Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Torbiel samotna kości

Streszczenie

  • Definicja: Torbiele kości to łagodne guzy kości, w większości wypełnione płynem. Rozróżnia się proste (młodzieńcze) torbiele kości i torbiele tętniakowate kości.
  • Częstość występowania: Większość torbieli występuje w pierwszych dwóch dekadach życia. Szczególnie młodzieńcze torbiele kości występują nieco częściej u chłopców.
  • Objawy: Torbiele kości są często bezobjawowe, chyba że dojdzie do złamania jako powikłania. Występuje natomiast miejscowa, niekiedy bolesna opuchlizna. 
  • Badanie: Możliwy miejscowy ból i opuchlizna lub kliniczne cechy złamania.
  • Diagnostyka: Zdjęcie rentgenowskie bez kontrastu obszaru torbieli w 2 projekcjach.
  • Leczenie: Leczenie zależy od umiejscowienia, rodzaju i wielkości torbieli kości, a także od ryzyka złamania lub uszkodzenia kości. Obecność złamania. Niekiedy można zastosować zachowawcze podejście wyczekujące. Zalecanym zabiegiem chirurgicznym jest łyżeczkowanie (również w celu pobrania próbek do badania histopatologicznego) w połączeniu z innymi środkami (wypełnienie ubytku implantem kostnym lub zamiennikiem kości, zespolenie gwoździami śródszpikowymi).

Informacje ogólne

Definicja

  • Torbiele kości to łagodne guzy kości, w większości wypełnione płynem. Rozróżnia się proste (młodzieńcze) torbiele kości i torbiele tętniakowate kości. Dalsza klasyfikacja torbieli odbywa się na podstawie wyników badań radiologicznych lub efektów leczenia.
    • Młodzieńcze torbiele kości to jednokomorowe osteolityczne zmiany kostne wielkości kilku centymetrów, otoczone błoną i zwykle umiejscowione w przynasadach dużych kości długich. Wewnątrz znajduje się płyn surowiczy lub, po złamaniu, krwawo-surowiczy.
    • Tętniakowate torbiele kości są guzowatymi zmianami osteolitycznymi z jamami podzielonymi przegrodami tkanki łącznej. Umiejscowienie często zewnętrzne przynasadowe z charakterystycznym, balonowato rozdętym ścieńczeniem warstwy korowej („blow-out”).

Częstość występowania

  • Ok. 65% młodzieńczych torbieli kości występuje w pierwszej, a 20% w drugiej dekadzie życia, chorobowość wynosi 0,3 na 100 tys. rocznie. Proporcje płci męskiej i żeńskiej wynoszą ok. 2:1. Najczęstsze umiejscowienie zmian w przynasadzie bliższej kości ramiennej (50–70%) i przynasadzie bliższej kości udowej (25%). Torbiele są, w zależności od ich wzrastania, początkowo zlokalizowane bezpośrednio na chrząstce wzrostowej („torbiel aktywna”) i z czasem przemieszczają się do trzonu kości („torbiel utajona“).
  • Chorobowość tętniakowatej torbieli kości wynosi 0,32 na 100 tys./rok, a zapadalność 1,4 na 100 tys. W ¾ przypadków wiek wynosi od 5 do 20 lat; rozkład płci jest zwykle zrównoważony. Tętniakowate torbiele kości mogą występować w niemal wszystkich kościach, najczęściej w kościach długich (kość udowa, piszczelowa, ramienna), a także, w dalszej kolejności, w kręgosłupie i kościach miednicy.

Etiologia i patogeneza

  • Przyczyny nie są dokładnie znane.
  • W tętniakowatych torbielach kości opisuje się translokacje genetyczne związane z dojrzewaniem osteoblastów, osteolizą, stanem zapalnym i neowaskularyzacją. Na poziomie komórkowym wykryto wielojądrzaste komórki olbrzymie podobne do osteoklastów1.

ICD-10

  • M85.4- Pojedyncza torbiel kości (np. młodzieńcza torbiel kości)
    • M85.40 Pojedyncza torbiel kości; wiele lokalizacji
    • M85.41 Pojedyncza torbiel kości; okolica barku
    • M85.42 Pojedyncza torbiel kości; ramię
    • M85.43 Pojedyncza torbiel kości; przedramię
    • M85.44 Pojedyncza torbiel kości; dłoń
    • M85.45 Pojedyncza torbiel kości; obszar miednicy i kość udowa
    • M85.46 Pojedyncza torbiel kości; podudzie
    • M85.47 Pojedyncza torbiel kości; kostka i stopa
    • M85.48 Pojedyncza torbiel kości; inny obszar
    • M85.49 Pojedyncza torbiel kości; nieokreślona lokalizacja
  • M85.5- Tętniakowata torbiel kości
    • M85.50 Tętniakowata torbiel kości; wiele lokalizacji
    • M85.51 Tętniakowata torbiel kości; obszar barku
    • M85.52 Tętniakowata torbiel kości; ramię
    • M85.53 Tętniakowata torbiel kości; przedramię
    • M85.54 Tętniakowata torbiel kości; dłoń
    • M85.55 Tętniakowata torbiel kości; obszar miednicy i kość udowa
    • M85.56 Tętniakowata torbiel kości; podudzie
    • M85.57 Tętniakowata torbiel kości; kostka i stopa
    • M85.58 Tętniakowata torbiel kości; inna
    • M85.59 Tętniakowata torbiel kości; nieokreślona lokalizacja

Diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

  • Rozpoznanie opiera się na wykryciu torbieli w badaniu radiologicznym (zdjęcie rentgenowskie w 2 projekcjach) z towarzyszeniem odpowiednich objawów. Opcjonalnie można wykonać TK lub RM
    .
    • W tętniakowatej torbieli kości decydujący jest poziom płynu wewnątrz torbieli. Połączenie RTG i RM daje czułość 82,6% i swoistość 70%.
    • Na zdjęciu rentgenowskim młodzieńczej torbieli kości widać centralnie położoną, ostro odgraniczoną, półprzezroczystą zmianę ze stwardniałym brzegiem. Objęcie nasady zmianą jest nietypowe, średnica nie przekracza także szerokości sąsiedniej płytki wzrostowej. W 20% przypadków dochodzi do zapadnięcia się fragmentu lub wpadnięcia fragmentu do środka torbieli. Reakcja okostnowa występuje tylko po złamaniu.

Diagnostyka różnicowa

Wywiad lekarski

  • Z reguły występuje u dzieci i osób młodych.
  • Pojedyncze torbiele kości są zwykle bezobjawowe, chyba jako powikłanie wystąpi złamanie. Niekiedy opisywana jest miejscowa opuchlizna i ból niezależnie od występowania złamania.
  • Objawy mogą obejmować miejscowy ból, utykanie z powodu bólu lub deficyty czynnościowe kończyny.
  • Możliwość wystąpienia torbieli kości należy rozważyć szczególnie w podejrzeniu złamania po nieadekwatnym urazie.

Badanie przedmiotowe

  • Badanie przedmiotowe bezobjawowych torbieli kości zwykle nie ujawnia żadnych zmian patologicznych.
  • W złamaniu występują typowe objawy, takie jak ból, ograniczenia czynnościowe i opuchlizna.

Badanie uzupełniające w praktyce lekarza rodzinnego

  • Brak

Diagnostyka u specjalisty

  • RTG
    • Standardową procedurą jest badanie rentgenowskie obszaru torbieli bez kontrastu w 2 projekcjach.
  • TK i RM
    • W przypadku torbieli młodzieńczej nietypowo umiejscowionej lub znajdującej się w obszarze miednicy pomocna jest tomografia komputerowa. Rezonans magnetyczny uwidacznia dokładne rozmiary torbieli.
    • W przypadku tętniakowatej torbieli kości można wykonać TK (20–78 j.H. / torbiel) lub RM, który zwykle pozwala na bardziej szczegółową diagnozę. Poziom płynu wewnątrz torbieli ma istotną wartość diagnostyczną. Połączenie RTG i RM daje czułość 82,6% i swoistość 70%.
  • Biopsja cienkoigłowa
    • Biopsja cienkoigłowa może prowadzić do błędnego rozpoznania, szczególnie w przypadku tętniakowatych torbieli kości2. Dlatego zaleca się biopsję otwartą.

Wskazania do skierowania

  • W przypadku wykrycia torbieli kości, podejrzenia złamania lub guza należy jak najszybciej skonsultować się z ortopedą.

Leczenie

Cele leczenia

  • Zapobieganie złamaniom patologicznym, wspomaganie gojenia torbieli i zapobieganie nawrotom lub nowym złamaniom
  • Wykluczenie potencjalnie złośliwych rozpoznań różnicowych
  • Opieka lekarza rodzinnego obejmuje konsultacje dla pacjenta i jego rodziny.

Ogólne informacje o leczeniu

  • Możliwości leczenia pojedynczych torbieli kości obejmują podejście wyczekujące, łyżeczkowanie w połączeniu z zabiegami stabilizującymi (osteosynteza) oraz wypełnienie ubytku.

Zalecenia dla pacjentów

  • Często konieczne jest ograniczenie aktywności fizycznej, aby zapobiec złamaniom patologicznym.

Metody leczenia

Algorytm leczenia

  • Poinformowanie pacjenta (i rodziców) o możliwościach leczenia
    • W przypadku braku dowodów na złamanie, w złamaniu tylko nieznacznie przemieszczonym oraz w przypadku niewielkiej torbieli można zastosować podejście zachowawcze.
    • Leczenie zachowawcze można wdrożyć także w przypadku dużej torbieli bez złamania albo ze złamaniem nieznacznie przemieszczonym przy niskiej aktywności fizycznej lub jeżeli pacjent boi się operacji.
      • Jeśli pacjent jest aktywny fizycznie lub istnieje obawa o (ponowne) złamanie, wskazana jest osteosynteza i leczenie skojarzone.
    • W złamaniach z przemieszczeniem zaleca się osteosyntezę + leczenie skojarzone.
    • Wskazania do leczenia/osteosyntezy kończyny dolnej są na ogół częstsze, jeśli ze względu na większe obciążenie istnieje ryzyko złamania.
    • W torbieli kości piętowej należy wykonać łyżeczkowanie i wypełnienie ubytku (w razie potrzeby osteosyntezę).

Chirurgiczne leczenie skojarzone

  • Całą sekcję oparto na tym źródle literaturowym.
  • Wykazano, że łyżeczkowanie w połączeniu z innymi środkami przyspiesza gojenie torbieli bez znaczących działań niepożądanych, a rozpoznanie można potwierdzić w badaniu histopatologicznym. Stosuje się je w skojarzeniu z:
    • Osteosynteza ESIN (Elastic Stable Intramedullary Nailing) z użyciem drutów tytanowych daje natychmiastową stabilizację kości długiej w warunkach obciążenia w przypadku dużych torbieli, a zwłaszcza z towarzyszącym złamaniem
      .
      • Jako jedyne działanie nie jest wystarczająca.
      • Po konsolidacji torbieli kości trzeba przeprowadzić kolejny zabieg usunięcia gwoździa.
    • Całkowite wypełnienie torbieli implantem kostnym lub zamiennikiem kości zmniejsza ryzyko wystąpienia torbieli resztkowej lub nawrotu.

Działania, które nie są już ogólnie zalecane

  • Całą sekcję oparto na tym źródle literaturowym.
  • Leczenie zachowawcze (z wyjątkiem torbieli bezobjawowych na <1 10 długości kości)>
  • Resekcja torbieli
  • Wkraplanie kortyzonu
  • Śruby dekompresyjne lub osteosynteza ESIN jako jedyne działanie
  • Samo łyżeczkowanie
  • Plastyka istoty gąbczastej lub skojarzenie plastyki istoty gąbczastej z kortyzonem

Przebieg, powikłania i rokowanie

Przebieg

  • Po złamaniu ok. 15% torbieli goi się samoistnie w warunkach leczenia zachowawczego, przy czym mogą wystąpić ponowne złamania, zaburzenia wzrostu i zniekształcenia3.

Powikłania

  • Złamanie

Rokowanie

  • Terapia multimodalna obejmująca łyżeczkowanie, osteosyntezę ESIN i miejscowe wypełnienie przeszczepem autologicznym lub zamiennikiem kości dają wskaźnik gojenia na poziomie 80% w przypadku młodzieńczych i tętniakowatych torbieli kości.

Illustrationen

Juvenile Knochenzyste.jpeg
Fraktur bei juveniler Knochenzyste (Humeruskopf). Quelle: Wikipedia
 
Aneurysmatische Knochenzyste.jpg
Links: Aneurysmatische Knochenzyste der Fibula. Rechts: 2 Monate nach Kontinuitätsresektion und Überbrückung mit Knochenspan aus der Tibia (Quelle: Wikipedia).

Quellen

Literatur

  1. Palmerini E, Ruggieri P, Angelini A, et al. Denosumab in patients with aneurysmal bone cysts: A case series with preliminary results. Tumori 2018;104:344-51. PubMed
  2. Creager AJ, Madden CR, Bergman S, Geisinger KR. Aneurysmal bone cyst: fine-needle aspiration findings in 23 patients with clinical and radiologic correlation. Am J Clin Pathol 2007;128:740-5. PubMed
  3. Donaldson S, Wright JG. Recent developments in treatment for simple bone cysts. Curr Opin Pediatr;23:73-7. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  4. Lau AW, Pringle LM, Quick L, et al. TRE17/ubiquitin-specific protease 6 (USP6) oncogene translocated in aneurysmal bone cyst blocks osteoblastic maturation via an autocrine mechanism involving bone morphogenetic protein dysregulation. J Biol Chem 2010;285:37111-20. PubMed
  5. Ye Y, Pringle LM, Lau AW, et al. TRE17/USP6 oncogene translocated in aneurysmal bone cyst induces matrix metalloproteinase production via activation of NF-kappaB. Oncogene 2010;29:3619-29. PubMed

Autor*innen

  • Christoph, Allerlei, Dr. med., Facharzt für Allgemeinmedizin und Innere Medizin, Frankfurt a. M.
M854-; M8540; M8541; M8542; M8543; M8544; M8545; M8546; M8547; M8548; M8549; M855-; M8550; M8551; M8552; M8553; M8554; M8555; M8556; M8557; M8558; M8559
samotna torbiel kości samotna torbiel kości Torbiel kości, pojedyncza
Proste (młodzieńcze) torbiele kości Tętniakowate torbiele kości Torbiel kości długiej Torbiel kości ramiennej Torbiel kości udowej
Torbiel samotna kości
document-disease document-nav document-tools document-theme
Definicja: Torbiele kości to łagodne guzy kości, w większości wypełnione płynem. Rozróżnia się proste (młodzieńcze) torbiele kości i torbiele tętniakowate kości.
Medibas Polska (staging)
Torbiel samotna kości
/link/51f6e5afc2cc4e4abc83781a3db78966.aspx
/link/51f6e5afc2cc4e4abc83781a3db78966.aspx
torbiel-samotna-kosci
SiteDisease
Torbiel samotna kości
K.Reinhardt@gesinform.de
mail#stinaj.baranowska@gmailmroz@konsylium24.compl
pl
pl
pl