Co należy rozumieć pod pojęciem zakleszczającego zapalenia ścięgna?
Zakleszczające zapalenie ścięgna (palec trzaskający) jest stosunkowo częstym schorzeniem. Najczęściej dotyczy palca serdecznego, środkowego i kciuka. Przyczyną zakleszczającego zapalenia ścięgna jest podrażnienie i obrzęk ścięgna zginacza danego palca, co blokuje ślizganie się ścięgna. Angielski termin „Trigger Finger” wywodzi się od pozycji palca, którą przyjmuje się podczas strzelania z pistoletu (ang. trigger znaczy spust). Pacjent często nie może wyprostować palca aktywnie, chociaż może go wyprostować, chwytając drugą ręką.
Pierwsze objawy pojawiają się najczęściej w piątej i szóstej dekadzie życia. Choroba znacznie częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn.
Przyczyny
Jej przyczyna nie jest znana. W niektórych przypadkach pewne obciążenie lub nacisk na ścięgno może doprowadzić do tego schorzenia, ale zwykle stan ten rozwija się samoistnie. Choroby takie jak cukrzyca lub reumatoidalne zapalenie stawów mogą prowadzić do przemieszczania się ścięgien, co sprzyja rozwojowi tej choroby. Często w tym samym czasie występują inne zaburzenia ścięgien ręki lub zespół cieśni nadgarstka.
Ścięgna mięśni palców są w niektórych miejscach otoczone pochewkami ścięgien. Dzięki nim ścięgna mogą się płynnie poruszać. Jeśli ścięgno jest spuchnięte z powodu stanu zapalnego lub podrażnienia, ruchomość w wąskim obszarze pochewki ścięgna jest ograniczona (patrz rysunek). Ścięgno jest położone w pochewce ścięgna. Gdy tylko zgrubiona część ścięgna zostanie uwolniona z pochewki ścięgna, można z powrotem ruszać palcem w prawidłowy sposób.
Objawy
Przy zakleszczającym zapaleniu ścięgna palec blokuje się w pozycji zgiętej. Stan ten jest bolesny i nieprzyjemny. Czasami ścięgno zginacza może wydawać bolesne kliknięcie, gdy palec jest zgięty lub wyprostowany.
Często opór można pokonać, zginając palec do tyłu drugą ręką lub prostując go.
Diagnostyka
Wywiad chorobowy najczęściej jest typowy i pozwala na rozpoznanie choroby. Lekarz bada palec, aby sprawdzić, czy ścięgno jest obrzęknięte. Dalsze badania zazwyczaj nie są konieczne.
Leczenie
W przypadku łagodnych objawów, które występują krócej niż trzy miesiące, palec unieruchamia się za pomocą szyny na 3–6 tygodni.
Jeśli objawy są wyraźne, leczenie pierwszej linii polega na wstrzyknięciu kortyzonu w okolice spuchniętego ścięgna. Czynność można powtórzyć do dwóch razy w kilkutygodniowych odstępach, ale prawdopodobieństwo skuteczności leczenia jest największe przy pierwszym wstrzyknięciu. Efekt często utrzymuje się po 12 miesiącach.
Jeśli wstrzykiwanie kortyzonu nie przynosi efektów, konieczny może okazać się zabieg chirurgiczny. Polega on na podzieleniu pochewki ścięgna za pomocą igły lub zastosowaniu tradycyjnej metody, w której pochewkę ścięgna dzieli się przez nacięcie w skórze. Zabieg chirurgiczny wykonuje się często w warunkach ambulatoryjnych w znieczuleniu miejscowym. Następnie należy natychmiast poruszać palcami.
Rokowanie
Choroba może ustąpić samoistnie, ale nie ma badań na temat tego, jak często to następuje. U większości pacjentów dzięki wstrzyknięciu kortyzonu lub zabiegowi chirurgicznemu objawy ustępują.
Dodatkowe informacje
- Nadgarstek, zapalenie ścięgien
- Zespół de Quervaina
- Zespół cieśni nadgarstka
- Zakleszczające zapalenie ścięgna – informacje dla lekarzy
Ilustracje
Autorzy
- Martina Bujard, dziennikarka naukowa, Wiesbaden