Czym jest nietrzymanie moczu?
Nietrzymanie moczu oznacza, że mocz wycieka mimowolnie z cewki moczowej, tj. bez intencji pacjenta i bez możliwości kontrolowania go. U Ok.ponad 3080% populacjipacjentów powyżejgeriatrycznych 65z rokuwieloma życiawspółistniejącymi machorobami problemyboryka się z problemami z nietrzymaniem moczu, przy czym ten problem ten dotyka dwa razy wiczęcejściej kobiet niż mężczyzn. Dla wielu osób nietrzymanie moczu może stać się problemem społecznym i higienicznym, który poważnie ogranicza ich jakość życia.
Przyczyna
Nietrzymanie moczu u osób starszych może mieć wiele różnych przyczyn:
- choroby mózgu lub układu nerwowego
- działania niepożądane leków
- infekcje dróg moczowych
- praktyczne problemy osób starszych, np. związane z dotarciem do toalety na czas lub rozebraniem się
większazmianywrażliwośćstrukturalneścianyw obszarze pęcherza moczowegolubiosłabionacewkitkanka wokół moczowodumoczowej- związane z wiekiem zmiany w narządach płciowych
- wysoki poziom cukru we krwi powodujący duże spożycie płynów
- silne zaparcie (zatwardzenie)
- splątanie
- depresja
Wiele osób odczuwa ten problem szczególnie silnie, gdy wzrasta ciśnienie w okolicy brzucha. Dzieje się tak na przykład podczas kichania, kaszlu lub innego wysiłku fizycznego. Chociaż niektórzy pacjenci tak przyjmują, nietrzymanieNietrzymanie moczu nie jest naturalnnieuchronną częścikonsekwencją procesu starzenia się, alelecz konsekwencją bardzowynikiem różnychnorodnych chorób lub zaburzeń. W wielu przypadkach istnieją skuteczne metody leczenia, co oznacza, że nietrzymanie moczu nie powinno być traktowane jako naturalna część starzenia się, lecz jako problem medyczny, którery w wielu przypadkach można skutecznie leczyć.
Diagnostyka
Wielu pacjentów uważa, że nietrzymanie moczu jest problemem intymnym, o którym niechętnie rozmawiają z lekarzami lub pielęgniarkami. Jednak ci, którzy poinformują lekarzy o tym problemie, często mogą uzyskać skuteczną pomoc w walce z dolegliwościami. Lekarz szczegółowo wypyta pacjentów z nietrzymaniem moczu o wszystkie okoliczności oddawania moczu (mikcji), częstotliwość i ilość moczu oddawanego przypadkowo, schematy przyjmowania płynów i możliwe czynniki w życiu codziennym, które utrudniają kontrolowane oddawanie moczu (dostęp do toalety, stres, czas na przerwy itp.). Ponadto pacjentów poddaje się dokładnemu badaniu fizykalnemu w celu wykrycia istniejących chorób, które mogą być przyczyną nietrzymania moczu. Można również wykonać badania krwi. Różne testybadania mogą być również wykorzystywane do określenia, ile moczu pozostaje w pęcherzu po oddaniu moczu, ile moczu dana osoba może zatrzymać w pęcherzu itp. W przypadku kobiet często zalecane jest badanie ginekologiczne, a w przypadku mężczyzn diagnostyka urologiczna. W tym kontekście czasami przeprowadza się nawet bardziej szczegółowe badania układu moczowego oraz odpowiednich nerwów i mięśni.
W rezultacie lekarz może zazwyczaj dokładnie określić rodzaj nietrzymania moczu i zasugerować odpowiednią terapię.
Leczenie
Często jest to tymczasowe nietrzymanie moczu jest tymczasowym zjawiskiem, np.na zprzykład powoduspowodowanym infekcjiinfekcją dróg moczowych, innejinną poważnejną chorobychorobą lub działaniaaniem niepożądanego leku. LeczącLeczenie podstawowepodstawowej zaburzenie,przyczyny możnae również wyleczyprowadzić nietrzymaniedo wyeliminowania nietrzymania moczu. W wieluniektórych przypadkach, zwłaszcza wu starszymosób wiekustarszych, nietrzymanie moczu jeststaje się problemem stałym. NawetJednak wtedynawet w takich sytuacjach istnieją jednakróżne opcje leczenia, które mogą poprawić jakość życia i komfort pacjenta.
Przede wszystkim —, jeśli jest to możliwe dla pacjenta —, należy wykonarozważyć trening pęcherza. Polega Podczason treninguna regularnym opróżnianiu pęcherza pacjenci powinni starać się opróżniać pęcherz w ciągu dnia co dwie godziny. W przypadku powodzenia, czas między oddawaniem moczu może zostać wydłużony.Większość Jeślipacjentów, którzy odnoszą sukces w tenpoprawie sposóbkontroli możliwe bpędzie dobre kontrolowanie potrzeby oddania moczucherza w ciągu dnia, częstozazwyczaj kontroladoświadcza oddawaniapodobnej moczu działa równieżpoprawy w nocy. Taki trening dostępny jest w różnych wariantach.
Szczególnie dlaDla kobiet, (zwłaszcza po porodzie), ważneistotne jest, abyregularne nauczyć sięwykonywanie treningu mięśni dna miednicy, aby wzmocnić tę część ciała i wykonywaćzapobiec goproblemom regularniezwiązanych z nietrzymaniem moczu.
PonadtoDodatkowo, warto zadbać o praktyczne okolicznościaspekty życia, rktównieżre powinnymogą bywpłynąć zorganizowanena takcodzienne dobrze, jak to tylko możliwefunkcjonowanie. Na przykład, należywybór wybrać ubraniaubrań, które możnasą łatwo ściągnąć, odległośćatwe do toalety nie powinna być zbyt dużazdejmowania, a deskę sedesową można wyregulować, abye ułatwić siadaniewykonywanie codziennych czynności.
W przypadku niektórych pacjentek pomaga stosowanie żeńskiego hormonu płciowego estrogenuPonadto, zwłaszcza jeśli nietrzymanie moczuistotne jest spowodowane pieczeniem w drogach moczowych, powtarzającymiaby łazienka była łatwo dostępna i znajdowała się infekcjamiw drógodpowiedniej moczowych lub suchoodległości, co może zmniejszyć niepokój związany z potrzebą bszybkiego dostępu do niej. Dostosowanie deski sedesowej, aby byłona bardziej wygodna i ergonomiczna, może również poprawić komfort podczas korzystania z toalety, co przyczyni się do zwiększenia samodzielnośluzowychci i jakości życia.
W niektórych przypadkachsytuacjach skuteczne mogą pomócbyć różnenorodne leki lub inne formy terapii, w tym nawet inneinterwencje rodzaje terapii (w niektórych przypadkach operacjachirurgiczne lub stymulacja elektryczna odpowiednich nerwów). ZaleOstateczny wybór zależy tood oddokładnej przyczyny i dokładnego rodzajucharakteru nietrzymania moczu.
Rokowania
Częstotliwość występowania nietrzymania moczu wzrasta wraz z wiekiem. Niestety, nie wszystkim chorym można skutecznie pomóc, ale około dwie trzeciewiększość z nich uzyskuje wystarczającą kontrolę nad funkcjonowaniem pęcherza. Dla osób, które nie uzyskujosiągają zadowalającejoczekiwanej kontroli nad funkcjonowaniem pęcherza pomimomimo stosowania różnych próbmetod leczenia, dostępne sistnieją różne środki pomocnicze:, np.:takie jak wkładki i, pieluchomajtki, cewniki zewnętrzne, oraz podkłady na nietrzymanie moczu itp. PowyLekarz moższee przepisać te środki pomocniczew mogązależności byćod przepisywanepotrzeb przezpacjenta lekarza,i askuteczności ichinnych koszty są zazwyczaj pokrywane przez ubezpieczenie zdrowotneterapii.
Dodatkowe informacje
- Trening pęcherza moczowego
- Nietrzymanie moczu u osób starszych — dla personelu medycznego
Autorzy
- Susanne Meinrenken, dr med., dziennikarka medyczna, Brema
- Lek. Marcin Major , recenzent/edytor, Kraków