Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Ból głowy u dzieci

Czym jest ból głowy?

Ból głowy oznacza ból w całej głowie lub w jej części., Rozrrozróżnia się ból pierwotny i wtórny ból głowy. W przypadku pierwotnego bólu głowy nie można znaleźć przyczyny dolegliwości. Wtórny ból głowy jest spowodowany innym schorzeniem, np. upadkiem na głowę. Dzieci najczęściej cierpią na pierwotne bóle głowy, przy czym najczęstsze są: napięciowy ból głowy oraz migrena. CodziennyCodziennie pojawiający się ból głowy trwający dłużej niż 15 dni w miesiącu określa się mianem przewlekłego i rzadko występuje u dzieci i młodzieży.

Co może być przyczyną?

Najczęstsze przyczyny

Migrena

  • Nawracające napady bólu głowy trwające od 2 do 48 godzin.
    • Ból jest zwykle zlokalizowany tylko wpo jednej stronie głowy (prawej lub lewej).
    • Ból narasta stopniowo przez 20–30 minut.
    • Ból opisywany jest jako pulsujący.
    • Natężenie bólu kształtuje się od umiarkowanego do silnego.  
    • NasilenieBól bólunasila nastsiępuje podczas wysiłku fizycznego.
  • Możliwe są objawy towarzyszące:
    • nudności i  wymioty
    • nadwrażliwość na światło, podwójne widzenie, niewyraźne widzenie
    • wranadwrażliwość na hałas
  • Nierzadko zdarza się, że inne osoby w rodzinie również cierpią na migrenę.
  • Warianty migrenymig
    • napadowy ból brzucha bez towarzyszącego bólu głowy
    • aura bez następującego po niej bólu głowy
      • Objawy aury klasycznie występują przed napadem migreny, np. zaburzenia widzenia, głuchota, objawy paraliżu, zaburzenia mowy.
    • zawroty głowy
    • cykliczne wymioty
  • Napad migreny może być spowodowanywyzwalany przez następujące czynniki wyzwalające:
    • stres
    • menstruacja
    • pigułkastosowanie antykoncepcyjnahormonalnej antykoncepcji
    • określone produkty spożywcze: czekolada, twarde sery, owoce cytrusowe

Napięciowy ból głowy

  • Ból głowy występuje w postaci przemijających epizodów lub jest długotrwały (przewlekły).
    • Ból jest typowo zlokalizowany obustronnie, w głowiejest rozproszony wokół głowy, „jak za ciasny kapelusz”, uczucie „imadła” lub „kasku”.
    • Ból osiąga natężenie od łagodnego do umiarkowanego i nie nasila się przypodczas aktywności fizycznej.
    • Podczas badania palpacyjnego głowy i szyi może wystąpiępować ból i wzmożone napięcie mięśni.
    • Nie występują nudności ani wymioty.

Rzadkie przyczyny

Klasterowy ból głowy

  • NapadyManifestuje się pod postacią napadów bólu głowy w krótkich odstępach czasu lubalbo uporczywyuporczywego jednostronnyjednostronnego, bardzo intensywnyintensywnego bóllu głowy.
    • objawy oczne
      • ból oczodolu i wokół oka
      • zaczerwienienie oka
      • łzawienie
    • cieknący nos

Wtórny ból głowy (spowodowany przez inną chorobę)

  • Wstrząśnienie mózgu
  • Stan zapalny ucha środkowego
  • Zapalenie opon mózgowychzgowo-rdzeniowych
  • Zapalenie zatok
  • Choroby ośrodkowego układu nerwowego
  • Guz mózgu
  • Wodogłowie
  • DysopiaZaburzenia widzenia
  • Nadciśnienie tętnicze
  • Narkotyki takie jak kokaina, marihuana
  • Zatrucie tlenkiem węgla
  • Choroby okolicy jamy ustnej lub narządów żucia, w tym stawu skroniowo-żuchwowego
  • Obturacyjny bezdech senny
  • Ból głowy spowodowany nadużywaniem leków

Kiedy należy zasięgnąć porady lekarskiej?

  • Dzieci z bólami głowy powinny być zbadane przez lekarza w celu wykluczenia chorobychorób, podstawowejktórych może być objawem.
  • Ból głowy może być objawem lub znakiem ostrzegawczym innego stanu, zwłaszcza w poniższych przypadkach:
    • nagły lub ostry, pojawiający się po raz pierwszy bólw głowy
    • ostry, pojawiający się po raz pierwszyżyciu ból głowy
    • szybkie nasilanie się lub wzrost częstotliwości objawów
    • zmiana charakteru bólu (np. na pulsujący, uciskający, ciągnrozpierający, tępy)
    • poranny ból głowy połączony z wymiotami przed śniadaniem
    • budzenie się w nocy z powodu bólu głowy
    • objawy neurologiczne, np. zaburzenia czucia, objawy porażenia mięśni
    • oznaki zmian osobowości
    • u dzieci poniżej 3 lat

Badania

  • Ogólne badanie fizykalne, w tym pomiar gorączkitemperatury ciała i ciśnienia tętniczego
  • MRI w przypadku migreny, napięciowego lub klasterowego bólu głowy z ciężkimi napadami lub o długotrwałym przebiegu
  • TK w razieszczególnych specjalnych pytańprzypadkach lub jako szybkie obrazowanie po urazie czaszkowo-mózgowym
  • W większości przypadków badania krwi nie są konieczne.

Leczenie

Migrena

Postępowanie niefarmakologiczne

  • Stworzenie spokojnego i, relaksującego otoczenia.
  • Regularne i częste spożywanie posiłków. Śniadanie jestBardzo ważnenym jest, aby nie pomijać śniadania.
  • Zadbanie o to, aby dziecko  piło wystarczająco dużo piło.
  • Zapewnienie odpowiedniej ilodługości i regularności snu.
  • Zadbanie o regularny ruch fizyczny.
  • Dokumentowanie czasu trwania i nasilenia ataków (kalendarzprowadzenie dzienniczka bólu głowy).
  • Psychoterapia poznawczo-behawioralna, tzw. biofeedback i ćwiczenia relaksacyjne u starszych dzieci.

Leczenie farmakologiczne

  • W przypadku napadów migreny:
    • 1. wybór: ibuprofen lub ASAaspiryna
      • ASAaspiryna dopiero po ukończeniu 1216. roku życia
    • 2. wybór: paracetamol
    • w rzadkich przypadkach: tryptany, ergotamina
  • W przypadku wymiotow: domperidon, metoklopramid
    • metoklopramid dopiero od 14. roku życia
  • Zapobieganie napadowi migreny
    • Skuteczność leków zapobiegających migrenie u dzieci nie została udowodniona ponad wszelką wątpliwość w badaniach klinicznych. Obecnie w NiemczechPolsce nie ma leków zatwierdzonych do stosowania w tym wskazaniu u dzieci. Neurolog dziecięcy może wprowadzić leczenie takie jak u dorosłych po zaznajomieniu pacjenta oraz rodziców lub opiekunów z możliwymi działaniami niepożądanymi leków i ograniczonymi dowodami na ich skuteczność u pacjentów w tej grupie wiekowej. Należy preferować postępowanie niefarmakologiczne.

Napięciowy ból głowy

Postępowanie niefarmakologiczne

  • Należy zadbać o regularne posiłki i wystarczającą ilość snu.
  • Należy zapobiegać marznięciuwychładzaniu przez dzieckodziecka. Zaciśnięte zęby mogą powodowabyć powodem napięcioweciowego bólelu głowy.
  • Aktywność fizyczna przyczynia się do dobrego samopoczucia i może pomóc złagodzić napięciowe bóle głowy.
  • Dzieci powinny spędzać małojak najmniej czasu przed telewizorem lub komputerem, gdyż brak ruchu często może prowadzić do napięcia mięśni.
  • Psychoterapia poznawczo-behawioralna, tzw. biofeedback i ćwiczenia relaksacyjne u starszych dzieci

Leczenie farmakologiczne

  • Ograniczone użycie w przypadku dzieci
    • Codzienne przyjmowanie środków przeciwbólowych przez dłuższy czas może wywoływać ból głowy.
  • Leki przeciwbólowe stosowane u dzieci: ibuprofen, paracetamol.

Co można zrobić we własnym zakresie?

  • KalendarzDzienniczek bólu głowy: należy zapisywać czas, lokalizację, intensywność i czynnik wyzwalający ból głowy.
  • Utrzymanie stałego rytmu dobowego w zakresie spożywania posiłków, picia, aktywności fizycznej i snu może zmniejszyć częstotliwość ataków bólu głowy.
  • Unikanie czynników wyzwalających, m.in. stresu, czekolady, twardych serów, owoców cytrusowych.

Dodatkowe informacje

Autorzy

  • Dr n. med. Hannah Brand, lekarka, Berlin
  • Marleen Mayer, lekarz, Mannheim
  • Anna Zwierzchowska, lekarz rezydent, Kraków (edytor/recenzent)
KopfschmerzenBóle głowy; KopfschmerzenBóle beigłowy Kindernu dzieci; KopfschmerzBól głowy; KopfschmerzBól beigłowy Kindernu dzieci; Kopfschmerz-EpisodenEpizody bólu głowy; SpannungskopfschmerzenBóle napięciowe; MigräneMigrena; MigräneattackenAtaki migreny; StressStres; AnspannungNapięcie; KopfschmerztagebuchDzienniczek bólów głowy; wiederkehrenderNawracający Kopfschmerzból głowy
Bólle głowy jestsą częstyste w dzieciństwie i okresie dojrzewania. Również, nawracającyce ból głowydolegliwości nie należyą do rzadkości. Najczęstszymi rodzajami bólu głowy u dzieci i młodzieży są napięciowe bóle głowy i migrena.
Ból głowy u dzieci
document-information document-nav document-tools
Bólle głowy jestsą częstyste w dzieciństwie i okresie dojrzewania. Również, nawracającyce ból głowydolegliwości nie należyą do rzadkości. Najczęstszymi rodzajami bólu głowy u dzieci i młodzieży są napięciowe bóle głowy i migrena.
Medibas Polska (staging)
Ból głowy u dzieci
/link/ceeb400897b2400b884b8fc8fee586ac.aspx
/link/ceeb400897b2400b884b8fc8fee586ac.aspx
bol-glowy-u-dzieci
SitePublic
Ból głowy u dzieci
K.Reinhardt@gesinform.de
Kmail#anna.Reinhardt@gesinformzwierzchowska3@gmail.decom
pl
pl
pl