Definicja:Fazy płaczu u niemowląt w pierwszych 3 miesiącach życia przez kilka dni tygodniowo przez kilka tygodni u zdrowych dzieci z prawidłowym przyrostem masy ciała.
Częstość występowania:Występuje często, dotyczy 5–20% wszystkich dzieci.
Objawy:Typowe są przedłużające się epizody płaczu, często o tej samej porze każdego dnia, powtarzające się przez kilka dni lub codziennie w tygodniu i trwające kilka tygodni.
Obraz kliniczny:Badania nie wykazują oznak choroby, a krzywa wzrostu jest prawidłowa.
Diagnostyka:Dalsza diagnostyka nie jest wymagana.
Terapia:Uspokojenie i wsparcie dla rodziców, zwykle samoograniczające się po 3 miesiącach. Prawie żadnych dowodów na różne podejścia terapeutyczne.
informacje ogólne
Sygnały ostrzegawcze i choroby o niebezpiecznym przebiegu wymagające leczenia
Kolka niemowlęca (kolka trzymiesięczna) charakteryzuje się niekontrolowanym, głośnym płaczem przez ponad 3 godziny dziennie, co najmniej 3 dni w tygodniu przez ponad 3 tygodnie (reguła trzech wg Wessela).1
Płacz rozpoczyna się zwykle przed ukończeniem 5 tygodnia życia i kończy najpóźniej w wieku 4–5 miesięcy.
Typowe objawy: Dzieci dotknięte chorobą płaczą, przyciągają kolana do brzucha i wydają się mieć silny ból brzucha.
Jest to łagodne, samoistnie ustępujące zaburzenie. Rodzice płaczących dzieci często doświadczają tego jako bardzo stresującego czasu, a także obawiają się, że dziecko może być chore.
Kolka niemowlęca występuje najczęściej w wieku ok. 6 tygodni.
Płeć, pory roku, rodzaj diety, czas urodzenia, status społeczno-ekonomiczny i rodzaj karmienia niemowląt nie mają udowodnionego wpływu.1
Etiologia i patogeneza
Przyczyna nie jest znana, patogeneza jest prawdopodobnie wieloczynnikowa.
Powszechnie przyjmuje się, że przyczyną płaczu są dolegliwości żołądkowo-jelitowe, wzdęcia lub kolka, chociaż nie jest do końca jasne, czy doświadczana kolka jest przyczyną czy konsekwencją płaczu.3
Dyskutuje się o alergiach pokarmowych, jeszcze nie w pełni rozwiniętej mikroflorze jelitowej dziecka lub zwiększonym wydzielaniu serotoniny.
Patogeneza
Kolka niemowlęca występuje najczęściej w wieku ok. 6 tygodni.
Czas trwania i intensywność epizodów płaczu/kolki ulegają znacznej poprawie w 8–9 tygodniu życia.
W większości przypadków płacz zaczyna się wieczorem.
Pojedyncze epizody płaczu mogą początkowo trwać do ponad 2 godzin, a całkowita długość płaczu w ciągu dnia często przekracza 3 godziny (reguła trzech wg Wessela).3
Wszystkie niemowlęta, z kolką lub bez, płaczą więcej w ciągu pierwszych 3 miesięcy niż później.
Dzieci dotknięte chorobą płaczą, przyciągają kolana do brzucha i wydają się odczuwać silny ból.
Podczas badania przedmiotowego płaczących dzieci nie stwierdza się odchyleń od normy.
Jeśli badanie przedmiotowe ujawni wyniki, które odbiegają od normy, zawsze należy rozważyć inną przyczynę płaczu.
Badanie uzupełniające
Nie są one konieczne w przypadku płaczących dzieci; aby wykluczyć inne przyczyny, należy wziąć pod uwagę rozpoznania podane w sekcji Diagnostyka różnicowa.
Leczenie
Cele leczenia
łagodzenie objawów
Ogólne informacje o leczeniu
Rodzice powinni zostać poinformowani, że kolka niemowlęca jest nieszkodliwa i ustępuje samoistnie.
Istnieje niewiele wiarygodnych badań na temat tego, co może pomóc zatrzymać i skrócić napady płaczu.
Środki ogólne
Nie ma wiarygodnych badań potwierdzających, że zmiany w diecie, takie jak odstawienie od piersi, unikanie laktozy lub alergenów (u matki lub dziecka) mają pozytywny wpływ na kolkę, ale może je wypróbować w indywidualnych przypadkach.5
Codzienne rytuały mogą przynieść ulgę rodzicom i dziecku.6
Podczas epizodów płaczu można wypróbować różne środki, aby skrócić płacz:
regularne kołysanie w przód i w tył (ramię, kołyska, wózek)
brak stresu podczas karmienia (unikanie pośpiesznego picia, zachęcanie do bekania)
Karmienie piersią może również pomóc uspokoić dziecko.8
unikanie nikotyny
Leczenie farmakologiczne
Probiotyki
W przypadku szczepu Lactobacillus reuteri DSM 19378 istnieje kilka badań wykazujących, że jego przyjmowanie prowadzi do znacznego skrócenia czasu płaczu, zwłaszcza u dzieci karmionych piersią.9-13
Wszystkie inne leki (IPP, simetikon, laktaza) nie wypadły lepiej w badaniach niż placebo.114-15
Herbaty ziołowe również nie mają udowodnionego działania.
Europejska Agencja Leków (EMA) odradza stosowanie herbaty z kopru włoskiego u dzieci poniżej 4. roku życia, ponieważ może ona zawierać substancje rakotwórcze.16
Inne formy leczenia
Fizjoterapia, w tym chiroterapia lub osteopatia, choć często stosowana, nie wykazuje statystycznie istotnego wpływu na kolkę niemowlęcą.17
Zabiegi akupunktury wydają się mieć pozytywny wpływ.18-19
Przebieg, powikłania i rokowanie
Przebieg
U większości dzieci epizody kolki zmniejszają się lub kończą w wieku ok. 3 miesięcy (kolka trzymiesięczna).
Johnson JD, Cocker K, Chang E. Infantile colic: Recognition and treatment. Am. Fam. Physician. 2015. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
Perry R, Leach V, Penfold C. et al. An overview of systematic reviews of complementary and alternative therapies for infantile colic. Syst Rev 2019. systematicreviewsjournal.biomedcentral.com
Wolke D, Bilgin A, Samara M. Systematic Review and Meta-Analysis: Fussing and Crying Durations and Prevalence of Colic in Infants. J Pediatr 2017 Jun; 185: 55-61. pmid:28385295 PubMed
Reijneveld SA, Brugman E, Hirasing RA. Infantile colic: maternal smoking as potential risk factor. Arch Dis Child 2000; 83: 302-3. PubMed
Gordon M,Biagioli E,Sorrenti M,Lingua C,Moja L,Banks SS,Ceratto S,Savino F, Dietary modifications for infantile colic. The Cochrane database of systematic reviews. 2018 www.ncbi.nlm.nih.gov
White BP, Gunnar MR, Larson MC, Donzella B, Barr RG. Behavioral and physiological responsivity, sleep, and patterns of daily cortisol production in infants with and without colic. Child Dev 2000; 71: 862-77. PubMed
Sezici E,Yigit D, Comparison between swinging and playing of white noise among colicky babies: A paired randomised controlled trial. Journal of clinical nursing. 2018 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
Howard CR, Lanphear N, Lanphear BP, et al. Parental responses to infant crying and colic: the effect on breastfeeding duration. Breastfeed Med 2006; 1: 146-55. pmid:17661591 PubMed
Daelemans S, Peeters L, Hauser B, Vandenplas Y.Recent advances in understanding and managing infantile colic.F1000Res. 2018 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
Szajewska H, Gyrczuk E, Horvath A. Lactobacillus reuteri DSM 17938 for the Management of Infantile Colic in Breastfed Infants: A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Trial. J Pediatr 2013. doi:10.1016/j.jpeds.2012.08.004. DOI
Chau K, Lau E, Greenberg S, et al. Probiotics for infantile colic: A randomized, double-blind, placebo-controlled trial investigating Lactobacillus reuteri DSM 17938. J Pediatr. 2015; 166:74-78. PMID: 25444531 PubMed
Sung V, D`Amico F, Cabana MD, et al. Lactobacillus reuteri to Treat Infant Colic: A Meta-analysis. Pediatrics 2018 Jan; 141(1): pii: e20171811. pmid:29279326 PubMed
Sung V, Hiscock H, Tang MLK, et al. Treating infant colic with the probiotic Lactobacillus reuteri: double blind, placebo controlled randomised trial. BMJ 2014; 348: g2107. BMJ (DOI)
Garrison MM, Christakis DA. A systematic review of treatments for infant colic. Pediatrics 2000; 106: 184-90. PubMed
Gieruszczak-Białek D, Konarska Z, Skórka A, et al. No Effect of Proton Pump Inhibitors on Crying and Irritability in Infants: Systematic Review of Randomized Controlled Trials. J Pediatr 2014. doi:10.1016/j.jpeds.2014.11.030 DOI
European Medicines Agency. Public statement on the use of herbal medicinal products containing estragole, 24. november 2014. www.ema.europa.eu
Dobson D, Lucassen PL, Miller JJ, et al. Manipulative therapies for infantile colic. Cochrane Database Syst Rev. 2012 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
Landgren K, Kvorning N, Hallstrøm I. Feeding, stooling and sleeping patterns in infants with colic - a randomized controlled trial of minimal acupuncture. BMC Complement Altern Med 2011; 11: 93. PubMed
Landgren K, Hallström I. Effect of minimal acupuncture for infantile colic: a multicentre, three-armed, single-blind, randomised controlled trial (ACU-COL). Acupunct Med 2017. pmid:28093383 PubMed
Levitzky S, Cooper R. Infant colic syndrome-maternal fantasies of aggression and infanticide. Clin Pediatr 2000; 39: 395-400. PubMed
Autor*innen
Monika Lenz, Fachärztin für Allgemeinmedizin, Neustadt am Rübenberge
R104
Kolka niemowlęca Faza płaczu u niemowląt Płaczące niemowlęta Kolka trzymiesięczna Zaburzenia regulacji u niemowląt Kolka u niemowląt Kolka u małych dzieci Reguła trzech
Definicja:Fazy płaczu u niemowląt w pierwszych 3 miesiącach życia przez kilka dni tygodniowo przez kilka tygodni u zdrowych dzieci z prawidłowym przyrostem masy ciała.