Co jest grasiczak?
Definicja
Grasiczak to najczęstszy rodzaj guza, który może wystąpić w przedniej części jamy klatki piersiowej. Grasica tojest narząddem limfatycznylimfatycznym położony w przedniej części klatki piersiowejonym tuż za mostkiem, a przed dużymi naczyniami krwionośnymi i sercem.
We wczesnym okresie życia grasica częściowo odpowiada za kształtowanie się i rozwój układu odpornościowego. W okresie dojrzewania ulega stopniowemu zanikowi i jest zastępowana przez tkankę tłuszczową. Grasiczak wywodzi się z pozostaprzetrwałych komórek grasicy.
Wyróżnia się różne grasiczakitypy grasiczaka, większość z nich jest klasyfikowana jako złośliwe., Ww 20% przypadków jest to tzw. rak grasicy, który wiąże się ze znacznie gorszymi rokowaniami. Nierzadko grasiczaki występują jednocześnierazem z grasiczakiem współwystępuje miasteniąmiastenia rzekomoporaźnąna.
Objawy
U jednej trzeciej wszystkich pacjentów z grasiczakiem nie występują żadne objawy., W takich przypadkacha diagnoza często jest stawiana przypadkowo, np. gdy na zdjęciu rentgenowskim jamy klatki piersiowej widać zwcieniującą zmianężenie w górnej części mostka. Objawy chorobowe, np. kaszel, uczucie ucisku zaw mostkiemklatce piersiowej, trudności w oddychaniu, zaburzenie przełykania czy chrypka, rozwijają się z powodu ucisku guza na otaczające go narządy i nerwy. Dodatkowo mogą wystąpić objawy wskazujące na chorobę często towarzyszącą. Typowymigrasiczakowi objawami - miasteniimiastenię rzekomoporaźnejną są: podwójne widzenie, osłabienie siły mięśni powiek, zaburzenia połykania i mowy oraz osłabienie mięśni.
Przyczyny
Przyczyna rozwoju grasiczakatego nowotworu nie jest jeszcze w pełni poznana. Grasiczaki często występują teżczęściej w takich chorobach autoimmunologicznych takich jak miastenia rzekomoporaźna, zapalenie wielomięśniowe, toczeń rumieniowaty układowy lub zespół Sjögrena.
Częstość występowania
Grasiczak jest bardzo rzadkim nowotworem. Co roku chorujezachoruje na niego tylko ok. 2–4 osób na 1 milion mieszkańcosówb. Najczęściej chorujądiagnoza osobyjest stawiana u pacjentów w wieku 30–70 lat. Choroba dotyka w równym stopniu mężczyzn i kobiet. U dzieci i młodzieży dominuje rak grasicy. Od 30% do 40% pacjentów z grasiczakiem zapada na miastenię, a u ok. 15% pacjentów z miastenią rozwija się grasiczak.
Badania dodatkowe
- Diagnozę stawia się na podstawie zdjęć rentgenowskich i badania tomografii komputerowej (TK).
- Dzięki badaniu TK można ocenić rozprzestrzenianie się guza i wykryć przerzuty.
- W niektórych przypadkach w trakcie TK pobiera się próbki tkanki (
biopsjabiopsję). Takiego zabiegu nie wykonuje się u wszystkich pacjentów.
- Czasami wykonuje się również rezonans magnetyczny (MRI) lub pozytonową tomografię emisyjną (PET-TK).
- Aby wykluczyć inne choroby, pobiera się
próbkękrewkrwido badania.
Leczenie
- Grasiczaki, które nie są jeszcze w zaawansowanym stadium, można usunąć w całości podczas
jednejjednorazowej operacji.- Zazwyczaj wykonuje się podłużne nacięcie nad mostkiem. W przypadku mniejszych guzów (do ok. 6
- Zazwyczaj wykonuje się podłużne nacięcie nad mostkiem. W przypadku mniejszych guzów (do ok. 6
- Nowotwory złośliwe grasicy są leczone operacyjnie przy jednoczesnym wdrożeniu leków chemioterapeutycznych i radioterapii.
Rokowanie
- Rokowanie jest dobre zarówno dla pacjentów z grasiczakami we wczesnym
stadium, jak i w zaawansowanym stadium. Z kolei rakRak grasicy charakteryzuje się złym lub skrajnie złym rokowaniem.- Po skutecznej terapii może dojść do nawrotu nowotworu.
Do nawrotu choroby dochodzi rzadkowwypadkuprzypadku grasiczaka we wczesnym stadium zaawansowania do nawrotów choroby dochodzi rzadko.- Nawroty są częstsze w zaawansowanych stadiach nowotworu.
- Wielu pacjentów wymaga badań kontrolnych do końca życia.
- Powikłania mogą wystąpić, jeśli guz
naciekzdążył naciec na otaczające narządy lub się rozprzestrzenić (przerzuty odległe). - Zastosowanie radioterapii może w niektórych przypadkach doprowadzić do uszkodzenia serca lub płuc.
Dodatkowe informacje
- miastenia rzekomoporaźna
- zapalenie wielomięśniowe
- toczeń rumieniowaty układowy (SLE)
- zespół Sjögrena
- Grasiczak – informacje dla personelu medycznego
Autorka
- Hannah Brand, dr n. med., lekarka, Berlin
- Anna Zwierzchowska, lekarz rezydent, Kraków (edytor/recenzent)