ludzka ehrlichioza monocytarna (HME) (wywoływana przez Ehrlichia chaffeensis)
częstość występowania
Anaplasma phagocytophilum występuje w Ameryce Północnej, ale coraz częściej także w Azji i Europie. Ehrlichia chaffeensis jest rozpowszechniona głównie w Ameryce Północnej i Południowej.
W Europie do tej pory udokumentowano tylko kilka przypadków ludzkiej anaplazmozy granulocytarnej (głównie w Polsce, Szwecji i Słowenii); liczba przypadków w USA jest znacznie wyższa.
Są to drobne obligatoryjne bakterie wewnątrzkomórkowe, wykazujące bliskie podobieństwa do riketsji.
Anaplasma phagocytophilum opisano po raz pierwszy w Szkocji w 1932 roku jako przyczynę choroby gorączkowej u owiec.
Występuje u psów, kotów, koni, bydła i owiec (gorączka kleszczowa).
Bakteria jest przenoszona ze zwierząt na ludzi przez kleszcze jako wektory.
Anaplasma phagocytophilum jest w środkowej Europie przenoszona przez kleszcza tarczowego Ixodes ricinus, a w Europie północno-wschodniej przez Ixodes persulcatus. Ehrlichia chaffeensis jest przenoszona przez kleszcza Rhipicephalus sanguineus.
Nie przenosi się z człowieka na człowieka.
czynniki predysponujące
Ukąszenie kleszcza
ICD-10
A28.8 Inne określone bakteryjne choroby odzwierzęce, niesklasyfikowane gdzie indziej
erlichioza
diagnostyka
Kryteria diagnostyczne
Łagodne objawy grypopodobne po ukąszeniu przez kleszcza (ukąszenie kleszcza w wywiadzie lekarskim)
Obecność swoistych przeciwciał w IFT (test immunofluorescencyjny) (4-krotny wzrost po 14 dniach)
Przeciwciała są wykrywalne dopiero po pewnym czasie, zaleca się wykonanie drugiego badania po upływie 2–4 tygodni1.
Obecność wewnątrzkomórkowego nagromadzenia bakterii w komórkach krwi w badaniu rozmazu krwi
W wielu przypadkach w badaniu rozmazu krwi (barwienie metodą Giemsy) widoczne są morule w monocytach (HME) lub granulocytach (HGA).
Specjalistyczne laboratorium może podjąć próbę wykrycia patogenu za pomocą PCR lub posiewu.
Leczenia
informacje ogólne
Leczenie antybiotykami w razie występowania objawów
Leczenie farmakologiczne
Doksycyklina jest lekiem pierwszego wyboru i podaje się ją w dawce 200 mg na dobę przez 14 dni.
Erlichioza z zajęciem OUN:
tetracyklina u dorosłych i dzieci >8 lat: 20–30 mg/kg m.c./dobę doustnie lub 10–20 mg/kg m.c./dobę dożylnie — lub —
doksycyklina: 100–200 mg/dobę, początkowo dożylnie, po ustabilizowaniu doustnie — lub —
ryfampicyna
Profilaktyka
W środowisku, w którym często występują kleszcze, trzeba zakrywać nagą skórę. Dlatego należy nosić długie spodnie i wysokie buty. Kleszcze często żyją w wysokiej trawie lub niskich zaroślach. Używanie sprayu na komary na skórę i odzież ogranicza liczbę przyczepiających się kleszczy. Skuteczny jest również spray na owady stosowany na odzież (zalecana permetryna).
Po pobycie na obszarze o wysokiej częstości występowania kleszczy wieczorem należy sprawdzić skórę, zwłaszcza u dzieci. W razie potrzeby zaleca się również prysznic. Kleszcz ma wielkość 1–10 mm, w zależności od tego, ile wyssał krwi.
Odzież należy przeszukać wewnątrz i na zewnątrz. Uchroni to przez późniejszym wbiciem się kleszcza. Kleszcze najłatwiej zauważyć na jasnych ubraniach.
Kleszcze najlepiej wyciągać pęsetą lub palcami. Nie smarować tłuszczem, lakierem, eterem itp. podobne Jeśli resztki aparatu gębowego kleszcza pozostaną w skórze, to nic strasznego. Kleszcze usunięte w ciągu 24 godzin zazwyczaj nie uwalniają do skóry żadnych ewentualnych bakterii.
W razie potrzeby sprawdzić również psy. Ew. ukąszenie kleszcza nie wywołuje u psów choroby, ale schowany w sierści kleszcz może zostać przeniesiony na członka rodziny.
Przebieg, powikłania i rokowanie
przebieg
Choroba zwykle przebiega bezobjawowo lub z łagodnymi objawami grypopodobnymi2.
Nieleczona choroba może trwać kilka tygodni.
Późniejsza faza rekonwalescencji może być długotrwała.
Definicja: Bakteryjna zoonoza, która w rzadkich przypadkach występuje również u ludzi. Jest przenoszona przez ukąszenie kleszcza. Częstość występowania: Rzadko. Szacowana seroprewalencja wśród mieszkańców Europy wynosi 6,2–21%.