Sygnały objawy alarmującee i odwracalny niebezpieczny przebieg choroby
|
Sygnały objawy alarmującee |
Niebezpieczna choroba wymagająca leczenia |
|
Gorączka >38,5°C, dreszcze, czasem ostry stan splątania stan po Przebicia stawów, operacje stawu skokowego |
|
|
Uraz, któremu towarzyszy
|
Złamanie, krwawienie w przestrzeni stawowej, wysięki, uszkodzenie naczyń, uszkodzenie nerwu lub ucisk nerwu |
|
Objawy zapalenia:
|
septyczne zapalenie stawów, zapalenie kości i szpiku, nowotwór |
|
ograniczenia ruchowe, zablokowany staw, wrażenie zablokowania |
Hemartroza, wodniak, rozwarstwiające zapalenie kości i chrząstki |
|
Narkotyki podawane drogą dożylną |
|
|
Hemofilia |
Hemartroza |
Informacje ogólne
- Ten artykuł dotyczy bólu w stawie skokowym, który często jest spowodowany przeciążeniem.1
- Przyczyny bólu stawów stopy i kostki obejmują uszkodzenie szkieletu (złamanie), więzadeł (naciągnięcie, zerwanie), mięśni, ścięgien (tendinopatie) lub powięzi.
- Informacje na temat bólu stawu skokowego po urazie można znaleźć w artykule Ostry uraz stawu skokowego.
Anatomia kliniczna
- Górny staw skokowy
- Staw skokowy górny (staw skokowo-goleniowy)
- połączenie kostne między widełkami kostki (z dystalnej części kości strzałkowej i piszczelowej) a kością skokową
- Mobilność
- Zgięcie podeszwowe i zgięcie grzbietowe
- Dolny staw skokowy
- Dolny staw skokowy z 2 komór
- przedni dolny staw skokowy
- Staw skokowy dolny (skokowo-piętowo-łódkowy)
- tylny dolny staw skokowy
- Staw skokowo-piętowy/skokowo-piętowo-łódkowy
- przedni dolny staw skokowy
- Komory są oddzielone od siebie więzadłem międzykostnym skokowo-piętowym.
- Mobilność
- Ewersja (unoszenie bocznej krawędzi stopy) i inwersja (unoszenie przyśrodkowej krawędzi stopy).
- Dolny staw skokowy z 2 komór
- Mięśnie
- Mięśnie poruszające stawem skokowym przebiegają nad kością skokową, ale żadne ze ścięgien nie jest do niej przyczepione.
- Podział na zginacze, prostowniki i mięśnie strzałkowe (ewersja)
- Pochwy ścięgien
- Ze względu na długie ścięgna, z których niektóre przeplatają się poprzecznie, wokół stawu skokowego znajdują się liczne pochewki ścięgien i kaletki.
- predysponowane do zapalenia ścięgien i zapalenia pochewki ścięgnistej
- Miejsca cieśni nerwów
- Głowa kości strzałkowej, gdzie powierzchownie przebiega nerw podkolanowy boczny
- Kanał stępu, który biegnie za i pod wewnętrzną kostką, z nerwem piszczelowym
Częstość występowania
- Współczynnik chorobowości bólu stawu skokowego u dorosłych wynosi około 12%2.
Czynniki ryzyka3
- Niedopasowane buty
- Zaawansowany wiek
- Wysoki BMI
- Wysoki poziom stresu zawodowego
Rozważania diagnostyczne
- Najczęstsze przyczyny
- uraz
- Przeciążenie — nowy sport, zwiększenie liczby treningów
- Poprzednie skręcenie stawu skokowego: przewlekła niestabilność
- Głęboki ból w stawie skokowym: patologia wewnątrzstawowa
- Choroba zwyrodnieniowa stawów
- Uszkodzenie chrząstki
- Obrzęk niezależny od urazu
- Zaburzenie reumatyczne
- Dna moczanowa
- Choroba zwyrodnieniowa stawów
Niebezpieczne choroby wymagające leczenia
ICD-10
- M65 Zapalenie błony maziowej i pochewki ścięgnistej
- M67 Inne choroby błony maziowej i ścięgien
- M70 Choroby tkanek miękkich związane z ich używaniem, przemęczeniem i przeciążeniem
- M79.97 Choroba tkanek miękkich, nieokreślona: kostka i stopa
Diagnostyka różnicowa
Przewlekła niestabilność stawu skokowego
- Patrz artykuł Staw skokowy, niestabilność
- przyczyny
- nawracające skręcenia
- czynnościowe: osłabiona propriocepcja
- słabsza kontrola grupy strzałkowej (boczne stabilizatory mięśniowe stawu skokowego)
- mechanicznie: niewygojone lub nadmiernie rozciągnięte więzadła poboczne
- czynnościowe: osłabiona propriocepcja
- nawracające skręcenia
- Częstość występowania
- stosunkowo powszechne, zwłaszcza wśród sportowców
- Objawy i dolegliwości
- Poczucie niestabilności
- powtarzające się potknięcia lub urazy
- Ból
- Obraz kliniczny
- niestabilność mechaniczna
- dodatni test szuflady przedniej (wysunięcie kości skokowej)
- dodatnie przechylenie boczne (przechylenie kości skokowej)
- niestabilność czynnościowa
- Test równowagi, ćwiczenia równowagi na chybotliwej desce
- niestabilność mechaniczna
- Inne badania
- w razie potrzeby zdjęcia rentgenowskie
- Objaw niestabilności mechanicznej
- w razie potrzeby RM
- Obrazowanie aparatu więzadłowego
- w razie potrzeby zdjęcia rentgenowskie
Urazy kostno-chrzęstne
- Patrz artykuł Uraz chrząstki w stawie skokowym
- przyczyny
- wcześniejsze lub nawracające skręcenia kostki
- zwłaszcza w przypadku urazów o wysokiej energii
- szybki bieg lub lądowanie po wysokim skoku
- Częstość występowania
- w około 6% wszystkich skręceń kostki4
- Objawy i dolegliwości
- Utrzymujący się lub nawracający ból, który pojawia się jakiś czas po właściwym urazie kostki.
- Obraz kliniczny
- Potencjalnie sztywność i blokady (przy wolnym korpusie stawu)
- Inne badania
- Obrazowanie metodą TK (kwestie kostne) lub RM (chrząstka, więzadła)
rozwarstwiające zapalenie kości i chrząstki
- Oderwanie fragmentu chrząstki stawowej
- przyczyny
- czynniki genetyczne, niedokrwienie i uraz5
- Częstość występowania
- względnie rzadkie
- Objawy i dolegliwości
- Ból, sztywność, objawy uwięźnięcia („klikanie”, zablokowanie)
- Obraz kliniczny
- w razie potrzeby nad uszkodzonym obszarem może występować bolesność uciskowa
- Często dotknięty jest przyśrodkowy obszar kości skokowej i jest bardziej wyczuwalny w zgięciu podeszwowym.
- w razie potrzeby nad uszkodzonym obszarem może występować bolesność uciskowa
- Inne badania
- RTG
- U 1/3 wszystkich pacjentów wyniki są początkowo ujemne.
- RM
- RTG
- Terapia
- próba leczenia zachowawczego
- Artroskopia, jeśli objawy nie ustępują
Zapalenie błony maziowej stawu skokowego
- przyczyny
- Powikłania po krwawieniu
- niestabilność więzadłowa
- Częstość występowania
- stosunkowo częste
- Objawy i dolegliwości
- Ból obciążeniowy, który może występować bocznie, przyśrodkowo, brzusznie lub grzbietowo.
- Obraz kliniczny
- Ból przy palpacji w chorym miejscu
- Opuchlizna, miejscowe ucieplenie, ograniczenie ruchów
- Inne badania
- Potencjalnie RM i artroskopia
zapalenia stawów
- przyczyny
- Konsekwencje chorób ogólnoustrojowych, np. reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS)
- Częstość występowania
- rzadsze w stawie skokowym
- Objawy i dolegliwości
- ból, obrzęk, ograniczenie czynności
- często rozpoznana choroba podstawowa
- Obraz kliniczny
- ból, opuchlizna, miejscowe ucieplenie, ograniczenie ruchomości
- Inne badania
- Badania krwi
- aspiracja płynu maziowego do badań mikroskopowych
- RTG
Złamanie zmęczeniowe
- Patrz artykuł Złamanie przeciążeniowe
- przyczyny
- uszkodzenia spowodowane przeciążeniem
- Częstość występowania
- raczej rzadkie; bardziej powszechne w sportach z dużym obciążeniem stóp (biegi i skoki).
- Złamania kości łódkowatej są częstsze niż złamania kości skokowej.
- Objawy i dolegliwości
- ból związany z obciążeniem
- Obraz kliniczny
- miejscowy ból palpacyjny
- Inne badania
- RM lub scyntygrafia
zespol-zatoki-stepu
- Patrz artykuł Zespół zatoki stępu.
- Zwężenie zatoki stępu (kanał kostny między kością skokową i piętową z więzadłem międzykostnym skokowo-piętowym, które prowadzi naczynia krwionośne do kości skokowej).
- przyczyny
- Zapalenie błony maziowej w bocznych obszarach przedniego stawu skokowego-piętowego
- Powikłanie po wcześniejszym urazie stawu skokowego z zajęciem więzadeł skokowo-piętowych
- Urazy związane z nadmiernym obciążeniem spowodowane zwiększoną tendencją do pronacji
- Zapalenie stawów, np. przy RZS
- Częstość występowania
- do 14% wszystkich pacjentów z przewlekłą niestabilnością stawu skokowego6
- Objawy i dolegliwości
- uporczywy ból po zewnętrznej stronie stawu skokowego
- Często silny ból rano, który zmniejsza się po rozgrzaniu.
- Pogorszenie podczas biegania po miękkim podłożu, np. trawie.
- Obraz kliniczny
- miejscowy ból i ból palpacyjny nad zatoką stępu
- Ból często występuje przy pełnej supinacji/pronacji.
- Potwierdzenie rozpoznania poprzez brak bólu po wstrzyknięciu miejscowych środków znieczulających
- Inne badania
- w razie potrzeby RM do wykrywania zmian zapalnych w zatoce stępu
Uraz więzozrostu
- Przyczyny — typowy mechanizm urazu
- Rotacja zewnętrzna stawu skokowego w pozycji neutralnej lub zgiętej (np. w przypadku skręcenia stopy w bucie narciarskim)
- Urazy współistniejące w złamaniach Webera B i C stawu skokowego
- Częstość występowania
- Rzadko, ale należy rozważyć, jeśli ból utrzymuje się po urazie kostki.
- Objawy i dolegliwości
- Ból więzozrostu przedniego podczas obciążania stawu skokowego
- Obraz kliniczny
- dodatni wynik testu ściskania
- Ucisk podudzia w środkowej jednej trzeciej prowadzi do bólu dystalnej części podudzia w okolicy więzozrostu.
- Ból podczas palpacji
- dodatni wynik testu ściskania
- Inne badania
- RTG
- Terapia
- przy stabilnym stawie zachowawczo z unieruchomieniem na ok. 6 tygodniach
- przy niestabilnym stawie leczenie chirurgiczne
„zespół wklinowania tylnego”, zespół brzusznego uwięźnięcia stawu górnego stawu skokowego
- Patrz artykuł zespół uwięźnięcia w stawie skokowym, brzuszny.
- przyczyny
- powtarzające się silne zgięcie podeszwowe podczas kopania piłki lub podłoża
- Tworzenie się osteofitów brzusznych
- powtarzające się silne zgięcie podeszwowe podczas kopania piłki lub podłoża
- Częstość występowania
- typowe urazy u sportowców uprawiających piłkę nożną
- Objawy i dolegliwości
- przewlekły ból i ograniczenie funkcji stawu skokowego
- Ból, zwłaszcza przy maksymalnym wyprostowaniu grzbietowym i w związku z rozpoczynaniem lub zatrzymywaniem ruchów.
- przewlekły ból i ograniczenie funkcji stawu skokowego
- Obraz kliniczny
- Ból podczas palpacji
- Ból przy wymuszonym prostowaniu grzbietowym
- Inne badania
- Na zdjęciu rentgenowskim (w widoku bocznym) często widoczne są kostne przyczepy na szyjce kości skokowej lub brzusznej krawędzi kości piszczelowej.
„zespół wklinowania przedniego”, zespół uwięźnięcia grzbietowego górnego stawu skokowego
- Patrz artykuł Zespół uwięźnięcia w stawie skokowym, grzbietowy.
- przyczyny
- Zakleszczenie struktur kostnych i/lub tkanek miękkich między tylną kością skokową a tylną dolną powierzchnią stawową kości piszczelowej.
- Częstość występowania
- szczególnie u tancerzy baletowych, ale także gimnastyków i piłkarzy
- Objawy i dolegliwości
- Ból podczas zgięcia podeszwowego
- Obraz kliniczny
- Prowokacja bólu poprzez wymuszone zgięcie podeszwowe
- Często bolesny jest obszar tylno-boczny za ścięgnami strzałkowymi.
- Inne badania
- Na zdjęciu rentgenowskim (widok z boku) często widoczne są mocowania kostne nad guzkiem tylnym lub os trigonum.
Uraz ścięgien strzałkowych
- Umiejscowienie
- w bocznym przedziale podudzia
- Funkcja
- Wsparcie dla ewersji i zgięcia podeszwowego
- aktywna stabilizacja górnego stawu skokowego
- przyczyny
- często niewystarczająca rehabilitacja skręcenia stawu skokowego
- Objawy i dolegliwości
- Obraz kliniczny
- Nasilenie bólu przy biernej inwersji/zgięciu podeszwowym
- Ból podczas palpacji
- Inne badania
- Badanie rentgenowskie w celu wykluczenia nieprawidłowości kości
- w razie potrzeby USG lub rezonans magnetyczny do precyzyjnej oceny ścięgien
- Terapia
- zwykle zachowawcze poprzez fizyczne oszczędzanie się
- Operacja może być wskazana w przypadku częściowych zerwań lub uporczywych, bolesnych, nawracających zwichnięć.
Dysfunkcja/zerwanie ścięgna piszczelowego tylnego
- Patrz artykuł Tendopatia mięśnia piszczelowego tylnego.
- przyczyny
- Przeciążenie
- Zerwanie są często spowodowane ostrym urazem.
- wymuszony ruch pronacji z rotacją na zewnątrz i prostowaniem grzbietowym (np. podczas zrobienia kroku w dołek)
- Częstość występowania
- Zerwania występują bardzo rzadko.
- Bolesne dysfunkcje są bardziej powszechne.
- Objawy i dolegliwości
- długotrwały, tępy ból przyśrodkowo zakostkowo
- Możliwe napromieniowanie przyczepu ścięgna w śródstopiu
- przy całkowitym zerwaniu ból w dotkniętym obszarze ścięgna
- długotrwały, tępy ból przyśrodkowo zakostkowo
- Obraz kliniczny
- przy całkowitym zerwaniu wyczuwalny palpacyjnie defekt
- Problemy ze staniem na palcach stóp
- Stopa tylna w pozycji koślawej
- „ostre płaskostopie”
- Inne badania
- Zdjęcie rentgenowskie w celu wykluczenia współistniejącego urazu kości
- RM w celu potwierdzenia diagnozy w przypadku całkowitego pęknięcia (ale nie w przypadku dysfunkcji)
- możliwa alternatywna diagnostyka ultrasonograficzna
Zespół kanału stępu
- Patrz artykuł Zespół kanału stępu.
- Ucisk nerwu piszczelowego pod troczkiem zginaczy po wewnętrznej stronie stawu skokowego
- przyczyny
- bezpośrednie uszkodzenie nerwu
- uwięźnięcie, np. z powodu krwiaka lub ganglionu
- Częstość występowania
- stosunkowo rzadkie
- Częstsze u sportowców lub osób, które mają cukrzycę (neuropatię obwodową).
- stosunkowo rzadkie
- Objawy i dolegliwości
- Ból, parestezja, pieczenie
- przy zaangażowaniu gałęzi motorycznych niedowład mięśni stopy
- Obraz kliniczny
- możliwy dodatni objaw Hoffmanna-Tinela za wewnętrzną kostką
- Deficyty neurologiczne mięśni stopy są trudne do rozpoznania.
- Inne badania
- EMG i ENG
- RM
Choroba zwyrodnieniowa stawu skokowego
- Patrz artykuł Choroba zwyrodnieniowa stawu skokowego.
- przyczyny
- często po złamaniach lub poważnych urazach więzadeł stawu skokowego
- Częstość występowania
- Zwiększa się wraz z wiekiem
- Objawy i dolegliwości
- Ból
- ograniczenie ruchu
- Schwellneigung
- Obraz kliniczny
- Zaburzenie ruchów, szczególnie podczas wyprostu grzbietowego
- Inne badania
- RTG w celu potwierdzenia rozpoznania
Kompleksowy zespół bólu regionalnego, dystrofia odruchowa
- Patrz artykuł Zespół wieloobjawowego bólu miejscowego.
- przyczyny
- pourazowe
- pooperacyjne
- idiopatyczna
- Częstość występowania
- rzadko
- Objawy i dolegliwości
- Zazwyczaj po urazie następuje początkowa poprawa, po czym objawy nagle nasilają się po kilku tygodniach lub miesiącach.
- Nasilający się ból, opuchlizna, skóra jest odczuwana jako ciepła lub zimna.
- Ból promieniuje poza rzeczywisty obszar zaopatrzenia nerwów i czasami może obejmować całą nogę.
- Obraz kliniczny
- zmiany dystroficzne (np. miejscowe pocenie się, zmiany koloru i temperatury skóry).
- Inne badania
- Badanie rentgenowskie w celu wykrycia demineralizacji (w zaawansowanym stadium)
Wywiad lekarski
- Czas
- Kiedy i jak rozpoczęły się dolegliwości?
- Jak rozwijał się istniejący stan?
- Wcześniejsze urazy stawu skokowego?
- Poprzednie wyniki?
- Działania terapeutyczne?
- sport
- Biegacze są szczególnie podatni na złamania przeciążeniowe i zespół mięśnia piszczelowego tylnego.
- Predyspozycje do zespołów uwięźnięcia: piłkarze, tancerze baletowi i gimnastycy
- Obciążenia specjalne?
- W pracy, w wolnym czasie, podczas uprawiania sportu?
- Częste chodzenie lub bieganie po twardych podłogach?
- Powtarzające się i długotrwałe obciążenie, zwłaszcza na twardych powierzchniach, predysponuje do złamań przeciążeniowych.
- Obuwie?
- Czy problemy mogą być związane z niektórymi butami używanymi do pracy, rekreacji lub sportu?
- umiejscowienie?
- Może wskazywać na rozważane stany chorobowe.
Badanie fizykalne
Informacje ogólne
- Wszystkie badania stawu skokowego powinny obejmować ocenę całej kończyny.
Badanie
- Nieprawidłowe ułożenia?
- Kolano szpotawe lub koślawe?
- Łuk stopy?
- Szpotawość czy koślawość kości piętowej?
- Wysięk do stawu?
- możliwy obrzęk zarówno brzuszny, jak i grzbietowy
- Wskazuje raczej na patologię wewnątrzstawową niż tendinopatię.
- Atrofia mięśni?
Ocena czynnościowa
- Chodzenie i bieganie (szczególnie u sportowców)
- Asymetrie we wzorcu chodu?
- Stania na czubkach palców stóp
- Prostowanie łuku stopy przy aktywacji mięśni?
- Słabość w porównaniu stron?
- Przysiad bez podnoszenia pięt z podłogi (głęboki przysiad)
- Ocena symetrii mobilności przy wyproście grzbietowym
- Ograniczenia wskazują na skrócenie mięśnia trójgłowego łydki/ścięgna Achillesa lub ciasnotę brzuszną.
- Ocena symetrii mobilności przy wyproście grzbietowym
Diagnostyka czynnościowa
- Każdorazowo udokumentować zakres ruchu w porównaniu z przeciwną stroną.
- Sprawdzanie zakresu ruchu stawu skokowego podczas zgięcia stawu kolanowego
- Bierne prostowanie grzbietowe i zgięcie podeszwowe stawu skokowego
- Ból w pronacji stopy z wymuszonym zgięciem podeszwowym lub wyprostem grzbietowym może wskazywać na ciasnotę tylną (zespół wklinowania przedniego) lub przednią (zespół wklinowania tylnego).
- Bierna inwersja i ewersja
- Inwersja pozwala ocenić stabilność aparatu więzadłowego bocznego, podczas gdy ewersja pozwala ocenić stabilność aparatu więzadłowego przyśrodkowego.
- Prawidłowy zakres ruchu
- Wyprost grzbietowy 20 stopni
- Zgięcie podeszwowe 30–50 stopni
- Pronacja 15–30 stopni
- Supinacja 45–60 stopni
- Bierne zgięcie-wyprost, inwersja-ewersja i odwodzenie-przywodzenie stawów śródstopia (przodostopia)
- Dna moczanowa, dawniej podagra, może prowadzić do bólu i ograniczonej mobilności.
Palpacja
- Struktury do zbadania
- Kość skokowa zewnętrzna, kość skokowa wewnętrzna, kość łódkowata, kość śródstopia, zatoka stępu, ścięgna strzałkowe oraz ścięgna mięśnia piszczelowego przedniego i tylnego.
- Dodatni objaw Tinela-Hoffmanna
- Parestezje wywołane lekkim uderzeniem powyżej nerwu piszczelowego tylnego
- Wskazuje zespół cieśni stępu.
Specyficzna diagnostyka
Diagnostyka obrazowa
- Zastosowanie zasad Ottawa Ankle Rules do oceny konieczności wykonania radiogramów po urazie stawu skokowego
- Algorytm redukcji liczby zdjęć rentgenowskich
- Dzięki subtelnemu badaniu lekarskiemu można z dużą dozą pewności wykluczyć złamanie na podstawie określonych kryteriów, a badanie rentgenowskie można pominąć:
- brak bólu w okolicy zewnętrznej lub wewnętrznej części kostki
- brak bólu w okolicy śródstopia
- Badanie palpacyjne kości śródstopia (basis os metatarsale V)
- Badanie palpacyjne kości łódkowatej (os naviculare)
- brak bólu w trakcie badania palpacyjnego tylnej krawędzi kostki zewnętrznej i wewnętrznej
- co najmniej 4 bezbolesne kroki
- W przypadku bólu w okolicy kostki
- RTG górnego stawu skokowego przednio-tylne (rotacja do wewnątrz o 20 stopni = projekcja „mortise view”) i na boki
- W przypadku bólu w okolicy śródstopia
- RTG śródstopia w 2 płaszczyznach
- Szacunkowe oszczędności promieniowania rentgenowskiego przy użyciu kryteriów ottawskich: 15–40%.
Próba wysiłkowa
- Porównanie z drugą stroną
- Test szuflady przedniej (wysunięcie kości skokowej)
- Mocowanie dolnej części nogi
- Chwycić piętę, sprawdzić wysunięcie przednie.
- przy zerwaniu więzadła skokowo-strzałkowego przedniego zwiększone wysunięcie
- Pochylenie boczne (pochylenie kości skokowej)
- Ustawienie stopy pacjenta w zgięciu podeszwowym 20–30 stopni.
- Ustawić stopę w pozycji lekko supinującej/odwróconej.
- przy jednoczesnym uszkodzeniu więzadła piętowo-strzałkowego, zwiększona supinacja w porównaniu bocznym
Gleichgewichtstest
- Ocena umiejętności proprioceptywnych
- Pacjent stoi na jednej nodze, z drugą nogą zgiętą w kolanie pod kątem 90 stopni, ze skrzyżowanymi ramionami i patrząc przed siebie.
- Normal
- Pacjent stoi na jednej nodze przez jedną minutę.
- Tylko stopami na której się stoi, jest używana do korekcji postawy.
- Leicht pathologisch
- Patient*in steht eine Minute auf einem Bein.
- Postawa jest korygowana kilka razy za pomocą ruchów okrężnych.
- Należy również skorygować pozycję stawu skokowego.
- Pathologisch
- Pacjent stoi na jednej nodze przez minutę i tylko od czasu do czasu podnosi drugą nogę.
- Stopy nie mogą być używane do korekcji postawy, zamiast tego należy używać całego ciała.
- Stark pathologisch
- Pacjent nie może stać na jednej nodze dłużej niż kilka sekund.
Badania uzupełniające
W ramach podstawowej opieki zdrowotne
- Przy podejrzeniu zaburzenia reumatycznego OB, CRP, mocznik i serologii reumatycznej.
Diagnostyka u specjalisty
- RTG
- m.in. przy podejrzeniu złamania lub choroby zwyrodnieniowej stawów
- jeśli podejrzewa się uderzenie przednie lub tylne, należy wykonać zdjęcie rentgenowskie w widoku z boku.
- Skelettszintigrafie
- W przypadku podejrzenia choroby
- Badanie USG
- do wizualizacji więzadeł i ścięgien
- TK lub RM
- wskazany w szczególności w przypadku głębokiego bólu w stawie skokowym (np. Zmiany osteochondralne)
Środki i zalecenia
Wskazania do skierowania do specjalisty
- W przypadku poważnych obrażeń lub niemożności udzielenia odpowiedniej pomocy, należy skierować pacjenta do specjalisty.
Działania
- Środki pierwszej pomocy: Schemat RICE
- Rest (odpoczynek), Ice (lód), Compression (ucisk), Elevation (uniesienie)
- W razie potrzeby NLPZ
- W przypadku urazu z silną opuchlizną ponowne badanie po 5 dniach.
- Uszkodzenia więzadeł można lepiej wykryć po ustąpieniu opuchlizny9.
- profilaktyka
Informacje dla pacjentów
Informacje dla pacjentów w Deximed
Ilustracje
Przyśrodkowy aparat więzadłowy stawu skokowego
Boczny aparat więzadłowy stawu skokowego
Zerwanie więzadeł bocznych i syndesmoza przednia
Źródła
Piśmiennictwo
- Simpson MR, Howard TM. Tendinopathies of the foot and ankle. Am Fam Physician 2009; 80: 1107-14. American Family Physician
- Murray C, Marshall M, Rathod T, et al. Population prevalence and distribution of ankle pain and symptomatic radiographic ankle osteoarthritis in community dwelling older adults: A systematic review and cross-sectional study. PLoS One 2018; 13(4): ePub. www.ncbi.nlm.nih.gov
- Tojo M, Yamaguchi S, Amano N, et al. Prevalence and associated factors of foot and ankle pain among nurses at a university hospital in Japan: A cross-sectional study. J Occup Health 2018; 60(2): 132-9. www.ncbi.nlm.nih.gov
- Flick AB, Gould N. Osteochondritis dissecans of the talus (transchondral fractures of the talus): review of the literature and new surgical approach for medial dome lesions. Foot Ankle Clin Int 1985; 5(4): 165-85. www.ncbi.nlm.nih.gov
- Higuera J, Laguna R, Peral M, Aranda E, Soleto J. Osteochondritis dissecans of the talus during childhood and adolescence. J Pediatr Orthop 1998; 18: 382-32. PubMed
- Fallat L, Grimm DJ, Saracco JA. Sprained ankle syndrome: prevalence and analysis of 639 acute injuries. J Foot Ankle Surg 1998; 37: 280-5. PubMed
- Sobel M, Geppert MJ, Warren RF. Chronic ankle instability as a cause of peroneal tendon injury. Clin Orthop Relat Res 1993; 296: 187-91. PubMed
- Clarke HD, Kitaoka HB, Ehman RL. Peroneal tendon injuries. Foot Ankle Int 1998; 19: 280-8. PubMed
- Tiemstra JD. Update on acute ankle sprains. Am Fam Physician 2012; 85(12): 1170-6. www.ncbi.nlm.nih.gov
- Olsen O-E, Myklebust G, Engebretsen L, Holme I, Bahr R. Exercises to prevent lower limb injuries in youth sports: cluster randomised controlled trial. BMJ 2005; 330: 449. PubMed
- McGuine TA, Keene JS. The effect of a balance training program on the risk of ankle sprains in high school athletes. Am J Sports Med 2006; 34: 1103-11. PubMed
Autorzy
- Lino Witte, dr med., lekarz rezydent, medycyna wewnętrzna, Frankfurt