Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Uszkodzenie bocznego nerwu skórnego uda (meralgia z parestezjami)

Streszczenie

  • Definicja:uszkodzenie bocznego nerwu skórnego uda, wywołane zazwyczaj uciskiem w obszarze bocznego więzadła pachwinowego (meralgia z parestezjami).
  • Częstotliwość występowania:zapadalność 4 na 10 000 mieszkańców rocznie. Ta choroba częściej dotyka mężczyzn.
  • Objawy:bóle i zaburzenia czucia, drętwienie w obszarze przednim i bocznym uda.
  • Wyniki badania:bóle i zaburzenia czucia przy prowokacji rozciągnięcia w  stawie biodrowym. Testy prowokacji, takie jak „odwrócony objaw Lasegue'a” i objaw Tinela-Hoffmana.
  • Diagnostyka:fakultatywna diagnostyka obejmuje badania RM, SEP, ENG, USG.
  • Leczenie:często spontaniczna remisja (około 25 %). Zachowawcze metody leczenia, takie jak stosowane miejscowo leki znieczulające i kortykosteroidy. W przypadku dolegliwości opornych na leczenie może być konieczny zabieg chirurgiczny.

Informacje ogólne

Definicja

  • Meralgia z parestezjami to zespół zwężenia nerwu z uciskiem bocznego nerwu skórnego uda w obszarze więzadła pachwinowego.
    • Należy do rzadszych zespołów ucisku.

Częstotliwość występowania

  • Zapadalność wynosi około 4 na 10 000 mieszkańców rocznie1.
  • Apogeum przypadków w średnim wieku (u osób pomiędzy 50. i 55. rokiem życia).
  • Ta choroba częściej dotyka mężczyzn niż kobiet (3:1).

Etiologia i patogeneza

Anatomia

  • Nervus cutaneus femoris lateralis
    • Nerw przewodzący wyłącznie wrażenia czuciowe
    • Zaopatrywany obszar: skóra przedniej i bocznej części uda
    • Ma początek w korzeniach nerwu lędźwiowego L2 i L3.
    • Przebiega od środkowej górnej części do bocznej dolnej części do kolca biodrowego przedniego górnego.
    • Przebiega wzdłuż w różny sposób wzdłuż więzadła pachwinowego (4 warianty).
    • Dystalnie od więzadła pachwinowego, podział na gałąź brzuszną i grzbietową.

Etiologia

  • Przyczynę meralgii z parestezjami stanowi ucisk bocznego nerwu skórnego uda na wysokości bocznego więzadła pachwinowego, zwykle pomiędzy oboma płatami więzadła pachwinowego.
  • Wyróżnia się postać objawową (rzadko) lub postać prawdziwą, która występuje w przypadku niekorzystnych warunków anatomicznych (często).
  • Rzadkie przyczyny uszkodzeń bocznego nerwu skórnego uda
    • Urazy i obrażenia
    • Mononeuropatia (np. w przebiegu cukrzycy)
    • Uszkodzenie jatrogenne:
      • w wyniku określonych zabiegów (np. autogenny przeszczep kości z grzebienia biodrowego, operacja przepukliny, płaty pachwinowe, biodrowo-pachwinowy dostęp do panewki)
  • Powiązanie z zespołem cieśni nadgarstka

Czynniki predysponujące

  • Nadwaga
  • Ciąża
  • Ciasne spodnie (choroba z uczuciem ciasnych spodni) lub gorset
  • Ciasne pasy bezpieczeństwa („zespół pasa bezpieczeństwa”)
  • Wysiłek fizyczny (np. jazda na rowerze lub długi bieg)
  • Dłuższe przykucie do łóżka
  • Nowotwory przestrzeni zaotrzewnowej
  • Polineuropatia cukrzycowa
  • Choroby wewnątrz jamy brzusznej (np. wodobrzusze)

ICD-10

  • G57 Mononeuropatie kończyny dolnej
    • G57.1 Meralgia z parestezjami

Diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

  • Diagnostyka opiera się na typowym wywiadzie i badaniu przedmiotowym.
  • Podejrzewane rozpoznanie można potwierdzić za sprawą blokady przy wykorzystaniu leków znieczulających miejscowo oraz ew. dodatkowej diagnostyki.

Rozpoznania różnicowe

Wywiad

Dolegliwości

  • Piekący ból, zaburzenia czucia (parestezje) i drętwienie (hipestezja)
  • Umiejscowienie po przedniej lub zewnętrznej stronie uda
    • Obszar zaopatrzenia bocznego nerwu skórnego uda
  • W 7–10 % przypadków objawy obustronne

Przyczyny i czynniki ryzyka

  • Prowokacja objawów poprzez:
    • rozciąganie w stawie biodrowym;
    • ruchy powodujące rozciągnięcie więzadła pachwinowego;
      • długie stanie, chodzenie lub leżenie z wyciągniętą nogą;
  • zbyt obcisła odzież lub ucisk pasa bezpieczeństwa;
  • choroby podstawowe (np. cukrzyca typu 2);
  • ciąża.

Badanie przedmiotowe

  • Ogólne badanie odcinka lędźwiowego kręgosłupa, bioder i nogi
  • Kontrola i palpacja obszaru lędźwi i uda

Badanie neurologiczne

  • Kontrola czucia
    • Zaburzenia czucia w przedziale przednio-bocznym uda
  • Kontrola motoryki
    • Brak deficytów motorycznych (nerw przewodzący wyłącznie wrażenia czuciowe)
  • Testy prowokacyjne meralgii z parestezjami
    • „Odwrócony objaw Lasegue'a”
      • Nadmierny wyprost stawu biodrowego i zgięcie stawu kolanowego
    • Objaw Tinela-Hoffmana
      • Opukiwanie obszaru środkowego kolca biodrowego przedniego górnego
    • Prowokowanie bólu i zaburzenia czucia w udzie
  • Kontrola własnych odruchów mięśniowych
    • Nie daje charakterystycznych objawów w przypadku meralgii z parestezjami
    • Odruch PSR osłabiony w przypadku zespołu L3/4 (rozpoznanie różnicowe)

Diagnostyka specjalistyczna

  • Blokada bocznego nerwu skórnego uda 
    • Próba infiltracji miejscowym środkiem znieczulającym w miejscu przejścia nerwu
    • W przypadku meralgii z parestezjami zmniejszenie objawów bólowych
  • Somatosensoryczne potencjały wywołane (SEP)
    • Zazwyczaj patologiczne opóźnienie ukryte lub brak odpowiedzi korowej
  • Neurografia czuciowa (ENG)
    • Pomiar prędkości przewodzenia impulsów nerwowych we włóknach czuciowych
    • Częściowe trudności w realizacji technicznej
  • RM
  • Badanie USG
    • Potwierdzenie typowych zmian przekroju nerwów

Leczenie

Ogólne informacje o leczeniu

  • Nie zawsze zachodzi potrzeba leczenia2.
    • Spontaniczna poprawa w około 25% przypadków
    • W przypadku lżejszej postaci choroby uzasadniona jest obserwacja jej dalszego przebiegu.
  • Z uwagi na ograniczoną liczbę sytuacji badawczych obecnie dostępnych jest niewiele dowodów dotyczących zalecanych metod leczenia3.
  • Leczenie zachowawcze i leczenie chirurgiczne
    • W pierwszej kolejności należy zastosować leczenie zachowawcze.
    • Leczenie chirurgiczne należy rozważyć w cięższych przypadkach oraz w razie dolegliwości, których nie da się załagodzić inaczej4.
    • Badania obserwacyjne wykazują porównywalną skuteczność leczenia w postaci zastrzyków i zabiegów chirurgicznych3.

Leczenie zachowawcze

  • Oszczędzanie się i unikanie sytuacji, w których mogą pojawić się objawy choroby
    • np. rozciągania stawu biodrowego bądź noszenia obcisłych ubrań
  • Miejscowe leki znieczulające
    • pod powięzią szeroką, przyśrodkowo i ogonowo do kolca biodrowego przedniego górnego
    • ewentualnie uzupełniająca infiltracja kortykosteroidami
  • Zmniejszenie masy ciała
  • Leczenie bólu
    • Leki przeciwzapalne
    • Leczenie bólu zgodnie z drabiną analgetyczną WHO
    • Korzystne skutki może przynieść leczenie łączone.
    • Patrz też artykuł Bóle neuropatyczne.

Leczenie chirurgiczne

  • Dostępne są dwie techniki operacyjne5.
  • Dekompresja i neuroliza nerwu
    • Usunięcie wszystkich powodujących ucisk struktur
  • Przecięcie nerwu (neurektomia)4.
    • powoduje często złagodzenie objawów
    • utrzymująca się hipestezja w obszarze unerwienia i niebezpieczeństwo bólów fantomowych5

Przebieg, powikłania i rokowanie

Rokowanie

  • Samoistna remisja objawów w około 25% przypadków
  • Zakończone sukcesem leczenie oszczędzające do 50% przypadków
  • W badaniach obserwacyjnych porównywalny wynik leczenia zachowawczego zastrzykami, metod operacyjnych (dekompresja
    lub przecięcie nerwów) oraz przypadków bez leczenia3

Informacje dla pacjentów

Informacje dla pacjentów w Deximed

Ilustracje


Innerwacja bocznego nerwu skórnego uda
Innerwacja bocznego nerwu skórnego uda

Źródła

Piśmiennictwo

  1. Pearce JMS. Meralgia paraesthetica (Bernhardt-Roth syndrome)Journal of Neurology, Neurosurgery & Psychiatry 2006;77:84. jnnp.bmj.com
  2. Parisi TJ, Mandrekar J, Dyck PJ, Klein CJ. Meralgia paresthetica: relation to obesity, advanced age, and diabetes mellitus. Neurology 2011; 77:1538. www.ncbi.nlm.nih.gov
  3. Khalil N, Nicotra A, Rakowicz W. Treatment for meralgia paraesthetica. Cochrane Database Syst Rev. 2012;12(12):CD004159. Published 2012 Dec 12. doi:10.1002/14651858.CD004159.pub3 doi.org
  4. de Ruiter GC, Wurzer JA, Kloet A. Decision making in the surgical treatment of meralgia paresthetica: neurolysis versus neurectomy. Acta Neurochir (Wien) 2012; 154:1765. www.ncbi.nlm.nih.gov
  5. Assmus H, Antoniadis G, Bischoff C: Carpal and cubital tunnel and other rare nerve compression syndromes. Dtsch Arztebl Int 2015; 112: 14–26. www.aerzteblatt.de
  6. Harney D, Patijn J. Meralgia paresthetica: diagnosis and management strategies. Pain Med 2007; 8:669. PubMed
  7. van Slobbe AM, Bohnen AM, Bernsen RM, et al. Incidence rates and determinants in meralgia paresthetica in general practice. J Neurol 2004; 251:294. PubMed
  8. Kho KH, Blijham PJ, Zwarts MJ. Meralgia paresthetica after strenuous exercise. Muscle Nerve 2005; 31:761. PubMed
  9. Gooding MS, Evangelista V, Pereira L. Carpal Tunnel Syndrome and Meralgia Paresthetica in Pregnancy. Obstet Gynecol Surv. 2020;75(2):121-126. doi:10.1097/OGX.0000000000000745 doi.org
  10. D. R. Durbin, K. B. Arbogast, E. K. Moll: Seat belt syndrome in children: a case report and review of the literature. In: Pediatr Emerg Care. 2001 Dec;17(6), S. 474–477. www.ncbi.nlm.nih.gov
  11. Wong CA, Scavone BM, Dugan S, et al. Incidence of postpartum lumbosacral spine and lower extremity nerve injuries. Obstet Gynecol 2003; 101:279. PubMed

Autorzy

  • Jonas Klaus, lekarz w trakcie specjalizacji z neurologii, Hamburg
G57; G571
Boczny nerw skórny uda; Nervus cutaneus femoris lateralis; Meralgia z parestezjami; Meralgia z parestezjami występująca w nocy; Meralgia; Zespół Bernhardta-Rotha; Uszkodzenie włókien czuciowych skóry; Ból neuropatyczny; Uszkodzenie włókien czuciowych nerwu skóry; Ucisk pod więzadłem pachwinowym; Zespół ucisku; Seat-Belt-Syndrom; Cukrzyca; Ból uda; Ból w obrębie uda; Bóle neuropatyczne; Nadwaga; Naurektomia; Neuroliza; Boczny nerw skórny uda; Choroba z uczuciem ciasnych spodni; Ciasne spodnie; Boczna część uda; NCFL; NCLF; Zespół ucisku; Ucisk nerwów; Zwężenie nerwów
Uszkodzenie bocznego nerwu skórnego uda (meralgia z parestezjami)
document-disease document-nav document-tools document-theme
Definicja:uszkodzenie bocznego nerwu skórnego uda, wywołane zazwyczaj uciskiem w obszarze bocznego więzadła pachwinowego (meralgia z parestezjami). Częstotliwość występowania:zapadalność 4 na 10 000 mieszkańców rocznie. Ta choroba częściej dotyka mężczyzn.
Medibas Polska (staging)
Uszkodzenie bocznego nerwu skórnego uda
/link/1b4193534b804fcea04660f97694f4ff.aspx
/link/1b4193534b804fcea04660f97694f4ff.aspx
uszkodzenie-bocznego-nerwu-skornego-uda
SiteDisease
Uszkodzenie bocznego nerwu skórnego uda
K.Reinhardt@gesinform.de
j.mroz@konsylium24.pl
pl
pl
pl