Leczenie początkowe zawsze obejmuje ułatwiającą oddychanie pozycję ciała (siedzącą, z podpartymi ramionami), metodę oddychania przez „zasznurowane” usta i 2–4 dawki SABA.
Liczba dawek nie jest dozowana zgodnie z masą ciała.
W przypadku ciężkiego lub zagrażającego życiu napadu astmatycznego po leczeniu wstępnym należy zorganizować natychmiastową hospitalizację, w razie potrzeby z towarzyszeniem ratownika medycznego (w przypadku napadu zagrażającego życiu).
W doraźnym leczeniu napadu astmatycznego u dzieci i młodzieży nie należy stosować wziewnych glikokortykosteroidów (wGKS) w dużych dawkach.
Atak łagodny do umiarkowanego
Techniki samodzielnego zarządzania chorobą
pozycja ciała ułatwiająca oddychanie i metoda oddychania przez „zasznurowane” usta
SABA wziewnie
od 4 do 10 dawek, powtarzać co 20 minut przez 1 godzinę
Bromek ipratropium wziewnie
nie stosować.
tlen
Zazwyczaj nie jest konieczny.
prednizolon
Jeśli odpowiedź na 2–4 dawki SABA co 10 minut 2 razy z rzędu jest niewystarczająca: 1–2 mg/kg m.c. prednizolonu doustnie lub dożylnie.
maksymalna dawka prednizolonu 40 mg
Ciężki atak
Techniki samodzielnego zarządzania chorobą
pozycja ciała ułatwiająca oddychanie i metoda oddychania przez „zasznurowane” usta
SABA wziewnie
od 4 do 10 dawek, powtarzać co 20 minut przez 1 godzinę
Bromek ipratropium wziewnie
2–4 dawki co 6–8 godzin jako uzupełnienie SABA
tlen
saturacja docelowa: 94–98 %
prednizolon
Jeśli odpowiedź na 2–4 dawki SABA co 10 minut 2 razy z rzędu jest niewystarczająca: 1–2 mg/kg m.c. prednizolonu doustnie lub dożylnie.
maksymalna dawka prednizolonu 40 mg
Atak zagrażający życiu
Techniki samodzielnego zarządzania chorobą
pozycja ciała ułatwiająca oddychanie i metoda oddychania przez „zasznurowane” usta
SABA wziewnie
od 4 do 10 dawek, powtarzać co 20 minut przez 1 godzinę
alternatywnie ciągła nebulizacja SABA z tlenem pod kontrolą częstości akcji serca
0,5–1 mg salbutamolu na kg m.c. na godzinę
Bromek ipratropium wziewnie
2–4 dawki co 6–8 godzin jako uzupełnienie SABA
tlen
saturacja docelowa: 94–98 %
prednizolon
w miarę możliwości natychmiast 1–2 mg/kg m.c. prednizolonu dożylnie
maksymalna dawka prednizolonu 40 mg
Wskazania do skierowania do szpitala
Jeśli nie ma trwałej poprawy po 30–60 minutach od wstępnego postępowania w przypadku łagodnego lub umiarkowanego napadu astmatycznego, zaleca się natychmiastową hospitalizację lub dalsze leczenie na oddziale ratunkowym.
Ciężkie i zagrażające życiu napady powinny być zawsze leczone w szpitalu pod odpowiednim nadzorem.
Dalsze działania terapeutyczne w szpitalu
Kontynuacja i wyczerpanie środków leczenia początkowego
Podawanie tlenu przy niewydolności oddechowej
W razie potrzeby uzupełnienie płynów (doustnie lub dożylnie)
Podanie magnezu 25–50 mg/kg m.c. (maks. 2 g) dożylnie przez 20–30 minut, zwykle 1 raz dziennie
Ponadto w ostateczności możliwa jest indywidualna terapia beta-2-sympatykomimetykami podawanymi dożylnie i/lub teofiliną podawaną dożylnie.
Głównym celem tego leczenia jest próbne zastosowanie innego mechanizmu działania, aby uniknąć ewentualnej wentylacji mechanicznej.
Jeśli wymagana jest terapia pozajelitowa, obowiązują następujące zalecenia dotyczące dawkowania:
reproterol (zatwierdzony od 3. miesiąca życia do podawania pozajelitowego w ciężkich napadach astmatycznych)
krótki wlew (początkowy): 1 mcg chlorowodorku reproterolu/kg m.c./minutę przez 10 minut
wlew ciągły: 0,2 mcg chlorowodorku reproterolu/kg m.c./minutę przez 36–48 godzin
siarczan magnezu
25–50 mg/kg m.c./dawka (maks. 2 g) przez 20–30 minut dożylnie
następnie, jeśli to konieczne 15–25 mg/kg/h
uwaga: bradykardia!
teofilina (od 6. miesiąca życia)
po dawce nasycającej 0,5–1 mg/kg/h
kontrola stężenia 30 minut po zakończeniu podawania dawki nasycającej
stężenie 10–20 mg/l
Opieka po ataku astmy
Po zakończeniu leczenia stanu ostrego lub (intensywnego) leczenia szpitalnego oprócz opieki kontrolnej kluczowe znaczenie ma zapobieganie kolejnym napadom astmatycznym.
Należy podjąć następujące środki:
rozpoznanie czynników ryzyka pogorszenia kontroli astmy
opracowanie lub weryfikacja planu działania w przypadku astmy
zorganizowanie instruktażu albo szkoleń uzupełniających
rozważenie potrzeby intensyfikacji leczenia długoterminowego
sprawdzenie wskazania do rehabilitacji
Wytyczne GINA zalecają również postępowanie po ostrym napadzie astmatycznym: 1
sprawdzenie techniki inhalacji i przestrzegania zaleceń
W przypadku podania prednizolonu należy kontynuować jego podawanie przez 3–5 dni.
kontrola przebiegu po upływie 1–2 dni
Informacje na temat czynników ryzyka, instruktażu i długoterminowej terapii można znaleźć również w artykule Astma u dzieci i młodzieży.
Global Initiative for Asthma. Pocket Guide for Asthma Management and Prevention. Stand 2022. www.ginasthma.org
Literatur
Global Initiative for Asthma. Pocket Guide for Asthma Management und Prevention. Stand 2022. ginasthma.org
Autor*innen
Lino Witte, Dr. med., Arzt in Weiterbildung Allgemeinmedizin, Münster
Astma Napad astmatyczny Intensywne leczenie szpitalne astmy u dzieci Napad astmatyczny u dzieci, leczenie stanu ostrego
Astma Inhalator Nebulizator Beta-2 sympatykomimetyk Lek antycholinergiczny Glikokortykosteroidy Dzieci Stan nagły Astma SABA Ciągła inhalacja Wilgotna inhalacja Siarczan magnezu Teofilina Napad astmatyczny Zaostrzenie astmy Zaostrzenie Astma Napad astmatyczny u dorosłych
Napad astmatyczny u dzieci i młodzieży, leczenie stanu ostrego
Zobacz także artykuł Napad astmatyczny u dzieci i młodzieży. Napad astmatyczny jest często sytuacją warunkowaną przez lęk.
Należy uspokoić pacjenta i umieścić go w cichym, odseparowanym otoczeniu.
Medibas Polska (staging)
Napad astmatyczny u dzieci, leczenie stanu ostrego
/link/a47c9985b8e3459b9696e0a401c33844.aspx
/link/a47c9985b8e3459b9696e0a401c33844.aspx
napad-astmatyczny-u-dzieci-leczenie-stanu-ostrego
SiteDisease
Napad astmatyczny u dzieci, leczenie stanu ostrego