Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Ocena stopnia otępienia

Informacje ogólne

  • W kontekście psychospołeczno-naukowymecznym ocena (ang. assessment) odnosi się do kompleksowej oceny psychicznych, społecznych i/lub codziennych kompetencji i zasobów pacjenta.1
  • Jeśli istnieją oznaki otępienia, ocenę, w tym monitorowanie przebiegu choroby, najlepiej przeprowadzać we współpracy mipomiędzy lekarzem rodzinnym, pacjentem i jego krewnymi, personelem pielęgniarskim placówki opiekuńczej oraz, w razie potrzeby, innymi specjalistami, np. psychiatrą, neurologiem czy geriatrą.
  • Szczegółowe wyjaśnienia poszczególnych elementów diagnozy otępienia można znaleźć w artykule  Objawy otępienia.  

Ogólna ocena geriatryczna dokonywana przez lekarzy rodzinnych

  • DiePierwszy ersteetap Stufeoceny derotepienia Demenzdiagnostiki undwstępne diebadania Verlaufskontrollenmogą könnenbyć u. przeprowadzane w ramach podstawowej oceny geriatrycznej przeprowadzanej przez lekarza rodzinnego (więcej informacji w artykule  Badanie geriatryczne).
  • Złożone zaburzenia poznawcze lub zmęczenie u osób w wieku powyżej 70 lat są uważane za jedynewystarczające uzasadnienieprzesłanki dlauzasadniające przeprowadzeniaprzeprowadzenie podstawowej oceny geriatrycznej przez lekarza rodzinnego, nawet jeśli inne elementy funkcjonalne są zachowane.

Plan oceny1

Rozpoznanie i planowanie

  • MoPrzedstawienie możliweliwych konsekwencjekonsekwencji rozpoznania otępienia
  • Respektowanie życzenia osoby dotkniętej chorobą co do intensywności dalszej diagnostyki i stopnia informacji (prawo do niewiedzy).
  • OmSzczegółowe omówienie dalszychdalszego krokówpostępowania diagnostycznychdiagnostycznego z daną osobąpacjentem.
  • Podejście dwuetapowe
    1. Jeśli wywiad lekarski wskazuje na narastajnasilające się zaburzenia poznawcze, przeszkolony asystent medyczny lub lekarz przeprowadza procedurę przesiewową.
    2. Przy potwierdzeniu podejrzenia wczesnego zespołu otępiennego: skierowanie na diagnostykę neuropsychologiczną (np. konsultacja dotyczącapsychogeriatryczna, pamięci w ośrodku opieki ambulatoryjnejneurologiczna)

Wywiad lekarski

  • WywiadBadanie osobniczypodmiotowe pacjenta
  • Wywiad zebrany od osób trzecich
  • Wywiad rodzinny
  • Deficyty poznawcze?
  • Zmiany w zachowaniu i osobowości?
  • Dotychczasowy przebieg zaburzeń?

Rozmowa z krewnymi

  • Należy zapytać o ostatnie zmiany w funkcjonowaniu:
    • zmianaZmiana funkcjonowania w życiu codziennym
    • funkcjonowanieFunkcjonowanie i uczestnictwo w kontekstach społecznych
    • zmienioneZmiana zachowaniezachowania: drażliwość, niepokój, lęk, bierność

Badanie psychiatryczne

Badanie fizykalne

  • Ciśnienie tętnicze i  tętno
  • Badanie neurologiczne
  • Badanie internistyczne

Krótkie testy poznawcze

Czynniki zakłócające

  • Następujące czynniki mogą przyczyniać się do zafałszowania wyników testów i badań:
    • zaburzeniaZaburzenia sensoryczne
    • deficytyDeficyty uwagi (np. nasilane przez hałas panujący w otoczeniu)
    • trudnoTrudności ze zrozumieniem lub zapamiętaniem pytań i zadań testowych (np. w przypadku zbyt cichego lub zbyt szybkiego wyjaśnienia)
    • brakBrak wiedzy na tematpoczucia choroby („utrzymywanie fasady"): wywiad medyczny zebrany od innych osób, w razie potrzeby pod nieobecność osoby dotkniętej chorobą
    • depresjaDepresja: mogą jej towarzyszyć deficyty poznawcze (otępienie rzekome).

Badania krwi

Wskazania do skierowania do specjalisty

  • Więcej szczegółów na temat kryteriów można znaleźć w artykule  Objawy otępienia.
  • W przypadku szybkiego pogorszenia sprawności poznawczej i/lub towarzyszących objawów neurologicznych: skierowanie do neurologa, w razie potrzeby skierowanie do szpitala

Poradnictwo i diagnostyka genetyczna człowieka

  • Przy podejrzeniu choroby dziedziczonej autosomalnie dominująco

Informacje dla instytucji udzielających wsparcia

  • Tylko za zgodą osoby dotkniętej chorobą

Co

Strategia jest ważne?postępowania1

  • Jeśli wywiad lekarski wskazuje na wczesny zespół otępienny: Krkrótki test i w razie potrzeby skierowanie na diagnostykę neuropsychologiczną
  • WDalsza zalediagnostyka uzależnościniona od wyników, dalszapostępowania diagnostyka,wstępnego np.: neurologiczna, psychiatryczna, internistyczna lub genetyczna

Podsumowująca rozmowa końcowa

  • Z osobami dotkniętymi chorobą i ich krewnymi
  • Wyjaśnienie planowanych działań diagnostycznych i omówienie ich ze wszystkimi osobami zaangażowanymi w opiekę nad pacjentem
  • Ważne tematy
    • informacjeInformacje na temat diagnozy
    • informacjeInformacje na temat objawów, przebiegu choroby i rokowania
    • potrzebaPotrzeba wsparcia środowiskowego, np. pomoc domowapracownika socjalnego i opieka ambulatoryjna, opieka dzienna w ośrodkach opieki
    • leczenieLeczenie farmakologiczne
    • sposobySposoby leczenia niefarmakologicznego
    • pePełnomocnictwo do spraw opieki zdrowotnej/oświadczenie woli pacjenta/testament
    • potrzebaPotrzeba pomocy i wsparcia ze strony krewnych, ewent. udział w kursach szkoleniowych dla krewnych sprawujących opiekę i grupach wsparcia
    • prowadzenieProwadzenie pojazdów mechanicznych (ocena zdolności do prowadzenia pojazdów)

Dalsze postępowanie1

Wizyta kontrolna po 6-12 miesiącach

  • Co pół roku
    • ocenaOcena stanu somatycznego
    • kontrolaKontrola leczenia farmakologicznego
    • ocenaOcena umiejętności codziennego życia
  • Raz w  roku
    • krKrótkie testy poznawcze, np. B. MMSE  i test rysowania zegara
    • pytaniaPytania dotyczące odpornowydolności opieki i poziomu stresu członków rodziny
    • bezpieczeBezpieczeństwo w domu

Dodatkowe informacje w Deximed

AktualneMożliwe diagnozyrozpoznania

Informacje dla pacjentów

QuellenŹródła

LiteraturPiśmiennictwo

  1. National Institute for Health and Care Excellence (UK). Dementia: Assessment, management and support for people living with dementia and their carers. London: National Institute for Health and Care Excellence (UK); 2018 Jun. PMID: 30011160  http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=30011160[uid]" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=30011160[uid]" target="_blank">PubMed
  2. Tomaszewska M., Chibowska P., i Sitek E., Wybrane metody przesiewowej oceny funkcji poznawczych w różnych kontekstach klinicznych, „Psychiatria i Psychologia Kliniczna”, 2021, t.21:, s. 257–267
  3. Livingston G, Huntley J, Sommerlad A et al. Dementia prevention, intervention, and care: 2020 report of the Lancet Commission. Lancet 2020; 396: 413-46. PMID: 32738937  http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=32738937[uid]" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=32738937[uid]" target="_blank">PubMed

Autor*innenAutorzy

  • Adam Windak; Prof dr hab. n. med.; specjalista medycyny rodzinnej; Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie (redaktor)
  • Natalia Jagiełła; specjalista medycyny rodzinnej; Praktyka Grupowa Lekarzy Rodzinnych w Krakowie (recenzent)
  • Thomas M. Heim, Dr. med., Wissenschaftsjournalist, Freiburg
demensutredning - lege; Demenzassessment - Arzt; Demenzassessment
DemenzassessmentOcena stopnia otępienia; DemenzdiagnostikDiagnoza demencji; Hausärztlich-geriatrischesZespół Basisassessmentotępienny; Manageable Geriatric AssessmentGeriatria; MAGICOcena geriatryczna; DemenzsymptomeObjawy demencji; Mini- Mental-Status-Test State Examination; MMSTMMSE; UhrentestTest zegara; DemTect; TFDD;Test MoCA; NPI; BEHAVE-AD; CERAD-BRSD; NOSGER
Ocena stopnia otępienia
document-disease document-nav document-tools document-theme
W kontekście psychospołeczno-naukowymecznym ocena (ang. assessment) odnosi się do kompleksowej oceny psychicznych, społecznych i/lub codziennych kompetencji i zasobów pacjenta.1
Medibas Polska (staging)
Ocena stopnia otępienia
/link/56e9b20ca71846799c90c53257bf737b.aspx
/link/56e9b20ca71846799c90c53257bf737b.aspx
ocena-stopnia-otepienia
SiteDisease
Ocena stopnia otępienia
K.Reinhardt@gesinform.de
Kj.Reinhardt@gesinformmroz@konsylium24.depl
pl
pl
pl