Wazektomia, sterylizacja mężczyzny

Streszczenie

• Definicja: Wazektomia jest bezpieczną i  skuteczną metodą antykoncepcji
• Częstość występowania: Na całym świecie około 40–60  mln mężczyzn stosuje antykoncepcję w  postaci wazektomii.
• Objawy: Przed operacją pacjent powinien zostać dokładnie poinformowany o  efektach, reakcjach niepożądanych i  koniecznych badaniach kontrolnych.
• Wyniki: Nie ma bezwzględnych przeciwwskazań.
• Rozpoznanie: Zabieg jest zwykle wykonywany w  znieczuleniu miejscowym. Procedura polega na usunięciu niewielkiej części nasieniowodów po obu stronach i  zamknięciu ich bliższych końców.
• Leczenie: Operacja przebiega zwykle bez powikłań. Wskaźnik (indeks) Pearla wynosi 0,1 — pod warunkiem, że ejakulat nie zawierał plemników trzy miesiące po operacji.

informacje ogólne

Definicja

• Wazektomia jest jedną z najbezpieczniejszych i najskuteczniejszych dostępnych metod antykoncepcji.
• W porównaniu z podwiązaniem jajowodów u kobiet, które zwykle odbywa się w znieczuleniu ogólnym i wymaga zabiegu chirurgicznego w jamie brzusznej, wazektomia jest bezpieczniejsza, a mężczyźni szybciej wracają do zdrowia po operacji.
• Wazektomia jest zwykle wykonywana ambulatoryjnie w znieczuleniu miejscowym, a po zabiegu pacjent może wrócić do domu.
• Istnieją różne techniki chirurgiczne, które mogą się znacznie różnić w zależności od kraju. 

częstość występowania

• Szacuje się, że wazektomię jako metodę antykoncepcji stosuje 40–60 milionów mężczyzn na całym świecie¹.
• Liczba wazektomii wykonywanych w Stanach Zjednoczonych co roku jest szacowana na 175–500 tysięcy.
  • Współczynnik wazektomii wśród par małżeńskich w USA wynosi 7–10% i rośnie z wiekiem: w grupie wiekowej 45-letnich mężczyzn odsetek wynosi 18%.

metoda

Przedoperacyjna

• Obowiązkowe są dokładne konsultacje przedoperacyjne.
• Tematy, które należy poruszyć w trakcie konsultacji przez zabiegiem:
  • Wazektomia jest trwałą i nieomal nieodwracalną formą antykoncepcji.
  • Wazektomia nie zapewnia natychmiastowej bezpłodności.
  • Po wazektomii należy nadal stosować inne formy antykoncepcji, dopóki analiza nasienia nie potwierdzi bezpłodności.
  • Również po potwierdzeniu niedrożności nasieniowodów wazektomia nie jest niezawodna w 100%. W 0,2–5,3% przypadków dochodzi do rekanalizacji².
    • U 1% pacjentów trzeba przeprowadzić powtórną wazektomię.
    • Ryzyko zajścia w ciążę po wazektomii i z ujemnym wynikiem spermiogramu wynosi ok. 1 : 2000.
  • Pacjenci powinni unikać wytrysku przez pierwszy tydzień po wazektomii.
  • Możliwości przywrócenia płodności po wazektomii obejmują operację jej odwrócenia (przywrócenie obecności plemników) lub zapłodnienie in vitro. Działania te nie zawsze są skuteczne.
  • Powikłania związane z operacją, takie jak krwiaki lub zakażenia, występują w 1–2% przypadków³.
  • Przewlekły ból moszny upośledzający jakość życia dotyczy 1–2% przypadków⁴.
  • Należy uzyskać pisemną zgodę.
• Wraz z konsultacjami przed zabiegiem należy przeprowadzić badanie przedmiotowe.
  • Należy zwrócić szczególną uwagę na patologiczne nieprawidłowości okolic narządów płciowych, które są przeciwwskazaniem do wazektomii.
  • Zidentyfikować pacjentów, którzy nie kwalifikują się do znieczulenia miejscowego (np.  w przypadku znacznie zwiększonej wrażliwości moszny lub pacjentów, u których palpacja nasieniowodów jest trudna).
  • Badanie musi zatem odbyć się w momencie, w którym nadal możliwe jest zaplanowanie alternatywnego znieczulenia.

krwi

• Życzenie pacjenta
• Nie istnieją bezwzględne przeciwwskazania.
• Przeciwwskazania względne⁵
  • młody wiek (<30 lat)>
  • brak dzieci
  • Jeśli partnerka jest w ciąży, decyzję lepiej podjąć po porodzie.
  • aktualny brak związku
  • w przypadku bólu moszny

Postępowanie

• Główne elementy zabiegu polegają na wyizolowaniu nasieniowodu po obu stronach w obrębie moszny, usunięciu jego niewielkiego fragmentu, a następnie zamknięciu końców.
• Rutynowe podawanie profilaktycznych antybiotyków nie jest konieczne.
• Opisano ponad 30 różnych metod wykonywania tej operacji. Badania nie dały dotąd ostatecznej odpowiedzi na pytanie, która metoda jest najlepsza⁶.
• Popularne metody:
  • podwiązanie i wycięcie części nasieniowodu
  • podwiązanie + wycięcie + wstawienie powięzi
  • kauteryzacja +/- wstawienie powięzi
• Przebieg nasieniowodu ustala się palpacyjnie.
• anestezjologia
  • W skórę moszny, ew. także w pachwinę, wstrzykuje się miejscowy środek znieczulający.
  • W szczególnych przypadkach operacja wykonywana jest w znieczuleniu ogólnym.
• Nasieniowód zostaje chwycony zaciskiem. Nad nasieniowodem wykonuje się niewielkie nacięcie. Nasieniowód zostaje wypreparowany i wyjęty przez nacięcie.
• Nasieniowód zostaje wypreparowany na długości kilku centymetrów i wycina się z niego ok. 2 cm. Jeden lub oba końce nasieniowodów są podwiązywane lub poddawane koagulacji przez kauteryzację.
• Niektórzy chirurdzy wykorzystują powięź wokół nasieniowodów do zamknięcia jednego z końców przewodu.
• Ta sama procedura jest powtarzana po drugiej stronie. Niektórzy chirurdzy wykorzystują szew mosznowy na spodniej stronie jąder do wycięcia obu nasieniowodów przez małe nacięcie w linii środkowej.
• Operacja jest niekiedy skomplikowana technicznie, a bezbolesne wykonanie zabiegu w znieczuleniu miejscowym wymaga od chirurga doświadczenia.

Korzyści

• Ryzyko zajścia w ciążę po wazektomii wynosi mniej niż 1: 2000 w przypadku mężczyzn z azoospermią lub nielicznymi nieruchliwymi plemnikami.

Patofizjologiczne skutki wazektomii

• Przecięcie nasieniowodów powoduje uszkodzenie nerwów w błonie śluzowej, mięśniach i autonomicznych dróg nerwowych, które wpływają na funkcję wydzielniczą naczyń i perystaltykę.
  • Perystaltyka jest regulowana przez współczulną aktywność autonomiczną, która może zostać nieodwracalnie zniszczona.
• Niedrożność nasieniowodów prowadzi do zwiększonego ciśnienia wewnątrz światła w pozostałym segmencie jądra i zmniejszonego ciśnienia w brzusznym segmencie nasieniowodu, co ma fizjologiczny wpływ na morfologię komórek nabłonkowych, delikatną strukturę komórek i ekspresję genów w nasieniowodach i najądrzach.
• Niedrożność powoduje również, że plemniki gromadzą się w pozostałej części nasieniowodu i najądrza i tam obumierają.
  • Martwe plemniki wywołują reakcję zapalną, która z kolei pociąga za sobą ogólnoustrojowe efekty komórkowe i immunologiczne, negatywnie wpływające na czynność jąder i plemników.
  • Nie wiadomo dokładnie, jakie znaczenie kliniczne ma to zjawisko. Nie wiadomo również, w jakim stopniu wpływa na to wazowazostomia.
• Ponadto opisano zmiany morfologiczne w obszarze najądrza po wazektomii.
  • Badania na zwierzętach wskazują na wakuolizację oraz wzrost liczby i wielkości lizosomów wewnątrzkomórkowych.
  • U ludzi wykazano rozszerzenie kanalików najądrza. Zmiany wysokości nabłonka najądrza wskazują na złożone efekty molekularne wazektomii, ponieważ objętość i wysokość komórek nabłonka są wynikiem podstawowej aktywności RNA i białek.
  • Stwierdzono również znaczne zmiany w ekspresji genów w najądrzu. Wiele wskazuje na to, że zmiany te są nieodwracalne. Znaczenie kliniczne nie jest znane⁷.

Kontrola pooperacyjna i działania następcze

• Pacjenci i ich partnerzy seksualni pozostają zależni od innych środków antykoncepcyjnych do czasu potwierdzenia niepłodności w badaniu analizy plemników (seminogram).
  • W ciągu pierwszych kilku tygodni po wazektomii plemniki są nadal obecne w części dalszej nasieniowodu.
  • Potwierdzenie bezpłodności wymaga badania nasienia.
  • Europejskie Towarzystwo Urologiczne (EAU) zaleca wykonanie analizy plemników w specjalistycznym laboratorium⁸.
  • Pierwszy seminogram należy wykonać 6–18 tygodni po wazektomii. W tym okresie powinno dojść do co najmniej 20 wytrysków⁹.
  • Większość badań wykazuje azoospermię (brak plemników) u 80% pacjentów 12 tygodni po wazektomii.
  • Analizie nasienia należy poddać świeżo pobraną, nieodwirowaną spermę w ciągu godziny od wytrysku⁸.
  • Niemniej jednak nawet potwierdzona azoospermia nie daje 100% gwarancji trwałej bezpłodności.
  • W razie niepewności co do usuniętej tkanki zaleca się badanie histologiczne próbki.
• Wykrycie ruchliwych plemników 6–12 tygodni po wazektomii świadczy o rekanalizacji lub błędzie technicznym podczas operacji¹⁰.
• Wazektomię należy uznać za nieudaną, jeśli po sześciu miesiącach od operacji w badaniu nasienia nadal stwierdza się ruchliwe plemniki; należy rozważyć ponowny zabieg¹¹.

reakcje niepożądane

• Zabieg zwykle przebiega bez komplikacji.
• Nie ma związku między wazektomią a rakiem prostaty, zaburzeniami układu sercowo-naczyniowego, apopleksją, nadciśnieniem, demencją lub rakiem jąder¹².
• Tylko w rzadkich przypadkach występują problemy psychospołeczne, seksualne lub endokrynologiczne.

Przywrócenie płodności po wazektomii

• U około 2% mężczyzn poddanych wazektomii w późniejszym czasie wykonuje się wazowazostomię, często po rozwodzie i/lub w związku z chęcią posiadania dzieci.
  • W USA 6–10% mężczyzn poddanych wazektomii zasięga konsultacji w związku z przywróceniem płodności¹³.
  • W większości przypadków konsultują się mężczyźni, którzy poddali się wazektomii w młodym wieku.
  • Wazowazostomia to skomplikowany zabieg mikrochirurgiczny.
  • Wazowazostomia udaje się w 80–99,5% przypadków.
  • Po wazowazostomii w ok.  40–80% przypadków dochodzi do zajścia w ciążę.

Informacje dla pacjentów

informacje dla pacjentów

• Sterylizacja mężczyzn

vasektomi, sterilisering av mann Sterilisering, mann

Sterylizacja męska Metoda antykoncepcyjna Antykoncepcja Rekanalizacja Przywrócenie płodności Nasieniowód Niedrożność nasieniowodu Seminogram Wazowazostomia

Wazektomia, sterylizacja mężczyzny

document-disease document-nav document-tools document-theme

Definicja: Wazektomia jest bezpieczną i  skuteczną metodą antykoncepcji Częstość występowania: Na całym świecie około 40–60  mln mężczyzn stosuje antykoncepcję w  postaci wazektomii.

Medibas Polska (staging)

Sterylizacja u mężczyzn

/link/120922c0cb0b47868b47f258b0544af7.aspx

/link/120922c0cb0b47868b47f258b0544af7.aspx

sterylizacja-u-mezczyzn

SiteDisease

Sterylizacja u mężczyzn

K.Reinhardt@gesinform.de

Ka.Reinhardt@gesinformkardymowicz@bonnierhealthcare.depl

pl

pl

pl