Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Dziedziczne choroby mięśni

Informacje ogólne

Definicja

  • Rzadkie choroby dziedziczne, które bezpośrednio wpływają na mięśnie poprzecznie prążkowane, a ich głównym objawem jest osłabienie mięśni.

Wprowadzenie

  • Liczba zidentyfikowanych wad genetycznych prowadzących do miopatii wzrosła w ostatnich latach do ponad 300.
  • Jednak diagnozaDiagnoza jest często trudna, a pacjenci powinni być zgłaszanikierowani do ośrodka nerwowo-mięśniowegospecjalizującego sie w tego typu schorzeniach po postawieniu wstępnej diagnozy.
  • Nowe techniki molekularne umożliwiają szybkieprzeprowadzenie szybkiej i skuteczneprecyzyjnej testydiagnostyki genetyczne.genetycznej

ICD-10

  • G71 Pierwotne zaburzenia mięśniowe
    • G71.0 Dystrofia mięśniowa
      • np. postać Duchenne'a lub Beckera, postać twarzowo-łopatkowo-ramienna, postać miednicy lub obręczy barkowej, postać oczno-gardłowa, postać oczna, postać łopatkowo-oponowa.
    • G71.1 Zaburzenia miotoniczne
      • np. dystrophia myotonica [zespół Curschmanna-Battena-Steinerta].
    • G71.2 Miopatie wrodzone
    • G71.3 Miopatia mitochondrialna niesklasyfikowana gdzie indziej
    • G71.8 Inne pierwotne zaburzenia mięśnioweni
    • G71.9 Pierwotne zaburzenia mięśnioweni, nieokreślone

diagnostykaDiagnostyka

  • Wszyscy pacjenci z podejrzeniem dziedzicznych chorób mięśni powinni być skierowani do specjalistycznego ośrodka po wykonaniu wstępnej dostępnej w POZ diagnostyki.

Diagnostyka dystrofii miotonicznych

  • ObowiązkoweObligatoryjne elementy diagnostyki
    • badanie przedmiotowe
    • testy laboratoryjne: CK, transaminazy (AST, ALT), GGTP, cukierglikemia we krwi, HBA1c, parametryhormony tarczycy (fT3, fT4, TSH).
    • Badanie EMG: serie wyładowań miotonicznych, typowe dla miopatii zmiany w EMG
    • badanie okulistyczne pod kątem (miotonicznej) zaćmy miotonicznej
    • molekularne testy genetyczne (ekspansja powtórzeń CTG na chromosomie 19q13.3 w przypadku dystrofii miotonicznej typu 1 (DM1) lub ekspansja powtórzeń CCTG na chromosomie 3q21.3 w przypadku dystrofii miotonicznej typu 2 (DM2)
    • poradnictwo genetyczne
    • Odprowadzenie EKG z długoterminowym EKG
    • ObserwacjaOcena czynności płuc (np. spirometria)
  • FakultatywnieFakultatywne elementy diagnostyki
    • echokardiografia w celu wykluczenia kardiomiopatii (rzadko, 1–2%)
    • Ocena czynności pęcherza moczowego (badanie USG wz kierunkuoceną resztkowegoewentualnego moczuzalegania po mikcji, badanie urodynamiczne)
    • Krótki i długi test wysiłkowy
    • przy objawach klinicznych hipogonadyzmu oznaczanie poziomustężenia hormonów jako podstawa do ewentualnej terapii zastępczej
    • Tomografia rezonansu magnetycznego mięśni do oceny stanu
    • Przeprowadzenie testu sprawności neuropsychologicznej i tomogramuwykonanie rezonansu magnetycznego mózgu z pytaniem o zajęcie mózgu.
    • Oznaczanie immunoglobulin w surowicy jako uzupełniającego parametru serologicznego (przy ok. 50% pacjentów ma obniżone stężenie IgG i/lub IgM)
    • Biopsja mięśni w niejasnych przypadkach

Diagnostyka miotonii kanału chlorkowego i miotonii kanału sodowego

Miotonie kanałów chlorkowych

  • ObowiązkoweObligatoryjne elementy diagnostyki
    • badanie przedmiotowe (
      • zjawisko rozgrzewki (warm-up phenomenon) polega na zmniejszaniu się miotonii w miarę powtarzania skurczu (np. coraz łatwiej jest choremu wyprostować rękę zaciśniętą w pięść po kilkakrotnym powtórzeniu tego ruchu)1
    • testy laboratoryjne: CK i transaminazy. CK zwykle nie wzrasta więcej niż 5-krotnie.
    • Badanie EMG w celu wykrycia serii wyładowań miotonicznych
    • Krótki i długi test wysiłkowy
    • Molekularna diagnostyka genetyczna na potrzeby diagnostyki różnicowej miotonii kanału sodowego i późniejszego poradnictwa genetycznego
  • FakultatywnieFakultatywne elementy diagnostyki
    • w niejasnych przypadkach, molekularne wykluczenie genetyczne DM1 i DM2 i w razie potrzeby Biopsjabiopsja mięśni

Miotonie kanału sodowego — paramiotonia

  • ObowiązkoweObligatoryjne elementy diagnostyki
    • Badania przedmiotowe (paradoksalna miotonia, tj. narastająca miotonia podczas powtarzających się ruchów - odwrotność objawu rozgrzewki).
    • Badanie EMG z chłodzeniem kończyny
    • Short-Krótki undi Long-Excercise-Testdługi test wysiłkowy
    • Testy laboratoryjne:  CK i transaminazy. CK często wzrasta ponad 2-krotnie.
    • molekularna diagnostyka genetyczna ze względu na zalecenia dotyczące terapii zależnej od mutacji
    • genetischeDoradztwo Beratunggenetyczne
  • FakultatywnieFakultatywne elementy diagnostyki
    • MuskelbiopsieBiopsja inmięśnia unklarenw Fällenniejasnych przypadkach

Miotonie kanału sodowego wrażliwe na potas

  • ObowiązkoweObligatoryjne elementy diagnostyki
    • badanie przedmiotowe
    • Badanie EMG podczas sztywności mięśni, np. w miotonii fluctuans 20 minut po zaprzestaniu aktywności fizycznej z oznakami serii wyładowań miotonicznych przy prawidłowej temperaturze.
    • Short-Krótki undi Long-Excercise-Testdługi test wysiłkowy
    • Testy laboratoryjne:  CK i transaminazy
    • molekularna diagnostyka genetyczna i poradnictwo genetyczne
  • FakultatywnieFakultatywne elementy diagnostyki
    • Biopsja mięśni w przypadku niejasnych molekularnych wyników badań genetycznych
    • WykonanieW tzw.przesłości testówwykonywano obciążenia potasem w przypadku łagodnej miotonii w miotonii fluctuans pod intensywnym nadzorem medycznym, nigdy w miotonii permanens (testy obciążenia potasem, które praktycznie przestały być zalecane w dobie diagnostyki genetycznej).

Diagnostyka dyskaliemicznych porażeń okresowych

  • ObowiązkoweObligatoryjne elementy diagnostyki
    • Oznaczanie stężenia potasu w surowicy (kilkakrotnie w okresie międzynapadowym i, jeśli to możliwe, podczas napadu porażenia)
    • EKG spoczynkowe w celu wykluczenia zespołu długiego QT i komorowych zaburzeń rytmu serca
    • Badanie EMG (dowody aktywności miotonicznej przemawiają za hiper- i przeciwko hipokaliemicznej postaci porażenia)
    • Short-Krótki undi Long-Excercise-Testdługi test wysiłkowy
    • testy laboratoryjne: Oznaczanie  CK i transaminaz. Die Aktywność CK istczęsto häufigwzrasta umponad mehr als das 2-Fache erhöhtdwukrotnie.
    • molekularna diagnostyka genetyczna w SCN4A i KCNJ2 (diagnostyka różnicowa: hiperkaliemiczne porażenie okresowe w zespole Andersena, patrz niżej). Należy zapewnić poradnictwo genetyczne w celu wyjaśnienia wyników molekularnych badań genetycznych.
  • FakultatywnieFakultatywne elementy diagnostyki
    • DługoterminoweHolter EKG i próba wysiłkowa EKG w celu wykluczenia skupisk arytmii komorowych
    • MuskelbiopsieBiopsja beimięśnia unklaremw molekulargenetischemniejasnych Befundprzypadkach

Wywiad lekarski

  • Ososłabienie mięśni, ból mięśni, sztywność mięśni
    • Lokalizacjalokalizacja (pomocne może być narysowanie przez pacjenta schematu ciała)
      • Ww miopatiach proksymalne segmenty kończyn są zwykle bardziej dotknięte niż dystalne.
    • Ilozajęte mięśćnie lub grupy mięśni
    • przebieg czasowy (ataki napadowe, powoli postępujące, stałe, zależne od obciążenia)
    • w razie potrzeby Charaktercharakter bólu: ból mięśni, skurcze, pieczenie
    • czynniki wzmacniajnasilające dolegliwości: np. praca mięśni
  • Fascykulacjefascykulacje, skurcze mięśni
  • dysfagia
  • Kokołatanie serca
  • Zaburzeniezaburzenia widzenia
  • utrata sniedosłuchuuch
  • Zaburzeniazaburzenia endokrynologiczne
  • Wywiadwywiad rodzinny

Badanie fizykalne

  • Obserwacja
    • Zanikzanik w dystrofiach miotonicznych, (pseudo)przerost przerostw kanałopatiach (w razie potrzeby pomiar obwodu mięśni)
    • fascykulacje
    • osłabiona mimika
    • opadnięcieopadające powieki
    • Hipowentylacjahipowentylacja
    • wtórne zmiany szkieletowe (np. lordoza, skolioza)
  • Palpacja
    • Bolesnobolesność uciskowa mięśni brzucha
  • Badania czynnościowe
    • Testowanie stopniatesty siły mięśniowej
    • Przysiadprzysiad
    • Chchód na pięcie/palcach
    • zjawiska miotoniczne (np. miotonia chwytania, miotonia zamykania oczu, miotonia perkusyjna - opukiwanie powoduje skurcz mięśnia)
  • Dyzartria
    • z zajęciem jamy ustno-gardłowej

Badania uzupełniające w  gabinecie lekarza rodzinnego

Testy laboratoryjne

  • CK
    • łatwyprosty przeglądtest stopnia rozpadu komórek
    • Zasadniczo Ponad 10-krotny wzrost wskazuje na pierwotną przyczynę miogenną (nawet w przypadku przyczyny neurogennej często występuje niewielki wzrost CK).
    • Zakres podwyższenia CK różni się znacznie w różnych miopatiach, w niektórych miopatiach wrodzonych może być ono również prawidłowe lub tylko nieznacznie podwyższone.
      • Nawet w obrębie zdefiniowanej miopatii podwyższenie CK jest bardzo zmienne.

EKG, Holter EKG

  • Wykrywanie zaburzeń przewodzenia i arytmii w przebiegu kardiomiopatii

Diagnostyka u specjalisty

Molekularne badania genetyczne

  • Niezbędny element diagnostyki, stosowany- stosunkowoskierowanie wczedo specjalisty jak najwcześnieniej w przypadku podejrzenia miopatii.
  • W przypadku klinicznie charakterystycznego obrazu wystarczający może być badanie jednego genu.
  • Przy fenotypowo niewyjaśnionych miopatiach, szybkie i opłacalne badanie licznych genów przy użyciu metod o wysokiej przepustowości (sekwencjonowanie nowej generacji, Next Generation Sequencing, NGS).
  • Niewielka ilość krwi pobranej na EDTA wystarcza do analizy.
  • BiopsjaW związku z rozwojem badań genetycznych biopsja mięśni po molekularnym badaniu genetycznym często nie jest już konieczna.

EMG (elektromiografia)

  • U wszystkich pacjentów z podejrzeniem miopatii należy przeprowadzić EMG.
    • Różnicowanie procesów neurogennych od miopatycznych
    • Identyfikacja miotonii

RM

  • Najważniejsza procedura obrazowania chorób mięśni
  • StwierdzaniePoszukiwanie zmian strukturalnych
  • StwierdzanieOcena wzorca zajęcia
  • Lokalizacja odpowiedniego miejsca do biopsji mięśnia
  • RównieżJedna doz diagnozowaniametod diagnostyki kardiomiopatii

TK

  • Alternatywa przy przeciwwskazaniach do RM

Miosonografia 

  • Stwierdzanie zmian strukturalnych, np. zaników mięśni lub hipertrofii mięśni
  • Wymagana specjalna wiedza specjalistyczna

Biopsja mięśninia

  • W przypadku miopatii dziedzicznych często nie jest to koniecznekonieczn, ponieważ diagnozę można postawić na podstawie molekularnych badań genetycznych.
  • Wskazania w przypadku braku możliwości postawienia rozpoznania na podstawie wyników badań genetycznych
  • Wykonanie w specjalistycznym ośrodku

Echokardiografia

Spirometria

  • ObjawyOcena słaboczynności płuc w związku z osłabieniem siły mięśni oddechowych.
  • Szczególnie ważne jest określenie natężonej pojemności życiowej (FVC).

Koordynacja zaopatrzeniapostępowania

  • Wstępna diagnoza przez lekarza rodzinnego
    • Wywiad lekarski
    • badanie fizykalne
    • Oznaczenie CK
  • Dalsza diagnostyka prowadzona przez neurologa
  • Wyjaśnienie trudnych diagnostycznie przypadków przez kliniki neurologiczne (w tym ewentualnie konieczna biopsja mięśnia w razie konieczności). W niektórych przypadkach konieczne może być skierowanie pacjenta do specjalistycznej kliniki już na etapie wstępnego rozpoznania celem wykonania szczegółowych badań trudno dostępnych w warunkach ambulatoryjnych.
  • Poradnictwo genetyczne z udziałem genetyka

Diagnostyka różnicowa

Muskeldystrophien

  • Rodzinne postacie chorób mięśni, które patologiczno-anatomicznie charakteryzują się zwyrodnieniem tkanki mięśniowej i przekształceniem komórek mięśniowych w tłuszcz i tkankę łączną.
  • Klinicznie wystcharakteryzują siępuje postępującecym osłabienieabieniem mięśni.

Dystrofia mięśniowa Duchenne'a

  • Najczęstsza miopatia dziedziczna
  • Dziedziczenie recesywne sprzężone z  chromosomem X
    • Dlatego dotyczyschorzenie todotyka płci męskiej.
  • 2/3 odziedziczone po matce, 1/3 nowe mutacje
  • Zapadalność wynosi ok. 1 na 3500 nowo narodzonych chłopców
  • Początek choroby z osłabieniem mięśni miednicy między 2 a 4 rokiem życia.
    • problemy z siadaniem, wchodzeniem po schodach
  • W dalszym przebiegu choroby osłabienie mięśni barku i ramienia, a ostatecznie mięśni dystalnych
  • Postępująca utrata siły
    • w wieku 9 lat pacjenci często wymagaporuszają sie nazkazku inwalidzkiegoinwalidzkim
  • Śmierć często w trzeciej dekadzie życia

Dystrofia mięśniowa Beckera

  • Znacznie rzadsza niż dystrofia mięśniowa  Duchenne'a
    • Zapadalność wynosi ok. 1:27 000 nowo narodzonych chłopców
  • Również recesywne dziedziczenie sprzężone z chromosomem X
  • Łagodniejszy przebieg choroby
  • Klinicznie większa zmienność niż w przypadku dystrofii mięśniowej Duchenne'a  
  • Początek choroby 5–20. roku życia
  • WzórPoczątkowo rozmieszczenia wzajmuje mięśniachnie podobnyszkieletowe, w dalszym etapie także mięsień sercowy - prowadząc do dystrofii mięśniowej Duchenne'akardiomiopatii
    • Pacjenci mogą osiągnąć bardziej zaawansowany wiek.
    • Śmierć najczęściej w 5–6 dekadzie życia
  • Kardiomiopatia  często staje się w przebiegu wiodąca i wyznaczającadecyduje rokowanieo rokowaniu.
Genetyka i diagnostyka dystrofii mięśniowych Duchenne'a i Beckera
  • Dystrofie mięśniowe Duchenne'a i Beckera są spowodowane defektami genu dystrofiny.
  • Dystrofina jest składnikiem cytoszkieletu mięśniowego.
  • Choroby spowodowane dziedziczeniem sprzężonym z chromosomem X występują prawie wyłącznie u płci skiejżczyzn
    • Kobiety są nosicielkami.
    • Nosicielkami, wW rzadkich przypadkach zkobiety prezentują objawy łagodnąagodnych miopatiąmiopatii
  • Uszkodzenia genu dystrofiny
    • 60–70% delecji
    • 5–10% duplikacji
    • 30% mutacji punktowych
  • Dystrofia mięśniowa Duchenne'a jest spowodowana defektami (zwykle delecjami) z całkowitą lub prawie całkowitą utratą białka.  
  • Dystrofia mięśniowa Beckera jest spowodowana defektami z wadliwym tworzeniem dystrofiny
  • Molekularna diagnostyka genetyczna zwykle dotyczy jednej z poniższych kwestii:
    • diagnostyki różnicowej pacjentów
    • diagnozowania heterozygot wśród żeńskich krewnych pacjentów
    • diagnostyki prenatalnej u kobiet z wysokim ryzykiem genetycznym
  • W około 70% przypadków diagnoza polega na identyfikacji wady genetycznej
  • Jeśli nie można wykryć żadnych zmian, w celu dalszej diagnostyki należy wykonać biopsję mięśnia w celu uzyskania dalszych wyjaśnień.

Dystrofia mięśniowa twarzowo-łopatkowo-ramiennaramieniowa

  • Częstość występowania
    • druga najczęstsza dystrofia mięśniowa u dorosłych i trzecia najczęstsza w populacji ogólnej12
  • Początek głównie w 2–3 dekadzie życia
  • Objawy i  dolegliwości
    • Poczpoczątek w okolicydotyczy mięśni twarzy, a także osłabienie mięśni w okolicy obręczy barkowej i ramion.
    • w dalszym przebieguetapie możliwe rozszerzenie nazajęcie mięśnieni miednicy, nóg i tułowia
    • Wykształcenieobjawy nierzadko asymetryczne
    • dolegliwościom często związane ztowarzyszyleml
    • Niedosw przebiegu schorzenia mogą występować niedosłuch odbiorczy i  kardiomiopatie to inne możliwe objawy.
    • Bezobjawowa mikroangiopatia siatkówki
    • W rzadkich przypadkach dochodzi do uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego (upośledzenie umysłowe, padaczka).23
Genetyka i diagnostyka
  • Rozwój dystrofii mięśniowej twarzowo-łopatkowo-ramiennejramieniowej poprzezwynika delecjęz delecji w dystalnej części chromosomu 4 (4q35)
  • Delecja w regionie powtarzających się jednostek DNA (fragmenty D4Z4 lub Kpn1)
    • Zdrowe osoby mają więcej niż 10 takich jednostek.
    • Dystrofia mięśniowa twarzowo-łopatkowo-ramieniowa w 10 lub mniej jednostkach
    • Istnieje korelacja między wielkością delecji a ciężkością choroby.
  • W przypadku negatywnej analizy genów wskazana biopsja mięśnia

Dystrofia obręczy kończyn (miednicy i obręczy barkowej)

  • grupa chorób o podobnych cechach klinicznych
    • osłabienie mięśni obręczy miednicy
    • osłabienie mięśni obręczy barkowej
GenetikGenetyka undi Diagnostikdiagnostyka
  • zarówno dziedziczenie autosomalne recesywne i autosomalne dominujące
  • Podobne fenotypy mogą być powodowane przez różne defekty genów i białek.
  • Określenie wady genetycznej za pomocą molekularnego badania genetycznego
  • W  przypadku podejrzenia Dystrofiadystrofii obręczy kończyny — rutynowe wykonywanie biopsji mięśnia

Dystrofie miotoniczne

  • Dziedziczone autosomalnie dominująco wieloukładowe choroby, których głównymi objawami są dystalnie zaakcentowane osłabienie mięśni (typ I) lub proksymalnie zaakcentowane osłabienie mięśni (typ II), miotonia i zaćma.
  • Choroba miotoniczna mięśni charakteryzuje się upośledzonym rozluźnieniem mięśni.

Dystrofia miotoniczna typu I i II

  • Kliniczna manifestacja dystrofii miotonicznych poprzez połączenie osłabienia mięśni spowodowanego dystrofią mięśniową i miotonii spowodowanej zmienioną stabilnością błony włókna mięśniowego.
  • PonadtoCzęsto częsteobjawy pozamięśniowe, wielosystemowe zmiany
    • zaćma
      • coroczne badania okulistyczne pod kątem rozwoju zaćmy
    • zaburzenia endokrynologiczne (cukrzyca, niedoczynność tarczycy)
    • Hipogonadyzm
    • Kardiomiopatie, zaburzenia przewodzenia
      • badania kardiologiczne co pół roku w celu szybkiego wykrycia arytmii serca albo (rzadziej) kardiomiopatii, względnie wykryciaoceny wskazań do profilaktycznego wszczepienia rozrusznika serca
    • Choroba ośrodkowego układu nerwowego
      • upośledzenie funkcji poznawczych
      • senność w ciągu dnia
    • polineuropatia obwodowa
  • Rozróżnia się:
    • dystrofię miotoniczną typu I (choroba Curschmanna-Steinerta)
    • dystrofię miotoniczną typu II (proksymalna miopatia miotoniczna/proximal myotonic myopathy — PROMM)
  • Podsumowując, dystrofia miotoniczna typu I i II są najczęstszymi chorobami mięśni w wieku dorosłym w Europie.
    • Chorobowość wynosi ok. 5.5/100.000
  • Przebieg dystrofii miotonicznej typu II jest łagodniejszy niż w przypadku typu I
  • Początek dystrofii miotonicznej typu I
    • postaobjawy mogą wystąpić wrodzonawe wczesnym dzieciństwie
    • postaobjawy pojawiają się zwykle w wieku 20-30 lat, choć dzieciczasem wystęcapują (1–10dopiero lat)
    • formaw wczesnodoroswieku dojrzała (11–20 lat)
    • Forma dorosła (21–40 lat)ym
  • Początek dystrofii miotonicznej typu II
    • zazwyczaj pomiędzy 20. i  50. rokiem życia
Genetyka i diagnostyka dystrofii miotonicznej I
  • dziedziczenie autosomalne dominujące
  • Lokalizacja genu dystrofii miotonicznej na chromosomie 19
    • Produkt genu kinazy białkowej dystrofii miotonicznej (DMPK)  
  • Podstawą dystrofii miotonicznej typu I jest niestabilna ekspansja tripletu CTG (C = cytozyna, T = tymina, G = guanina) w regionie genu kinazy białkowej dystrofii miotoniczej (gen DMPK) na chromosomie 19q13.
    • Inne choroby neurodegeneracyjne również wynikają z odpowiednich ekspansji trinukleotydów34.
  • Zdrowe osoby z 5 do 37 kopiami CTG
  • Przy >>50 powtórzeniach rozwój dystrofii miotonicznej  
  • Korelacja między liczbą powtórzeń CTG a ciężkością choroby45
    • przy 50–150 powtórzeniach łagodna postać
    • przy 100–1000 klasyczna dystrofia miotoniczna
    • przy >>1000 powtórzeń ciężka choroba wrodzona (wrodzona dystrofia miotoniczna)
  • Zasada przewidywania genetycznego
    • następnekolejne pokolenie wykazuje cięższy przebieg kliniczny z wyższą liczbą trinukleotydów
  • Diagnoza opiera się na obrazie klinicznym, wynikach EMG (objawy miotoniczne i miopatyczne) oraz diagnozie genetycznej.
Genetyka i diagnostyka dystrofii miotonicznej II (PROMM)
  • Autosomal-dominanterdziedziczenie Erbgangautosomalne dominujące
  • Defektdefekt zlokalizowany na chromosomie 3
  • Rrównież w dystrofii miotonicznej II ekspansja powtórzeń sekwencji zasad
    • Ekspansjaekspansja czterozasadowych powtórzeń (CCTG)
  • Uu osób zdrowych mniej niż 30 powtórzeń56
  • Przyprzy dystrofii miotonicznej 55–11  000 powtórzeń56
  • Jakjak dotąd brak wyraźnych dowodów na antycypację lub formę wrodzoną56
  • Rozpoznanierozpoznanie na podstawie obrazu klinicznego, EMG i diagnostyki genetycznej.

Niedystroficzne miotonie

  • Definicja
    • Dziedziczne zaburzenia mięśniowego kanału chlorkowego lub sodowego związane z nadpobudliwością lub zbyt niską pobudliwością mięśniowych błon komórkowych.
  • Klasyfikacja
    • Chloridkanalmyotonienkanałopatie chlorkowe
      • Miotoniamiotonia wrodzona Thomsena
      • Miotoniamiotonia wrodzona Beckera
    • Miotonia kanałuopatie sodowegosodowe
      • Paramiotoniaparamiotonia wrodzona
      • paramiotonia (Eulenburg)wrodzona
      • hiperkaliemiczne porażenie okresowe
      • miotonia fluctuans
      • miotonia permanens
      • miotonia wrażliwa na potasacetazolamid

Miotonia wrodzona Thomsena/miotonia wrodzona Beckera

  • Dwie postacie miotonii wrodzonej
    1. postać autosomalna dominująca (typ Thomsena)
    2. postać autosomalna recesywna (typ Beckera)
  • Początek choroby
    • w typie Thomsena we wczesnym dzieciństwie
    • w typie Beckera między 10 a 14 (do 30) rokiem życia
  • Obraz kliniczny
    • wyraźna reakcja miotoniczna podczas skurczów dowolnych i przy opukiwaniu mięśnia
      • przy miotonii wrodzonej Beckera również przejściowe zaburzenie skurczu mięśni z przejściowym osłabieniem
    • charakterystyczne zjawisko rozgrzewki
      • Poprawazłagodzenie miotonii poprzez powtarzanie ruchów
    • atletyczna budowa ciała, prawie bez zaników mięśni w przeciwieństwie do dystrofii miotonicznej
    • Siła mięśni jest zwykle prawidłowa.
      • W miotonii wrodzonej typu Beckera mogą wystąpić niedowłady dystalne.
GenetikGenetyka undi Diagnostikdiagnostyka
  • Wada genetyczna na chromosomie 7
  • Mutacje punktowe lub delecje w genie mięśniowego kanału chlorkowego 1 (CICN1)
  • Oba warianty miotonii wrodzonej są spowodowane zmianami w tym samym genie.
  • Zakłócenie transportu chlorków przez błonę komórkową prowadzi do przedłużonej depolaryzacji błony i miotonii.
  • diagnostyka
    • Głównie na podstawie typowego obrazu klinicznego i wyników EMG.
    • Obowiązkowa diagnostyka genetyczna, jeśliw chorobaprzypadku podejrzenia kanałuopatii sodowego jest również możliwą diagnozą różnicową.sodowej

Porażenia okresowe

  • Definicja
    • Okresowe porażenia charakteryzują się atakami paraliżu spowodowanymi przejściowym brakiem pobudliwości błony mięśni szkieletowych.
  • Klasyfikacja dyskaliemicznych porażeń okresowych
    • hiperkaliemiczne porażenie okresowe z miotonią lub bez miotonii
    • okresowy paraliż hipokaliemiczny
      • rodzinne okresowe porażenie hipokaliemiczne
      • rodzinne okresowe porażenie normokaliemiczne
    • Zespół Andersen-Tawila
  • Są to dziedziczne choroby kanałów jonowych.
  • Patofizjologiczne osłabienie mięśni spowodowane utrzymującą się depolaryzacją błon włókien mięśniowych  
  • Potencjalnie Arytmia sercaarytmia z atakiem paraliżu spowodowana wyraźną hiperkaliemią lub hipokaliemią
  • Do najczęściej spotykanych należą:
    • okresowy paraliż hiperkaliemiczny  
    • okresowy paraliż hipokaliemiczny
GenetikGenetyka undi Diagnostikdiagnostyka
  • Autosomal-dominanterdziedziczenie Erbgangautosomalne dominujące
    • Mutacjemutacje w genie kanału sodowego (chromosom 17)
    • Mutacjemutacje w genie kanału potasowego
  • diagnostyka
    • Oznaczanieoznaczanie stężenia potasu w surowicy (pomiędzy napadami paraliżu i podczas nich) i CK (często podwyższone).
    • EKG spoczynkowe i długoterminoweholter EKG w celu wykluczenia zespołu długiego QT
    • EMG
    • molekularna diagnostyka genetyczna

Inne dziedziczne dystrofie mięśniowe

Dystalne dystrofie mięśniowe — charakteryzujące się głównie dystalnym niedowładem67

  • Dziedziczna miopatia wtrętowa
    • biopsja mięśninia zpozwala wykryć wtrętamity we włóknach mięśniowych („wakuole z obwódką”)
    • Akumulacja w jądrze lub cytoplazmie
  • Dystrofia mięśniowa typupostępująca Welandera(DMP)
    • Zaczyna się dystalnie w dłoniach i przedramionach
    • powolnestopniowe rozprzestrzenianiezajęcie siinnych mięśni
    • Wada genu zlokalizowana na chromosomie 2p13
  • FińskaPiszczelowa miopatiadystrofia komięści piszczelowejniowa
    • NagromadzenieWiększa chorobowość w Finlandii, ale występuje również poza Europą Północną.
    • Początek wdotyczy podudziachmięśni podudzi
    • Wada genu zlokalizowana na chromosomie 2q31

dystrofia oczno-gardłowa

  • Chorobachoroba zwykle zaczyna się od opadania powieki, później oftalmoplegiipojawia się oftalmoplegia.
  • możliwa Dysfagiadysfagia i późniejszy niedowład kończyn są możliwe.
  • Jestjest to spowodowanespowodowana ekspansją GCG.
    • Może być dziedziczona w sposób autosomalny dominujący i autosomalny recesywny78.
  • Diagnostyka: molekularne badanie genetyczne, biopsja mięśnia tylkojest doelementem diagnostyki różnicowej

Informacje dla pacjentów

Informacje dla pacjentów w  Deximed

Źródła

Piśmiennictwo

  1. Ostrowska M. Miotonia – praktyczna diagnostyka różnicowa www.mp.pl
  2. Tawil R, Figlewicz DA, Griggs RC, Weiffenbach B. Facioscapulohumeral dystrophy: a novel distinct regional myopathy with a novel molecular pathogenesis. Ann Neurol 1998; 43: 279-82.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9506542/" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9506542/" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  3. Funakoshi M, Goto K, Arahata K. Epilepsy and mental retardation in a subset of early onset 4q35-facioscapulohumeral muscular dystrophy. Neurology 1998; 50: 1791 - 4. PubMed
  4. Cummings CJ, Zoghbi HY. Trinucleotide repeats: mechanisms and pathophysiology. Annu Rev Genomics Hum Genet 2000; 1: 281 - 328.  http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=Annu Rev Genomics Hum Genet [ta]+AND+1[vol]+AND+281[page]" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=Annu Rev Genomics Hum Genet [ta]+AND+1[vol]+AND+281[page]" target="_blank">PubMed
  5. Gennarelli M, Novelli G, Bassi FA, Martorell L, Cornet M, Menegazzo E et al. Prediction of myotonic dystrophy clinical severity based on the number of intragenic CTGn trinucleotide repeats. Am J Med Genet 1996; 65: 342-7.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8923947/" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8923947/" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  6. Meola G, Cardani R. Myotonic Dystrophy Type 2: An Update on Clinical Aspects, Genetic and Pathomolecular Mechanism. J Neuromuscul Dis 2015; 2: S59-S71. doi:10.3233/JND-150088  http://dx.doi.org/10.3233/JND-150088" href="http://dx.doi.org/10.3233/JND-150088" target="_blank">DOI
  7. Udd B, Griggs R. Distal myopathies. Curr Opin Neurol 2001; 14: 561 - 6. PubMed
  8. Brais B, Bouchard JP, Xie YG, Rochefort DL, Chretien N, Tome FM et al. Short GCG expansions in the PABP2 gene cause oculopharyngeal muscular dystrophy. Nat Genet 1998; 18: 164-7.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9462747/" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9462747/" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov

Autorzy

  • Mateusz Szmidt, lekarz, specjalista medycyny rodzinnej; Uniwersytet Medyczny w Białymstoku (recenzent)
  • Sławomir Chlabicz, prof. dr hab. n. med., specjalista medycyny rodzinnej; Uniwersytet Medyczny w Białymstoku (redaktor)
  • Michael Handke, prof. dr n. med., specjalista chorób wewnętrznych, kardiologii i  intensywnej terapii, Fryburg Bryzgowijski
G71; G710; G711; G712; G713; G718; G719
Myopathie; Erbliche Muskelerkrankung; Hereditäre Myopathie; Muskelschwäche; Muskeldystrophie; Myotonie; Lähmung; Paralyse; Gliedergürteldystrophie; Myalgie; myotone Dystrophie Typ I; Curschmann-Steinert; myotone Dystrophie Typ II; proximale myotone Myopathie; PROMM; nichtdystrophe Myotonien; nicht-dystrophe Myotonien; Myotonia congenita Thomsen; Myotonia congenita Becker; periodische Lähmungen; periodische Paralyse; CK
Dziedziczne choroby mięśni
document-disease document-nav document-tools document-theme
Rzadkie choroby dziedziczne, które bezpośrednio wpływają na mięśnie poprzecznie prążkowane, a ich głównym objawem jest osłabienie mięśni. Liczba zidentyfikowanych wad genetycznych prowadzących do miopatii wzrosła w ostatnich latach do ponad 300.
Medibas Polska (staging)
Dziedziczne choroby mięśni
/link/789fdd0582f54c3dbbfa86e4f7e74bf9.aspx
/link/789fdd0582f54c3dbbfa86e4f7e74bf9.aspx
dziedziczne-choroby-miesni
SiteDisease
Dziedziczne choroby mięśni
K.Reinhardt@gesinform.de
Klive.Reinhardt@gesinformcom#joannakrasuska@interia.depl
pl
pl
pl