Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Rozwarstwienie tętnicy szyjnej

Co to jest rozwarstwienie tętnicy szyjnej?

Definicja

W szyi znajdują się dwie tętnice, które doprowadzają krew do mózgu. Tętnice szyjne to naczynia krwionośne, które są wyczuwalne w przedniej części szyi, tuż poniżej tylnej części szczęki. Tętnice kręgowe przylegają do kręgów szyjnych i częściowo owijają się wokół górnego kręgu szyjnego przed przejściem przez kość czaszki i dotarciem do mózgu.

Kiedy maleńkie naczynia krwionośne, które dostarczają krew do ścian tych tętnic, pękają, krew gromadzi się wpomiędzy warstwami ścianieciany tętnicy środkowej. ToIlość nagromadzenienagromadzonej krwi rozszerzazwiększa się w wyniku kolejnych uderzeń tętna:. Zjawisko to nazywane jest rozwarstwieniem.

Nagromadzenie krwi w ścianie tętnicy wybrzusza się do wewnątrz w kierunku światła naczynia krwionośnego. Może to prowadzić do zablokowania przepływu krwi, co może spowodować krzepnięcie krwi i utworzenie zakrzepu. Może też dojść do całkowitego zastojuzamknięcia przepływu krwi. W tym przypadku część mózgu nie jest już zaopatrywana w krew i tlen. Udar może również wynikać z oderwania się małych skrzepów krwi, gdy przemieszczają się z krwią do mózgu i blokują tam małe naczynia krwionośne.

 

Tętnice szyjne i kręgowe
Tętnice szyjne i kręgowe

Objawy

Rozwarstwienie aorty zwykle objawia się początkowo ostrym bólem szyi, gardła, twarzy i głowy, który może wyprzedzać o godziny lub dni dalsze objawy neurologiczne. Na rozwarstwienie tętnicy szyjnej wskazuje przede wszystkim bolesny ból gardła, prawdopodobnie promieniujący do twarzy, oczu, uszu i głowy, a na rozwarstwienie tętnicy kręgówgowej głównie ból szyi i prawdopodobnie promieniujący do tyłu głowy i okolicy barku/ramienia.

Upośledzony dopływ krwi do mózgu może objawiać się porażeniem powiek, zwężeniem źrenic, cofaniem się gałki ocznej do oczodołu i czasową ślepotą, zwykle w jednym oku. Synchronicznie z pulsem może wystąpić szum w uszach.  W przypadku udaru występują również porażenia twarzy, zmniejszenie siły w ramieniu oraz zaburzenia mowy/rozpoznawania słów lub niewyraźna mowa.

Przyczyny

Rozwarstwienie tętnicy szyjnej może wystąpić samoistnie lub po miniurazie, na przykład w wyniku nagłych ruchów głowy i przeprostu podczas normalnych czynności, takich jak sport, praca lub manewry chiropraktyczne. Ciężkie urazy są odpowiedzialne tylko za niewielki odsetek rozwarstwień. Choroby tkanki łącznej, przebyte infekcje lub pewne warianty genów również mogą sprzyjać wystąpieniu rozwarstwienia tętnic.

Częstotliwość występowania

Spontaniczne rozwarstwienia występują u około 2–3/100 000 osób rocznie w przypadku tętnicy szyjnej i u około 1–1,5/100 000 osób rocznie w przypadku tętnicy kręgowej. Rzeczywista częstość jest prawdopodobnie większa, ponieważ nie każde rozwarstwienie powoduje objawy, a rozpoznanie często nie jest stawiane w przypadku niewielkich lub niespecyficznych dolegliwości (np. połowicznego bólu głowy/szyi). 5–10% przypadków to rozwarstwienia obustronne lub mnogie.

Choroba dotyczy przeważnie młodszych pacjentów, ze szczytem wieku między 40 a 50 rokiem życia. Ogólnie rzecz biorąc, rozwarstwienia są rzadką przyczyną udaru mózgu (ok. 2%), ale u pacjentów w wieku poniżej 45 lat są one najczęstszą przyczyną (do 25%). StosunekU mężczyzn schorzenie to występuje częściej - stosunek chorych mężczyzn do kobiet wynosi około 1,5:1.

Badania

  • Podejrzeniepodejrzenie rozwarstwienia tętnicy szyjnej wynika z różnych objawów.
  • Najbardziejnajbardziej informacyjnądokładnym procedurą badania instrumentalnegobadaniem jest angiografia RMMRI ze wzmocnieniem kontrastowym.
  • Jakojako alternatywę można wykonać angiografię TK.
  • Badanieprzy ultrasonograficznewstępnej tętnicdiagnostyce zaopatrujących mózg jest nieco mniej informacyjne i dlategopomocne może nie być wystarczajtakże obrazowanie za pomocące ultrasonografii jednak często nie wystarcza do postawieniaostatecznego pierwotnej diagnozy, ale jest też ważne w monitorowaniu kontrolnym.rozpoznania
  • Obrazowanieobrazowanie naczyń krwionośnych za pomocą promieniowania rentgenowskiego ze środkiem kontrastowym jest również możliwe, jeśli inne procedury nie dają jednoznacznej diagnozy.

Postępowanie

  • Leczenieleczenie odbywa się w szpitalu poprzez podawanie leków przeciwzakrzepowych lub przeciwpłytkowych. Nie(nie ma badań, które pokazują, że jeden rodzaj leczenia jest lepszy od drugiego.)
  • Pacjencipacjenciudarem mogą być leczeni (również profilaktycznie) systemową lub miejscową trombolizą tętniczą w celu rozpuszczenia skrzepów krwi.
  • Interwencjaw chirurgicznaniektórych przypadkach konieczna jest rzadkointerwencja konieczna.chirurgiczna
  • Zz reguły odpowiednie leki należy przyjmować przez 6 miesięcy, a w zależności od obserwacjisytuacji klinicznej nawet dłużej.

Rokowanie

  • Ponadponad 80% pacjentów w pełni wraca do zdrowia.
  • Jeeśli udar  rozwinie się w fazie ostrej, jego przebieg zależy od stopnia uszkodzenia, które nastąpiło.
  • Bból miejscowy ustępuje w 90% przypadków w ciągu tygodnia.
  • Ryzykoryzyko nawrotu rozwarstwienia wynosi około 1% rocznie i 19–26% w ciągu pierwszych 4 tygodni.
  • Podajepodaje się, że śmiertelność jest mniejsza niż 5%.

Dodatkowe informacje

Autor

  • Markus Plank, MSc BScmgr, dziennikarz medyczny i naukowy, Wiedeń
  • Lek. Kalina van der Bend, recenzent
tTętnice szyjne, rozwarstwienie; rozwarstwienieRozwarstwienie; Rozwarstwienie tętnicy szyjnej; rozwarstwienieRozwarstwienie tętnicy; carotidCarotid artery dissection; Udar; tTętnica szyjna; RICA; LICA; ICA; ECA
Pękanie i gromadzenie się krwi w ścianie tętnicy nazywane jest w żargonie medycznym rozwarstwieniem tętnicy. Szacuje się, że rozwarstwienie jest przyczyną 2% wszystkich udarów i jest uważana za najczęstszą przyczynę udaru u pacjentów poniżej 45 roku życia.
Rozwarstwienie tętnicy szyjnej
document-information document-nav document-tools
Pękanie i gromadzenie się krwi w ścianie tętnicy nazywane jest w żargonie medycznym rozwarstwieniem tętnicy. Szacuje się, że rozwarstwienie jest przyczyną 2% wszystkich udarów i jest uważana za najczęstszą przyczynę udaru u pacjentów poniżej 45 roku życia.
Medibas Polska (staging)
Tętnica szyjna, pęknięcie (rozwarstwienie tętnicy szyjnej)
/link/0a8e0a29c17243dc9859c34dc252523a.aspx
/link/0a8e0a29c17243dc9859c34dc252523a.aspx
tetnica-szyjna-pekniecie-rozwarstwienie-tetnicy-szyjnej
SitePublic
Tętnica szyjna, pęknięcie (rozwarstwienie tętnicy szyjnej)
K.Reinhardt@gesinform.de
mlive.marczewska@konsylium24com#kalinavd@onet.pleu
pl
pl
pl