Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Złamanie kości nosowej

Streszczenie

  • Definicja:  Złamanie szkieletu kostnego nosa.
  • Częstość występowania:  Najczęstsze złamanie w  obrębie twarzy, częściej u mężczyzn.
  • Objawy:  Ból, opuchniobrzęciek oraz ew.zwykle krwawienie i zniekształcenie deformacja nosa po urazie.
  • WynikiBadanie fizykalne:  OpuchliznaObrzęk, bolesność palpacyjna, ewentualnie skrzywienie nosa.
  • Diagnostyka:  Rozpoznanie kliniczne w  przypadku skrzywienia nosa, nieprawidłowej ruchomości w  części kostnej i  trzeszczenia przy badaniu palpacyjnym. W przypadku niepewności klinicznej i  jej konsekwencji dla przebiegu leczenia, należy wykonać bezpośredniotomografię obrazowaniekomputerową przekrojowetwarzoczaszki (RTG ma bardzo niewielką wartość informacyjndiagnostyczną).
  • Leczenie:  W prostych złamaniach bez przemieszczenia następuje gojenie samoistne. W przypadku prostych złamań z  przemieszczeniem stosuje się ręczne nastawienie złamania zamkniętego. W przypadku złożonych złamań wieloodłamowych, chirurgiczna otwarta rekonstrukcja anatomiczna.

Informacje ogólne

Definicja

  • Złamanie szkieletu kostnego nosa
  • Szkielet kostny nosa składa się nie tylko z  kości nosowej, ale także z wyrostka czołowego kości szczękowej i  wyrostka szczękowego kości czołowej.
    • Dlatego anatomicznie poprawnym terminem jest „złamanie szkieletu nosa“”.

Częstość występowania

  • Około 40% złamań twarzoczaszki to złamania szkieletu nosa.1.
  • Wiek i  płeć
    • U  dorosłych mężczyzn zdarza się 3 razy częściej niż u  kobiet.
    • Podczas gdy osoby starsze są bardziej narażone na złamania wieloodłamowe, u dzieci nawet przy silnejsilnym opuchliźnieobrzęku rzadko stwierdza się złamania z  przemieszczeniem.

Anatomia kliniczna

  • Nos jest narażony na urazy, ponieważ jest najbardziej odsłoniętą częścią twarzy.
  • Szkielet nosa składający się z  kości nosowej, wyrostka czołowego szczęki i  wyrostka szczękowego kości czołowej tworzy czaszkową część nosa.
    • Kość nosowa ma przeciętnie od 8 do 33 mm długości.
  • W kierunku ogonowym i  brzusznym znajdują się części chrzęstne, które określają kształt nosa i  tworzą przegrodę nosową.

Etiologia i  patogeneza

  • Przyczyną złamań szkieletu nosa jest zazwyczaj bezpośredni uraz.
  • Większość złamań u dorosłych powstaje w  wyniku bójek, wypadków i  urazów sportowych.2.
  • U dzieci i  kobiet ze złamaniami szkieletu nosa należy wykluczyć przemoc fizyczną.

ICD-10

  • S02.2 Złamanie kości nosowych

Diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

  • Klinicznie pewnymi objawami złamania szkieletu nosa są skrzywieniedeformacja nosa, nieprawidłowa ruchomość w  części kostnej i  wyczuwalne chrupanietrzeszczenie przy palpacji (trzeszczenie).
  • Konwencjonalne radiogramy boczne nie dostarczajmają zbytniską wieluwartość informacjidiagnostyczną, więc jeśli rozpoznanie jest klinicznie niepewne, należy wykonać bezpośrednio TK lub cyfrową tomografię objętościową (wolumetryczną).
    • PrzyW okazjiTK możliwa jest jednoczesna ocena potencjalnego towarzyszącego złamania środkowejsąsiadujących częścistruktur twarzytwarzoczaszki.

Wywiad lekarski

  • Dokładny opis urazu
    • czas
    • patomechanizm
      • Jaki rodzaj urazu, np. pięść, piłka czy upadek na krawędź?
      • Z którego kierunku nastąpił uraz?
      • Jaka była siła uderzenia w  nos?
      • Dzięki tym pytaniom z wywiadu lekarskiego możliwa jest  klasyfikacja złamania.
  • Okoliczności towarzyszące
    • wW przypadku bójek należy częstozapytać o spożywanie alkoholu i oraz użycie narkotyków.
      • Ma to znaczenie dla oceny deficytów neurologicznych po urazie głowy oraz dla wyboru środków przeciwbólowych lub innych leków.
  • Utrudnione oddychanie przez nos?
  • Osłabienie węchu?
    • wskazanie naSugeruje złamanie w  obrębie przedniej części podstawy czaszki lub
       kości sitowej.
  • Wcześniejsze urazy lub operacje nosa?

Klasyfikacja złamań na podstawie mechanizmu urazu

  • Klasyfikacja według Mathoga i  Simmena
    • typ I: złamanie z  wgłobieniem bocznej części nosa w  wyniku działania siły bocznej (typ „uderzenie kijem bilardowym“”)
    • Typ II: złamanie mnogie w  wyniku działania siły czołowo-bocznej; piramida nosa jest przechylona w  bok w  kierunku przeciwnym do działania siły (typ „uderzenie pięścią“”).
    • typ III: działanie siły z  przodu ze złamaniem przegrody nosowej i  naderwaniem małżowiny nosowej (typ „uderzenie o  kierownicę“”)
    • typ IV: siła skierowana odogonowo w  kierunku czaszkowym lub grzbietowym i  działająca na koniuszek nosa, powodująca przerwanie kostno-chrzęstnego połączenia z  blaszką pionową oraz towarzyszący krwiak przegrody (typ „upadek na krawędź“”)

Badanie przedmiotowe

RozważaniaOcena stanu ogólnelnego pacjenta

  • W przypadku obrażeń zadanych z  dużą siłą, np. w wypadkach komunikacyjnych, należy aktywnie poszukiwać obrażeń towarzyszących.
    • m.in. kręgosłupupa szyjnyszyjnego, złamanie innych kości (środkowych) twarzy, uszkodzenieuszkodzenia zębów lub oczu oraz złamań sąsiednich kości twarzoczaszki:
      • kości czołowej
      • sprawdzeniekości jarzmowej
      • oczodołu
      • żuchwy
    • ocena dróg oddechowych

Ocena nosa

  • Obserwacja
    • Widoczne zniekształcenie nosa?
    • Krwawienie z  nosa?
    • Obrzęk?
    • Krwiak przegrody nosowej? - zawsze wymaga odbarczenia celem przeciwdziałania trwałej deformacji
    • Wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego z  nosa lub uszu?
  • Badanie palpacyjne
    • KostnyRuchome szkieletodłamy nosa w całościkostne?
    • Trzeszczenie?
  • Badanie czynnościowe
    • Wadliwy zgryz?
    • ruchyRuchy gałek ocznych (uszkodzenie i reakcjamięśni źrenicokoruchowych natowarzyszy złamaniom koświatci oczodołou).
    • ocena stanu poznawczego i  świadomości
    • oddychanie przez nos — prosty test oceny wydychanej pary:
      • Pod nozdrzami pacjenta trzyma się lusterko lub blaszaną płytkę.
      • Jeżeli na płytce lub lusterku lub tak zwanej płytce Glatzela powstająca przy wydechu para z  obu nozdrzy układa się symetrycznie, oznacza to nie może byćbrak znaczącej niedrożności.
  • Dokumentacja
    • z powodów prawnych (wypadek, przemoc, napaść) dokładna dokumentacja obrażeń, w razie potrzeby również ze zdjęciem 

Diagnostyka specjalistyczna

Badanie wnętrza nosa

  • OcenaRynoskopia: ocena m.in. przegrody nosowej, małżowin nosowych i  dolnych przewodów nosowych po obu stronach za pomocą wziernika nosowego i  lampy czołowej, w razie potrzeby również endoskopu 
  • Endoskopia
  • Usunięcie skrzepów krwi utrudniających oddychanie i, w  razie potrzeby, zatamowanie krwikrwawienia

Diagnostyka obrazowa

  • Obrazowanie przekrojowe
    • W przypadku niepewności klinicznych należy od razu, bez wcześniejszego badania rentgenowskiego, wykonać TK lub cyfrową tomografię objętościową.
    • To samo dotyczy podejrzenia złamania kości twarzy lub żuchwy, wycieku płynu mózgowo-rdzeniowego, wadliwego zgryzu lub zaburzeń ruchomości pozagagałkowejek ocznych.3.
  • PrześwietlenieKlasyczne rentgenowskieradiogramy
    • Często dajedają zarówno wyniki fałszywie dodatnie, jak i  fałszywie ujemne z  powodu błędnej interpretacji obrazu nieskostniałych szwów między kośćmi twarzy.
    • Z tego powodu zwykle rezygnuje się dzisiajobecnie z badań rentgenowskich radiogramów, a w  razie konieczności wykonania procedur obrazowych należy zlecić bezpośrednio obrazowanie przekrojowe (TK).

Wskazania do skierowania do specjalisty/hospitalizacji

  • W przypadku podejrzenia złamania kości nosowej lub krwiaka przegrody lub —związanych skierowaniez do laryngologa
    • Wcześniejsze prześwietlenie nie jest konieczne.
  • W przypadku ciężkiego urazu (np. uderzenia w twarz twardym przedmiotem) luburazem objawów towarzyszących, takich jak wadliwy zgryz, wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego luboraz zaburzenia ruchomości gałek ocznych — - skierowanie do szpitala w  celu wykonania diagnostyki i  leczenia ewentualnych urazów towarzyszących
    • Wcześniejsze prześwietlenie nie jest konieczne.
    • W razie wypadku w pracy, w szkole lub po drodze należy udać się także do lekarza medycyny pracy.

Leczenie

Cele leczenia

  • Przywrócenie czynności nosa (oddychanie i  węch)
  • Uniknięcie wad kosmetycznychestetycznych (skrzywienie nosa)
  • Zapobieganie powikłaniom, takim jak np. nos siodełkowaty przy nieleczonym krwiaku przegrody nosowej

Ogólne informacje o  leczeniu

  • Nieprzemieszczone, stabilne złamania wymagają jedynie obserwacji, ponieważ zwykle goją się bez specjalnego leczeniasamoistnie.
  • W przypadku skrzywienia nosa, planowe nastawienie szkieletu nosa, zwykle po kilku dniach i pocz(po ustątkowejpieniu fazieobrzęku opuchnięcia.tkanek)
  • W przypadku otwartych ran sprawdzić aktualność szczepienia przeciwprofilaktyka tprzeciwtężcowicowa. według ogólnych zasad

Złamanie proste

  • Nieprzemieszczone, proste złamania zwykle goją się samoistnie.
  • W przypadku przemieszczonych prostych złamań następuje zwykle nastawienie zamknięte po ustąpieniu początkowego obrzęku, z  okresem oczekiwania do 7 dni.
    • szkielet nosa przesunięty w  bok: ręczne przywrócenie pierwotnego położenia za pomocą nacisku z  boku, często bez znieczulenia ogólnego
    • Wgnieciony szkielet nosa: wyprostowanie szkieletu nosa od wewnątrz za pomocą elewatorium (narzędzie chirurgiczne) w  znieczuleniu ogólnym, ponieważ zabieg jest bardzo bolesny ze względu na kontakt z  błonami śluzowymi.

Złamanie złożone

  • W przypadku złamań złożonych zwykle konieczne jest operacyjne nastawienie otwarte.
    • klasyczny przykład: złamania wieloodłamowe u  starszych pacjentów
  • W przypadku złamań otwartych konieczna jest również profilaktyka antybiotykowa.

Krwiak przegrody nosowej

  • Krwiak przegrody musi zostać niezwłocznie usuniętyodbarczony przez specjalistę, ponieważ istnieje ryzyko martwicy z  powodu ucisku koagulatu na chrząstkę przegrody.
    • możliwe powikłanie następcze: nos siodełkowaty (zapadnięty)

Przebieg, powikłania i  rokowanie

Przebieg

  • Po kilku dniach opuchliznaobrzęk ustępuje, a następstwa wynikiurazu okazują się zwykle wcalemniej nie tak dramatycznepoważne, jakniż się początkowo wydawało.

Powikłania

  • Nos siodełkowaty w  przypadku nieleczonego lub nieodpowiednio leczonego krwiaka przegrody nosowej
  • Oszpecenie z towarzyszącymi objawami psychicznymi (rzadko)
  • Utrudnione oddychanie przez nos
  • Osłabienie węchu
    • z punktu widzenia traumatologii niemożliwe z  powodu samego złamania szkieletu nosa, - możliwe tylko w  przypadku współistniejącego złamania przedniej podstawy czaszki lub
       sklepienia sitowia

Rokowanie

  • Przy odpowiednim leczeniu rokowanie jest dobre.

Informacje dla pacjentów

Informacje dla pacjentów w  Deximed

IllustrationenIlustracje

Nasengerüstfraktur mit Nasenschiefstand.pngŚwieże złamanie szkieletu nosa z przemieszczeniem i skrzywieniem nosa .png
FrischeŚwieże dislosziertezłamanie Nasengerüstfrakturszkieletu mitnosa Nasenschiefstandz przemieszczeniem i skrzywieniem nosa (QuelleŹródło: Wikipedia)

QuellenŹrodła

LiteraturPiśmiennictwo

  1. Kucik CJ, Clenney T, Phelan J. Management of acute nasal fractures. Am Fam Physician 2004; 70: 1315-20. PubMed
  2. Erdmann D, Follmar KE, Debruijn M, et al. A retrospective analysis of facial fracture etiologies. Ann Plast Surg 2008; 60: 398. pmid:18362568  http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=18362568[uid]" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=18362568[uid]" target="_blank">PubMed
  3. Avery LL, Susarla SM, Novelline RA. Multidetector and three-dimensional CT evaluation of the patient with maxillofacial injury. Radiol Clin North Am 2011; 49: 183. pmid:21111135  http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=21111135[uid]" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=PubMed&term=21111135[uid]" target="_blank">PubMed

Autor*innenAutorzy

  • Mateusz Szmidt, lekarz, specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku (recenzent)
  • Sławomir Chlabicz, Prof. dr hab. n. med., specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku (redaktor)
  • Lino Witte, Dr. med., Arzt in Weiterbildung Allgemeinmedizin, Frankfurt a. M.
S022
Nesebrudd; nesefraktur; nesefractur; septalt hematom; fractura nasi
NasenbruchZłamanie nosa; NasengerüstfrakturZłamanie kości nosowej; NasenfrakturZłamanie podstawy nosa; GesichtsverletzungZłamanie szkieletu nosa; GebrochenesUraz Nasenbeintwarzy; RepositionZłamana derkość Nasenosowa; LocusZmiana Kiesselbachipołożenia nosa; NasendeformationDeformacja nosa; SeptumhämatomKrwiak przegrody nosa; Klasyfikacja Mathoga i Simmena
Złamanie kości nosowej
document-disease document-nav document-tools document-theme
Definicja:  Złamanie szkieletu kostnego nosa. Częstość występowania:  Najczęstsze złamanie w  obrębie twarzy, częściej u mężczyzn. Objawy:  Ból, opuchniobrzęciek oraz ew.zwykle krwawienie i zniekształcenie deformacja nosa po urazie.
Medibas Polska (staging)
Złamanie kości nosowej
/link/24fc11171e7e42708b7b5e7bca893083.aspx
/link/24fc11171e7e42708b7b5e7bca893083.aspx
zlamanie-kosci-nosowej
SiteDisease
Złamanie kości nosowej
K.Reinhardt@gesinform.de
Klive.Reinhardt@gesinformcom#dr.dedabrowska@wp.pl
pl
pl
pl