Skala Borga – subiektywna ocena stopnia zmęczenia podczas wysiłku fizycznego
Informacje ogólne
Trening fizyczny jest bezsprzecznie ważnym modułem terapeutycznym w przypadku wielu chorób.
Kontrolowanie treningu może być trudne, zwłaszcza w przypadku pacjentów o ograniczonej sprawności fizycznej.
Intensywność obciążenia u zdrowych osób można łatwo zarejestrować na podstawie pobieranego tlenu, częstości akcji serca, częstości oddechów i zawartości mleczanu we krwi1
Innym narzędziem jest indywidualna percepcja i ocena wysiłku oraz obciążenia, do której odpowiednia jest skala RPE Borga (ratings of perceived exertion – RPE).2
Liczby od 6 do 20 oznaczają różne poziomy wysiłku, rosnące liniowo. Liczby te są w przybliżeniu oparte na częstości akcji serca zdrowych osób (podzielone przez 10).
Uczucie wysiłku koreluje z częstością akcji serca.
Stosowanie
Skala jest niezależna od płci i wieku.
Subiektywne postrzeganie wysiłku jest określane przez duszność, zmęczenie mięśni i ogólne; ciepło i pocenie się są również postrzegane jako wysiłek.
Na postrzeganie wydajności wpływają warunki środowiskowe, takie jak temperatura, wilgotność, wysokość, zanieczyszczenia w powietrzu, hałas, a także muzyka.1
Jako wskazówkę treningową można zalecić indywidualną intensywność zgodnie z odczuwanym wysiłku od„bardzo łatwego” do „nieco uciążliwego” w zależności od obrazu klinicznego.
W terapii ruchowej dla celów zdrowotnych lepiej jest ćwiczyć dłużej w niższym lub średnim zakresie intensywności niż krócej i w wyższych zakresach intensywności.
Na przykład w planowaniu rehabilitacji sercowo-naczyniowej określenie wydolności układu sercowo-naczyniowego, limitów obciążeń i indywidualnego obszaru treningowego powinno odbywać się w kontekście obciążenia obiektywnego (wat, HR, VO2peak) i subiektywnego (np. skala Borga).3
Zaczynając od odczucia najniższego wysiłku (Borg 6), zwiększając je w miarę przebiegu, a także monitorując trening za pomocą skali Borga.
Stosowanie poniższych instrukcji jest zalecane na początku próby wysiłkowej:
Chcę określić twoje odczucie wysiłku podczas ćwiczeń. To oznacza, że chcę ustalić, jak obciążający jest dla ciebie trening na ergometrze / bieżni. Wrażenie wysiłku zależy od obciążenia i zmęczenia mięśni, a ponadto od uczucia braku tchu ( duszności) lub bólu w klatce piersiowej.
W tej skali 6 oznacza brak zmęczenia, a 20 maksymalne zmęczenie.
>9 odpowiada bardzo małemu zmęczeniu, np. normalne chodzenie we własnym tempie dla przeciętnie wytrzymałej osoby.
>13 oznacza dość duże zmęczenie. Ale nadal dobrze radzisz sobie z obciążeniem.
>15 oznacza duże zmęczenie, ale kontynuacja jest nadal możliwa.
>17 wskazuje na bardzo duże zmęczenie. Nadal możesz kontynuować wysiłek, ale musisz się bardzo wysilić i wkrótce nastąpi wyczerpanie.
>19 to maksymalne zmęczenie. Dla większości osób jest to największe obciążenie, jakiego kiedykolwiek doświadczyli.
Postaraj się wyrazić swoje poczucie zmęczenia tak spontanicznie i szczerze, jak to tylko możliwe. Staraj się nie przeceniać ani nie lekceważyć wysiłku fizycznego. Ważne jest własne postrzeganie wytrzymałości i obciążenia, a nie porównanie z innymi opiniami. Zapoznaj się ze skalą i podaj odpowiednią wartość.1
Borg, G. Anstrengungsempfinden und körperliche Aktivität. Dtsch Arztebl 2004 www.aerzteblatt.de
BORG, G. (1982) Psychophysical bases of perceived exertion. Medicine and Science in Sports and Exercise 14 (5), S. 377–381 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
Deutsche Gesellschaft für Prävention und Rehabilitation von Herz-Kreislauf-Erkrankungen. Leitlinie zur kardiologischen Rehabilitation (LL-KardReha) im deutschsprachigen Raum Europas (Deutschland, Österreich, Schweiz D-A-CH). AWMF-Nr. 133-001. S3, Stand 2020. www.awmf.org
Monika Lenz, lekarz rodzinny, Neustadt am Rübenberge
subjektive einteilung von belastungen; subjektive Belastung); Körperliche Aktivität; Borg-Skala; subjektive Belastung; Skala für Anstrengung; Belastungsskala; Belastungsempfinden
Skala Borga – subiektywna ocena stopnia zmęczenia podczas wysiłku fizycznego
document-professional
Trening fizyczny jest bezsprzecznie ważnym modułem terapeutycznym w przypadku wielu chorób. Kontrolowanie treningu może być trudne, zwłaszcza w przypadku pacjentów o ograniczonej sprawności fizycznej.