Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Wydzielina z gruczołu sutkowego

Informacje ogólne

Definicja

  • Wyciek płynu z jednej lub obu brodawek sutkowych u kobiet niekarmiących piersią
  • Mlekotok: wyciek mleka lub wydzieliny podobnej do niego z piersi u kobiety niebędącej w ciąży lub po ponad 6 miesiącach po porodzie u kobiety niekarmiącej piersią1

Częstość występowania

  • Powszechne u kobiet w wieku od 20 do 35 lat1
    • rzadziej u dzieci i nieródek
    • Może wystąpić również u mężczyzn.

ICD-10

  • N64.3 Mlekotok niezwiązany z porodem
  • R87 Nieprawidłowe wyniki materiału pobranego z żeńskich narządów płciowych

Diagnostyka

Informacje ogólne

  • Na początku diagnostyki w kwestii wydzieliny z brodawki sutkowej — wywiad lekarski oraz oglądanie i palpacja piersi
  • Wykluczenie ciąży
  • W razie potrzeby dalsze badania takie jak:
    • diagnostyka ultrasonograficzna i mammograficzna piersi
    • badanie cytologiczne wydzieliny z brodawki sutkowej
    • galaktografia w przypadku jednostronnej lub krwawej wydzieliny z brodawki sutkowej
    • badania laboratoryjne.

Diagnostyka

  • Zwykle można dokonać rozróżnienia między przyczynami pozasutkowymi i sutkowymi na podstawie koloru wydzieliny i tego, czy występuje ona po jednej czy po obu stronach.
  • W przypadku przyczyn sutkowych — zazwyczaj wydzielina pojawia się po jednej stronie, np.:
    • krwawa wydzielina
    • ropna wydzielina
    • surowicza wydzielina
      • hiperplazja przewodowa
    • zielone lub brązowawe przebarwienie wydzieliny
      • duktektazje
      • mastopatia włóknisto-torbielowata
  • W przypadku przyczyn pozasutkowych, zwykle obustronna mleczna wydzielina, np.:

Różnicowanie

  • Podłoże fizjologiczne
    • (dotychczas niewykryta) ciąża
    • „zespół dojenia”: efekt ucisku na pierś
    • psychologiczne czynniki wywołujące
  • Zapalenie sutka
  • Ropień
  • Leki, czynnikiem wywołującym mogą być np:1
    • blokery receptora dopaminy
      • MCP, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, rysperydon, SSRI
    • inhibitory uwalniania dopaminy
      • kodeina, heroina, morfina
    • blokery receptorów histaminowych
    • doustne środki antykoncepcyjne
    • werapamil.
  • Nowotwór piersi
  • Brodawczak (łagodna zmiana w piersi)
  • Prolaktynoma
  • Hiperprolaktynemia z innych przyczyn, np.:
    • niewydolność nerek/niewydolność wątroby: zmniejszona eliminacja prolaktyny
    • W przypadku nierozpoznanej niedoczynności tarczycy niższe wartości FT3/FT4prowadzą do kompensacyjnego wzrostu TRH, co może prowadzić do wzrostu prolaktyny poprzez stymulację komórek laktotropowych.
  • Mlekotok u noworodków
    • Prolaktyna, która przechodzi od matki do dziecka przez pępowinę, może prowadzić do przejściowego mlekotoku u noworodka (tzw. mleko czarownic).

Wywiad lekarski

  • Wiek
  • Wskaźnik masy ciała (BMI)
  • Liczba dotychczasowych porodów
  • Pytania dotyczące wydzieliny
    • Czy dotyczy to jednej lub obu piersi?
    • kolor wydzieliny
    • spontanicznie lub poprzez wywieranie nacisku na sutek
  • Cykl
  • Wywiad rodzinny
  • Wywiad lekarski dotyczący przyjmowanych leków, w tym doustne środki antykoncepcyjne
  • Czy w przeszłości poddawała się Pani już diagnostyce piersi?
    • Czy zauważyła Pani jakieś zmiany podczas badania palpacyjnego piersi?
  • Wcześniejsze choroby
  • Stres?
    • Może być psychologicznym czynnikiem wywołującym
  • Inne objawy, w szczególności: 
    • brak witalności, utrata libido, przyrost masy ciała, zaparcia, bóle głowy, zaburzenia widzenia, utrata owłosienia pachowego, łonowego i brwiowego, hirsutyzm.

Badanie przedmiotowe

  • Obserwacja
    • Symetria piersi?
    • Zaczerwienienie?
    • Wypukłość, wciągnięcie skóry?
  • Palpacja
    • Bolesność przy ucisku?
    • Ognisko wyczuwalne?
    • Wywołanie wydzielania przez wywieranie nacisku?
    • kanały drenażu limfatycznego
  • Oznaka innych chorób podstawowych?

Badanie uzupełniające

W praktyce lekarza rodzinnego

  • U kobiet w wieku rozrodczym z obustronnym mlekotokiem
    • Wykluczenie ciąży (oznaczenie hCG w moczu lub surowicy) 

U specjalisty

  • W zależności od wywiadu lekarskiego i badania przedmiotowego konieczna może być dalsza diagnostyka, np.:
    • Uzupełnienie diagnostyki piersi o obustronne badania ultrasonograficzne i mammograficzne w celu wykluczenia podejrzanych zmian ogniskowych.
    • badanie cytologiczne wydzieliny z brodawki sutkowej
    • galaktografia w przypadku jednostronnej lub krwawej wydzieliny z brodawki sutkowej
    • Badania laboratoryjne:
    • RM głowy w przypadku podejrzenia guza przysadki

Wskazania do skierowania do specjalisty

  • Jeśli przyczyny pojawienia się wydzieliny z piersi nie można wyjaśnić fizjologicznie, należy skierować pacjentkę do gabinetu ginekologicznego.

Terapia

  • Przyczyny pojawienia się wydzieliny z gruczołu sutkowego są zróżnicowane, więc w zależności od etiologii konieczne są różne środki terapeutyczne.

Informacje dla pacjentów

Informacje dla pacjentów w Deximed

Quellen

Literatur

  1. Leung AKC, Pacaud D. Diagnosis and management of galactorrhea. Am Fam Physician 2004; 70: 543-54. PubMed

Autor*innen

  • Lino Witte, Dr. med., Arzt in Weiterbildung Allgemeinmedizin, Frankfurt a. M.
N643; R87
Hiperprolaktynemia; Wydzielina z gruczołu sutkowego; Mlekotok; Zapalny rak piersi; Nowotwór piersi; Przyczyna pozasutkowa; Przyczyna sutkowa; Prolaktynoma; Guz przysadki; Akromegalia; Zespół Cushinga; Zespół Nelsona; Mlekotok noworodkowy; Mleko czarownic
Wydzielina z gruczołu sutkowego
document-symptom document-nav document-tools document-theme
Wyciek płynu z jednej lub obu brodawek sutkowych u kobiet niekarmiących piersią Mlekotok: wyciek mleka lub wydzieliny podobnej do niego z piersi u kobiety niebędącej w ciąży lub po ponad 6 miesiącach po porodzie u kobiety niekarmiącej piersią1
Medibas Polska (staging)
Wydzielina z gruczołu sutkowego
/link/ce613694650248e783bc901d52974d95.aspx
/link/ce613694650248e783bc901d52974d95.aspx
wydzielina-z-gruczolu-sutkowego
SiteProfessional
Wydzielina z gruczołu sutkowego
K.Reinhardt@gesinform.de
ja.mroz@konsylium24kardymowicz@bonnierhealthcare.pl
pl
pl
pl