Definicja: Zespół powstrzpo wstrząśnieniowynieniu mózgu to stan z utrzymującymicych się objawamiobjawów, który występuje po zwykle łagodnym urazie czaszkowo-mózgowym. Etiologia zespołu jest kontrowersyjna; prawdopodobnie przyczyna jest to prawdopodobnie wieloczynnikowa geneza z czynnikami neuropatologicznymi i psychologicznymi.
Częstość występowania: Dane dotyczące częstości występowania są bardzo niespójne ze względu na różne kryteria diagnostyczne. U 30–80% pacjentów objawy zespołu powstrząśnieniowego występują po łagodnym lub umiarkowanym urazie czaszkowo-mózgowym.
Objawy: Jest to zespół objawów obejmujący dolegliwości somatyczne, poznawcze i psychologiczne. Typowe są bóle i zawroty głowy oraz problemy z koncentracją.
WynikiBadanie fizykalne: Zwykle niebez występują objawy klinicznenieprawidłowości, ale wymagana jest ocena neurologiczna.
Diagnostyka: badanie Badanie fizykalne i neurologiczne. Dalsza diagnostyka w większości przypadków w celu wykluczenia innych (mózgowych) organicznych przyczyn objawów: obrazowaniebadania mózguobrazowe, aparaturowa diagnostyka neurologiczna, diagnostyka psychiatryczna.
Leczenie: Brak Nieswoistego istnieje swoiste leczeniepostępowania zapobiegające zespołowi powstrząśnieniowemucego lub leczącecego gozespół powstrząśnieniowy. LeczenieTerapia jest zatem zorientowanezorientowana na objawy i zwykle obejmuje połączenie lekówleczenia farmakologicznego i leczenia psychoedukacyjnego.
Informacje ogólne
Definicja
Zespół po wstrząśnieniu mózgu (powstrząśnieniowy) oznacza utrzymujące się objawy po łagodnymUrazieurazie czaszkowo-mózgowym (wstrząśnieniu mózgu).1-2.
Lekkie urazy czaszkowo-mózgowe (Glasgow Coma Scale 15-13) są również nazywane wstrząsemśnieniem mózgu i stanowią około 90% wszystkich urazów czaszkowo-mózgowych.
Zespół powstrząśnieniowy objawia się kombinacją objawów somatycznych, poznawczych i afektywnych.1,3.
Typowe dolegliwościobjawy to obejmują: Bból głowy, wyczerpanie, problemy z koncentracją, obniżonazmniejszoną wydajność, Zawrotyzawroty głowy i Nudnonudności, które utrzymują się przez tygodnie do miesięcy po zdarzeniu.
Zespół powstrząśnieniowy występuje również u dzieci, zwłaszcza po łagodnych urazach głowy, i może mieć wpływ na jakość życia.4.
Częstość występowania i przyczyny zespołu powstrząśnieniowego są kontrowersyjne i nie zostały jeszcze ostatecznie wyjaśnione.1-2,5-6.
Omówiono zarówno czynniki somatyczne, jak i psychologiczne w rozwoju zespołu.
Chociaż etiologia jest kontrowersyjna, zgodnie z definicją WHO jest to schorzenie powszechne schorzenie, które stanowi obciążenie dla osób nim dotkniętych.3.
ChorobaNie należy lekceważyć choroby o potencjalnie złożonychonym mechanizmachmechanizmie niei powinna bypostrzegać odrzucanajej jako histerycznehisterycznego wyolbrzymianiewyolbrzymiania codziennych dolegliwości.6.
Celem leczenia jest poprawazłagodzenie objawów.
Częstość występowania
U 30–80% osób po lekkim lub umiarkowanym urazie czaszkowo-mózgowym, rozwijają się objawy zespołu powstrząśnieniowego po lekkim lub umiarkowanym urazie czaszkowo-mózgowym.2,5.
duża zmienność danych dotyczących częstości występowania ze względu na różne kryteria diagnostyczne7
Według metaanalizy współczynnik chorobowości pourazowego przewlekłego bólu głowy wynosi 57,7%.6.
po łagodnym urazie głowy w 75,3% przypadków, po ciężkim urazie głowy w 32,1% przypadków
częściej u pacjentów przypadkuz występującegocym wcześniej przewlekłegoym bólulem głowy
Dotknięta grupaGrupa pacjentów z zespołem po wstrząśnieniu mózgu jest niejednorodna,zi charakteryzuje się różnym stopniem urazów głowy i mózgu.
Indywidualne cechy i istniejące wcześniej schorzenia pacjentów mogą wpływać na wystąpienie zespołu.
W jednym z badań porównano pacjentów po łagodnym urazie czaszkowo-mózgowym z pacjentami po drobnych zabiegach ortopedycznych (grupa kontrolna).6.
poPo 3 miesiącach ból głowy występował u 15,3% pacjentów z urazem głowy i tylko u 2,2% w grupie kontrolnej.
Patofizjologia
Istnieje kilka teorii dotyczących patogenezy zespołu powstrząśnieniowego.
OmówionoAnalizowano zarówno czynniki mózgowo-organiczne, jak i psychologiczne.
W międzyczasie zwykleZwykle zakłada się wieloczynnikową genezę obuuwzględniającą mechanizmówoba mechanizmy.1.
Przypuszczalnie w fazie ostrej na pierwszy plan wysuwają się przyczyny mózgowo-organiczne, podczas gdy w przebiegu przewlekłym ważniejsze stają się czynniki psychospołeczne.
Mechanizmy neuropatologiczne
PoUrazieurazie czaszkowo-mózgowym o różnym nasileniu, może prawdopodobnie dojść do rozproszonego i ogniskowego uszkodzenia mózgu ze zmianami strukturalnymi i biochemicznymi.6.
Rozproszone uszkodzenieuszkodzenia aksonalne możemogą wystąpić zarówno po ciężkich, jak i łagodnych urazach głowy.1,6,10-11.
Aksony istoty białej wydają się być szczególnie wrażliwe.
Zmiany zwykle ustępowały po około 1 roku, w tym samym czasie co bóle głowy.
Badania obrazowe (SPECT, PET i czynnościowy RM) wykazały obszary nieprawidłowej aktywności mózgu.1,12.
często brak korelacji między zakresem zmian a stopniem nasilenia objawów
Badanie fMRI wykazało zmiany w pamięci roboczej, które korelowały z nasileniem objawów.
Zmiany w aparaturowych badaniach elektrofizjologicznych (wzrokowe potencjały wywołane) w przedłużającym się zespole powstrząśnieniowym, potwierdzają podłoże neuropatologiczne.1.
PodwyU pacjentów z pourazowym bólem głowy wykazano podwyższony poziom białka S-100B, markera uszkodzenia mózgu, wykazano u pacjentów z pourazowym bólem głowy.6.
Czynniki psychiczne
Lęk przed trwałym uszkodzeniem mózgu może prowadzić do wybiórczego postrzegania i skupiania się na objawach.3.
rzróżnenicowane objawy (Bból głowy, Zawrotyzawroty głowy, wyczerpanie, drażliwość, trudności z koncentracją i sprawnością umysłową, zaburzenia pamięci, Zaburzeniazaburzenia snu, zmniejszona zdolność radzenia sobie ze stresem, bodźcami emocjonalnymi lub alkoholem)
Wynikiobjawy patologiczne w badaniu neurologicznym
nieprawidłowe wyniki w diagnostycebadaniach aparaturowejdodatkowych (np. diagnostycediagnostyka obrazowejobrazowa)
OznakamiObjawy innej choroby organicznej sobejmują np. dolegliwości ze strony układu pokarmowego lub moczowo-płciowego, deficyty ruchowe lub czuciowe lub Napadynapady padaczkowe.16.
Wywiad lekarski zebrany od osób trzecich może być pomocny wW ocenie deficytów poznawczych i objawów afektywnych pomocny może być wywiad zebrany od osób trzecich.
Bóle głowy
Ból głowy jest głównym objawem zespołu powstrząśnieniowego i występuje u 30–90% pacjentów po łagodnym urazie mózgu.6.
ewent. badanie przesiewowe za pomocą kwestionariusza
BadanieBadania uzupełniające w praktyce lekarza rodzinnego
Nie we wszystkich przypadkach są konieczne.
w zależności od wyników badania przedmiotowego i możliwych chorób współistniejących
Diagnostyka specjalistyczna
Dalsza diagnostyka powinna być przeprowadzana indywidualnie.22.
Badania obrazowe
Po łagodnych urazach głowy często niebadania można wykryć żadnych zmian w obrazowaniuobrazowe mózgu nie wykazują nieprawidłowości.1.
w przypadku utrzymujących się dolegliwości po urazie głowy lub patologicznych wyników badania neurologicznego
początkowo głównie RM lub TK czaszkigłowy
w przypadkupo niewielkich urazówurazach mózgu, w około 10% wynikówwyniki badania TK, takichtakie jak np. lekkie Krwotokikrwotoki podpajęczynówkowe lub stłuczenia23
RM jest bardziej czuły i wykazuje u ok.około 30% pacjentów z prawidłowymi wynikami TK dalsze zmiany patologiczne.24.
Czynnościowe obrazowanie mózgu ma raczej charakter eksperymentalny.16.
Diagnostyka neurologiczna
wykonanie zależne od badania neurologicznego i obrazowania mózgu
Jeśli na pierwszy plan wysuwają się objawy psychologicznepsychiatryczne (np. Depresjadepresja), należy przeprowadzić diagnostykę psychiatrycznspecjalistyczną w tym kierunku.
w razie potrzeby białko S-100B jako marker uszkodzenia mózgu6
Wskazania do skierowania do specjalisty
SkierowaniePacjenta powinnonależy byskierować wystawione w przypadku przedłużających się przypadkobjawów, poważnego upośledzenia w życiu codziennym lub podejrzenia innych przyczyn organicznych (mózgowych).
Leczenie
Cele leczenia
łŁagodzenie objawów
zapobieganieZapobieganie przewlekłościym dolegliwościciom, zwłaszcza bólulowi (głowy)1,6
unikanieUnikanie ograniczeń jakości życia i codziennego funkcjonowania
Ogólne informacje o leczeniu
Leczenie jest indywidualnie dostosowywane do pacjenta i jego dolegliwości.
wW większości przypadków spontaniczna poprawa w ciągu 1–3 miesięcy3,9,18,25-26
Nie istnieje swoista forma leczenia zespołu powstrząśnieniowego.1,9.
Leczenie jest zatem zorientowane na objawy.
W większości przypadków stosuje się leczenie farmakologiczne.1.
Brakuje wystarczającej ilości badań dotyczących skuteczności leczenia.
Przedłużające się przypadki często wymagają leczenia multidyscyplinarnego.
Wzmocnienie, trening funkcji poznawczych i terapia behawioralna mogą złagodzić objawy w przewlekłym przebiegue i poprawić wyniki.1,28.
Około 16% pacjentów z nieleczonym zespołem powstrząśnieniowym możena uwolnić się od objawów dzięki krótkiemu leczeniu psychiatrycznemu.1.
W niektórych przypadkach pomocne może być nauczanie technik radzenia sobie ze stresem i technik relaksacyjnych.9.
Działania psychoedukacyjne
Wiedza na temat zespołu, jego częstości występowania i przebiegu może pomóc osobom dotkniętym chorobą w radzeniu sobie z objawami.9,29.
Działąniaania edukacyjne z ulotkązastosowaniem informacyjnąulotki informacyjnej w ciągu 5–7 dni po przyczynowym urazie głowy bypozwoliła w staniey zmniejszyć odsetekczęstość objawów i niepokojuniepokój 3 miesiące po zdarzeniu.30.
Aktywna rehabilitacja
Aerobowa aktywność fizyczna o niskiej intensywności, ćwiczenia równowagi i inne działania mogą korzystnie wpływać na przebieg choroby.28.
Zalecenia dla pacjentów
poPo Urazieurazie głowy wystarczająca rekonwalescencja do czasu ustąpienia objawów31
Ważne jest, aby po pewnym czasie powrócić do aktywnego trybu życia, ponieważ ma to korzystny wpływ na objawy.28.
PacjenciPacjentów powinninależy informować się o chorobie, jej częstości jej występowania i przeważnie łagodnym przebiegu.
Ta wiedza wydaje się mieć korzystny wpływ na przebieg zespołu.29.
Przebieg, powikłania i rokowanie
Przebieg
Objawy i dolegliwości związane z zespołem powstrzpo wstrząśnieniowymnieniu mózgu pojawiają się u większości pacjentów w ciągu 7–10 dni.
Jedno z badań wykazało, że objawy poznawcze i emocjonalne stopniowo nasilają się w ciągu pierwszego tygodnia, a następnie ponownie się zmniejszajmaleją, podczas gdy objawy somatyczne stale się zmniejszają.18.
Po miesiącu objawy ustępują w większości przypadków ustępują, ale ból głowy, zawroty głowy i problemy z koncentracją często się utrzymują się dłużej.18,25.
Trzy miesiące po przyczynowym urazie głowy w większości przypadków nieobjawy wystustępowały żadne objawypują.3,18,26.
Bból głowy jako najczęstszy uporczywy objaw (około 5%)
Po upływie roku uU około 10–15% pacjentów nadalobjawy występujutrzymują objawysię po upływie roku, a w niektórych przypadkach zespół powstrząśnieniowy może prowadzić do trwałych ograniczeń.2,32 .
Przyczyny mogą obejmować nieodpowiednienieprawidłowe leczenie, nadmierne stosowanie leków przeciwbólowych lub choroby współistniejące.33.
Powikłania
ograniczenieOgraniczenie codziennegoaktywności życia codziennego i zdolności do pracy
McCauley SR, Boake C, Pedroza C, et al. Postconcussional disorder: Are the DSM-IV criteria an improvement over the ICD-10?. J Nerv Ment Dis 2005; 193: 540. PubMed
Hughes, DG, Jackson, A, Mason, DL, et al. Abnormalities on magnetic resonance imaging seen acutely following mild traumatic brain injury: correlation with neuropsychological tests and delayed recovery. Neuroradiology 2004; 46: 550. PubMed
Fann JR, Uomoto JM, Katon WJ. Cognitive improvement with treatment of depression following mild traumatic brain injury. Psychosomatics 2001; 42: 48. PubMed
McCauley SR, Boake C, Levin HS, et al. Postconcussional disorder following mild to moderate traumatic brain injury: anxiety, depression, and social support as risk factors and comorbidities. J Clin Exp Neuropsychol 2001; 23: 792. PubMed
Couch JR, Bearss C. Chronic daily headache in the posttrauma syndrome: relation to extent of head injury. Headache 2001; 41: 559. PubMed
Eisenberg MA, Meehan WP, Mannix R. Duration and course of post-concussive symptoms. Pediatrics 2013; 133: 999-1006. doi:10.1542/peds.2014-0158 DOI
Chen JK, Johnston KM, Petrides M, Ptito A. Neural substrates of symptoms of depression following concussion in male athletes with persisting postconcussion symptoms. Arch Gen Psychiatry 2008; 65: 81. PubMed
Kroenke K, Lucas CA, Rosenberg ML, Scherokman B, Herbers JE Jr, Wehrle PA, et al. Causes of persistent dizziness. A prospective study of 100 patients in ambulatory care. Ann Intern Med 1992; 117: 898-904. Annals of Internal Medicine
Baloh RW. Differentiating between peripheral and central causes of vertigo. Otolaryngol Head Neck Surg 1998; 119: 55-9. PubMed
Rees PM. Contemporary issues in mild traumatic brain injury. Arch Phys Med Rehabil 2003; 84: 1885. PubMed
Mittl RL, Grossman RI, Hiehle JF, et al. Prevalence of MR evidence of diffuse axonal injury in patients with mild head injury and normal head CT findings. AJNR Am J Neuroradiol 1994; 15: 1583. PubMed
Cunningham J, Brison RJ, Pickett W. Concussive symptoms in emergency department patients diagnosed with minor head injury. J Emerg Med 2011; 40: 262-6. PubMed
Kashluba S, Paniak C, Blake T, et al. A longitudinal, controlled study of patient complaints following treated mild traumatic brain injury. Arch Clin Neuropsychol 2004; 19: 805. PubMed
Baandrup, L, Jensen, R. Chronic post-traumatic headache--a clinical analysis in relation to the International Headache Classification 2nd edition. Cephalalgia 2005; 25: 132. PubMed
Whittaker R, Kemp S, House A. Illness perceptions and outcome in mild head injury: a longitudinal study. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2007; 78: 644. PubMed
Definicja: Zespół powstrzpo wstrząśnieniowynieniu mózgu to stan z utrzymującymicych się objawamiobjawów, który występuje po zwykle łagodnym urazie czaszkowo-mózgowym. Etiologia zespołu jest kontrowersyjna; prawdopodobnie przyczyna jest to prawdopodobnie wieloczynnikowa geneza z czynnikami neuropatologicznymi i psychologicznymi.