowa choroba z  dolegliwościami miejscowymi, zaburzeniami widzenia, niestabilnością filmu łzowego i uszkodzenie uszkodzeniem powierzchni oka;rogówki, zwiększonakszoną osmolarnośćcią filmu łzowego, zapaleniezapaleniem powierzchni oka.¹
•   Diagnostyka różnicowa – patrz artykuł Zespół suchego oka.

Epidemiologia

• Chorobowość: 15–17 %²
• czCzęściej u kobiet (często w  okresie menopauzy i  pomenopauzalnym) i  osób starszych³

Etiologia i  patogeneza

• Złożona i  wieloczynnikowa etiologia
• Film łzowy
  • zawiera składniki wodne, śluzowe i  lipidowe
  • bazuje na interakcjawzajemnych interakcjach pomiędzy gruczołami łzowymi, powiekami i  powierzchnią oka
  • Dysfunkcja tych komponentów może powodować suchość oczu.
• Z  perspektywy patofizjologii suche oczy powodują hiperosmolalność, niestabilność filmu łzowego i  stan zapalny na powierzchni oka.⁴
• Zmniejszona produkcja łez
  • Zespół Sjögrena: Zapalneautoimunologiczna ogólnoustrojowa choroba zapalna, zapalne nacieki gruczołów łzowych, prowadzące do śmierciapoptozy komórek gruczołów i  zmniejszenia produkcji łez.
  • Zespół nie-Sjögrena: zaburzenia czynności gruczołów łzowych bez choroby ogólnoustrojowej
    • Niedro
      • niedrożność gruczołów łzowych; związana z  wiekiem lub wynikająca z  blizn spojówki (np. jaglica, pemfigoid lub oparzenia)
    • Nacieknaciek gruczołu łzowego (np. sarkoidoza, chłoniak itp.)
    • Zmniejszona wrażliwość rogówki (np. przy noszeniu soczewek kontaktowych) może upośledzać odruch łzawienia.
• Zwiększone parowanie   
  • Czczęsto w  dysfunkcji gruczołów Meiboma (tylne zapalenie powiek), które zapobiegają parowaniu poprzez wydzielanie lipidów.
  • nieprawidłowości strukturalne powieki, ograniczona czynność mrugania, leki, alergie, soczewki kontaktowe
• Modele wyjaśniające⁵
  • zmniejszająca się wraz z wiekiem ilość hormonów płciowych wraz z wiekiem
  • cytokinykaskada prozapalnecytokin prozapalnych
  • nieprawidłowości genów syntezy mucyny

czynnikiCzynniki predysponujące

• Zaawansowany wiek
• Zmiany hormonalne (menopauza, niedobór androgenów)
• Choroby ogólnoustrojowe (np. cukrzyca, choroba ParkinsonParkinsona)
• soczewkiSoczewki kontaktowe
• Leki (leki przeciwhistaminowe, przeciwcholinergiczne, estrogeny, izotretynoina, SSRI, SNRI, neuroleptyki, diuretyki, amiodaron)
• Leki okulistyczne (zwłaszcza lekipreparaty zawierające konserwanty)
• Niedobór witaminy A
• Zmniejszona wrażliwość rogówki
• Operacje oczu (szczególnie z zakresu chirurgii refrakcyjnej, LASIK)
• SuchyCzynniki środkowiskowe (praca przy komputerze, zanieczyszczenie środowiska, suchy klimat)
• Związane z  PTSD i  depresją (zgodnie z  jednym badaniem klinicznym)⁶

ICD-10

• H04 Patologie układu łzowego
  • H04.1 Inne zaburzenia gruczołu łzowego
  • H04.8 Inne zaburzenia układu łzowego
• H19 Patologie twardówki i  rogówki w  przebiegu chorób sklasyfikowanych gdzie indziej
  • H19.3 Zapalenie rogówki lub zapalenie rogówki i  spojówek w przebiegu innych chorób sklasyfikowanych gdzie indziej

Diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

• DoNie potwierdzeniaistnieje pojedynczy objaw, którego obecnośćć można uznaćć za wystarczającą dla postawienia rozpoznania. Podstawą rozpoznania suchegojest zapalenia rogówkiwywiad i spojówek,konieczne jestnieprawidłowy spełnieniewynik dwaminimum zjednego trzechtestu kryteriódiagnostycznego (przeprowadzane w (istniejąwarunkach równieżporadni inne kryteriaokulistycznej)⁷:
   
  1. patologiczny test Schirmera (mniej niż 5 mm po 5 minutach)
  2. „Corneal Staining“ (4 lub 1 stopień więcej)
  • obniżony BUT (Break-Up-Time; mniej niż 10  sekund)
• osmolarności
• barwienia powierzchni oka fluoresceiną

Diagnostyka różnicowa

• "Zdrowe"Okresowo suchepojawiająca oczysie z dolegliwosuchościamić uzalew określonych sytuacjach (np. długotrwała praca przy komputerze, podróżnionymi od sytuacji e)
• Inne choroby związane z  zapaleniem rogówki
• Inne choroby związane z  zapaleniem spojówek
• Choroby ogólnoustrojowe
  • Dodatkowe informacje można znaleźć w  artykule Zespół suchego oka.

Wywiad lekarski

• Suchość i  pieczenie oczu, podrażnienie, swędzenie
• Uczucie ciała obcego i  piasku
• NitkiObecność śluzu, sklejone oczy rano, paradoksalnie zwiększony przepływ łez (wydzielanie odruchowe).
• Pieczenie oczu, śŚwiatłowstręt
• Zmienność ostrości widzenia lub zamglone widzenie
• Zwiększenie dolegliwości w  przypadku:
  • suchego powietrza, klimatyzacji
  • Prowadzenieprowadzenia pojazdu (otwarte okno, wentylacja, ogrzewanie)
  • Dymdymu papierosowypapierosowego, kurzobecności kurzu
  • Pracapracy naprzy komputerze (zbyt niska częstotliwość mrugnięć, ekran umieszczony zbyt wysoko)
  • Soczewkiużywanie kontaktowe.soczewek kontaktowych
• Zwiększone nasilenie dolegliwości wieczorem
• Rozpoznana choroba autoimmunologiczna lub choroby reumatyczne
  • "Suchość oczu" może być również wczesnym objawem tych chorób. Konieczne jest systematyczne dopytywanie!
  •   Diagnostyka różnicowa – patrz artykuł Zespół suchego oka.
• Zaostrzenie alergicznego zapalenia spojówek spowodowane nagromadzeniem alergenów przy zmniejszonej częstotliwości oczyszczania
  • Doustne leki przeciwhistaminowe i  krople do oczu z konserwantamizawierające konserwanty mogą powodować suchość oczu.

Badanie przedmiotowe

• Duże różnice w  nasileniu objawów
  • Objawy i  wyniki badań są słabo skorelowane.³
• Przeważnie łagodne przekrwienie spojówek
• NiskiZmniejszona poziomilość filmu łzowego; na rogówce często obserwuje się nitki śluzu.
• Zmniejszona łąkotka łzowa
• Wzmożone mrużenie i  mruganie oczamipowiek
• Uszkodzenie nabłonka, najczęściej w  dolnym obszarze rogówki

Diagnostyka specjalistyczna

• Barwienie fluoresceiną
  • do zobrazowania ubytków rogówki
• Badania krwi
  
  • ze wskazań lub w celu wykluczenia zespołu Sjögrena lub innych chorób ogólnoukładowych
• Barwienie
  • wykrywanie zmian i  uszkodzeń nabłonka rogówki i  spojówki (wychwyt barwnika, filamenty i  śluz) w zależności od metody barwienia
    • fluoresceina: wykrywanie martwych komórek
    • róż bengalski, zieleń lizaminowa: wykrywanie uszkodzonych i  martwych komórek
    • „Staining“ ”(barwienie) podlega stopniowaniu w  zależności od wielkości obszaru rogówki lub spojówki, który ma być barwiony.
• Break-Up-Time (BUT)
  • badanie jakości filmu łzowego za pomocą fluoresceiny
  • < 10 sekund: obniżona jakość filmu łzowego><10 sekund: obniżona jakość filmu łzowego
• Test Schirmera, ewentualnie test uproszczony (Zone Quick)
  • Bada wytwarzanie płynu łzowego za pomocą paska bibuły filtracyjnej o  szerokości 5  mm i  długości 35  mm, który „zawiesza” się w  worku spojówkowym w  skrajnym kącie powieki.
  • w normienorma: > >10 mm
  • prawdopodobnie patologicznepatologicznie zmniejszone: <5 mm
    • Test jest niespecyficzny z  dużym zakresem zmienności, a  na jego wynik ma wpływ wiek pacjenta.  
• Badania krwi
  • Przeciwciała mogą być wykrywalne ewent. w zespole Sjögrena.
  • w W innych sytuacjach otrzymujemy wyniki niespecyficzne i  często ujemne.

Wskazania do skierowania do specjalisty

• Niepewne rozpoznanie  
• WymaganaWymagane bardziejspecjalistyczne skomplikowana terapialeczenie

TerapiaLeczenie

Cele terapiileczenia

• Przywrócenie ochronnego filmu łzowego
• Zapobieganie uszkodzeniom nabłonka i  powstawaniu blizn

Ogólne informacje o terapiileczeniu

• W  miarę możliwości wyeliminować czynniki wyzwalające/drażniące
• Unikać sytuacji, w którychpowodujących nasilenie dolegliwości się nasilają
• Podstawowe leczenie polega na substytucji łez.
  • BadaniaDotychczasowe nad tymbadania są niewystarczające ze względu na niejasneniespójne kryteria diagnostyczne. Dostępne są jedynie małebadania badanianiewielkich populacji bez kontroli placebo i  bez standaryzowanych punktów końcowych.

Farmakoterapia

• Sztuczne łzy
  • Działanie polega na nawilżeniu, dziękico czemupowoduje ubytkizmnieszenie dolegliwości i promuje gojenie ubytków  nabłonkuonka mogą się goić, a objawy chorobowe nie występująrogówki.
    • Częstotliwość stosowania zależy od nasilenia choroby i obciążeń dodatkowych czynników zewnętrznych.
  • Występuje w  różnych lepkościachpostaciach - od rzadkichformy płynówynnej po żelele/maśćci o  dużej lepkości.
    • im cięższa choroba, tym bardziej lepki preparat sztucznych łez i  tym częstsze stosowanie
  • Należy unikać konserwantów.
    • Mogą mieć toksyczny wpływ na nabłonek (zwłaszcza chlorek benzalkoniowy BAK).
    • NajlepszeNajbezpieczniejszą i najlepszą opcją są preparaty jednodawkowe bez konserwantów (ewent. z  nowoczesnymi bezpiecznymi konserwantami).
  • W  analizie Cochrane stwierdzono, że leczenie jest bezpieczne i  może być skuteczne, choć wnioski te są oparte na badaniach niskiej jakości.⁷⁸ 
• Cyklosporyna (zalecenieleczenie okulistywłączane przez okulistę)  ^89-910
  • Ma działanie immunosupresyjne i  przeciwzapalne.
  • KropleW postaci kropli do oczu Ciclosporin A mogąmoże łagodzić objawy, ale efekt jest niepewny i  brakuje danych dotyczących stosowania przez okres dłuższy niż 12 miesięcy.  
  • Zanim pojawi się efekt, może minąć nawet 6  tygodni.
• Miejscowe glikokortykoidyglikokortykosteroidy (zalecenieleczenie okulistywłączane przez okulistę)
  • Mogą być przydatnyprzydatne jako leczenie krótkoterminowe.¹⁰¹¹
• Pilokarpina doustnapodawana ogólnoustrojowo (zaleceniew okulistytej formie niedostępna w Polsce) - leczenie włączane przez okulistę/reumatologa)
  • Może być pomocna przy suchości oczu w  zespole Sjögrena,  ale ma wiele działań niepożądanych.¹¹¹²
• Tetracyklina (zalecenieleczenie okulistywłączane przez okulistę)
  • w  przypadku dysfunkcji gruczołów Meiboma lub trądziku różowatego¹²¹³

Inne terapie

• Skorygować lub leczyć ewent. zmiany anatomiczne (zapalenie powiek).
• Zatyczki perforowane/kauteryzacja, tarsorafia, soczewki opatrunkowe, okulary ochronne itp.

Przebieg, powikłania i  rokowanie

Przebieg

• Na początku często łagodne zapalenie spojówek z  wydzieliną śluzową
• Może powodować uszkodzenie nabłonkarogówki
• Ból i  dolegliwości występujące najczęściej wieczorem

Powikłania

• Uszkodzenie rogówki.
• Zapalenie rogówki z bliznowaceniem, możemogące prowadzić do upośledzenia widzenia.
• Punktowe ubytki nabłonka mogą prowadzić do owrzodzenia rogówki; ewent. wtórne zakażenia, neowaskularyzacja, bliznowacenie, ścieńczenie i  perforacja rogówki. Jest to jednak rzadkość.⁵

Rokowanie

• Przewlekłe schorzenie o  zmiennym przebiegu, w  zależności od stopnia zaawansowania choroby
• Często są to tylko łagodne lub umiarkowane objawy, które można skutecznie leczyć objawowo za pomocą środków zastępujących łzy.⁵
• Noszenie soczewek kontaktowych, zwłaszcza w nocy, pogarsza rokowanie.

Informacje dla pacjentów

O  czym należy poinformować pacjentów?

• Ważne jest częste, systematyczne wkraplanie sztucznych łez.

Informacje dla pacjentów w  Deximed

• Zespół suchego oka

H04; H041; H048; H19; H193

sicca; Keratoconjunctivitis sicca; keratoconjunctivitt

TrockeneSuche Augenoczy; TrockenesSuche Augeoko; SyndromZespół dessuchego trockenen Augesoka; TrockeneChoroba Augenkrankheitsuchych oczu; DysfunktionalesSuche Tränensyndromzapalenie rogówki; KeratitisZaburzenia sicca;filmu Tränenflimstörung; Störung des Tränenfilmsłzowego; Sicca- Syndrom; VerminderteZmniejszona Tränenproduktionprodukcja łez; ErhöhteZwiększone Verdunstungparowanie derłez; Tränenflüssigkeit;Zespół Sjögren-Syndromgrena; NonZespół nie-Sjögren-Syndromgrena; PosterioreZespół Blephartitissuchości; DysfunktionTylne derzapalenie Meibom-Drüsenpowiek; PathologischerDysfunkcja Schirmer-Testgruczołów Meiboma; CornealTest StainingSchirmera; ReduzierteZabarwienie Break-Up Timerogówki; BUT;Suche Kerotokonjunktivitiszapalenie siccarogówki i spojówek

Suche zapalenie rogówki i spojówek

document-disease document-nav document-tools document-theme

Definicja: zesp Zespół suchego oka ze stanem zapalnym powierzchni oka, etiologia wieloczynnikowa. Epidemiologia:  cz  Częste występowanie (15-17%), szczególnieczęściej u kobiet i  osób starszych.

Medibas Polska (staging)

Suche zapalenie rogówki i spojówek

/link/55486036a98d4af3bb24dfa83c905468.aspx

/link/55486036a98d4af3bb24dfa83c905468.aspx

suche-zapalenie-rogowki-i-spojowek

SiteDisease

Suche zapalenie rogówki i spojówek

K.Reinhardt@gesinform.de

Kmail#stina.Reinhardt@gesinformbaranowska@gmail.decom

pl

pl

pl