Częstość występowania: Stosunkowo częsta przyczyna bólu brzucha u dzieci i młodzieży.
Objawy: Ból w okolicy okołopępkowej i prawej dolnej części jamy brzusznej, często o zmiennym nasileniu.
Obraz kliniczny: Tkliwość w jamie brzusznej, ale brak obrony mięśniowej lub bólu po zwolnieniu ucisku. Może wystąpić zapalenie gardła i węzłów chłonnych szyi lub może ono poprzedzać tę chorobę.
Diagnostyka: Poprzezwyniki badania przedmiotowego i ultrasonograficznego.
Leczenie: Zwykle samoistnie ustępujący obraz kliniczny. Podawanie leków przeciwbólowych i wyjaśnienie schorzenia.
pierwotne (nieswoiste) zapalenie węzłów chłonnych: brak procesu zapalnego jako przyczyny
wtórne zapalenie węzłów chłonnych: skutek choroby podstawowej (zobacz Etiologia)
Częstość występowania
Zapalenie węzłów chłonnych krezki najczęściej występuje w dzieciństwie i okresie dojrzewania, rzadko po 20. roku życia2.
Częste zaburzenie; szacuje się, że u dzieci występuje mniej więcej tak często jak zapalenie wyrostka robaczkowego2.
Osoby dotknięte chorobą w dzieciństwie i okresie dojrzewania przejawiają znacznie niższe ryzyko zachorowania na wrzodziejące zapalenie jelita grubego w starszym wieku3.
Do 20% pacjentów poddawanych wycięciu wyrostka robaczkowego cierpi na krezkowe zapalenie węzłów chłonnych4.
U 25% wszystkich pacjentów wystąpiło wcześniej zakażenie górnych dróg oddechowych.
Ból wynika z faktu, że zapalenie krezkowych węzłów chłonnych wywołuje łagodną reakcję otrzewnej, a często także bolesną perystaltykę w końcowym odcinku jelita krętego.
Kryteria diagnostyczne: co najmniej 3 zgrupowane krezkowe węzły chłonne w prawym dolnym kwadrancie o średnicy poprzecznej co najmniej 5 mm lub co najmniej jeden węzeł chłonny o średnicy poprzecznej przynajmniej 8 mm2
brak objawów zapalenia wyrostka robaczkowego w USG
W chorobach złośliwych, takich jak chłoniak nie-Hodgkina, powiększenie węzłów chłonnych będzie również widoczny w miednicy i zaotrzewnowo2.
Leczenie zasadniczo obejmuje leczenie bólu i edukację na temat samoistnie ustępującego przebiegu.
Należy dbać o wystarczające nawodnienie organizmu.
Analgezja paracetamolem lub NLPZ
np. paracetamol 500 mg doustnie 1–1–1 u dzieci w wieku 12 lat i starszych oraz o masie ciała >40 kg i dorosłych, u młodszych dzieci w dawkach dostosowanych do masy ciała doustnie lub w czopku
np. ibuprofen 400 mg doustnie 1–1–1 od 14 lat, u młodszych dzieci w dawce dostosowanej do masy ciała doustnie
regresja objawów po upływie od 1 do 4 tygodni, w pojedynczych przypadkach również później2
W przypadku wątpliwości diagnostycznych, obserwacja w szpitalu
Toorenvliet B1, Vellekoop A, Bakker R,. Clinical differentiation between acute appendicitis and acute mesenteric lymphadenitis in children. Eur J Pediatr Surg. 2011 Mar;21(2):120-3. PubMed
Helbling R, Conficconi E, Wyttenbach M, Benetti C, Simonetti GD, Bianchetti MG, Hamitaga F, Lava SA, Fossali EF, Milani GP; Acute Nonspecific Mesenteric Lymphadenitis: More Than "No Need for Surgery"; Biomed Res Int. 2017;2017:9784565. doi: 10.1155/2017/9784565; Epub 2017 Feb 2. www.ncbi.nlm.nih.gov
Frisch M, Pedersen BV, Andersson RE. Appendicitis, mesenteric lymphadenitis, and subsequent risk of ulcerative colitis: cohort studies in Sweden and Denmark. BMJ. 2009 Mar 9. www.ncbi.nlm.nih.gov
Putrus AS. Mesenteric Lymphadenitis. emedicine.medscape, Stand 10/2019. emedicine.medscape.com
Autor*innen
Franziska Jorda, Dr. med., Fachärztin für Viszeralchirurgie, Ärztin in Weiterbildung Allgemeinmedizin, Kaufbeuren
Definicja: Zapalenie krezkowych węzłów chłonnych. Częstość występowania: Stosunkowo częsta przyczyna bólu brzucha u dzieci i młodzieży. Objawy: Ból w okolicy okołopępkowej i prawej dolnej części jamy brzusznej, często o zmiennym nasileniu.