Definicja: Rozrost okołonerwowej tkanki włóknistej obejmujący nerw podeszwowy palców.
Częstość występowania: Jedna z najczęstszych przyczyn bólu śródstopia; częściej występuje u kobiet.
Objawy: Piekący ból między palcami, promieniujący do palców stóp.
Badanie: Prowokowanie bólu poprzez ściskanie głów kości śródstopia i wywieranie nacisku na przestrzeń międzypalcową.
Diagnostyka: Badanie fizykalne z oceną objawu Muldera, rezonans magnetyczny.
Terapia: Terapia zachowawcza za pomocą wkładek i infiltracji jest skuteczna tylko u 1/3 pacjentów, u pozostałych 2/3 konieczny jest zabieg chirurgiczny.
Informacje ogólne
Definicja
Rozrost okołonerwowej tkanki włóknistej obejmujący nerw podeszwowy palców1
Wywołuje piekący, neuropatyczny ból między palcami stopy, zwykle między głowami kości śródstopia2.
Synonimy: neuralgia Mortona, zespół Mortona, nerwiak Mortona, nerwiak międzypalcowy
Początkowo leczenie zachowawcze; wycięcie chirurgiczne w przypadku niepowodzenia leczenia zachowawczego.
Terapia zachowawcza
Szerokie obuwie
Wkładki z odciążeniem/wyściełaniem przestrzeni międzypalcowych
Ćwiczenia wzmacniające wewnętrzne mięśnie stóp
Infiltracja
Kolejny etap terapii, jeśli wyżej wymienione metody leczenia zachowawczego nie przynoszą efektów.
Infiltracje od strony grzbietowej są mniej bolesne dla pacjentów9.
Infiltracja kortyzonem
Prowadzi do trwałego zniesienia bólu u około 1/3 pacjentów10.
Infiltracja alkoholem
Również prowadzi do trwałego zniesienia bólu u około 1/3 pacjentów11.
Infiltracja botoksem
Po 3 miesiącach 70% pacjentów odczuwa znaczne złagodzenie bólu12.
Brak danych na temat wyników długoterminowych.
Inne opcje leczenia zachowawczego
Podejmuje się próby terapii m.in. za pomocą pozaustrojowej terapii falą uderzeniową, ablacji prądem o częstotliwości radiowej (RFA) lub infiltracji homeopatycznej.
Badania z udziałem dużej liczby pacjentów nie są jeszcze dostępne.
Leczenie chirurgiczne
Około 2/3 pacjentów nadal ma objawy po kilku miesiącach leczenia zachowawczego2.
W przypadku istotnego ograniczenia sprawności wskazany jest zabieg chirurgiczny.
Różne procedury
neurektomia
zniesienie czucia w przestrzeni międzypalcowej
endoskopowa dekompresja więzadła poprzecznego kości śródstopia
Nie przeprowadzono żadnych badań porównawczych obu procedur chirurgicznych2.
Przebieg, powikłania i rokowanie
Rokowanie
W 75% przypadków zabiegi chirurgiczne dają dobre lub doskonałe wyniki4.
Nerwiaki mnogie charakteryzują się gorszym rokowaniem niż nerwiaki pojedyncze4.
Berry K. Physical Medicine and Rehabilitation for Morton Neuroma. Medscape, last updated May 08, 2018. emedicine.medscape.com
Di Caprio F, Meringolo R, Shehab Eddine M, et al. Morton’s interdigital neuroma of the foot A literature review. Foot Ankle Surg 2018; 24(2): 92-98. www.ncbi.nlm.nih.gov
Valero J, Gallart J, González D, et al. Multiple interdigital neuromas: a retrospective study of 279 feet with 462 neuromas. J Foot Ankle Surg 2015; 54(3): 320-2. www.ncbi.nlm.nih.gov
Kasparek M, Schneider W. Surgical treatment of Morton's neuroma: clinical results after open excision. Int Orthop 2013; 37(9): 1857-61. www.ncbi.nlm.nih.gov
Pastides P, El-Sallakh S, Charalambides C. Morton's neuroma: A clinical versus radiological diagnosis. Foot Ankle Surg 2012; 18:22. PubMed
Wu KK. Morton's interdigital neuroma: a clinical review of its etiology, treatment, and results. J Foot Ankle Surg 1996; 35:112. PubMed
Needell S. Morton Neuroma Imaging. Medscape, last updated May 01, 2019. emedicine.medscape.com
Torres-Claramunt R, Ginés A, Pidemunt G, et al. MRI and ultrasonography in Morton's neuroma: Diagnostic accuracy and correlation. Indian J Orthop 2012; 46(3): 321-5. www.ncbi.nlm.nih.gov
Yap LP, McNally E. Patient's assessment of discomfort during ultrasound-guided injection of Morton's neuroma: selecting the optimal approach. J Clin Ultrasound 2012; 40(6): 330-4. www.ncbi.nlm.nih.gov
Markovic M, Crichton K, Read JW, et al. Effectiveness of ultrasound-guided corticosteroid injection in the treatment of Morton's neuroma. Foot Ankle Int 2008; 29(5): 483-7. www.ncbi.nlm.nih.gov
Gurdezi S, White T, Ramesh P. Alcohol injection for Morton's neuroma: a five-year follow-up. Foot Ankle Int 2013; 34(8): 1064-7. www.ncbi.nlm.nih.gov
Climent JM, Mondéjar-Gómez F, Rodríguez-Ruiz C, et al. Treatment of Morton Neuroma with Botulinum Toxin A: A Pilot Study. Clin Drug Investig 2013; 33(7): 497-503. www.ncbi.nlm.nih.gov
Autorzy
Lino Witte, dr n. med., lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, specjalista w dziedzinie chorób wewnętrznych, Frankfurt
G57; G576
pseudonevrinom; smerter i fot; mortons nevrom; Mortons metatarsalgi
Morton-Neuralgie; Morton-Syndrom; Morton-Neurom; Interdigital-Neurom; Interdigitalnerv; Pseudoneurom; Schmerzen in der Fußsohle; Pseudoneurombildung in einem Fußnerv
Definicja: Rozrost okołonerwowej tkanki włóknistej obejmujący nerw podeszwowy palców. Częstość występowania: Jedna z najczęstszych przyczyn bólu śródstopia; częściej występuje u kobiet.