Co to jest rak przełyku?
Definicja
Rak przełyku to nowotwór złośliwy guzwywodzący wsię z błony śluzowej przełyku. GuzChoroba może miebyć wykryta w różnenym stadiastadium, w zależności od tego, jak dalece już się rozprzestrzeniła, czy są przerzuty w węzłach chłonnych lub przerzuty odległe w innych narządach. W wielu przypadkach w momencie rozpoznania w wielu przypadkach guznowotwór rozprzestrzenił się już poza przełyk. RozpoznanieŚredni następujewiek średniochorych w wiekumomencie rozpoznania to ok. 70 lat.
Objawy
Pierwszymi objawami są często są trudności z przełykaniem pokarmów lub płynów. Początkowo dolegliwości snie mają niezbytdużego wyraźnenasilenia, ale później przyjmowanie pokarmu jest coraz bardziej utrudnione z powodu trudności w połykaniu. W efekcie pacjenci chudną, a ich ogólny stan fizyczny ulega pogorszeniu. Ból w klatce piersiowej ioraz chrypka, czyli porażenie strun głosowych, świadczą o tym, że guz rozprzestrzenił się do jamy klatki piersiowej (śródpiersia).
Inne objawy to trwające od kilku tygodni szybkie uczucie sytopełności po posiłku, wymioty lub , krew w stolcu lub niedokrwistość z niedoboru żelaza.
PóźniejszeDolegliwości objawyzwiązane z zaawansowanym stadium choroby mogą obejmować ból w klatce piersiowej lub ból pleców podczas przełykania, nieświeży oddech i zmiany w palcachwyglądzie palców dłoni (pałeczkowatość palców). Zrost lub powstanie przetoki między przełykiem a tchawicą prowadzi do kaszlu po przełykaniuknięciu kęsa i do stosunkowo łatwegoczęstego powstawania zapalenia płuc. Cechami późnego stadiumetapu rozwoju choroby są także zespół Hornera (małe źrenice, opadające powieki, brak potliwości na jednej połowie twarzy i szyi), powiększone węzły chłonne na szyi lub nad obojczykami, stały ból w klatce piersiowej i częsta czkawka.
Przyczyny
Stwierdzono, że w grupie podwyższonego ryzyka znajdują się osoby z takimi objawami, jak cofanierefluks się kwasużołądkowo-przełykowy lub zgaga., U u niektórych z tych pacjentów rozpoznano tzw. przełyk Barretta (zmianęzmiany w błonie śluzowej przełyku) i dlatego są oni bardziej podatni na pewien określony rodzaj rakanowotworu — gruczolakoraka. Inne uszkodzenia przełyku, takie jak oparzenia lub skutki promieniowania, również zwiększają ryzyko wystąpienia raka przełyku. Inne typoweczęste czynniki ryzyka to palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, nadwaga lub guzy głowy i szyi., Czynnikiem ryzyka jestjak również przewlekłe zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV).
Częstość występowania
Rak przełyku stanowi około 1% wszystkich przypadków nowotworowych.nowotworów, Ww Europie Środkowej rozpoznaje się co roku ok. 4–5 nowych przypadków na 100 000 mieszkańców. Ze względu na coraz częstsze występowanie gruczolakoraków na raka przełyku corazo typie gruczolakoraka, częściej chorują również osoby w wieku od 50 do 60 lat. Na inny rodzaj raka przełyku — raka płaskonabłonkowego — zapada szacunkowo 200 na 100 000 osób, najwięcej w niektórych krajach, takich jak Iran, RPA i Chiny.
Badania dodatkowe
- Wymienione objawy są typowymi sygnałami ostrzegawczymi mogącymi wskazywać na obecność raka przełyku.
- Do jednoznacznego
stwierdzeniapostawienia diagnozy konieczne jest wykonanie gastroskopii. Podczas procedury z błony śluzowej przełyku pobiera się próbki tkanek (bioptaty), które następnie są badane pod mikroskopem przez patomorfologa. - Badanie ultrasonograficzne (USG) oraz tomografia komputerowa (TK) przełyku i jamy klatki piersiowej to
kolejneniezbędne badania pozwalające określić stopień zaawansowania choroby. - W niektórych przypadkach mogą być konieczne dodatkowe procedury obrazowania lub
laparoskopiazwiadowcza operacja laparoskopowa. - Oprócz tych badań i przed ewentualnym zabiegiem operacyjnym wykonuje się badania krwi.
Jak zwykleStandardowo przy wszystkich operacjachwcześniejze znieczuleniem ogólnym ocenia sięrównieżzawczasuczynnostopień wydolnośćci płuc i serca pacjenta. - Często chorzy nie szukają pomocy medycznej, dopóki nie pojawią się wyraźne dolegliwości. Trudności z przełykaniem pojawiają się dopiero wtedy, gdy przejście przez przełyk jest
jużzmniejszone o 50–75%. Dlatego choroba często zostaje rozpoznana dopiero wtedy, gdyrakguz jest już dość duży lub rozprzestrzenił się poza przełyk.
Leczenie
- Leczenie zależy od stopnia zaawansowania raka. Usunięcie chirurgiczne można przeprowadzić we wczesnym stadium, jednak operacja
majdająca szansępowodzeniawyleczenia jest możliwa tylko u około 1/4 pacjentów. Rzadko wykonuje się operacje paliatywne w celu złagodzenia objawów. - W zależności od wielkości i rozległości guz może zostać usunięty podczas operacji wraz z niewielkim fragmentem przełyku
.,Jednakjednak konieczne może być również usunięcie całego przełykulubwraz z częścią żołądka. Podawanie pożywienia odbywa się wtedy przez małą sondę, która przechodzi przez skórę brzucha bezpośrednio do żołądka. - Do najważniejszych
środkówmetod leczenia niechirurgicznego zalicza się leczenie lekami cytotoksycznymi (cytostatykami) ipromieniowaniepromieniowaniem. Cytostatyki, czyli chemoterapia, mogą z jednej strony mieć na celu zmniejszenie objętości nowotworu przed planowaną operacją, aby zwiększyć szanse na powodzenieoperacji.zabiegu,Zz drugiej strony chemoterapia może być stosowana również bez operacji, po operacji oraz w połączeniu zradioterapiaradioterapią (promieniowaniem). - Przełyk może być utrzymywany w stanie otwartym poprzez założenie stentu (elastycznej rurki), jeśli guz jest już dość duży, przełyk jest wyraźnie zwężony, a operacja nie jest (jeszcze) możliwa.
- Chemoterapia, radioterapia i stentowanie są
równieżstosowane osobno lub w połączeniu, w celu poprawy jakości życia pacjentów z guzami nieoperacyjnymi.
Rokowanie
- W porównaniu z innymi guzami, rak przełyku jest chorobą nowotworową
ozniewielkichniewielkimiszansachszansami na wyleczenie. Wraz z upływem czasu stan chorych zwykle dość szybko się pogarsza.,Czczęsto ta choroba jest rozpoznawana dopiero wtedy, gdy jest już bardzo zaawansowana. Leczenie ma wówczas na celu złagodzenie dolegliwości. - U osób, u których rozpoznano
rakarraka przełyku, choroba w 85% prowadzi do zgonu w ciągu 2 lat. - Nawet przy zastosowaniu leczenia operacyjnego, długą przeżywalność z całkowitym wyleczeniem uzyskuje się tylko u nielicznych chorych. Niemniej jednak wskaźnik 5-letniego przeżycia wzrasta ze średnio 4 do 20%.
- Aby zapobiec rakowi przełyku, ważne jest, aby nie palić tytoniu lub
Dodatkowe informacje
- Choroba refluksowa (zgaga)
- Terapie nowotworowe, leki
- Palenie szkodzi zdrowiu
- Dlaczego warto rzucić palenie i jak to zrobić?
- Rak przełyku
Autor
- Markus Plank, MSc BSc, dziennikarz medyczny i naukowy, Wiedeń
- Anna Zwierzchowska, lekarz rezydent, Kraków (edytor/recenzent)