Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Próba wysiłkowa EKG

Informacje ogólne

Definicja

  • PrElektrokardiograficzna próba wysiłkowa EKG jest testem prowokacyjnym służącym do diagnozowania zaburzeń czynności i chorób serca, które nie są wykrywalne w spoczynku.
    • Badania ergometryczne to ilościowy pomiar i ocena wydolności fizycznej człowieka.
  • Najczęstszym wskazaniem do wykonania próby wysiłkowej EKG jest rozpoznanie podejrzewanej lub ocena rozpoznanej choroby wieńcowej.1

  Znaczenie w  gabinecie lekarza rodzinnego

  • Wykonywanie i ocena testów funkcjonalnych należą również do ważnych kompetencji lekarzy rodzinnych.
  • Pomimo nowszych metod, zwłaszcza diagnostyki choroby niedokrwiennej (echokardiografia wysiłkowa, rezonans magnetyczny serca), próba wysiłkowa EKG nadal ma ogromne znaczenie jako pierwszy etap w diagnostyce.
    • Próba wysiłkowa EKG jest badaniem diagnostycznym pierwszego wyboru w kierunku choroby wieńcowej u pacjentów z prawidłowym spoczynkowym EKG i sprawnych fizycznie; szeroko rozpowszechniona i ekonomiczna.
  • Próba wysiłkowa EKG to zaawansowana metoda, która może być również wykonywana przez lekarzy bez specjalizacji kardiologicznej.
  • Oprócz wartości diagnostycznej, wyniki mają również znaczenie prognostyczne.

Wskazania i przeciwwskazania

  • Powinno istnieć wyraźne wskazanie do wykonania próby wysiłkowej EKG.
    • Nie należy przeprowadzać rutynowych badań u bezobjawowych pacjentów bez podejrzewanej lub rozpoznanej choroby wieńcowej.
  • W codziennej praktyce najważniejszym wskazaniem jest dalszedalsza rozpoznaniediagnostyka w przypadku podejrzenia choroby wieńcowej; ale istnieje wiele innych możliwych zaleceńprzesłanek do jej wykonania.
  • Nawet jeśli zasadniczo istnieje wskazanie, należy zadaustalić pytanie, czy możnaoczekiwany oczekiwać wyniku, którywynik da odpowiedź na pytanie kliniczne.
    • Z próby wysiłkowej EKG należy zrezygnować, jeśli wynik badania jest klinicznie nieprzydatny i nie może być wykorzystany dow diagnostykidalszym postępowaniu (np. z powodu ciężkiej choroby współistniejącej).
    • W takim przypadku należy przede wszystkim zastosować inne metody (np. obrazowe, takie jak chokardiografiaechokardiografia wysiłkowa lub wysiłkowy rezonans magnetyczny w celu rozpoznania choroby niedokrwiennej).

Wskazania

Diagnostyka

  • Wykrycie lub wykluczenie choroby wieńcowej
  • Ocena stopnia zaawansowania choroby wieńcowej i stratyfikacja ryzyka
  • WykrywanieOcena wydolności wysiłkowej i tolerancji wysiłku2
  • Kwalifikacja do ćwiczeń fizycznych/treningu2
  • Diagnostyka objawowego lub niemego niedokrwienia
  • Niewydolność chronotropowa serca
  • WykrycieDiagnostyka arytmii wywołanych wysiłkiem
  • WyjaśnienieDiagnostyka nadciśnienia tętniczego wywołanego wysiłkowegokiem
  • Określenie stopnia ciężkości niewydolności serca
  • Ocena ryzyka przed operacjami niekardiochirurgicznymi2

Monitorowanie leczenia

Ocena rokowania

  • Po zawale serca do oceny ryzyka
  • W przypadku objawowego lub niemego niedokrwienia
  • Po interwencjach (przezskórna angioplastyka wieńcowa, bypassy)
  • Przed treningiem lub dołączeniem do grupy z rehabilitacją kardiologiczną
  • W przypadku nadciśnienia tętniczego wywołanego wysiłkowegokiem
  • Przy niewydolności lewokomorowej

Obiektywizacja granicy wydolności pacjenta

  • Profilaktyczne badania lekarskie dla sportowców
    • Ocenaocena wydajnowydolności przed rozpoczęciem treningu lub uprawianiem sportów rekreacyjnych
  • Obiektywizacja granicy wydolności pacjenta po zawale serca, operacji serca lub  przezskórnej angioplastyce wieńcowej
  • Dla pacjentów z chorobami serca lub płuc (szczególnie dla uczestników rehabilitacji kardiologicznej)
  • Konsultacje dlaDla osób dotkniętych chorobą, które chcą uczestniczyć w zajęciach sportowych (astma, cukrzyca i inne).

Wskazania do wyjaśnienia choroby wieńcowej: Określenie prawdopodobieństwa wystąpieniaobecności choroby wieńcowej przed badaniem na poziomie opieki lekarza rodzinnego  

  • Próba wysiłkowa EKG jest szczególnie uzasadniona w przypadku średniego prawdopodobieństwa wstępnego (15–85 %) występowania choroby wieńcowej.
    • Jeśli prawdopodobieństwo wstępne jest bardzo niskie, liczba wyników fałszywie dodatnich wzrasta.
  • W celu oszacowania indywidualnego przypadku, wyniki punktacji należy powiązać z oceną kliniczną.
    • Jeśli ogólne prawdopodobieństwo wystąpienia choroby wieńcowej jest niskie, nie należy przeprowadzać dalszej diagnostyki.

Skala Marburg Heart Score

  • ZapisujeRzadko sięwykorzystywana w Polsce
  • Ocena 5  kryteriów (po 1  punkcie za każdyde wynikspełnione dodatnikryterium):
    1. wiek/płeć (mężczyźni ≥55  lat i  kobiety ≥65  lat)
    2. znana choroba naczyniowa
    3. dolegliwości podczas wysiłku
    4. Bbóle niemożliwe do odtworzenia przez badanie palpacyjne
    5. Pacjent podejrzewa, że przyczyną jest choroba serca.
  • Prawdopodobieństwo choroby wieńcowej:
    • 0–2 punkty: <2,5%><2,5%
    • 3  punkty: 17 %
    • 4–5  punktów: 50 %
  • Przy interpretacji wyników wg skali Marburg Heart Score należy zawsze brać pod uwagę również ogólny obraz kliniczny.

Klasyfikacja Diamonda i Forrestera

  • Wytyczne rekomendują wykorzystanie klasyfikację Diamonda i Forrestera do oceny prawdopodobieństwa przy wstępnej ocenie choroby wieńcowej (kryteria: wiek, płeć, klasyfikacja dławicy piersiowej, ostatnio również duszności); możliwe, że jest ona bardziej odpowiednia do stosowania w kardiologii niż w praktyce lekarza rodzinnego.

Tabela. Prawdopodobieństwo choroby wieńcowej - zmodyfikowana klasyfikacja Diamonda-Forrestera, na podstaiwe wytycznych ESC 2019 r.3 i Interna Szczeklika4

Wiek (lata)30-3940-4950-5960-69≥70
Płeć

M             K

M             KM             KM             KM             K
Typowa dławica piersiowam            md              ud              ud              dd              d
Atypowa dławica piersiowam            mu              ud              ud              ud              d
Ból niedławicowym            mm            mu             md              ud              u

- kobiety; - mężczyźni

Prawdopodobieństwo: m - małe <5% [badania dodatkowe tylko w szczególnych przypadkach]; u - umiarkowane 5-15% [badania dodatkowe można rozważyć]; d - duże >15% [preferowane wykonanie badań dodatkowych]

 

Wskazania do wykonania próby wysiłkowej EKG w celu zdiagnozowania choroby wieńcowej lub gdy jest ona rozpoznana

Diagnostyka choroby wieńcowej

  • Pacjenci przy pierwszym badaniu z objawami dławicy piersiowej i średnim prawdopodobieństwem wstępnym choroby wieńcowej bez leków przeciwniedokrwiennych (dowód Bprzeciwdławicowych)
  • Pacjenci z klinicznym podejrzeniem lub potwierdzeniem choroby wieńcowej i istotnymi zmianami w obrazie klinicznym (dowód B) 
  • Pacjenci po niestabilnej dławicy piersiowej i niskim ryzykiem zawału (8–12 godzin po przyjęciu do szpitala) bez objawów aktywnego niedokrwienia lub przewlekłej niewydolności serca (dowód B) 

Znana choroba wieńcowa

  • Pacjenci z rozpoznaną chorobą wieńcową poddawani leczeniu w celu dalszegooceny postępowaniajej (dowódzaawansowania, C)poddawani dalszemu leczeniu  

Po zawale mięśnia sercowego

  • Po zawale mięśnia sercowego we wczesnym okresie po wypisaniu ze szpitala, w celu oceny rokowania, wydolności fizycznej i leczenia farmakologicznego (ograniczone objawy, 14–21 dni po wysiłkuwypisie) (dowód C).
  • Po zawale mięśnia sercowego późno po wypisaniu ze szpitala w celu oceny rokowania, wydolności fizycznej oraz leczenia farmakologicznego i rehabilitacji kardiologicznej, jeśli wczesny test był submaksymalny (ograniczone objawy, 3–6 tygodni po wysiłku) (dowód Cwypisie).

Po rewaskularyzacji

  • Po wypisaniu ze szpitala konsultacje dotyczące poziomu aktywności fizycznej i/lub programu ćwiczeń lub wydolności w kontekście rehabilitacji po rewaskularyzacji (dowód C). 
  • Pacjenci z wysokim ryzykiem restenozy po rewaskularyzacji (pacjenci bezobjawowi) (dowód C)

Przeciwwskazania

Bezwzględne przeciwwskazania

Względne przeciwwskazania (w razie potrzeby badanie przez specjalistę)

  • Zwężenie pnia głównegolewej tętnicy wieńcowej
  • Choroby zastawek o umiarkowanym nasileniu
  • Rozpoznane zaburzenia równowagi elektrolitowej
  • Tachyarytmia lub bradyarytmia
  • Kardiomiopatia przerostowa i inne formy niedroistotnego zwężnościenia drogi odpływu
  • BlokiZaawansowane bloki AV 
  • Świeżo wyższegoprzebyty stopniaudar mózgu lub TIA, upośledzenie umysłowe2
  • Nadciśnienie tętnicze co najmniej 200/110 mm Hg2
  • Niewyrównane choroby: nadczynność tarczycy, niedokrwistość, zaburzenia wodno-elektrolitowe2

Przygotowanie do badania

Wymagania w  zakresie pomieszczeń

  • Przyjemna temperatura między 18 a 22 stopnistopnie
  • Wilgotność powietrza między 40 a 60%
  • Leżanka do pozycjonowania pacjenta, ew. po zakończeniu wysiłku lub w nagłych wypadkach
  • Możliwość połączenia alarmowego

Wymagania dotyczące aparatury

  • ObciDo obciążenieenia najczęściej używanychywane ergometrów rowerowychergometry rowerowe.
  • Urządzenie musi spełniać wymogi rozporządzenia przepisów sprawiedotyczących wyrobów medycznych.
    • Regularnaregularna konserwacja i kalibracja
  • 12-odprowadzeniowe EKG ze standardowymi odprowadzeniami dla kończynczynowymi i ze ściany klatki piersiowej
  • Monitor do ciągłego monitorowania EKG
  • Sfigmomanometr, słuchawki, pulsoksymetr
  • Sprzęt ratunkowy, w tym defibrylator i możliwość podawania tlenu

Wymagania dotyczące personelu

  • Obecność przeszkolonego personelu
  • Zasadniczo próba wysiłkowa EKG może być wykonywana przez specjalistę niebędącego kardiologiem; muszą zostać spełnione następujące warunki:
    • Znajomoznajomość fizjologii wysiłku fizycznego
    • Umiejumiejętność rozpoznawania istotnych zmian w EKG (zaburzenia rytmu serca, zaburzenia repolaryzacji).
  • RegularnePracowników medycznych obowiązują regularne szkolenia w zakresie resuscytacji są obowiązkowe dla pracowników medycznych.
  • Lekarz nadzorujący jest odpowiedzialny za przeprowadzenie i ocenę próby wysiłkowej EKG.
  • Lekarze muszą być dostępni przez cały czas trwania testu, o ile nie są jużobecni obecniw pomieszczeniu.
  • Indywidualna decyzja o konieczności obecności lekarza podczas badania leży w gestii lekarzy.

Grupy pacjentów, w przypadku których lekarz powinien być obecny podczas badania ergometrycznego

  • Choroba wieńcowa
    • Pacjenci objawowi korzystającypacjenci z badaniaobjawami ergometrycznegopoddawani badaniu ergometrycznemu po raz pierwszy
    • Ww ciągu pierwszych 7 dni po OZW (ostry zespół wieńcowy)
  • Istotne hemodynamicznie wady serca
  • Kardiomiopatie
    • Przerostowaprzerostowa kardiomiopatia zawężająca (hypertrophic obstructive cardiomyopathy – HOCM): Stratyfikacjastratyfikacja ryzyka
    • Wysokiwysoki stopień dysfunkcji lewej komory, szczególnie w przypadku badania ergometrycznego wykonywanejwykonywanego po raz pierwszy  
    • Niewydolnoniewydolność serca NYHA III
  • Arytmie serca
    • Arytmiearytmie wywołane wysiłkiem fizycznym lub złośliwe w wywiadzie lekarskim lub stan po resuscytacji
    • Podejrzeniepodejrzenie arytmii wywołanej wysiłkiem fizycznym
    • Spowodowanespowodowane wysiłkiem fizycznym omdlenie w wywiadzie lekarskim
  • Ciężkie nadciśnienie płucne

Wywiad lekarski i  badanie przedmiotowe

  • Obecny stan zdrowia
    • Wykluczenie nowych problemów, które mogłyby zakłócić próbę wysiłkową (np. infekcja/gorączka, dolegliwości stawowe).
  • Leki
    • Ww szczególności leki z możliwym wpływem na wynik próby wysiłkowej EKG: beta-blokery, antagoniści wapnia, leki przeciwarytmiczne
  • Osłuchiwanie serca i  płuc
  • Ciśnienie tętnicze/pulstętno

EKG spoczynkowe przed badaniem

  • Przed próbą wysiłkową obowiązkowy jest zapis spoczynkowego EKG (12-odprowadzeniowe EKG).
    • Objawy ostrego niedokrwienia (uniesienie odcinka ST)?
    • Istniejące obniżenie odcinka ST?
    • Arytmie?  

Zmiany w spoczynkowym EKG zograniczające upośledzeniem znaczeniaznaczenie próby wysiłkowej EKG

  • Przy pewnych zmianach w spoczynkowym EKG, znaczącapewna ocena próby wysiłkowej EKG nie jest na ogół możliwa w kontekście potwierdzania choroby wieńcowej:
    • Obniobniżenie odcinka ST ≥0,1 mV w spoczynkowym EKG
    • Cacałkowity blok lewej odnogi pęczka Hisa (left bundle branch block – LBBB), inne zaburzenia przewodzenia śródkomorowego z zespołem QRS >>120 ms
    • Stastała stymulacja komorowa rozrusznikiem
    • Zespzespół preekscytacji
    • Zmianyzmiany w EKG wywołane przez naparstnicę
  • Jeśli takiewymienione zmiany są obecne, należy wybrać inną metodę diagnozowania niedokrwienia.

Procedura i  ocena

Procedura

ZasadaZałożenia

  • Zasada próby wysiłkowej EKG w kontekściecelu diagnostyki choroby wieńcowej
    • Dynamicznedynamiczne ćwiczenia fizyczne w kontrolowanych warunkach ze wzrostemzwiększeniem objętości wyrzutowej serca, częstości akcjirytmu serca i zużycia O2
    • U zdrowych osób nie wywołuje to ani subiektywnych dolegliwości, ani obiektywnych wynikózmian patologicznych w patologicznychEKG.
    • Przy istotnej hemodynamicznie chorobie wieńcowej dochodzi do niedotlenienia mięśnia sercowego.
    • Powoduje to patologiczne zmiany odcinka ST i/lub dolegliwości stenokardialne.

Metoda próby wysiłku fizycznego

  • Przeważnie stosowana jest ergometria rowerowa.
  • Alternatywą jest bieżnia, która jest preferowaną metodą w USA.
  • Inne możliwe metody prób wysiłkowych, takie jak ręczna korba czy test schodkowy Mastera, nie odgrywają praktycznej roli.

Protokół badania

  • Celem jest osiągnięcie granicy wysiłku fizycznego pacjentówpacjenta w ok.około 10–12 minut.
    • Zasadniczo ćwiczeniawysiłek fizycznefizyczny powinny być wykonywanekontynuowany, aż do wyczerpaniamaksymalnego/docelowego mizmęśniczenia pacjenta, chyba że spełnione są kryteria przerwania ćwiczeń (patrz poniżej).
    • Minimalne docelowe tętno jest obliczane na podstawie: 220 ‑ wiek/min.
  • Program ćwiczeń powinien być realizowany zgodnie z wytycznymi przedstawionymi poniższymi wytycznymiej, z indywidualnym dostosowaniem do pacjenta:
    • Odpoczynekodpoczynek przed wysiłkiem
      • 3 minuty
    • Poczpoczątek wysiłku
      • Zasadniczozasadniczo rozpoczęcie od 50 W
      • W przypadku pacjentów ze znacznie obniżoną wydajnowydolnością należy rozpocząć od 25 W.
      • Osoby wytrenowane powinny zacząć od 100 W i więcej.
    • Zwizwiększenie wysiłku fizycznego, prędkość
      • Stopniowestopniowe zwiększanie obciążenia  co 2 minuty
      • Zwizwiększenie o 50 W lub 25 W (w zależności od warunków treninguwysiłku), w razie potrzeby w zakresie wytrzymałości zwiększenie o 25 W
      • Prprędkość 60–90 obr./min
    • Cacałkowity czas trwania wysiłku fizycznego
      • Nienie dłużej niż 10–12 min
    • Dalszadalsza obserwacja
      • Popo 6 min wysiłku fizycznego  

Zapis EKG i monitorowanie kliniczne

  • Ciągłe monitorowanie odprowadzeń kończynowych i ze ściany klatki piersiowej, ciągły pomiar częstości akcjirytmu serca
  • Zapis 12-odprowadzeniowego EKG po każdej minucie ćwiczeń (prędkość zapisu 50 mm/s) do kilku minut po zakończeniu ćwiczeńwysiłku (patrz także artykuł Lista kontrolna EKG , Podstawy EKG)
  • Regularny pomiar ciśnienia tętniczego
  • Stałe monitorowanie kliniczne pacjentów podczas ćwiczeń i po wysiłku. 
    • Kontrolakontrola: kolor skóry, skłonność do pocenia się, tachypnoe (przyśpieszony oddech)
    • Rejestrowanierejestrowanie objawów: ból w klatce piersiowej, duszność, zmęczenie
  • Opuszczanie gabinetu wyłącznie po osiągnięciu stanu sprzed obciążenia wysiłkiem fizycznym:
    • Stanstan kliniczny
    • EKG.

Kryteria przerwania badania

  • BezwzglWystąpienie bezwzględnednych (lub względnednych) kryteriakryteriów przerwania badania prowadzą do jego zakończenia.
  • W przypadku względnych kryteriów przerwania testu, zakończenie lub kontynuowanie ćwiczeobciążeń fizycznych zależy od decyzji lekarza.
  • Pojedyncze skurcze komorowe lub wystąpienie bloku prawej i lewej odnogi pęczka Hisa podczas wysiłku fizycznego wymagają zwiększonej uwagi, ale same w sobie nie stanowią kryteriów przerwania badania.

Bezwzględne kryteria przerwania badania

  • GranicaOsiągnięta granica wysiłku fizycznego z wyczerpaniem pacjenta
  • Wyniki EKG
    • Obniobniżenie odcinka ST ≥3 mm
    • Uniesienieuniesienie odcinka ST ≥1 mm
  • Wyniki badań hemodynamicznych
    • Spadekspadek skurczowego ciśnienia tętniczego >>10 mmHg (w porównaniu do wyjściowego ciśnienia tętniczego) z objawami niedokrwienia (dławica piersiowa, obniżenie odcinka ST)
  • WynikiObjawy kliniczne
  • Zaburzenia rytmu
  • Inne
    • Problemyproblemy techniczne z zapisem
    • objawy neurologiczne (np. zawroty głowy, stan przedomdleniowy)2
    • życzenie chorego aby przerwać badanie2

Względne kryteria przerwania badania

  • Wyniki badań hemodynamicznych
    • Nadcinadmierny wzrost ciśnieniowynienia ześlizgtętniczego (RR myślowy (RRsystskurczowe 230–260 mmHg, RRdiastRR rozkurczowe ≥115 mmHg)
    • Spadekspadek ciśnienia tętniczego >>10 mmHg (w porównaniu do wyjściowego ciśnienia tętniczego) bez objawów niedokrwienia (bez dusznicy piersiowej, bez obniżenia odcinka ST)
  • Arytmie serca
    • Polimorficznainne niż tachykardia komorowa
    • polimorficzna ekstrasystolia, pary (2 kolejne VES), salwy (≥3 kolejne VES)
    • Tachykardietachykardie nadkomorowe
    • Zaburzenia przewodzenia śródkomorowego, wywystąpienie bloku odnogi pęczka Hisa, którego nie moższegona stopniaodróżnić (blokod AV)tachykardii komorowej.

Możliwe powikłania

  • Próba wysiłkowa EKG, przy prawidłowym wskazaniu i wykonaniu, jest ogólnie bezpieczną procedurą diagnostyczną.
  • Jednak w każdym momencie, w zależności od istniejących wcześniej schorzeń i profilu ryzyka, można spodziewać się takich zdarzeń jak niezagrażające życiu zaburzenia rytmu serca, dławica piersiowa czy duszność.
  • Przy czym wskaWskaźniki zachorowalności <0,05% i śmiertelności><0,01% są ostatecznie bardzo niskie.><0,05% i śmiertelności <0,01% są bardzo niskie.

Powikłania kardiologiczne

Powikłania niekardiologiczne

Częstość występowania arytmii serca i nagłego zgonu

Analiza, ocena i znaczenie prognostyczne  

Analiza i ocena – należy uwzględnić następujące parametry

  • Wydolność fizyczna/wysiłkowa
    • Czas trwania wysiłku?
    • Jaki poziom wydolności osiągnęli pacjenci?
      • Wielkowielkość wysiłku na rowerkucykloergometrze (rowerkowym) w watach
      • Wielkowielkość wysiłku na bieżni jako MET (równoważnik metaboliczny)
    • Jaka była przyczyna przerwania próby?
  • Objawy kliniczne
    • Objawy dławicy piersiowej/bólu wieńcowego? Nieadekwatna duszność (nawet przy niskim poziomie wysiłku)?
    • Czy można odtworzyć zgłaszane przez pacjentów codzienne objawy związane z wysiłkiem fizycznym?
  • Reakcja ciśnienia tętniczego
    • Fizjologiczniefizjologicznie ciągły wzrost skurczowego ciśnienia tętniczego do ok. 160–200  mmHg
    • Niewystarczający wzrost ciśnienia tętniczego (<120–130 mmhg), a zwłaszcza spadek ciśnienia tętniczego poniżej wartości wyjściowej, mogą wskazywać na zaburzenia zdolności serca do pompowania krwi istotną chorobę wieńcową (choroba wielonaczyniowa, zwężenie pnia głównego).><120–130 mmHg), a zwłaszcza spadek ciśnienia tętniczego poniżej wartości wyjściowej, mogą wskazywać na zaburzenia kurczliwości serca i/lub istotną chorobę wieńcową (choroba wielonaczyniowa, zwężenie pnia głównego).
  • Reakcja częstości akcjirytmu serca
    • Fizjologiczniefizjologicznie liniowy wzrost częstości akcjirytmu serca
    • osiągnięty odsetek maksymalnej częstości rytmu serca w %
    • Opóźniony wzrost (jeśli niezwiązany z lekami): Momożliwe wskazanie na dysfunkcję węzła zatokowego, prawdopodobnie również wspowodowaną kontekście chorobychorobą wieńcowejcową.
    • Szybkiszybki wzrost: Brakbrak ruchuwcześniejszej aktywności fizycznej, niedokrwistość, hipowolemia, dysfunkcja lewej komory
  • Zmiany w EKG
    • Arytmie?
    • Zaburzenia przewodzenia?
    • Obniżenie odcinka ST?

Kryteria patologiczne dotyczące oceny choroby wieńcowej

  • Poziome lub zstępujące obniżenie odcinka ST
  • Znaczącace obniżenie odcinka ST przy niskimmałym wysiłku fizycznym
  • Utrzymujące się obniżenie odcinka ST w fazie odpoczynku
  • Obniżenie odcinka ST w wielu odprowadzeniach
  • Niska wydolność fizyczna (<75 w)>/wysiłkowa
  • Niewystarczający wzrost skurczowego ciśnienia tętniczego (<130 mmhg)> 
  • Brak wzrostu ciśnienia tętniczego lub spadek ciśnienia tętniczego wraz ze wzrostem mocyobciążenia
  • Złożone arytmie komorowe podczas wysiłku (tachykardie komorowe)
  • Opóźnione przywrócenie właściwej częstości akcjirytmu serca po zakończeniu próby wysiłkowej

Istotne obniżenie odcinka ST

  • Wywołane wysiłkiem fizycznym obniżenie odcinka ST spełniające poniższe kryteria jest uznawane za wskazaniewskazujące na niedokrwienia mięśnia sercowego:
    • Poziomepoziome lub zstępujące obniżenie odcinka ST >>0,1 mV, wykrywalne 60–80 ms po punkcie J (przejście zespołu QRS dow odcinkaodcinek ST).
  • UwagaUWAGA: Niewielkie obniżenie odcinka ST (<0,15 mv) i punktu j z rosnącym przebiegiem odcinka st występuje również u zdrowych osób i można je uznać za normalne. ><0,15 mv) i punktu J ze wznoszącym przebiegiem odcinka ST występuje również u zdrowych osób i można je uznać za normalne. 
  • Obniżenie odcinka ST występuje najczęściej w odprowadzeniach V4–V6.
  • W ok.około 5–10% badań obniżenie odcinka ST występuje tylko po fazie wysiłku fizycznego!

Wartość diagnostyczna próby wysiłkowej EKG

  • Przy ocenie należy mieć świadomość ograniczonej dokładnowartości w diagnostyce chorób wieńcowych:
    • Czuczułość ok.około 70%, swoistość ok.około 70–85 %
    • Kobiety częściej z fałszywie dodatnimi wynikami!
    • Osoby cierpiące na nadciśnienienieniem  również często mają fałszywie dodatnie wyniki!
  • Umiejscowienie obniżenia odcinka ST nie pozwala na zlokalizowanie niedokrwienia mięśnia sercowego lub zmianyzmian w tętnicach wieńcowejcowych.
  • Z reguły należy spodziewać się jednoznacznie choroby wieńcowej/niekorzystnego rokowania, jeśli:
    • Występuje wcześniejszewczesne obniżenie odcinka ST.
    • JestObniżenie odcinka ST jest znaczące (poziome lub zstępujące).
    • DłuObniżejenie odcinka ST utrzymuje się dłużej po zakończeniu wysiłku fizycznego.

Przyczyny fałszywie dodatnich wyników próby wysiłkowej EKG

Znaczenie prognostyczne

  • Oprócz identyfikacji pacjentów z chorobą wieńcową, wyniki próby wysiłkowej EKG wykorzystuje się do oceny rokowania.25
  • Do markerparametrów ustalonychocenianych podczas próby wysiłkowej EKG należą:36:
    • Wytrzymawytrzymałość fizyczna (wydolność fizyczna/wysiłkowa)
      • Dane podane w MET (równoważnik metaboliczny) mogą być wyprowadzaneobliczone w watach ina jednostkachjednostkę masy ciała.
      • Jeden MET oznacza zużycie jednej kilokalorii energii przez jeden kilogram masy ciała w ciągu jednej godziny, co odpowiada zużyciu tlenu w spoczynku (3,5 ml/kg/min).
      • Wydolność fizyczna jest najsilniejszym predyktorem śmiertelności i zdarzeń sercowo-naczyniowych.
    • Niedokrwienieniedokrwienie wywołane wysiłkiem fizycznym (kliniczne i elektrokardiograficzne)
    • Reakcjareakcja ciśnienia tętniczego
      • Niedociśnienie wywołane wysiłkiem fizycznym wiąże się z rozległym niedokrwieniem, ryzykiem arytmii i zwiększoną śmiertelnością.
      • NadciWysokie ciśnienie tętnicze wywołane wysiłkowekiem wiąże się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju nadciśnienia tętniczego.
    • (Nie)kompetencja chronotropowa
      • Niekompetencja chronotropowa wiąże się ze zwiększoną śmiertelnością.
    • Iloczyn ciśnienia i częstości (skurczowe ciśnienie tętnicze x częstość akcjirytmu serca) (heart rate and pressure frequency product – PFP)
      • Normalnynormalny PFP >>25  000 przy maksymalnym wysiłku fizycznym
      • PFP <10 000 związane ze zwiększoną śmiertelnością><20 000: niekorzystne rokowanie
    • Zachowaniezachowanie tętna po wysiłku fizycznym
      • Zwyklezwykle spadek częstości >>22 uderzenia/min po 2 minutach w pozycji siedzącej
      • Powolnypowolny spadek związany z gorszym rokowaniem
  • Proste ilościowe określenie rokowania jest możliwe dzięki skali Duke Treadmill Score, w której wykorzystuje się 3 parametry do obliczenia ryzyka zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych.
    • Czasczas trwania wysiłku fizycznego w minutach
    • Obniobniżenie odcinka ST w mm
    • Wystwystąpienie dławicy piersiowej podczas wysiłku fizycznego (ograniczająca lub nieograniczająca wysiłek)  
  • Skala  Duke Treadmill Score  ma wysoką wartość prognostyczną w ocenie próby wysiłkowej EKG.47
  • Jest ona jednak zatwierdzona dla protokołu Bruce'a (ergometr z bieżniowynią), więc jej zastosowanie do ergometrii rowerowej jest ograniczone.
    • W przybliżeniu wydajnowydolność osiągniętafizyczna określona w MET może być wykorzystana w kalkulatorze Duke Treadmill Score zamiast czasu trwania wysiłku fizycznego wyrażonego w minutach.

Informacje dla pacjentów

Informacje dla pacjentów w  Deximed

QuellenŹródła

LeitlinienWytyczne

  • Grupa Robocza Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) do spraw postępowania w przewlekłych zespołach wieńcowych. Wytyczne ESC dotyczące rozpoznawania i leczenia przewlekłych zespołów wieńcowych (2019). Zeszyty Edukacyjne. Kardiologia Polska. 2020; 1: 10-87. ptkardio.pl
  • European Society of Cardiology. Guidelines on the management of stable coronary artery disease. Stand 2013.  www.escardio.org

LiteraturPiśmiennictwo

  1. Fletcher GF, Mills WC, Taylor WC. Update on exercise stress testing. Am Fam Physician 2006; 74: 1749-54. PubMed
  2. Smarż K, Jaxa-Chamiec T, Bednarczyk T. et al. Elektrokardiograficzne testy wysiłkowe u dorosłych: wykonanie i interpretacja. Opinia ekspertów Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Kardiologia Polska 2019; 77: 399–408. www.researchgate.net
  3. Grupa Robocza Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) do spraw postępowania w przewlekłych zespołach wieńcowych. Wytyczne ESC dotyczące rozpoznawania i leczenia przewlekłych zespołów wieńcowych (2019). Zeszyty Edukacyjne. Kardiologia Polska. 2020; 1: 10-87. ptkardio.pl
  4. Newiński P, Pasierski T, Banasiak W. Przewlekły Zespół Wieńcowy; W: Gajewski P. Red, Interna Szczeklika 2023. Medycyna Praktyczna, Kraków 2023.
  5. Kligfield P, Lauer M. Exercise Electrocardiogram Testing - Beyond the ST Segment. Circulation 2006; 114: 2070-2082. doi:10.1161/CIRCULATIONAHA.105.561944  http://dx.doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.105.561944" href="http://dx.doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.105.561944" target="_blank">DOI
  6. European Society of Cardiology. Guidelines on the management of stable coronary artery disease. Stand 2013.  https://academic.oup.com/eurheartj/article/34/38/2949/442952" href="https://academic.oup.com/eurheartj/article/34/38/2949/442952" target="_blank">academic.oup.com
  7. Garner K, Pomeroy W, Arnold J. Exercise Stress Testing: Indications and Common Questions. Am Fam Physician 2017; 96: 293-299A.  https://www.aafp.org/afp/2017/0901/p293.html" href="https://www.aafp.org/afp/2017/0901/p293.html" target="_blank">www.aafp.org

Autor*innenAutorzy

  • Tomasz Tomasik, Dr hab. n. med., Prof. UJ, specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie (redaktor)
  • Adam Windak, Prof. dr hab. n. med., specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie (redaktor)
  • Michael Handke, Prof. Dr. med., Facharzt für Innere Medizin, Kardiologie und Intensivmedizin, Freiburg i. Br.
Belastungs-Próba wysiłkowa EKG; ErgometrieErgometria; ErgometerErgometr; FahrradergometrieChoroba niedokrwienna serca; Koronare Herzkrankheit; Koronare Herzerkrankung; KHKCHD; Angina pectoris; BrustschmerzBóle w klatce piersiowej; MarburgerKlasyfikacja HerzscoreDiamonda i Forrestera; VortestwahrscheinlichkeitStratyfikacja ryzyka
Próba wysiłkowa EKG
document-tests-and-results document-nav document-tools document-theme
PrElektrokardiograficzna próba wysiłkowa EKG jest testem prowokacyjnym służącym do diagnozowania zaburzeń czynności i chorób serca, które nie są wykrywalne w spoczynku. Badania ergometryczne to ilościowy pomiar i ocena wydolności fizycznej człowieka.
Medibas Polska (staging)
Próba wysiłkowa EKG
/link/c9025880e672456d8f56c027c80b5822.aspx
/link/c9025880e672456d8f56c027c80b5822.aspx
proba-wysilkowa-ekg
SiteProfessional
Próba wysiłkowa EKG
K.Reinhardt@gesinform.de
Klive.Reinhardt@gesinformcom#dr.dedabrowska@wp.pl
pl
pl
pl