Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Ból jądra

Informacje ogólne

Definicja

  • Ból jądra może mieć wiele przyczyn i  nie należy go lekceważyć, ponieważ mogąmoże siębyć zaobjawem nim kryćwielu poważnenych schorzeniachorób.
  • Ból może być ostry lub przewlekły.1.
  • Nagły ból moszny określa się również mianem ostrej moszny.2.
    • Ostra moszna jest stanem nagłym, który wymaga szybkiej diagnostyki i  leczenia w  celu uniknięcia późniejszych następstw.3.
  • Przewlekły ból moszny
    • Przewlekły ból moszny oznacza ból, który trwa dłużej niż 3 miesiące i  wpływa negatywnie na jakość życia i  codzienną aktywność.1,4.

Epidemiologia

  • Zapadalność na zapalenie najądrza wynosi ok. 25–65 przypadków na 10 tys.000 dorosłych mężczyzn rocznie.5 
  • Zapadalność na skręt jądra, który w  ok. 25% przypadków jest przyczyną ostrej moszny, wynosi 1:4000.6.
  • Skręt jądra może wystąpić w  każdym wieku, mniejszy skok zachorowań odnotowuje się w  pierwszym roku życia, a  wyraźny szczyt, obejmujący ok. 65% przypadków, przypada na okres między 12. a  18. rokiem życia.

Anatomia kliniczna

  • Prawidłowe jądra są zwarte, ale nie twarde, mniej więcej tej samej wielkości, gładkie i  owalne.
  • Długość jąder wynosi 1,5–2  cm przed pokwitaniem i  4–5  cm po pokwitaniu.
  • Jądro znajduje się w  mosznie.
  • Najądrze znajduje się w  górnej tylnej części jądra; odbywa się w nim magazynowanie i  dojrzewanie plemników.

Rozważania diagnostyczne

ICD-10

  • N44 Skręt jądra
  • N49 Zapalne choroby męskich narządów płciowych, niesklasyfikowane gdzie indziej
    • N49.0 Choroby zapalne pęcherzyków nasiennych
    • N49.1 Choroby zapalne powrózka nasiennego, osłonki pochwowej jądra i  nasieniowodu
    • N49.2 Choroby zapalne moszny
    • N49.8 Choroby zapalne innych określonych męskich narządów płciowych
    • N49.9 Choroby zapalne męskich narządów płciowych o  nieokreślonym umiejscowieniu
  • N50 Inne choroby męskich narządów płciowych
    • N50.0 Zanik jądra
    • N50.1 Zaburzenia naczyniowe męskich narządów płciowych
    • N50.8 Inne określone zaburzenia męskich narządów płciowych
    • N50.9 Zaburzenie męskich narządów płciowych, nieokreślone

Diagnostyka różnicowa

Nagłe wystąpienie bólu (ostra moszna)

Stłuczenie jądra

  • Kopnięcie lub uderzenie w  mosznę (sporty kontaktowe i  piłka) jest zawsze bardzo bolesne, ale ból powinien ustąpić w  ciągu pół godziny.
  • Jeśli ból nie ustępuje, należy wykluczyć urazowy  skręt jądra.
  • Krwiak w  mosznie można leczyć uniesieniem moszny i  podawaniem środków przeciwbólowych.

Skręt jądra

  • Skręt jądra to przypadek, który  należy w  miarę możliwości wykluczyć jako pierwszy, ponieważ jest to sytuacjastan nagłay, wymagającacy szybkiej diagnostyki i  leczenia, aby zapobiec utracie jądra.7.
  • Skręt blokuje żylny przepływ krwi z  jądra. Stopniowo dochodzi również do upośledzenia przepływu krwi tętniczej, co prowadzi do niedokrwienia jąder i  potencjalnego upośledzenia płodności.
  • Stopień skręcenia może wynosić od 180 stopni do ponad 720 stopni. Im większy skręt, tym szybciej następuje niedokrwienie. Stopień skręcenia jest trudny do określenia bez interwencji chirurgicznej.
  • Niedokrwienie może wystąpić już 4 godziny po skręcie i  prawie zawsze pojawia się przed upływem 24 godzin.
  • W  przypadku niezstąpionych jąder ryzyko wystąpienia skrętu jest większe. W  przypadku jądra brzusznego odróżnienie od  zapalenia wyrostka robaczkowego  może być trudne; wskazówką jest pusty przedział mosznowy.

Badanie przedmiotowe

  • NasilajNarastającacy siobrzę opuchliznak i  zaczerwienienie zajętego przedziału jądra
  • Zajęte jądro znajduje się wyżej i  zdaje się mieć mniejszą ruchomość.
  • Ujemny objaw Prehna (ból stały lub nasilający się przy unoszeniu chorego jądra)
  • Po zajętej stronie nie da się wywołać odruchu mosznowego (porównanie stron!).
  • W  skręcie jądra mogą wraz z  bólem wystąpić nudności i  wymioty.

TerapiaLeczenie

  • Chirurgiczne odsłonięcie i  odkręcenie jądra powinno nastąpić w  ciągu pierwszych 4–6 godzin.
  • Po wystąpieniu  skrętu jądra  zaleca się profilaktyczną orchidopeksję (ufiksowanie) drugiego jądra.

Skręt przyczepka jądra

  • W  tym przypadku nie ma zagrożenia dla ukrwienia jądra, niedokrwienie dotyczy jedynie wyrostka o  wielkości 1–7  mm na górnym końcu jądra (pozostałość przewodu Müllera), na powrózku nasiennym lub najądrzu (pozostałość przewodu Wolffa).

Badanie przedmiotowe

  • W  górnej części jądra pod dotykiem wyczuwalny jest często twardy, tkliwy guzek o  średnicy 2–3  mm.
  • W  tym obszarze może być widoczne niebieskie przebarwienie, określane jako „blue dot sign” (niebieska plamka).
  • OpuchliznaObrzęk moszny rozwija się szybko i  utrudnia odróżnienie od skrętu jądra.

TerapiaLeczenie

  • Jeśli w  sposób definitywny wykluczono  skręt jądra, skręt przyczepka jądra można leczyć objawowo, zalecając leżenie w  łóżku, miejscowe chłodzenie i  w  razie potrzeby leki przeciwzapalne.
  • W  razie najmniejszych wątpliwości należy chirurgicznie odsłonić jądra.

Zapalenie najądrza

  • Zob.Zobacz artykuł  Zapalenie najądrza.
  • Przeważnie jednostronne zapalenie najądrza najczęściej spowodowane wniknięciem patogenów (zapalenie cewki moczowej, patogeny przenoszone drogą płciową).

Badanie przedmiotowe

  • Ból w moszniei i opuchliznaobrzęk moszny 
  • Często gorączka, także ogólne osłabiony ogólny stan fizycznyabienie
  • Pieczenie i  częste oddawanie moczu, czasami wypływ wydzieliny
  • Dodatni objaw Prehna (ból zmniejsza się po uniesieniu chorego jądra)

TerapiaLeczenie

  • Leczenie objawowe lekami przeciwbólowymi lub przeciwzapalnymi (NLPZ)
  • W  razie silnych dolegliwości bólowych lub podejrzenia zakażenia ogólnoustrojowego konieczna jest hospitalizacja.
  • Jeśli nie stwierdzono obecności patogenu, zapalenie najądrza u  dorosłych leczy się jak zakażenie nierzeżączkowe przenoszone drogą płciową:
  • W  przypadku potwierdzenia lub podejrzenia rzeżączki:
  • U  starszych mężczyzn bez podejrzenia zakażenia przenoszonego drogą płciową:
    • ofloksacyna 200  mg x 2 razy na dobę doustnie przez 14 dni
    • cyprofloksacynaciprofloksacyna* 500  mg x 2 razy na dobę doustnie przez 10–14 dni
  • W  razie wykrycia  Mycoplasma genitalium:
    • azytromycyna 500  mg doustnie przez 2–5 dni lub 250  mg doustnie przez 7 dni   
      • kontrola leczenia — uwaga: oporność!
    • w  przypadku oporności na azytromycynę: moksyfloksacynamoksifloksacyna 400  mg x 1 raz na dobę doustnie przez 7–10 dni

  * Europejska Agencja Leków zaleca następujące ograniczenia w  stosowaniu fluorochinolonów: Szczególna ostrożność u osób starszych i pacjentów z zaburzeniami czynności nerek. Brak możliwości łączenia z kortykosteroidamiglikokortykosteroidami. Niezalecane jako leczenie pierwszego rzutu w  łagodnych i  umiarkowanych zakażeniach.

Zapalenie jąder

  • O  zapaleniu jąder mówimy wtedy, gdy stanem zapalnym objęte jest tylko jądro; zwykle dochodzi do zakażenia wirusowego, zwłaszcza paramyksowirusami w  przebiegu świnki.
  • Chore jądro należy układać wyżej i  chłodzić, w  razie potrzeby podawać leki przeciwbólowe i  przeciwzapalne.
  • Dodatni objaw Prehna (ból zmniejsza się po uniesieniu chorego jądra)

Zgorzel Fourniera

  • Zgorzel Fourniera to zagrażające życiu martwicze zapalenie powięzi, które występuje również w  obszarze moszny.

Badanie przedmiotowe

  • Gorączka o  nagłym początku
  • Bardzo bolesna, bardzo bolesne zaczerwienieniezaczerwieniona i opuchlizna obrzęknięta moszna
  • Powstawanie pęcherzy wypełnionych surowiczą i  krwistą treścią
  • Powstanie szybkoSzybko rozprzestrzeniającejca się martwicymartwica
  • Najczęściej ciężkie powikłania ogólne, ze wstrząsem septycznym włącznie

TerapiaLeczenie

  • Leczenie polega na szybkiej i  kompleksowej/radykalnej interwencji chirurgicznej z  usunięciem wszystkich tkanek martwiczych, podawaniu antybiotyków w  dużych dawkach drogą pozajelitową i  zwykle wymaga pobytu na oddziale intensywnej opieki medycznej.
  • Po zagojeniu można ewentualnie podjąć próbę rekonstrukcji plastycznej.

Ból po wazektomii

  • Ból, który występuje kilka tygodni po wazektomii u  30% pacjentów.8.
  • Przewlekłeylel wymagającecy leczenia dotycządotyczy 1 na 1000 przypadków.

OstraOstry idiopatycznaidiopatyczny opuchliznaobrzęk moszny

  • Częstszastszy u  dzieci9
  • Konieczne jest wykonanie badania ultrasonograficznego w  celu wykluczenia patologii moszny, która jestbędącej przyczyną dolegliwości.
  • Jedyne leczenie polega na układaniu moszny wyżej.
  • Objawy zwykle ustępują w  ciągu 48 godzin.

Kamica moczowa

Uwięźnięta przepuklina w  pachwinie

  • Uwięźnięta przepuklina w  pachwinie może spowodować niedokrwienie jądra.
  • W  obszarze kanału pachwinowego tworzy się wyraźny zgrubiały obrzęk.
  • Jeśli nie uda się przeprowadzić całkowitej repozycji, pachwinprzepuklinę należy niezwłocznie zoperowaoperować.6.

Inne choroby  

Nowotwory

  • Wczesne objawy nowotworu jądra  to często nieokreślone powiększenie jądra lub twardy guzek na jądrze znaleziony przez pacjenta.

Badanie przedmiotowe

  • Uczucie ciężkości i  tkliwośćci dotykowaprzy dotyku
  • Ból występuje w  około 20% przypadków.
  • Krwawienie do moszny może spowodować ostrą mosznę.

TerapiaLeczenie

  • Zabiegi operacyjne, chemioterapia i  radioterapia, zależnie od wyników badańbadania histologicznychhistopatologicznego i  stadium choroby.

Przewlekły ból moszny

TerapiaLeczenie

  • Istotne jest, uspokojenieaby uspokoić pacjenta i dostarczenie przekazać mu informacjiinformacje, jeśli wykluczono patologię jako przyczynę choroby wykluczono patologię.
  • Można próbować zastosować paracetamol i  leki z  grupy NLPZ.
  • W razieJeśli potrzebyzajdzie taka potrzeba, podejście multidyscyplinarne z  fizjoterapią i  opieką psychologiczną.
  • Można zastosować inne środkimetody, takie jak miejscowemiejscowa blokadyblokada nerwów przy użyciu środków znieczulenia miejscowego, odnerwienie powrózka nasiennego z  przecięciem włókien dźwigacza jądra, aż do usunięcia jądra.11.
  • Zmniejszenie bólu można również osiągnąć poprzez ostrzyknięcie okolic powrózka nasiennego toksyną botulinową.12.

Wywiad lekarski

Badanie przedmiotowe

Informacje ogólne

Badanie moszny i  jąder

  • Asymetria pomiędzy stronami  
  • Pusty przedział mosznowy
  • Zaczerwienienie moszny oraz opuchliznaobrzęk moszny i  jąder
  • Tkliwość uciskowaprzy ucisku
  • Objaw Prehna
    • Dodatni: uniesienie jądra powoduje zmniejszenie bólu.
    • Ujemny: ból nie zmienia się lub nasila po uniesieniu jądra.
  • Brak odruchu mosznowego może wskazywać na skręt jądra.6.

BadanieBadania uzupełniające

Badanie ultrasonograficzne

  • Diagnostyka ultrasonograficzna jest metodą z  wyboru w  diagnostyce procesów zachodzących w  mosznie.
  • Aby dokładnie ocenić ukrwienie tkanki miąższowej jądra, należy wykonać badanie ultrasonograficzne metodą dopplerowską, pozwalające na uzyskanie zróżnicowanego obrazu przepływów tętniczych i  żylnych.
  • Badanie ultrasonograficzne należy zawsze wykonać natychmiast w  razie jakiegokolwiek podejrzenia  skrętu jądra.13-14.

Badania laboratoryjne

  • Morfologia krwi z  rozmazem i  oznaczenie CRP  w celu wykrycia stanu zapalnego
  • W  razie potrzeby badanie w  kierunku patogenów w  wymazie lub moczu
  • W  razie potrzeby biomarkery nowotworowe (AFP, LDH, bHCG)

RM  

  • W  diagnostyce różnicowej chorób nowotworowych  

Informacje dla pacjentów

Informacje dla pacjentów w  Deximed

Ilustracje

Miednica męska, przekrój.
Miednica męska, przekrój poprzeczny
Moszna, wodniak
Moszna, wodniak
Moszna, zapalenie najądrza
Moszna, zapalenie najądrza
  
Moszna, wodniak powrózka nasiennego 
Moszna, wodniak powrózka nasiennego
 

QuellenŹródła

LiteraturPiśmiennictwo

  1. Wampler SM, Llanes M. Common scrotal and testicular problems. Prim Care 2010; 37: 613-26. PMID: 20705202 PubMed
  2. Cavusoglu YH, Karaman A, Karaman I, et al. Acute scrotum -- etiology and management. Indian J Pediatr 2005; 72: 201-3. PMID: 15812112 PubMed
  3. Davis JE, Silverman M. Scrotal emergencies. Emerg Med Clin North Am. 2011; 29 (3): 469-484.  https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0733862711000459?via%3Dihub" href="https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0733862711000459?via%3Dihub" target="_blank">www.sciencedirect.com
  4. Granitsiotis P, Kirk D. Chronic testicular pain: an overview. Eur Urol 2004; 45: 430-6. PMID: 15041105 PubMed
  5. Bonkat G.pickard R. Bartoletti R. Guidelines on Urologic Infections. European Association of Urology (EAU). Stand März 2018.  http://uroweb.org/guideline/urological-infections/" href="http://uroweb.org/guideline/urological-infections/" target="_blank">uroweb.org
  6. Günther P, Rübben I: The acute scrotum in childhood and adolescence. Dtsch Arztebl Int 2012; 109(25): 449–58. DOI: 10.3238/arztebl.2012.0449  https://www.aerzteblatt.de/archiv/127003/Akutes-Skrotum-im-Kindes-und-Jugendalter" href="https://www.aerzteblatt.de/archiv/127003/Akutes-Skrotum-im-Kindes-und-Jugendalter" target="_blank">www.aerzteblatt.de
  7. Gatti JM, Patrick Murphy J. Current management of the acute scrotum. Semin Pediatr Surg 2007; 16: 58-63. PMID: 17210484 PubMed
  8. Tandon S, Sabanegh E Jr. Chronic pain after vasectomy: a diagnostic and treatment dilemma. BJU Int 2008; 102: 166-9. PMID: 18325049 PubMed
  9. Ooi DG, Chua MT, Tan LG. A case of adult acute idiopathic scrotal edema. Nat Rev Urol 2009; 6: 331-4. PMID: 19498410 PubMed
  10. Fall M, Baranowski AP, Elneil S, et al. EAU guidelines on chronic pelvic pain. Eur Urol 2010; 57: 35-48. PMID: 19733958 PubMed
  11. Nariculam J Minhas S, Adeniyi A, et al. A review of the efficacy of surgical treatment for and pathological changes in patients with chronic scrotal pain. BJU Int 2007; 99: 1091-3. PMID: 17244279 PubMed
  12. Khambati A, Lau S, Gordon A, and Jarvi KA. OnabotulinumtoxinA (Botox) nerve blocks provide durable pain relief for men with chronic scrotal pain: A pilot open‐label trial. J Sex Med 2014;11:3072–3077.  https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/jsm.12707" href="https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/jsm.12707" target="_blank">onlinelibrary.wiley.com
  13. Tiemstra JD, Kapoor S. Evaluation of scrotal masses. Am Fam Physician 2008; 78: 1165-70. PMID: 19035065 PubMed
  14. Mirochnik B, Bhargava P, Dighe MK, Kanth N. Ultrasound evaluation of scrotal pathology. Radiol Clin North Am 2012; 50: 317-32. PMID: 22498445 PubMed

Autor*innenAutorzy

  • Katarzyna Kosiek, Dr n. med., specjalista medycyny rodzinnej, Poradnia Lekarzy Rodzinnych w Łodzi (recenzent)
  • Tomasz Tomasik, Dr hab. n. med., Prof. UJ, specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie (redaktor)
  • Marlies Karsch-Völk, Dr. med., Fachärztin für Allgemeinmedizin, München
  • Monika Lenz, Fachärztin für Allgemeinmedizin, Neustadt am Rübenberge
N44; N49; N490; N491; N492; N498; N499; N50; N500; N501; N508; N509
HodenschmerzenBól jąder; EpididymitisZapalenie najądrza; AkutesOstra Skrotummoszna; HodentorsionSkręt jądra; HodentraumaUraz jądra; OrchitisZapalenie jąder; HodentumorGuz jądra; ZeichenObjaw nach PrehnPrehna
Ból jądra
document-symptom document-nav document-tools document-theme
Ból jądra może mieć wiele przyczyn i  nie należy go lekceważyć, ponieważ mogąmoże siębyć zaobjawem nim kryćwielu poważnenych schorzeniachorób. Ból może być ostry lub przewlekły1y.1 Nagły ból moszny określa się również mianem ostrej moszny2moszny.2
Medibas Polska (staging)
Ból jądra
/link/3af04f4ff96948199ac04a08f01adb8f.aspx
/link/3af04f4ff96948199ac04a08f01adb8f.aspx
bol-jadra
SiteProfessional
Ból jądra
K.Reinhardt@gesinform.de
Klive.Reinhardt@gesinformcom#dr.dedabrowska@wp.pl
pl
pl
pl